Ιστορικός αναθεωρητισμός (8)

Ιστορικός Αναθεωρητισμός και Ιστορικός Αρνητισμός
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης

Με την σειρά κειμένων που παρουσιάστηκαν σε προηγούμενες αναρτήσεις σχετικά με τον σημειολογικά επιβαρυμένο και εξ ίσου αμφιλεγόμενο όρο «Ιστορικός Αναθεωρητισμός» (ΙΑ), πιστεύω ότι είναι καταφανής η σύγχυση που δημιουργείται με την επιπόλαια και ευκαιριακή χρήση του. Θα μπορούσε μάλιστα να ισχυριστεί κάποιος, μετά την ανάγνωση των εν λόγω κειμένων, ότι πρόκειται για έναν ανυπόληπτο πλέον όρο-λάστιχο, που χρησιμοποιείται ανάλογα με τις ανάγκες της στιγμής για να καλύψει θεωρητικώς ιδεολογικές, πολιτικές και ιστορικές επιδιώξεις και στοχεύσεις, πλήρως διϊστάμενες και αλληλοαναιρούμενες στην πλειονότητα των περιπτώσεων.
Έτσι, την καταδίκη του ΙΑ απαιτεί η αρθρογράφος της πρώτης ανάρτησης «…επειδή όλοι οι ‘νορμάλ’ άνθρωποι θεωρούν αυτονόητο ότι η ιστορία δεν πρέπει να παραχαράσσεται…» Ιστορικός αναθεωρητισμός (1).
Αναφέρει μάλιστα ότι «…Στην εικοσαετία ’60 – 70, που σηματοδοτείται από το ‘τέλος των ιδεολογιών’, αριστεροί διανοούμενοι στράφηκαν στην ιστορία, η οποία στη μαρξιστική θεωρία δεν είναι παρά ένα ιδεολογικό φαινόμενο. Ο αριστερός αυτός χαρακτήρας της αναθεώρησης συνεπάγεται ότι η επιβεβλημένη αποδόμηση του περιεχομένου της σαν ιδεολογικής αφήγησης συνεπάγεται αφαίρεση κάθε στοιχείου σημαντικό πολιτισμού, δηλαδή ‘πολιτιστικού εποικοδομήματος’…», παραλείποντας να τονίσει ότι οι πρώτες συστηματικές και «επιστημονικά» μεθοδευμένες πρακτικές ΙΑ υλοποιήθηκαν (πολύ πριν από την "εικοσαετία '60-70") στο Σοβιετικό καθεστώς με τις πολτοποιήσεις και επανεκτυπώσεις βιβλίων και εντύπων, με απαλοιφή προσώπων από φωτογραφίες κλπ, ένα σκηνικό που ενέπνευσε τον Τζώρτζ Όργουελ την συγγραφή του ανυπέρβλητου και εξ ίσου εφιαλτικού μυθιστορήματος «1984».
Την ίδια σύγχυση προκαλεί και η ανάγνωση του κειμένου του κ. Μαλιγκούδη στην δεύτερη ανάρτησή μας για το θέμα Ιστορικός αναθεωρητισμός (2).
Ο συγγραφέας, ενώ δίνει έναν σωστό ορισμό για την έννοια γενικώς του Αναθεωρητισμού ως «…μια, αρνητική συνήθως, κατηγορία, η οποία σημαίνει την προσπάθεια μιας ομάδας ατόμων να παρεκκλίνει από βασικές και κοινά παραδεκτές αρχές, επανεξετάζοντας τα δεδομένα κάτω από ένα δικό της, καινοφανές, πρίσμα…», στην συνέχεια, αναφερόμενος στον “ακαδημαϊκό” αναθεωρητισμό της Ιστορίας, συσκοτίζει και περιπλέκει έννοιες και όρους με την ανάμειξη του Ολοκαυτώματος, του αφροκεντρισμού κ.λπ. που είναι περιπτώσεις οι οποίες δεν μπορούν να ενταχθούν στην πρωτογενή έννοια του ΙΑ.
Το αποκορύφωμα όμως της σύγχυσης, αλλά και η αποθέωση της νεο-μαρξιστικής ψευδο-αριστερής πολιτικής / ιδεολογικής σκοπιμότητας προκύπτει από την ανάγνωση των δύο επομένων αναρτήσεων, του άρθρου δημοσιογράφου της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, ο οποίος επίσης αναμιγνύει το Ολοκαύτωμα, το Συμβούλιο της Ευρώπης (που εξίσωσε το Σοβιετικό καθεστώς με τα φασιστικά/ναζιστικά καθεστώτα του Μεσοπολέμου), την Τουρκία, την Ιαπωνία κ.λπ. Ιστορικός αναθεωρητισμός (3) και του κειμένου με τις θέσεις της ΚΟΕ (Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας), από τις οποίες προφανώς εμπνεύστηκε ο προαναφερθείς δημοσιογράφος [Ιστορικός αναθεωρητισμός (4)].
Η επόμενη ανάρτηση περιείχε ένα άρθρο του κ. Γ. Βοσκόπουλου, επίκουρου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ στις 22 Φεβρουαρίου 2009, το οποίο είχα σχολιάσει ως «…ένα σύνηθες ακαδημαϊκό κείμενο με γενικόλογη επιχειρηματολογία, αναμάσημα γνωστών "πολιτικά ορθών" τοποθετήσεων και την αποδεδειγμένα αναποτελεσματική επωδό περί της "κακής" πολιτικής των Σκοπίων…» και «…χαρακτηριστικό δείγμα μιας γενικότερης φιλοσοφίας, που μας έχει οδηγήσει σε έναν ενδοτικό "καθωσπρεπεισμό" με αποτέλεσμα την αποθράσυνση της ηγετικής ομάδας του σκοπιανού προτεκτοράτου, αλλά και των πατρώνων του…». [Ιστορικός αναθεωρητισμός (5)].
Προς την σωστή κατεύθυνση κινείται το άρθρο του συγγραφέα Σπύρου Κουτρούλη που επικρίνει την προσπάθεια επανερμηνείας της νεώτερης ελληνικής ιστορίας για τις ανάγκες της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και του νέο-οθωμανισμού, αλλά και τους οργανικούς διανοούμενους και καθεστωτικούς δημοσιογράφους δήθεν δεξιάς ή αριστερής απόχρωσης. Δυστυχώς υποκύπτει και αυτός στην αμφισημία της έννοιας, ακούσια βέβαια, λόγω της συνηθισμένης, αλλά αποδεδειγμένα λανθασμένης ταύτισής της με παρόμοιο όρο. [Ιστορικός αναθεωρητισμός (6)]
Τέλος, στην τελευταία ανάρτηση με την οποία ολοκληρώθηκε ο κύκλος των ξένων άρθρων και κειμένων με θέμα τον αποκαλούμενο «Ιστορικό Αναθεωρητισμό», επιλέχθηκε ένα αναλυτικό και λεπτομερές κείμενο γραμμένο από τον κ. Ηλία Ηλιόπουλο, Ιστορικό -Διδάκτορα (Dr. Phil.) του Πανεπιστημίου Μονάχου που είχε δημοσιευθεί στο «Αντίβαρο» τον Απρίλιο του 2007. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο, μέσα από το οποίο αναπτύσσεται τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία με στόχο να αποκαλυφθούν οι μεθοδεύσεις των εμπνευστών της Νέας Τάξης και της κατευθυνόμενης Παγκοσμιοποίησης, αλλά και τις ιδεολογικές επενδύσεις με τις οποίες καλύπτονται οι στόχοι και οι επιδιώξεις τους.
[Ιστορικός αναθεωρητισμός (7)]

Όπως είχα προαναγγείλει μετά το τέλος των ξένων δημοσιεύσεων θα ακολουθούσε η δική μου τοποθέτηση στο ζήτημα. Η προσωπική μου λοιπόν θέση είναι ότι όλη αυτή η σύγχυση δεν οφείλεται απλώς σε έναν όρο-λάστιχο, όπως τον χαρακτήρισα παραπάνω, που χρησιμοποιείται ανάλογα με τις ανάγκες της στιγμής για να καλύψει θεωρητικώς ιδεολογικές, πολιτικές και ιστορικές επιδιώξεις και στοχεύσεις, πλήρως διϊστάμενες και αλληλοαναιρούμενες στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Αντιθέτως υποστηρίζω ότι οφείλεται στην κακή χρήση μιας έννοιας, η οποία είναι προϊόν της συγχώνευσης δυο διαφορετικών, συχνά αλληλοκαλυπτόμενων όρων και εννοιών, σε αυτό που συνήθως αποκαλείται «Ιστορικός Αναθεωρητισμός». Πρόκειται για τις έννοιες του λεγόμενου «Νόμιμου Ιστορικού Αναθεωρητισμού» (Legitimate Historical Revisionism) και του «Ιστορικού Αρνητισμού» (Historical Denial και ειδικότερα για το ζήτημα του Ολοκαυτώματος, Negationism).
Ο πρώτος όρος αναφέρεται στην διαδικασία της λεπτομερειακής εξέτασης/διΰλισης (refinement) της υπάρχουσας ιστορικής γνώσης γύρω από ένα ιστορικό γεγονός, χωρίς όμως να αμφισβητείται το ίδιο το γεγονός. Στην διάρκεια αυτής της διαδικασίας πιθανότατα θα προκύψουν νέα συμπεράσματα με την εξέταση πλέον πρόσφατων ερευνητικών δεδομένων, εμπειρικών γνώσεων ή με την επανεξέταση των υπαρχόντων στοιχείων, ακόμα και με την εκ νέου παρουσίασή τους κάτω από το πρίσμα νέων επιστημονικών αντιλήψεων.
Έτσι, ο «Νόμιμος Ιστορικός Αναθεωρητισμός» αναγνωρίζει την ύπαρξη ενός «καθορισμένου σώματος αναμφισβήτητων/αδιάψευστων στοιχείων» ή μιας «σύγκλισης δεδομένων», τα οποία υποδεικνύουν ότι ένα γεγονός συνέβη πραγματικά.
Αντίθετα, ο λεγόμενος «Ιστορικός Αρνητισμός», απορρίπτει ολόκληρο το οικοδόμημα των υπαρχόντων δεδομένων/στοιχείων ενός ιστορικού γεγονότος.
Βεβαίως, πέρα από την καθαρή επιστήμη και ειδικά στο συγκεκριμένο ευαίσθητο πεδίο υπεισέρχονται πολιτικές σκοπιμότητες, κρατικά συμφέροντα, οικονομικές διαπλοκές και ακαδημαϊκοί αρριβισμοί, που συσκοτίζουν συχνά το θέμα με αποτέλεσμα να προκαλείται σύγχυση, όχι μόνον στον μέσο πολίτη, αλλά και σε υποτιθέμενους ειδικούς.
Είναι λοιπόν μεθοδολογικό και επιστημολογικό λάθος να κατηγορούμε τον σκοπιανό «Μακεδονισμό» ως προσπάθεια «Ιστορικού Αναθεωρητισμού». Υπήρξε μήπως κάποια διαδικασία εξέτασης/διΰλισης (refinement) της υπάρχουσας ιστορικής γνώσης γύρω από ένα ιστορικό/εθνολογικό γεγονός της αρχαίας Ιστορίας της Μακεδονίας; Υπήρξαν νέα συμπεράσματα με την εξέταση πλέον πρόσφατων ερευνητικών δεδομένων, εμπειρικών γνώσεων ή με την επανεξέταση των υπαρχόντων στοιχείων, ακόμα και με την εκ νέου παρουσίασή τους κάτω από το πρίσμα νέων επιστημονικών αντιλήψεων; Αποδείχθηκε ότι είναι οι γνήσιοι απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων; Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά, καθώς και σε δεκάδες ακόμα, τα οποία προκύπτουν από τις παλαβομάρες που «πλασάρονται» διεθνώς από τα σκοπιανά «Πανεπιστήμια», «Ινστιτούτα», «Ερευνητικά ιδρύματα» κ.λπ., κ.λπ. είναι ένα σαφές και κατηγορηματικό ΟΧΙ!
Έχουμε λοιπόν στι θέμα αυτό μια καθαρή περίπτωση «Ιστορικού Αρνητισμού», δεδομένου ότι απορρίπτεται ολόκληρο το οικοδόμημα των υπαρχόντων δεδομένων/στοιχείων που αποδέχεται η διεθνής επιστημονική κοινότητα σε σχέση με αυτό που υποστηρίζουν οι αποδεχόμενοι την ψευδο-ιστορία των Σκοπίων.
Η περίπτωση εξομοίωσης Σταλινισμού-Φασισμού ανήκει στην ίδια κατηγορία του «Ιστορικού Αρνητισμού»; Ασφαλώς όχι. Εδώ έχουμε την περίπτωση του λεγόμενου «Νόμιμου Ιστορικού Αναθεωρητισμού», με την έννοια ότι πράγματι υπήρξαν νέα συμπεράσματα με την εξέταση πλέον πρόσφατων ερευνητικών δεδομένων, εμπειρικών γνώσεων ή με την επανεξέταση των υπαρχόντων στοιχείων, ακόμα και με την εκ νέου παρουσίασή τους κάτω από το πρίσμα νέων επιστημονικών αντιλήψεων, ιδίως μετά την κατάρρευση του Σοβιετικού καθεστώτος. Μυστικά Αρχεία ήρθαν στο φως, καλά κρυμμένα γεγονότα αποκαλύφθηκαν και το σπουδαιότερο, δεν υπήρχε πλέον ο προπαγανδιστικός μηχανισμός και η σοβιετική πολιτικο-στρατιωτική ισχύς να πιέζει και να συγκαλύπτει. Εξ άλλου για τα εγκλήματα του Στάλιν είχαν μιλήσει πρώτοι απ’ όλους σημαντικότατοι κρατικοί παράγοντες της ίδιας της Σοβιετικής Ένωσης με την περιβόητη έκθεση του Ν. Χρουτσώφ στο 20ο συνέδριο του ’56 για τα σταλινικά εγκλήματα, για να μη αναφέρουμε τις τροτσκιστικές κατηγορίες, που πολύ νωρίς είχαν «κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου».
Θεωρώ λοιπόν πολύ σημαντικό την απεμπλοκή της πολιτικής από την ιστορική έρευνα και την επιχειρούμενη συχνά χειραγώγησή της.
Όσο για το θέμα του Ολοκαυτώματος πιστεύω ότι είναι απαράδεκτες οι μεθοδεύσεις φίμωσης επιστημόνων και απαγόρευσης της έρευνας για το θέμα, ποινικοποιώντας (!) μάλιστα οποιαδήποτε απόπειρα διατύπωσης διαφορετικών απόψεων για ορισμένα ζητήματα και πλευρές αυτού του γεγονότος, συκοφαντώντας ’τες ως προσπάθειες «Ιστορικού Αρνητισμού» ή ακόμα χειρότερα «κολλώντας» την λανθασμένη μεν (σύμφωνα με τις παραπάνω διευκρινίσεις), αλλά εύκολη και βολική προπαγανδιστικά πινακίδα του «Ιστορικού Αναθεωρητισμού».
Φτάνουμε έτσι στο άλλο άκρο, να χρησιμοποιείται ο όρος λανθασμένα για πολιτικούς λόγους και μάλιστα να συγχέονται σκόπιμα οι δύο όροι, αποδίδοντας στον «Ιστορικό Αναθεωρητισμό» αρνητικές διαστάσεις και χαρακτηρισμούς που ανήκουν στον «Ιστορικό Αρνητισμό». Η κριτική άραγε εναντίον του, σε χιτλερικά πρότυπα δομημένου, αμερικανικού προτεκτοράτου στην Μέση Ανατολή συσχετίζεται με προσπάθεια αναθεώρησης του Ολοκαυτώματος; Η ψυχρή επιστημονική λογική απαντά κατηγορηματικά: Ασφαλώς όχι! Και όμως! Εκεί έχουμε φτάσει. Στα κείμενα που αναρτήσαμε μπορεί εύκολα ο καθένας να διαπιστώσει την απίστευτη σύγχυση στην χρήση μεταξύ δύο τελείως διαφορετικών όρων, που «τσουβαλιάζονται» χωρίς δεύτερη σκέψη είτε από απλή ημιμάθεια είτε από πολιτική κουτοπονηριά.
Καταλήγω λοιπόν στα εξής συμπεράσματα:
1. Ο «Νόμιμος Ιστορικός Αναθεωρητισμός» (Legitimate Historical Revisionism) είναι αποδεκτός και χρήσιμος ως επιστημονικό εργαλείο και μέθοδος της ιστορικής έρευνας.
2. Ο «Ιστορικός Ψευδο-αναθεωρητισμός» αποτελεί την σκόπιμη προσπάθεια διαστρέβλωσης και συκοφάντησης του προηγούμενου και ως εκ τούτου είναι απαράδεκτος από κάθε άποψη, ηθική, επιστημονική, μεθοδολογική.
3. Ο «Ιστορικός Αρνητισμός» (Historical Denial) απορρίπτεται πλήρως όχι μόνον διότι ταυτίζεται συχνά με τις «Μη-συμβατικές Θεωρίες» (Αφροκεντρισμός, «Μακεδονισμός» κ.λπ.), αλλά διότι αντίκειται στις στοιχειώδεις επιστημονικές παραδοχές και δεδομένα.
4. Για την ειδική περίπτωση της άρνησης του Ολοκαυτώματος (Negationism) νομίζω ότι είναι ένα θέμα που απαιτεί μια πολύ μεγάλη συζήτηση και γι’ αυτό το ανέφερα ακροθιγώς.

Για το όλο ζήτημα θα με ενδιέφεραν τεκμηριωμένες παρατηρήσεις ή αντιρρήσεις των αναγνωστών της ιστοσελίδας στις τοποθετήσεις μου. Πιστεύω ότι θα μπορούσε να γίνει ένας πολύ ενδιαφέρων διάλογος με στόχο να ξεκαθαρίσουν επιτέλους κάποια πράγματα.
Δ.Ε.Ε.