Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα, ραγιάδες έχεις, μάννα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι…
(Κωστής Παλαμάς)

Παρασκευή 29 Ιουλίου 2016

O πόλεμος των πολιτισμών και η Ελλάδα


O πόλεμος των πολιτισμών 
και η Ελλάδα
Του Γιώργου Καραμπελιά
Ο Σάμιουελ Χάντιγκτον, πριν εικοσιπέντε χρόνια, μιλούσε ήδη για έναν «πόλεμο των πολιτισμών» που τείνει να διαιρέσει ακόμα και με ποταμούς αίματος τον σύγχρονο κόσμο, υποκαθιστώντας εν μέρει ή εν όλω τις ιδεολογικές ή τις πολιτικο-κοινωνικές αντιπαραθέσεις. Το βιβλίο του Χάντιγκτον κυκλοφόρησε αμέσως μετά την ειρηνιστική αυταπάτη του Φουκουγιάμα για το «Τέλος της Ιστορίας» ως ο αντίποδάς του. Ο Φουκουγιάμα υμνούσε τον ενιαίο μονοπολικό κόσμο που αναδυόταν μετά την κατάρρευση του σοβιετικού στρατοπέδου  και την εποχή της παγκοσμιοποίησης, ενώ ο αντι-πολυπολιτισμικός Χάντιγκτον διέβλεπε την τεράστια σημασία των πολιτισμικών συγκρούσεων, που απειλούν με ρηγματώσεις την παγκοσμιοποίηση.
Τότε λοιπόν σηκώθηκε μια τεράστια κατακραυγή εναντίον του, τόσο στις χώρες της Δύσης όσο και στην Ελλάδα.
Ο Χάντιγκτον, ο οποίος ήταν ένας συντηρητικός συστημικός Αμερικανός συγγραφέας, επικρίθηκε έντονα τόσο από τους γνωστούς διανοουμένους της πολυπολιτισμικής παγκοσμιοποίησης, κατ’ εξοχήν της μπλερικής και της γαλλικής «χαβιαροαριστεράς», όσο και  από την ελληνική διανόηση. Και αυτό διότι, για να δικαιολογήσει και την επίθεση της Δύσης εναντίον της Σερβίας, που βρισκόταν τότε σε πλήρη εξέλιξη, έβαζε στο ίδιο τσουβάλι τον ισλαμικό πολιτισμικό χώρο με τον… ορθόδοξο. Η Ελλάδα η Σερβία  και η Ρωσία, για τον Χάντιγκτον δεν ανήκουν στην Ευρώπη, και συνιστούν έναν διαφορετικό πολιτισμό, τον ορθόδοξο, όπως και ο ισλαμικός. Κατά συνέπεια, η Δύση πρέπει να οργανωθεί αποκλείοντας τον ορθόδοξο χριστιανικό χώρο, όσο και τον μουσουλμανικό.
Μάλιστα, επειδή εκείνη την περίοδο η επίθεση κατά της ορθόδοξης Σερβίας γινόταν σε συμμαχία με τους μουσουλμάνους, ενώ και στο Αφγανιστάν ήταν πρόσφατη η συμμαχία μεταξύ ισλαμιστών και Αμερικανών εναντίον των Ρώσων, γι’ αυτό και το κέντρο βάρος έμπαινε στην ορθοδοξία και όχι στο ισλάμ!
Η μοιραία υποτίμηση της αντίθεσης με το ισλάμ φάνηκε την ίδια περίοδο από την ευκολία με την οποία ο Μπους ο πρεσβύτερος  επιτέθηκε στο Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν, διαλύοντας ένα ισχυρό κοσμικό αραβικό κράτος, εμπόδιο στον φονταμενταλισμό. Οι Ισραηλινοί έκαναν το ίδιο στην Παλαιστίνη ενισχύοντας τους Αδελφούς Μουσουλμάνους και τη Χαμάς εναντίον του Αραφάτ και της Φατάχ.
Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001, στη Νέα Υόρκη και στο Πεντάγωνο, καταδείχτηκε περίτρανα ποιο ήταν το βασικό διακύβευμα. Η σύγκρουση του σουνιτικού ισλάμ με τη Δύση κατ’ εξοχήν, αλλά και με το σύνολο του χριστιανικού κόσμου (τους Σέρβους, τους Ρώσους, κ.λπ.), ακόμα και με τους ετερόδοξους μουσουλμάνους (τους σιίτες) ήταν το αντικείμενο αυτού του πολέμου. Και η Δύση απάντησε και αυτή με τα όπλα ενός πολέμου των πολιτισμών. Εξόντωση του Σαντάμ, εισβολή στο Αφγανιστάν, διάλυση της Συρίας και της Λιβύης, και κατά συνέπεια πλήρης απελευθέρωση του βαθύτερου ισλαμικού υπόβαθρου των μουσουλμανικών λαών, ως έσχατο ταυτοτικό καταφύγιό τους.
Έκτοτε, χρόνο τον χρόνο, αυτός ο πόλεμος διεξάγεται σε όλο και περισσότερα πεδία. Από την Αλ Κάιντα, στον Ισλαμικό Στρατό, και από τη σύγκρουση μηχανισμών στη ανοικτή σύγκρουση πολιτισμών. Οι τρομοκράτες που ανατίναξαν τους δίδυμους πύργους ανήκαν σε μια συνωμοτική οργάνωση και είχαν εκπαιδευτεί για να ολοκληρώσουν το έργο τους. Ακόμα και στο Μπατακλάν ή τις Βρυξέλλες επρόκειτο για οργανωμένους πυρήνες, σε άμεση διασύνδεση με το Ισλαμικό Κράτος. Όμως, στη Γερμανία ή ακόμα περισσότερο στη Γαλλία, τόσο στη Νίκαια όσο και στη Ρουέν, πλέον, η άμεση σχέση με το Ισλαμικό Κράτος είναι όλο και πιο μακρινή και οι τρομοκράτες δρουν χωρίς εξοπλισμό και εκπαίδευση και χτυπούν ακόμα και τα θρησκευτικά σύμβολα του «αντιπάλου», εκκλησίες και ιερείς.
Δηλαδή, η ισλαμική τρομοκρατία τείνει να αποκτήσει, ως δυνητική βάση στρατολογίας, τους μουσουλμάνους που ζουν στις δυτικές κοινωνίες και αντλεί από αυτούς στοιχεία περιθωριακά, προβληματικά ή παρανοϊκά, τα οποία στρατεύονται στις πιο αποτρόπαιες τρομοκρατικές ενέργειες. Και στον βαθμό που μόνο στη Δυτική Ευρώπη ζουν δεκαπέντε ή είκοσι εκατομμύρια μουσουλμάνων, και στη Ρωσία άλλα τόσα, γίνεται κατανοητό πως το αδιέξοδο θα τείνει να επεκταθεί. Διότι, προφανώς, στην Ευρώπη θα ενισχυθεί ο γενικευμένος φόβος και η δυσπιστία έναντι των μουσουλμάνων γενικά, θα γενικευθούν οι ξενοφοβικές συμπεριφορές και θα εκτιναχτούν τα ακροδεξιά κόμματα. Οι μουσουλμάνοι θα  κλειστούν περισσότερο στο θρησκευτικό καβούκι τους και κατά συνέπεια η σύγκρουση θα διαιωνιστεί. Η πρόβλεψη του Χάντιγκτον θα γνωρίσει μια εφιαλτική επαλήθευση.
Μπορεί να υπάρξει απάντηση σε αυτό τον πόλεμο;
Είναι προφανές πως οι λύσεις αποτελούν ένα σύνολο και θα πρέπει να εκτυλιχθούν σε βάθος χρόνου. Η καταστολή και η αστυνόμευση της λεγόμενης «ριζοσπαστικοποίησης» των νεαρών μουσουλμάνων, και των ανεξέλεγκτων τζαμιών, είναι μεν αναγκαία αλλά όχι αρκετή. Πριν από όλα, οι δυτικές δυνάμεις θα πρέπει να πάψουν να επεμβαίνουν στις μουσουλμανικές χώρες, αφού πρώτα βέβαια απολυμάνουν όλο το πύον που άφησαν σε αυτές, δηλαδή το Ισλαμικό Κράτος. Αντί να συνεχίζουν να μεταφέρουν πληθυσμούς προς εκμετάλλευση στα εργοστάσια και τις πόλεις τους, όπως έκανε η «πονόψυχη» κυρία Μέρκελ, να ενισχύσουν τις παραγωγικές δομές στις χώρες από όπου έρχονται οι μετανάστες.
Όσο για τους μουσουλμάνους, θα πρέπει με τη σειρά τους να «απαγορεύσουν» τη μεταβολή της θρησκευτικής πίστης σε πρωταρχικό στοιχείο της πολιτικής ταυτότητάς τους, δηλαδή σε ισλαμισμό. Θα πρέπει να βαδίσουν στον αντίποδα του δρόμου που ακολουθεί… η Τουρκία με τον Ερντογάν. Μετά το κύμα της μεγάλης ισλαμοποίησης, μπροστά στα αδιέξοδά της, που οδηγεί σε αλληλοσφαγή μεταξύ των ίδιων (π.χ. μεταξύ σουνιτών και σιιτών) θα πρέπει  να θέσουν τέλος σε αυτή την αδιέξοδη επιλογή.
Τέλος, ως προς τα οίκου μας. Είναι προφανές πως η ασύγγνωστη ελαφρότητα με την οποία  η ελληνική κυβέρνηση, και η ελληνική αριστερά σχεδόν στο σύνολό της, αντιμετωπίζει το προφυγικό και το μεταναστευτικό ζήτημα κινδυνεύει να μεταφέρει και στην Ελλάδα –μια χώρα των συνόρων μεταξύ των πολιτισμών– μια σύγκρουση πλανητικών διαστάσεων, στην οποία εμείς δεν έχουμε οποιαδήποτε ανάμιξη.
Η αύξηση των προσφυγικών/μεταναστευτικών πληθυσμών σε συνθήκες –υποχρεωτικά– αποξένωσης και ταλαιπωρίας, δημιουργεί αναπόφευκτα –έστω και σε λίγους από αυτούς– αισθήματα μίσους και διαχωρισμού με τους ντόπιους. Αυτό, δε, συνοδεύεται με την παρουσία μιας μουσουλμανικής μειονότητας, την οποία υποδαυλίζει συστηματικά η Τουρκία, εναντίον της Ελλάδας.
Κατά συνέπεια, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να εμφανιστεί, ακόμα και υποκινούμενος από τον νεο-οθωμανισμό, ή ακόμα και από άλλους μικρότερους άσπονδους γείτονές μας, ένας εγχώριος φονταμενταλισμός. Επιπλέον, η δημιουργία τζαμιού στο κέντρο της Αθήνας, κάτω από σαουδαραβική διαχείριση(!), με τις εντάσεις και τις συγκρούσεις που αναπόφευκτα θα επιφέρει, αποτελεί την καλύτερη συνταγή για τη μεταβολή του σε χώρο θρησκευτικού και πολιτισμικού μίσους.
Προφανώς, λοιπόν, πρέπει να λύσουμε το ταχύτερο δυνατό το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα, με την άμεση επιστροφή των παράτυπων μεταναστών στις χώρες τους, την αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων (οι προσπάθειες να αποτραπεί η είσοδος πολιτικών φυγάδων από την Τουρκία αποδεικνύει ότι είναι εφικτή)  – και την άμεση αποστολή των προσφύγων στις χώρες που έχουν συμφωνήσει να τους δεχτούν. Αν αρχίσει να οξύνεται και στη χώρα μας ο «πόλεμος των πολιτισμών», δεν υπάρχει επιστροφή.

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2016

Η πάλη μεταξύ Πατριαρχείου και Ρωσίας


Το περιοδικό "Foreign Affairs - ελληνική έκδοση", όπου εμφανίσθηκε το παρακάτω άρθρο, εκδίδεται από το περιβόητο Council on Foreign Relations (CFR), του οποίου ισχυρός παράγων, μέγας χορηγός και μέχρι πρότινος στο Board of Directors (Συμβούλιο Διευθυντών), ήταν και ο γνωστός  Σόρος! Έχει από πολλές απόψεις μεγάλο ενδιαφέρον.
ΔΕΕ
Η πάλη μεταξύ 
Πατριαρχείου και Ρωσίας
Οι ρωσικές προσευχές για τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό

Δημοσιογράφος-Αναλυτής

Αυτόν τον Ιούνιο, οι ηγέτες των 262 εκατομμυρίων Ορθόδοξων Χριστιανών του κόσμου συναντήθηκαν στην Κρήτη, για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας (που μερικές φορές αναφέρεται ως Πανορθόδοξο Συμβούλιο) ώστε να συζητήσουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η θρησκευτική τους κοινότητα. Η Σύνοδος ήταν η πρώτη του είδους της μέσα σε 1229 χρόνια -η τελευταία ήταν η δεύτερη Σύνοδος της Νίκαιας, το 787- και σε μια αντήχηση των Συνόδων της αρχαιότητας, οι ηγέτες απευθύνθηκαν σε μια εκκλησία περιβαλλόμενη από συγκρούσεις και σπαρασσόμενη από πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές. 


Μόνο μερικές εκατοντάδες μίλια ανατολικά της Κρήτης, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί της Συρίας και του Ιράκ αντιμετωπίζουν την εξόντωση [1], όπως ακριβώς και οι αρχαίες κοινότητές τους είχαν καταστραφεί από τον πόλεμο και τις διώξεις. Στα βόρεια, Ορθόδοξοι πιστοί βρίσκονται και στις δύο πλευρές της γραμμής των μαχών στην Ουκρανία [2]. Στην Αφρική, ορθόδοξες κοινότητες στην Αίγυπτο, την Κένυα, τη Νιγηρία και το Σουδάν αντιμετωπίζουν συνεχείς απειλές από μαχητικούς ισλαμιστές. Επιπλέον, ενώ αντιμετωπίζει εξωτερικούς εχθρούς, η Ορθοδοξία ταλανίζεται όλο και περισσότερο από εσωτερικές διαιρέσεις.

Σε αντίθεση με την Καθολική Εκκλησία, η οποία είναι ενωμένη κάτω από την εξουσία του Πάπα, η Ορθοδοξία δεν διαθέτει έναν μοναδικό ηγέτη. Κάθε μια από τις 14 Ορθόδοξες Εκκλησίες είναι ανεξάρτητη και ισότιμη μέσα στην ιεραρχία της Πίστης. Παραδοσιακά, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως (που τώρα ονομάζεται Istanbul) ήταν «πρώτο μεταξύ ίσων», ένα καθεστώς που χρονολογείται από τις απαρχές του Μεγάλου Σχίσματος της Ανατολικής Ορθοδοξίας το 1054, όταν η Κωνσταντινούπολη ήταν η πρωτεύουσα της Βυζαντινής (ή Ανατολικής Ρωμαϊκής) Αυτοκρατορίας. Ωστόσο, το καθεστώς αυτό έχει πρόσφατα αρχίσει να αμφισβητείται λόγω της αυξανόμενης ισχύος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας [3].

ΜΙΑ ΡΩΣΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

Στο Βυζάντιο, ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ήταν τόσο ισχυρός ώστε ήταν υπεύθυνος για την στέψη του αυτοκράτορα. Η Βυζαντινή εκκλησία και το κράτος διαπλέκονταν αμοιβαία σε αυτό που ονομαζόταν «συμφωνία» της κοσμικής και της θρησκευτικής εξουσίας. Τώρα, μια παρόμοια συμφωνία μπορεί να ακουστεί στην Ρωσία, την πατρίδα της μεγαλύτερης ορθόδοξης κοινότητας στον κόσμο (επίσημα αριθμούνται σε περίπου 100 εκατ. πιστούς). Υπό την συνδυασμένη εξουσία του πατριάρχη Μόσχας, Αρχιεπίσκοπου Κύριλλου, και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, η Ρωσία τα τελευταία χρόνια έχει εδραιώσει μια συμμαχία για την επιδίωξη των παραδοσιακών αξιών της στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

«Η γραμμή ανάμεσα στην θρησκεία και την πολιτική στην Ρωσία, και γενικότερα στον Ορθόδοξο χώρο, είναι λεπτή», μου είπε ο Lucian Ν. Leustean, λέκτορας Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Aston. Για παράδειγμα, όταν ο Πούτιν αποκάλυψε την πιο πρόσφατη Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας στα τέλη του 2015, αναφέρθηκε στην «υπεράσπιση των ρωσικών αξιών» ως την τρίτη γενική προτεραιότητα του. Ως ρωσικές αξίες, ο Πούτιν εννοούσε την εκδοχή του Ρωσικού Ορθόδοξου Χριστιανισμού που προασπίζεται ο Κύριλλος, ο οποίος τον βλέπει ως πολιτισμό ξεχωριστό και ριζικά διαφορετικό από εκείνον της κοσμικής Δύσης. Η Ρωσία, σε αυτό το όραμα, είναι ο υπέρμαχος του Ορθοδόξου πολιτισμού [4] και το καθεστώς του Πούτιν, όπως το έθεσε το 2012 ο Κύριλλος, δεν είναι τίποτα λιγότερο από «ένα θαύμα του Θεού».

Η άποψη του Κύριλλου συχνά αναφέρεται ως η Ορθόδοξη ιδιαιτερότητα, η οποία υποστηρίζει ότι το ρωσικό κράτος έχει ηθικό καθήκον να προστατεύει ορθόδοξους θρησκευτικούς χώρους εντός και εκτός των συνόρων της Ρωσίας. Καταδικάζει επίσης τις Δυτικές ιδέες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους [5], και παρουσιάζει την Ορθοδοξία ως μια πιο πνευματική εναλλακτική λύση στον υποτιθέμενο παρακμιακό ατομικισμό και τον καταναλωτισμό της Δύσης. Τα τελευταία χρόνια, η Ορθόδοξη ιδιαιτερότητα έχει κινητοποιήσει την χρηματοδοτούμενη από το Κρεμλίνο κατασκευή μεγάλων ρωσικών Ορθόδοξων εκκλησιών στην Δυτική Ευρώπη, μεταξύ των οποίων μια που βρίσκεται σε ψηλότερη τοποθεσία από εκείνη του Αγίου Πέτρου στην Ρώμη και μια άλλη κοντά στον Πύργο του Άιφελ στο Παρίσι.

Παρά τους ελιγμούς του Κρεμλίνου, όμως, το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο για την ρωσική κυριαρχία στον Ορθόδοξο κόσμο. Παρά το γεγονός ότι έχει μόνο περίπου πέντε εκατομμύρια πιστούς υπό την δικαιοδοσία του (μερικές χιλιάδες στην Κωνσταντινούπολη, οι πληθυσμοί νησιών όπως η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, καθώς και οι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί που ζουν έξω από την Ελλάδα), το Πατριαρχείο όντως διατηρεί τον παραδοσιακό ρόλο του ως συγκαλών τις Συνόδους και μεσολαβητής σε διαφορές. Από την εποχή του προέδρου Χάρι Τρούμαν, άλλωστε, το Πατριαρχείο έχει, επίσης, απολαύσει την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες το βλέπουν ως πολύτιμο αντίβαρο στην Μόσχα.

Δεν θα πρέπει να αποτελέσει καμία έκπληξη, λοιπόν, το ότι η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος –υπό την αιγίδα του Βαρθολομαίου, του αρχιεπίσκοπου της Κωνσταντινούπολης και ηγέτη του Οικουμενικού Πατριαρχείου- έγινε μια αρένα για την αναμέτρηση Κωνσταντινούπολης-Μόσχας. Αφότου βοήθησε να οργανωθεί η εκδήλωση και να συνταχθούν τα έγγραφά της, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή εξαιτίας ανησυχιών σχετικά με την νομιμότητα του συμβουλίου. Η απόσυρση υπονόμευσε την καθολικότητα της συνάντησης, και ως εκ τούτου την νομιμοποίησή της, και ήρθε μετά από έναν καταιγισμό επικρίσεων από τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης που αμφισβητούσαν το δικαίωμα του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης να συγκαλέσει την Σύνοδο γενικώς. Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS δημοσιοποίησε επίσης μια ιστορία υποστηρίζοντας ότι η Σύνοδος ήταν μια προσπάθεια να εκθέσει την Ορθόδοξη Εκκλησία στον Πάπα [6], μια κατηγορία που ισοδυναμεί με προδοσία.

Η Σύνοδος, που πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη, αναμφίβολα υπέφερε από το γεγονός ότι η Ανατολική Μεσόγειος έχει γίνει στόχος των γεωπολιτικών φιλοδοξιών αμφότερων της Ρωσίας [7] και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Λίγο πριν από την Σύνοδο, ο Πούτιν είχε επισκεφθεί την μοναστική κοινότητα του όρους Άθω στην Ελλάδα, [το οποίο είναι] επισήμως υπό την δικαιοδοσία της Κωνσταντινούπολης, για να γιορτάσει τα 1.000 χρόνια από τότε που εγκαταστάθηκαν Ρώσοι μοναχοί στο Άγιον Όρος. Κατά την διάρκεια της επίσκεψής του, πρότεινε ότι η ρωσική σύνδεση με την Ελλάδα «μπορούσε μόνο να γίνει ισχυρότερη», και πράγματι η Ελλάδα ήταν ηχηρή στην αντίθεσή της για συνέχιση των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας για την Ουκρανία [8]. Το ίδιο και η κυβέρνηση της Κύπρου, και μερικές κυπριακές Ορθόδοξες ομάδες έχουν ζητήσει να γίνουν διαθέσιμες για τις ρώσικες δυνάμεις ορισμένες εγκαταστάσεις στο νησί. Η προστασία των Ορθόδοξων κοινοτήτων μέχρι που αναφέρθηκε ως δικαιολογία για την ρωσική στρατιωτική επέμβαση στην Συρία.

Ωστόσο, οι διαφορές που περιβάλλουν την Σύνοδο έχουν επίσης καταδείξει την επιρροή της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στον ευρύτερο κόσμο της Ορθοδοξίας. Οι Εκκλησίες της Αντιόχειας, της Βουλγαρίας και της Γεωργίας αρνήθηκαν να παρακολουθήσουν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Η Αντιόχεια, η οποία εδρεύει στην ελεγχόμενη από τον Άσαντ Δαμασκό, παρουσίασε ως λόγο την διαφωνία της με την εκκλησία της Ιερουσαλήμ σχετικά με την δικαιοδοσία στο Κατάρ. Η Γεωργιανή Εκκλησία απέρριψε, με την υποστήριξη της Ρωσικής Εκκλησίας, την συνήθη σειρά (με βάση την ηλικία τους) με την οποία τοποθετούνται οι 14 Ορθόδοξες Εκκλησίες, διεκδικώντας για τον εαυτό της μια πολύ μεγαλύτερη ιστορία από όση της αναγνωρίζεται από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Η Βουλγαρική Εκκλησία, εν τω μεταξύ, εξήγησε την αποχή της εν μέρει ως μια διαμαρτυρία ενάντια σε έγγραφα της Συνόδου που περιλάμβαναν ρητορική σχετικά με την βελτίωση των σχέσεων με τις άλλες εκκλησίες. Οι υπερ-συντηρητικοί Βούλγαροι ιεράρχες εξέλαβαν αυτό το σημείο ως μια αναφορά για την Καθολική Εκκλησία, την οποία, μαζί με άλλους Ορθόδοξους συντηρητικούς, θεωρούν ως μη εκκλησία γενικώς, αλλά μόνο μια κοινότητα.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Η σχολαστικότητα της Βουλγαρικής Εκκλησίας σχετικά με την γλώσσα που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον καθολικισμό αναδεικνύει μια άλλη μεγάλη διαίρεση στο εσωτερικό της Ορθοδοξίας, εκείνη μεταξύ των συντηρητικών και των φιλελεύθερων ηγετών. Αυτή η διαφορά διχάζει όλες τις εκκλησίες. Για παράδειγμα, αρκετοί επίσκοποι από την Κύπρο, οι οποίοι παρέστησαν στην Σύνοδο, απήχησαν τους Βούλγαρους με την καταψήφιση του εγγράφου για την βελτίωση των σχέσεων με τις άλλες εκκλησίες. Ωστόσο, η διαίρεση δεν περιορίζεται στα θρησκευτικά θέματα˙ εκτείνεται επίσης στην πολιτική. Σε αμφότερες την Κύπρο και την Ελλάδα, ορισμένοι θρησκευτικοί αξιωματούχοι χαιρέτισαν την εκλογή πολιτικών από τα νεο-φασιστικά κόμματα ΕΛΑΜ και Χρυσή Αυγή. Στην Κρήτη, ωστόσο, το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης προώθησε μια αποστολική ανακοίνωση για την Ορθοδοξία που καταδίκασε όλες τις μορφές του ρατσισμού και των διακρίσεων.

Η διάσπαση συντηρητικών - φιλελεύθερων έχει την δυνατότητα να εκτροχιάσει την ρωσική συμφωνία. Κανονικά, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ένας ισχυρός υποστηρικτής του θεολογικού συντηρητισμού. Ωστόσο, ο συντηρητισμός δεν ευθυγραμμίζεται πάντα με τα ρωσικά συμφέροντα. Για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο του 2016 ο Κύριλλος συναντήθηκε με τον Πάπα Φραγκίσκο στην Αβάνα, σε μια κίνηση που πιθανόν οργανώθηκε από τον Πούτιν για την ενίσχυση του παγκόσμιου προφίλ της ρωσικής εκκλησίας. Ωστόσο, κατά την επιστροφή του στην Μόσχα, ο Κύριλλος επικρίθηκε έντονα από τους συντηρητικούς Ορθοδόξους επισκόπους, οι οποίοι αισθάνονταν ότι δεν θα έπρεπε να συναντηθεί με τον Καθολικό ηγέτη. Ομοίως, η προσπάθεια της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για κυριαρχία στο εσωτερικό της Ορθοδοξίας έρχεται σε αντίθεση με τον σεβασμό των συντηρητικών για το παραδοσιακό καθεστώς του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως «πρώτο μεταξύ ίσων».

Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης διαθέτει επίσης κάποια δυνητικά επιζήμια μόχλευση επί της Μόσχας, όταν πρόκειται για την Ουκρανία. Η Ουκρανία είναι σήμερα υπό την δικαιοδοσία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ωστόσο, την ημέρα που άρχισαν να καταφθάνουν οι επίσκοποι στην Κρήτη για το Συμβούλιο, το ουκρανικό κοινοβούλιο απηύθυνε μια έκκληση προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Κωνσταντινούπολη για να αναγνωρίσει μια ανεξάρτητη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, χωριστά από την Μόσχα. Ο ίδιος αρνήθηκε να το πράξει, και το Συμβούλιο προχώρησε χωρίς καμία επίσημη συζήτηση του θέματος. Αλλά η πίεση παραμένει. Μια τέτοια κίνηση, η οποία θα αφαιρέσει περίπου 30 εκατομμύρια πιστούς από την δικαιοδοσία της Ρωσικής Εκκλησίας, πιθανότατα θα εκληφθεί από την Μόσχα ως δήλωση σχίσματος. Τονίζει επίσης το γεγονός ότι η ρωσική εκκλησία και το ρωσικό κράτος δεν κοιτάζονται πάντα κατάματα. Παρά την απεικόνιση της Ουκρανίας από το Κρεμλίνο ως πεδίο μάχης μεταξύ του Ορθοδόξου πολιτισμού και της Δύσης, η σύγκρουση δημιουργεί μεγάλες δυσκολίες στο Πατριαρχείο της Μόσχας.

Το θέμα της Ουκρανίας -όπως και αυτό του ευρύτερου αγώνα μεταξύ των εκκλησιών για επιρροή- απεικονίζει ένα από τα θεμελιώδη ζητήματα που διατυπώθηκαν από την Σύνοδο και που είναι μάλιστα πολυσυζητημένα στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό κατά τα τελευταία 1.229 χρόνια. Είναι, όπως θα έλεγαν πολλοί μέσα στην Ρωσική Εκκλησία, η Ορθοδοξία απλώς μια συλλογή εθνικών φορέων, χαλαρά συνδεδεμένων με δογματικές ιδέες; Ή μήπως είναι μια πιο ενοποιημένη και καθολική οντότητα που υπερβαίνει τα εθνικά και τα εθνικά σύνορα; Το ερώτημα είναι ουσιαστικά θεολογικό. Ωστόσο, η Σύνοδος κατέδειξε ότι, όπως και στις ημέρες της Βυζαντινής συμφωνίας, τα ζητήματα της θεολογίας και τα ζητήματα της πολιτικής είναι δύσκολο να κρατηθούν χώρια.

Copyright © 2016 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved. 

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/southeastern-europe/2016-07-14/r...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/middle-east/2013-09-11/christian...
[2] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2015-09-09/forcing-kiev-...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/russia-fsu/2013-09-17/russias-or...
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2016-04-18/russias-perpe...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2015-09-16/culture-clash
[6] https://www.foreignaffairs.com/articles/2013-04-03/church-undivided
[7] https://www.foreignaffairs.com/articles/syria/2015-10-13/syrian-sleight-...
[8] https://www.foreignaffairs.com/articles/russian-federation/2015-06-08/pu...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνσηwww.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνσηwww.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνσηhttps://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition
http://foreignaffairs.gr/articles/70890/jonathan-gorvett/i-pali-metaksy-patriarxeioy-kai-rosias?page=show

Δευτέρα 25 Ιουλίου 2016

Ο κρατήρας της μάχης εκτίθεται για πρώτη φορά στο κοινό!


Ο κρατήρας της μάχης εκτίθεται 
για πρώτη φορά στο κοινό!

Για πρώτη φορά από την ημέρα της ανακάλυψής του –πριν από 140 χρόνια- θα εκτεθεί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ο κρατήρας της μάχης, μαζί με ένα από τα χρυσά κύπελλα που είχε στο εσωτερικό του.
Παρουσία του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Α. Μπαλτά, ο περίφημος και αθέατος έως τώρα αργυρός κρατήρας θα μεταφερθεί τη Δευτέρα 25 Ιουλίου, στις 11:00 το πρωί, από το Εργαστήριο Συντήρησης Μετάλλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στην αίθουσα του Βωμού (αίθουσα 34), για να εκτεθεί σε κατάλληλη προθήκη, να φωτιστεί και να συνοδευτεί από το κατάλληλο εποπτικό υλικό για τους επισκέπτες, που θα μπορούν να το θαυμάσουν στη θέση αυτή ως την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της επιτυχημένης του δράσης του μουσείου με τίτλο Αθέατο Μουσείο, που αναδεικνύει κάθε δυο μήνες ένα αριστούργημα από τις αποθήκες, δηλαδή από τον άγνωστο κόσμο των αρχαιοτήτων που βλέπουν μόνον οι ειδικοί ερευνητές.
Το νέο έκθεμα, αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών, αλλά και του επιστημονικού κοινού, μιας και ο κρατήρας δεν έχει ποτέ στο παρελθόν παρουσιαστεί και η ανασύσταση της προέλευσής του με τη μελέτη και παρουσίαση του ταφικού του περιβάλλοντος, θα συμβάλουν στην ολοκληρωμένη αφήγηση της άγνωστης ιστορίας ενός νέου και πολλά υποσχόμενου μέλους της πολεμικής ελίτ, ενός πρίγκιπα της πρώτης δυναστείας του Μυκηναϊκού κόσμου, που έζησε βίο βραχύ με μεγάλες προσδοκίες.


Ο ΚΡΑΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΣΤΟ ΑΘΕΑΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το Νοέμβριο του 1876 και μέσα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, ο Ερρίκος και η Σοφία Σλήμαν ανέσκαπταν τον έναν μετά τον άλλον τους πέντε πρώτους βασιλικούς τάφους του περίφημου ταφικού Κύκλου Α των Μυκηνών. Στους τάφους αυτούς εντόπισαν για πρώτη φορά αντικείμενα και ταφικά έθιμα απολύτως άγνωστα ως τότε στην αρχαιολογική έρευνα, που χρονολογούνταν στο 16ο αι. π.Χ., δηλαδή σε μια περίοδο του παρελθόντος που ήταν έως τότε παντελώς αχαρτογράφητη.
Το Νοέμβριο του 1876 γεννήθηκε η Μυκηναϊκή Αρχαιολογία, που επρόκειτο να δώσει στα επόμενα 140 χρόνια το μέγα σώμα των γνώσεών μας για τον πρώτο μεγάλο ελληνόφωνο Πολιτισμό του Αιγαίου, τον Μυκηναϊκό.
Κι εγώ ο τάφος V έγινε διάσημος για την περίφημη ταφή του εικοσιεπτάχρονου πολεμιστή με την προσωπίδα που ονομάστηκε «του Αγαμέμνονα», ο τάφος IV είχε στο μέσον του την ταφή ενός πρίγκιπα μόλις 18 χρονών στον οποίον είχαν χαριστεί τα περισσότερα και τα πολυτιμότερα κτερίσματα όλης της Μυκηναϊκής περιόδου (1600 – 1075 π.Χ.).
Ο πρίγκιπας του τάφου IV είχε λάβει ως δώρα πολλά μακρά ξίφη, χρυσελεφάντινα μικροτεχνήματα, καθώς και ορισμένα από τα πιο εντυπωσιακά χρυσά και αργυρά κύπελλα του κρητομυκηναϊκού κόσμου.
Ο Σλήμαν παρατήρησε μεταξύ άλλων και ορισμένα αργυρά ελάσματα σε κακή κατάσταση, που έφερε στην Αθήνα και αριθμήθηκαν με τους αρ. ευρετηρίου 605-607. Κανείς όμως τότε δεν τους έδωσε σημασία.
Τα πολύτιμα κτερίσματα του Ταφικού Κύκλου Α εκτέθηκαν στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Πολυτεχνείου το Δεκέμβριο του 1877 και κατόπιν μεταφέρθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το 1893, όπου βρίσκονται έως σήμερα. Τα περίεργα αργυρά ελάσματα με αρ. ευρ. 605-607 έμειναν οριστικά στις αποθήκες.
Τη δεκαετία του 1960 ο Διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Χρήστος Καρούζος εμπιστεύθηκε στην αρχαιολόγο, Αγνή Ξενάκη-Σακελλαρίου να μελετήσει εκ νέου τα ευρήματα του ταφικού Κύκλου Α που ήσαν στις αποθήκες. Εκείνη εντόπισε την τεράστια σημασία των ελασμάτων με αρ. ευρ. 605-607 και με τη βοήθεια των εξαιρετικών συντηρητών του Μουσείου και ενός καλλιτέχνη, ανέστησε το μεγαλύτερο αργυρό αντικείμενο της Μυκηναϊκής αρχαιότητας: τον αργυρό κρατήρα του πολέμου. Το 1974 η Αγνή Ξενάκη-Σακελλαρίου δημοσίευσε την αποκατάσταση του αγγείου σε διεθνές αρχαιολογικό περιοδικό. Ωστόσο, το αγγείο, λόγω της κακής κατάστασης διατήρησής του δεν εκτέθηκε ποτέ και παρέμεινε στις αποθήκες, γνωστό μόνον στους ειδικούς επιστήμονες της πολεμικής εικονογραφίας του προϊστορικού Αιγαίου.
Η ανασύσταση του αγγείου από τα θραύσματα απέδωσε τον περίτεχνο διάκοσμό του που είχε γίνει με την έκτυπη τεχνική. Η μεγάλη ανάγλυφη ζώνη στο κύριο σώμα του κρατήρα παρουσιάζει δύο ομάδες αντιμέτωπων πολεμιστών, που τους διακρίνει το διαφορετικό είδος των ασπίδων τους, εν είδει διακριτικών δύο διαφορετικών «στρατών». Τέσσερις πολεμιστές με οκτώσχημες ασπίδες από τη μία μεριά, εναντίον τεσσάρων με πυργοειδείς ασπίδες από την άλλη, και ενός μαχητή, που έχει πέσει ηρωικά στο έδαφος, ανάμεσα στους αντιμαχόμενους.
Το 2003 ανακαλύφθηκε στα Αρχεία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου το περίφημο «χειρόγραφο του Παναγή Σταματάκη», του Έλληνα αρχαιολόγου που συμμετείχε στις ανασκαφές των Σλήμαν και κατέγραφε κάθε ώρα και στιγμή και με λεπτομέρεια, κάθε εύρημα και τον τόπο της εύρεσής του, την ώρα που ερχόταν στο φως. Κάτι που δεν είχε φροντίσει να κάνει ο Ερρίκος Σλήμαν, στερώντας μας τη γνώση των ταφικών συνόλων (δηλαδή, σε ποιον νεκρό ανήκε τι). Έτσι, σήμερα είμαστε σε θέση να αποδώσουμε τον μεγάλο κρατήρα στην ταφή του πρίγκιπα και να γνωρίζουμε ότι μέσα του είχαν τοποθετηθεί ορισμένα από τα πιο εντυπωσιακά χρυσά και αργυρά κύπελλα, συνιστώντας το εύρημα, το πρώτο συμποσιακό σύνολο του ελληνόφωνου κόσμου των πρώτων αριστοκρατών. Σαν να επρόκειτο δηλαδή, για τις ταφικές προσφορές των ίδιων των συμπολεμιστών του πρίγκιπα. Μια ερμηνεία γοητευτική, αλλά όχι βεβαίως τεκμηριωμένη.

http://www.typosthes.gr/gr/politismos/article/104455/o-kratiras-tis-mahis-ektithetai-gia-proti-fora-sto-koino-foto/


Παρασκευή 22 Ιουλίου 2016

Φιλοσκοπιανή μικρόνοια…

Η επιτροπή που κατασκεύασε την σκοπιανή γλώσσα και το αλφάβητο, τον Νοέμβριο του 1944:
Vasil Ilioski, Hristo Zografov, Krum Toshev, Dare Djambas, Venko Markovski, Mirko Pavlovski, Mihail Petrushevski, Hristo Prodanov, Georgi Kiselinov, Georgi Shoptraianov, Iovan Kostov.

 Φιλοσκοπιανή μικρόνοια…
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης

Υπάρχει στο Διαδίκτυο μια ιστοσελίδα η οποία αποτελεί μια αστείρευτη πηγή γέλιου με τα όσα γράφει και υποστηρίζει η διαχειρίστριά του με το κακόηχο ψευδώνυμο «μπελομόρσκα» (=αιγαιάτισσα), γνωστή και ως «μπελομότσκα».
Σχετικά πρόσφατα, αναζητώντας κάτι σε μια μηχανή αναζήτησης, έπεσα σε ένα παλαιότερο, αλλά εξαιρετικά διασκεδαστικό διαχρονικά, κείμενό της με τον πομπώδη τίτλο  «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ». Συμβαίνει να ασχολούμαι συστηματικά εδώ και πολλά χρόνια με τα γλωσσικά θέματα και ισχυρίζομαι ότι έχω αρκετές γνώσεις, μια και έχω γράψει ένα βιβλίο, πολλά σχετικά κείμενα και αρθρογραφώ κατά καιρούς σε έντυπα πανελλήνιας κυκλοφορίας, αλλά και τοπικές εφημερίδες ανά την Ελλάδα.
Παραδέχομαι ότι γέλασα με την ψυχή μου με τα όσα διάβασα στο εν λόγω κείμενο, ταυτόχρονα όμως προβληματίστηκα με τα γραφόμενα και τους ανυπόστατους, αλλά και ανόητους, ισχυρισμούς που περιείχαν. Και τούτο διότι μόνον εντελώς αμόρφωτοι και αγράμματοι ξυλοσχίστες θα συμφωνούσαν και θα πείθονταν με τις λανθασμένες πληροφορίες, τις ασυναρτησίες, τις απλοϊκές ταυτολογίες και τα ξεκαρδιστικά αυθαίρετα συμπεράσματα του άρθρου.
Πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο να παρουσιάσουμε όσο συνοπτικά γίνεται το περισπούδαστο αυτό πόνημα, ώστε να μη παραμείνουμε στην κριτική.
Το άρθρο ξεκινάει με έναν εξωφρενικό, καθαρά προπαγανδιστικό, ισχυρισμό: «Πολλές φορές έχουμε ακούσει η διαβάσει ότι η σύγχρονη ελληνική γλώσσα και το ελληνικό αλφάβητο που χρησιμοποιούμε, είναι η απόδειξη ότι οι σημερινοί κάτοικοι της Ελλάδας είναι οι βιολογικοί απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων».
Ακόμα και σε μετρίως σοβαρά άρθρα, όταν διατυπώνονται τέτοιοι ισχυρισμοί (και μάλιστα «πολλές φορές») υπάρχουν παραπομπές για το πού ακούστηκε ή γράφτηκε αυτό, πότε, σε ποιο μέσο (έντυπο, Ρ/Φ, Τ/Ο, Διαδίκτυο κλπ) ποια ή ποιος το υποστηρίζει. Εάν δεν υπάρχει το παραμικρό, τότε θεωρώ ότι έχω το δικαίωμα να αποκαλέσω αυτήν που έγραψε ή αυτόν που της υπαγόρευσε τα παραπάνω, ψεύτη, τσαρλατάνο ή φαιδρό προπαγανδιστή. Βεβαίως, υπάρχει και η εκδοχή ένα αμόρφωτο ή ημιμαθές άτομο άλλα να διαβάζει και άλλα να καταλαβαίνει, λόγω του χαμηλού μορφωτικού ή πνευματικού του επιπέδου.
Πάμε παρακάτω:
«Για να καταρρεύσει αυτός ο απαράδεκτος και ρατσιστικός μύθος αρκεί μια απλή διαπίστωση: η σημερινή ελληνική ΔΕΝ είναι η γλώσσα που μιλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες (Αττική, Ιωνική, κτλ) αλλά η ΚΟΙΝΗ, δηλαδή η γλώσσα που είχε σαν βάση την Αττική διάλεκτο, αλλά με δάνεια και προσθήκες από πολλές άλλες αρχαίες γλώσσες (Περσική, Φρυγική, κτλ) και ήταν κοινή σε πολλούς λαούς γιατί την χρησιμοποιούσαν ως γλώσσα του εμπορίου και της διοίκησης στην ελληνιστική εποχή και στην συνέχεια στο Βυζάντιο».
Εδώ η σύγχυση και η ημιμάθεια είναι προφανής. Μα και βέβαια «η σημερινή ελληνική ΔΕΝ είναι η γλώσσα που μιλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες». Οι σημερινοί Γερμανοί μιλούν αρχαία γερμανικά; Τι ανοησία είναι αυτή! Η συνέχεια αποκαλύπτει την ασχετοσύνη του ατόμου, που με αυτό που γράφει αναιρεί την αμέσως προηγούμενη πρόταση: Οι αρχαίοι Έλληνες μιλούσαν την ΚΟΙΝΗ! Και για να χειροτερεύσει αυτό που γράφει συνεχίζει ακάθεκτα με τα εξής φαιδρά: Η Κοινή «είχε σαν βάση την Αττική διάλεκτο, αλλά με δάνεια και προσθήκες από πολλές άλλες αρχαίες γλώσσες (Περσική, Φρυγική, κτλ) και ήταν κοινή σε πολλούς λαούς γιατί την χρησιμοποιούσαν ως γλώσσα του εμπορίου και της διοίκησης στην ελληνιστική εποχή και στην συνέχεια στο Βυζάντιο»!
Χάος! Ας τα πιάσουμε με την σειρά: Όπως γνωρίζουμε σήμερα η λεγόμενη "πρωτο-ελληνική" διασπάσθηκε σε διαλέκτους, οι οποίες διαμορφώθηκαν οριστικά μετά το 1900 π.Χ. στις γνωστές μας αρχαιοελληνικές διαλέκτους Αιολική, Ιωνική, Αρκαδοκυπριακή και στην ομάδα των Δυτικών διαλέκτων (Δωρική, αρχαία Μακεδονική κλπ). Οι αρχαίοι Έλληνες λοιπόν ΔΕΝ μιλούσαν την ΚΟΙΝΗ, η οποία προέκυψε αιώνες ΑΡΓΌΤΕΡΑ. 
Ποια όμως είναι αυτά τα δάνεια και προσθήκες από την …Περσική και την …Φρυγική; Ανύπαρκτα, για όποιον έχει ελάχιστες γνώσεις Ιστορικής Γλωσσολογίας. Και βεβαίως η ελληνιστική κοινή ΔΕΝ ήταν σε χρήση στο …Βυζάντιο, διότι απλούστατα είχε εξελιχθεί στην μεσαιωνική ελληνική. 
Η αρλουμπολογία συνεχίζεται με τα εξής εκπληκτικά: «Αυτή η «κοινή» γλώσσα μπόρεσε να επιβιώσει ως τις μέρες μας, με όλες της φυσικές αλλαγές και προσθήκες μέχρι την σημερινή «δημοτική», λόγο (εννοεί: λόγω) της ελληνορθόδοξης Εκκλησιάς και βασικά λόγο (Σημ. ΔΕΕ: μονίμως ανορθόγραφη) του Ελληνορθόδοξου πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης το οποίο μαζί με την θρησκευτική κατήχηση, φρόντιζε και για την διδασκαλία της «ελληνικής» γλώσσας στους χριστιανούς κάθε φυλής και προέλευσης. Τώρα, πως βγαίνει συμπέρασμα ότι όσοι μιλούν τα «ελληνικά» σήμερα είναι απόγονοι αρχαίων Ελλήνων, είναι άξιο απορίας!». Προσωπικά δεν έχω καμιά απορία! Τέτοιες σαχλαμάρες μόνον φιλοσκοπιανοί αρρωστημένοι εγκέφαλοι μπορούν να τις υποστηρίζουν. Ώστε το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης είχε ανοίξει φροντιστήρια ελληνικών! Μάλιστα!
Στην συνέχεια επιχειρεί να παρουσιάσει στους κεχηνότες ατυχείς αναγνώστες της κάποια …γλωσσολογικά στοιχεία περί λατινικής και σύγχρονων ευρωπαϊκών γλωσσών, περί λατινικού αλφαβήτου και καταλήγοντας στο κορυφαίο (έτσι νομίζει) επιχείρημα: Το ότι πολλοί διαφορετικοί λαοί χρησιμοποιούν σήμερα το λατινικό αλφάβητο και πολλές λατινικές λέξεις, (δεν σημαίνει ότι) έχουν κάποια εθνική η φυλετική συγγένεια με τους αρχαίους Ρωμαίους η άλλους αρχαίους λαούς της Ιταλίας. Μα προφανώς! Υποστηρίζει κάποιος κάτι διαφορετικό; Αυτά της λένε οι σκοπιανοί καθοδηγητές της; Την προκαλώ ανοιχτά και δημοσίως να προσκομίσει κείμενα σοβαρών συγγραφέων και αρθρογράφων που να ισχυρίζονται ότι είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων επειδή χρησιμοποιούμε το ελληνικό αλφάβητο! Σε τι παράνοια ζει αυτό το άτομο; Τι ηλιθιότητες είναι αυτές που φαντασιώνει; Φτιάχνει παραμύθια με το μυαλό της και τα παρουσιάζει για πραγματικότητες; Την δουλεύουν κάποιοι με τέτοιες παλαβομάρες και τις παίρνει στα σοβαρά; Μα είναι δυνατόν; Και όμως! Αυτό είναι το επίπεδο των φιλοσκοπιανών. Επίπεδο σανοφάγων που μόνο τέτοια βλακώδη επιχειρήματα μπορούν να καταλάβουν.
Ο λόγος της εμφάνισης και της σκοπιμότητας αυτού του άρθρου επί τέλους αποκαλύπτεται στην παράγραφο που ακολουθεί: «Η Αγγλική γλώσσα που σήμερα ομιλείτε (ήθελε να γράψει: ομιλείται) από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο ως δεύτερη γλώσσα, θα μπορούσε ποτέ να θεωρηθεί ότι αποδεικνύει κάποια κοινή εθνοτική η φυλετική καταγωγή όλων αυτών των ανθρώπων με τους αρχαίους κατοίκους του σημερινού κράτους του Η. Βασιλείου το οποίο θα μπορούσε να αξίωση (εννοεί: να αξιώσει) εδαφικές και πολιτιστικές διεκδικήσεις πχ στις ΗΠΑ, λόγο (άντε πάλι!) κοινής γλώσσας; Είναι τελείως γελοία μια τέτοια σκέψη! Και όμως, η πλειοψηφία των σύγχρονων Ελλήνων θεωρεί αυτήν την γελοιότητα ως την σοβαρότερη απόδειξη της αρχαίας εθνολογικής καταγωγής τους και αυτό το αυθαίρετο συμπέρασμα χρησιμοποιούν διάφοροι κύκλοι στην Ελλάδα για να πατάξουν κάθε προσπάθεια Ελλήνων πολιτών να διατηρήσουν τις μητρικές τους γλώσσες».
Εμ, γράψτο από την αρχή κοπέλα μου! Μη μας γεμίζεις αλογόμυγες! Δεν χρειαζόταν να ιδρώσεις για να γράψεις αυτές τις χαζομάρες! Πες μας αυτό που επιδιώκεις, με απλά λόγια: Θέλω να διδάσκεται σε κάποιους βαρεμένους στην Ελλάδα (παλιούς βουλγαρόφρονες Εξαρχικούς που μεταλλάχθηκαν σχετικά πρόσφατα σε «μακεντόντσι»), η σκοπιανή τεχνητή γλώσσα και μετά να ζητήσουμε να αναγνωριστούν ως μειονότητα. Αυτός δεν είναι ο στόχος σας; Γελάμε μεν, αλλά εκνευριζόμαστε δε. Ειδικότερα εμείς οι ντόπιοι που ομιλούμε τα γνήσια ιδιώματα στις περιοχές μας, δεν πρόκειται ποτέ να δεχθούμε να τα αντικαταστήσουμε με τα σκοπιανά γλωσσικά κατασκευάσματα, όπως επιδιώκουν κάποια κέντρα.
Και όπως σου έχω ξαναγράψει:
«Είμαι ντόπιος Μακεδόνας Έλληνας, με αυτήν ακριβώς την σειρά. Το πρώτο αποτελεί την τοπική πολιτιστική μου ταυτότητα, το δεύτερο την γεωγραφική μου ταυτότητα και το τρίτο την εθνοτική μου ταυτότητα. Και αν θέλεις να συνεχίσω, είμαι Ευρωπαίος και όχι Αφρικανός, Αμερικανός ή Ασιάτης. Ορισμένοι αδυνατούν αυτά να τα ξεκαθαρίσουν με αποτέλεσμα να διακατέχονται από πλήρη σύγχυση και αποπροσανατολισμό».
Αυτά και θα επανέλθω αν χρειαστεί.
ΔΕΕ

Υ.Γ. Για όσες/όσους επιθυμούν να πληροφορηθούν περισσότερες λεπτομέρεις, υπάρχει το εξαιρετικό κείμενο «Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι» του Αν. Καθηγητή Ιστορικο-συγκριτικής Γλωσσολογίας στο Παν/μιο Αθηνών κ. Νίκου Παντελίδη (2007) και ειδικότερα το τελευταίο μέρος του «Παρακμή και υποχώρηση των αρχαίων ελληνικών διαλέκτων», που υπάρχει εδώ:  http://ethnologic.blogspot.gr/2010/12/blog-post_19.html


Τετάρτη 20 Ιουλίου 2016

Η εκκωφαντικά σιωπηλή νίκη της Τουρκίας στο Αιγαίο


Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση.
ΔΕΕ
Η εκκωφαντικά σιωπηλή νίκη 
της Τουρκίας στο Αιγαίο

ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΑΤΣΙΜΠΡΑΣ
(Ο κ. Νικόλας Κατσίμπρας διδάσκει στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα διαπραγματεύσεων και επίλυσης συγκρούσεων του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης, είναι Senior Fellow του Hellenic American Leadership Council και πρώην αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού)


Οι μεγαλύτερες απώλειες και τα σημαντικότερα προβλήματα συνήθως συσσωρεύονται σιωπηρά και γίνονται αντιληπτά όταν είναι πλέον αργά. Από την κλιματολογική αλλαγή ως τη βουβή μάστιγα των τροχαίων ατυχημάτων, τα αντανακλαστικά μας δεν ενεργοποιούνται όταν ο αντίκτυπος δεν είναι άμεσα ορατός. Η σταδιακή, ύπουλη επισώρευση δημιουργεί αίσθηση αποδοχής του τραγικού ως δεδομένου, προκαλώντας μας είτε να αρνηθούμε την πραγματικότητα είτε να δικαιολoγήσουμε υποσυνείδητα την απραξία μας αποδεχόμενοι την κατάσταση παθητικά.

Ενώ αυτό ισχύει για μεγάλο αριθμό προβλημάτων της καθημερινότητάς μας, υπάρχει μια εθνική διάσταση για την οποία δεν μιλάμε αλλά προτιμάμε την αποδεδειγμένα αναποτελεσματική αλλά οικεία πεπατημένη. Αυτό έγινε και με το Μακεδονικό, όταν οι σταδιακές αναγνωρίσεις των Σκοπίων αυξάνονταν με σταθερό ρυθμό, έως ότου μία μέρα ξυπνήσαμε σε μια πραγματικότητα με το όνομα «Μακεδονία» να έχει ουσιαστικά απαχθεί με το γάντι με πάνω από 130 αναγνωρίσεις.

Δυστυχώς έχουμε πλέον φτάσει σε μία ακόμα πιο τρομακτική παραδοχή – αυτήν της νέας πραγματικότητας στο Αιγαίο. Η παθητική εξοικείωσή μας με την καθημερινή επιθετικότητα της Τουρκίας είναι ουσιαστικά η μεγάλη, βουβή νίκη της. Μέσω της παρατεταμένης και συνεπούς τακτικής της διατήρησης της πίεσης, έχουμε υποστεί εθνική απονεύρωση, ενώ οι σύμμαχοί μας έχουν ταυτόχρονα αποδεχθεί αυτήν τη νέα πραγματικότητα ως δεδομένη. Το ότι για 40 χρόνια, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’70, η Τουρκία είχε πλήρως αποδεχθεί τα κυριαρχικά δικαιώματά μας στο Αιγαίο, αυτό έχει πλέον ξεχαστεί.

H διαιώνιση της τωρινής κατάστασης ευνοεί τον υποστηρικτή του status quo. Το πρόβλημα είναι ότι η Τουρκία έχει κλέψει το status quo του Αιγαίου, εγκαθιστώντας το στη συνείδηση της παγκόσμιας κοινότητας ως αμφισβητούμενη περιοχή. Αυτό ήταν εφικτό διότι για δεκαετίες κινούμαστε στους ρυθμούς της χορογραφίας της Τουρκίας με μηδενική βούληση για αλλαγή των κανόνων του παιχνιδιού. Ιδιες αντιδράσεις και επιχειρήματα παρατίθενται, ενώ είναι αποδεδειγμένο ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το προτετελεσμένο στο οποίο μας έχει φέρει αντιμέτωπους η Αγκυρα.

Χρειαζόμαστε αλλαγή νοοτροπίας, δίνοντας προτεραιότητα στη μεταμόρφωσή μας από παθητικούς παρατηρητές σε επιθετικούς, μη προβλέψιμους παίκτες.

Δύο από τα βασικά επιχειρήματα που δεν έχουμε αξιοποιήσει κατάλληλα αφορούν στο FIR. Η αναβάθμιση της σημασίας των παραβάσεων του FIR είναι άμεση προτεραιότητα. Αυτό διότι δεν θα βρούμε ποτέ ώμο να κλάψουμε για την παραβίαση του εναέριου χώρου μας, αλλά θα βρούμε υποστηρικτές της ασφάλειας της πολιτικής αεροπλοΐας και των ζωών των επιβατών.

Μέσα στο 2016 έχουν ήδη γίνει 546 παραβάσεις του FIR Αθηνών, περισσότερες των 100 εξ αυτών εντός των TMA πολιτικών αεροδρομίων του Ανατολικού Αιγαίου. H ΤΜΑ είναι μία οριοθετημένη ελεγχόμενη περιοχή του εναέριου χώρου, μέσα στην οποία υπάρχει μεγάλος όγκος κυκλοφορίας πολιτικών αεροσκαφών. Τα αεροσκάφη εντός της ΤΜΑ είναι σε χαμηλότερο ύψος και σε φάση προετοιμασίας για προσγείωση, μία ευαίσθητη φάση της πτήσης τους, και ως εκ τούτου η ανεξέλεγκτη πτήση μαχητικών χωρίς ενημέρωση του Σταθμού Εδάφους αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για την ασφάλεια πτήσεων. Η συχνότητα των τουρκικών παραβάσεων αυξάνει δραματικά τις πιθανότητες για πρόκληση αεροπορικού ατυχήματος, κυρίως με πολιτικά αεροσκάφη.

Εδώ και πολύ καιρό έχουν υπάρξει αναξιοποίητες αναφορές για την εγγύτητα των τούρκικων μαχητικών στις περιοχές αυτές με επιβατικά αεροσκάφη, με δυνητικό αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του προειδοποιητικού συστήματος αποφυγής σύγκρουσης των πολιτικών αεροσκαφών (TCAS). Τέτοια περιστατικά θα έπρεπε να είναι λάβαρα τα οποία να κυματίζουμε σε κάθε διεθνές φόρουμ. Αντί να χαϊδεύουμε διπλωματικά την Τουρκία, ας εξαπολύσουμε μια καμπάνια μάρκετινγκ, με τίτλο «Μπλε Αιγαίο, Ασφαλές Αιγαίο», όπου θα ανεβάζουμε ζωντανή εικόνα αναχαιτίσεων τουρκικών μαχητικών εντός ΤΜΑ, ενώ δίπλα θα δείχνουμε τον χάρτη με τα ίχνη των πολιτικών αεροσκαφών με τον αντίστοιχο αριθμό επιβατών τους.

Ήρθε η ώρα να αναποδογυρίσουμε το τραπέζι που έχει στήσει για εμάς η Τουρκία και να αντιμετωπίσουμε τη βουβή της επιθετικότητα με εκκωφαντική, απρόβλεπτη καινοτομία.




Δευτέρα 18 Ιουλίου 2016

Για τα γεγονότα στην Τουρκία


Τρία σημαντικά άρθρα στον απόηχο του αποτυχημένου πραξικοπήματος για όσες/όσους δεν περιορίζονται μόνον στην ανάγνωση επικεφαλίδων.
ΔΕΕ

1. Το βιαστικό πραξικόπημα 
και το τουρκικό Σχέδιο «Βαλκυρίες»*
Του Ιωάννη Σ. Θεοδωράτου
(Δημοσιογράφος και αμυντικός αναλυτής)

Το πραξικόπημα έφερε στην επιφάνεια τον ρόλο των ΗΠΑ έναντι του καθεστώτος Ερντογάν, ο οποίος δεν είναι αρκούντως φιλικός ούτε υποστηρικτικός, όπως φάνηκε από την φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε στις δηλώσεις τις πρώτες ώρες εκδηλώσεως του κινήματος. Η 15η Ιουλίου 2016 οδηγεί επίσης σε κάποιους συνειρμούς με την 20η Ιουλίου 1944 όταν ομάδα απελπισμένων Γερμανών αξιωματικών προχώρησαν στην εκτέλεση του Σχεδίου «Βαλκυρίες» με στόχο την εξουδετέρωση του Αδόλφου Χίτλερ.

Οφείλω να ξεκινήσω και να στηρίξω την παρούσα ανάλυση επί τριών αρχικών εκτιμήσεων και παραδοχών:
α) Το πραξικόπημα δεν ήταν στημένο, καθώς ενεπλάκησαν μεγάλοι σχηματισμοί επιπέδου Στρατιάς, Σώματος Στρατού και Ταξιαρχίας της Διοικήσεως Χερσαίων Δυνάμεων (Turk Kara Kuvvetleri) όπως αποδεικνύει π.χ. η σύλληψη των διοικητών της Β’ και Γ’ Στρατιάς, κύριες μονάδες της Διοικήσεως Αεροπορικών Δυνάμεων (THK – Turk Hava Kuvvetleri) και της Στρατοχωροφυλακής (Jandarma Genel Komutanligi), ενώ μετείχαν και μονάδες και Βάσεις της Διοικήσεως Ναυτικών Δυνάμεων (TDK – Turk Deniz Kuvvetleri),
β) Το κίνημα σαφώς και δεν οργανώθηκε από ανώτερους αξιωματικούς επιπέδου συνταγματάρχη αλλά από ανώτατους αξιωματικούς επιπέδου στρατηγού, αντιστράτηγου και ταξιάρχου (σ.σ. με τους αντίστοιχους βαθμούς σε Αεροπορία και Ναυτικό),
γ) Η κίνηση κατά του Ερντογάν δεν οργανώθηκε μονομερώς από τους οπαδούς του εξόριστου ιμάμη στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, παλαιού συνοδοιπόρου του Τούρκου προέδρου και σημερινού διαφωνούντα Φετουλάχ Γκιουλέν, αλλά υπήρξε συνδυασμένη δράση ευρύτερων αντι-εντοργανικών δυνάμεων, στους κόλπους των οποίων συστρατεύτηκαν κεμαλιστές, φιλοδυτικοί, εθνικιστές και όλοι όσοι θεωρούν την διακυβέρνηση του ΑΚΡ ως επιζήμια για τα τουρκικά εθνικά συμφέροντα.
Ωστόσο, η γρήγορη αποτυχία του πραξικοπήματος γέννησε εύλογα ερωτήματα, στα οποία θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε βασιζόμενοι στα μέχρι τώρα δημοσιοποιημένα στοιχεία από τουρκικές πρωτίστως πηγές, τις εξελίξεις που είχαν πραγματοποιηθεί το προηγούμενο διάστημα, συν τη χρήση της κοινής λογικής.

Όπως αναφέρει προφητικώς ο έγκριτος τουρκολόγος Χρ. Μηνάγιας στο βιβλίο του «Αποκαλύπτοντας τον Τουρκικό Λαβύρινθο» από το 2012:
«…Ο τουρκο-ισλαμικός μηχανισμός του Ερντογάν χρειάζεται επιπλέον 4-5 έτη για να ελέγξει πλήρως τις Ένοπλες Δυνάμεις, ώστε αυτές να αποδεχθούν πλήρως μια νέα θεσμική ταυτότητα και μια νέα στρατιωτική φιλοσοφία… Τούρκοι αναλυτές θεωρούν ότι η στρατηγική αποκαθήλωση των στρατιωτικών θα επιτευχθεί εφόσον ψηφισθεί το νέο Σύνταγμα…
»Σε αντίθετη περίπτωση εάν οι γεωπολιτικές εξελίξεις πλήξουν τον μεγαλοϊδεατισμό των Τούρκων, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο μιας αποκατάστασης του κύρους των στρατιωτικών και μιας εν μέρει παρεμβατικότητάς τους στην πολιτική… Ο Σαχίν Αλπάι ανέφερε ότι … Δεν μπορούμε να πούμε ότι από τούδε και στο εξής δεν θα γίνει πραξικόπημα, αλλά αυτό αποτελεί ένα ακραίο ενδεχόμενο».
Άρα, η απόπειρα πραξικοπήματος ελλόχευε από το 2002 (σ.σ. χρονιά σταθμός στην εκλογή του Ερντογάν και του ΑΚΡ στην εξουσία). Τα τελευταία χρόνια οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις πέρασαν σε μια περίοδο σταδιακής και προγραμματισμένης αφομοιώσεώς τους από το ισλαμιστικό νέο-οθωμανικό καθεστώς.
Όμως οι εξελίξεις στο γεωστρατηγικό περιβάλλον της χώρας δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα κέρδη και ο κίνδυνος μείζονος ήττας των εθνικών συμφερόντων (σ.σ. όπως θα αναλύσουμε αμέσως μετά) ιδιαιτέρως στην Συρία ήταν ορατός. Στο εσωτερικό και εν όψει του δημοψηφίσματος το προσεχές Φθινόπωρο, ήταν σαφές ότι ο Ερντογάν θα ενδυναμωνόταν σε σημείο από το οποίο δεν θα υπήρχε επιστροφή.
Άρα το χρονικό περιθώριο εκδηλώσεως του πραξικοπήματος τοποθετήθηκε εντός του πρώτου εξαμήνου του 2016 με τελική προθεσμία εκδηλώσεώς του τον Ιούλιο, πριν από τις κρίσεις του Αυγούστου, όπου αρκετοί ενδεχομένως θα αποστρατεύονταν.

Ορισμένες βασικές παρατηρήσεις:
α) Οι κινηματίες γνώριζαν ότι η καταλληλότερη περίοδος εκδηλώσεως της αντιδράσεώς τους θα ήταν ένα «ανέμελο» Σαββατοκύριακο μεσούσης της θερινής τουριστικής περιόδου (σ.σ. Η φετινή περίοδος χαρακτηρίστηκε από σημαντική μείωση της τουριστικής κινήσεως) και σε συνδυασμό με την απουσία του Ερντογάν για παραθερισμό,
β) η ταυτόχρονη και εσπευσμένη αποκατάσταση των σχέσεων με την Ρωσική Ομοσπονδία και το Ισραήλ, έδειξε ότι το καθεστώς Ερντογάν έσπευσε να κλείσει τα μέτωπα εν όψει εξελίξεων στο εσωτερικό,
γ) η πιθανότητα διαρροής της υπό σχεδίαση δράσεως λόγω της αυξημένης και αναγκαίας συμμετοχής εκατοντάδων ανώτατων και ανώτερων αξιωματικών και των τεσσάρων κλάδων (σ.σ. με τη ΜΙΤ πανταχού παρούσα με άγνωστο αριθμό στοχευμένων ευήκοων ώτων…) δημιούργησε από μόνη της τη δυναμική της κλεψύδρας. Δηλαδή από τη στιγμή που αποφασίστηκε, έπρεπε να πειστούν να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι αξιωματικοί και άλλα στελέχη,
δ) Ένας βασικός οργανωτικός πυρήνας θα πρέπει να υπήρξε, μετά δε και από την αποκάλυψη της Balyoz, καθώς ο πλήρης εντοπισμός όλων των αντι-ερντογανικών αξιωματικών και η αποκάθαρση του στρατεύματος από αυτά, θα απαιτούσε αρκετά χρόνια,
ε) Οι πολιτικές ηγεσίες – όντας μεταλλαγμένες μετά από τις διαδοχικές εκλογικές ήττες από τους ισλαμιστές – θα σκέφτονταν σοβαρά να μην ταχθούν ανοικτά υπέρ του πραξικοπήματος, εκτός και αν ο Ερντογάν τίθετο εκτός μάχης σύντομα και με αποδείξεις,
στ) ο κίνδυνος μιας γενικευμένης χρήσης βίας που θα οδηγούσε σε μεγάλης κλίμακος εμφύλια σύρραξη, με την εμπλοκή του κουρδικού στοιχείου, εκτιμάται ότι βάρυνε τους αξιωματικούς εκείνους που συνηγορούσαν υπέρ της αναμονής και της μη εκδηλώσεως πραξικοπήματος.
Οι κινηματίες όμως αντιμετώπιζαν ένα ανυπέρβλητο πρόβλημα, καθώς μετά από 14 χρόνια παραμονής του ΑΚΡ στην εξουσία, αρκετοί αξιωματικοί εκτιμάται ότι δεν ήταν σίγουροι εάν και κατά πόσον μια βίαιη ενέργεια θα εκδίωκε τον Ερντογάν από την εξουσία. Πιθανότατα ο αντίλογος τον οποίον αντέτασσαν θα ήταν εύλογος και θα στηριζόταν στο επιχείρημα της επεμβάσεως μόνον μετά από μια σοβαρή αποτυχία της κυβερνήσεως που θα δημιουργούσε βλάβη στα εθνικά συμφέροντα της χώρας.
Όμως μια τέτοια εξέλιξη θα απαιτούσε περισσότερο χρόνο και τέτοια πολυτέλεια δεν υπήρχε. Συνεπώς εάν λάβουμε υπόψη τα ανωτέρω οι κινηματίες πιέζονταν από τον χρόνο (λόγω κρίσεων και Φθινοπώρου) και δεν θα είχαν – όπως αποδείχθηκε – την εξ’ αρχής υποστήριξη του συνόλου του Στρατεύματος.
Η ταχεία στοχοποίηση και εξουδετέρωση του Ερντογάν, λογικώς θα ήταν ο βασικός και πρώτιστος ΑΝΣΚ των κινηματιών. Στη συνέχεια ή και εκ παραλλήλως η έδρα της ΜΙΤ θα έπρεπε να καταληφθεί και να προχωρήσει ο έλεγχος των ΜΜΕ και των κοινωνικών δικτύων.
Σε μια τέτοια εξέλιξη ο ρόλος των ΗΠΑ θα ήταν καθοριστικός, ενώ η περαιτέρω εξουδετέρωση και άλλων κεφαλών του ΑΚΡ θα έδινε στο πραξικόπημα μια άλλη δυνατότητα διαπραγματεύσεως με τους πολιτικούς και θα ενέτασσε με ταχύ ρυθμό στις τάξεις του ακόμη και τους πλέον διστακτικούς αξιωματικούς.


Τα γεγονότα όπως διαδραματίστηκαν διέψευσαν τις αρχικές εκτιμήσεις και προβλέψεις καθώς όλα κρίθηκαν από:
α) Την ταχεία και αρίστως σχεδιασμένη διαφυγή Ερντογάν, παρά την προσβολή του ξενοδοχείου όπου διέμενε από επιθετικό ελικόπτερο, εν είδει χειρουργικού πλήγματος,
β) τη σθεναρή άμυνα των Ερντογανικών στην έδρα της ΜΙΤ(σ.σ. Η οποία από χρόνια μαζί με την Αστυνομία – αμφότεροι στυλοβάτες του καθεστώτος – δια νόμου είχαν εφοδιαστεί με βαρέα όπλα με προφανή σκοπό την απόκτηση επιχειρησιακής δυνατότητας ικανής να αντιμετωπίσει ένα ενδεχόμενο πραξικόπημα του Στρατεύματος,
γ) την αδυναμία ελέγχου των ΜΜΕ και ιδίως των κοινωνικών δικτύων, τα οποία έπρεπε πρώτα από όλα και με προτεραιότητα να διακοπούν (σ.σ. Ίσως ο ρόλος της τεχνικής υποδομής που βρίσκεται εντός των κτιρίων της ΜΙΤ να αποτέλεσε και το κλειδί στον έλεγχο των κοινωνικών δικτύων, αυτό βεβαίως πρέπει να αποδειχθεί),
δ) την έγκαιρη προειδοποίηση την οποία είχε το επιτελείο Ερντογάν, ο οποίος φέρεται να έχει ενημερωθεί πολύ πριν την απόπειρα εναντίον του,
ε) την από χρόνια ύπαρξη εναλλακτικών σχεδίων διαφυγής και διασώσεως του Ερντογάν από την έμπιστη ΜΙΤ και την άριστη οργάνωση της προσωπικής του ασφάλειας,
στ) την αντεπίθεση που διέταξε ο Ερντογάν όταν ζήτησε από τα εκατομμύρια των υποστηρικτών του να αντιπαρατεθούν στους κινηματίες,
ζ) την εκ των υστέρων διαπίστωση ότι η κατάληψη του Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων και η ομηρία του Αρχηγού δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, καθώς μεσολάβησαν άλλοι παράγοντες και παράμετροι καθορισμού της επιτυχίας ή της αποτυχίας και
η) από την επιβεβαίωση της ουδετερότητας την οποία τήρησαν κομβικές στρατιωτικές διοικήσεις (π.χ. Διοικητής της Α’ Στρατιάς) έως ότου επιβεβαιωθεί ότι ο Ερντογάν είναι ελεύθερος και έχει τα ηνία.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε ότι μέχρι να γίνει γνωστός ο τελικός αριθμός και η ιδιότητα των προσχωρησάντων στο κίνημα θα περάσουν ημέρες. Στο μεταξύ, ενδιαφέρον αλλά και αποκαλυπτικό της καταστάσεως, είναι το φαινόμενο της διπλής καλύψεως την οποία φαίνεται ότι έδωσαν ανώτατοι αξιωματικοί, όπως π.χ. ο διοικητής του 3ου ΣΣ της Α’ Στρατιάς, ο οποίος ενώ υποστήριζε την κυβέρνηση τελικώς συγκαταλέγεται μεταξύ των συλληφθέντων…
Η κομβική στιγμή για το πραξικόπημα μετά τη διάσωση Ερντογάν ήταν η απόφαση του διοικητού της Α΄ Στρατιάς να στηρίξει την κυβέρνηση. Σημειώνεται, ότι ο Ερντογάν κατά το διάστημα όπου βρισκόταν στο αεροσκάφος και ανέμενε το πράσινο φως να προσγειωθεί σε «καθαρό» αεροδρόμιο, επικοινώνησε προσωπικώς με όλους τους ανώτατους αξιωματικούς που μπορούσε να επηρεάσει.
Ο διοικητής της Α΄ Στρατιάς, του ισχυρότερου σχηματισμού του Στρατεύματος, εκτιμάται ότι δεν «παζάρεψε», ούτε και κάποιος άλλος ανώτατος αξιωματικός, καθώς ο Ερντογάν ως απόλυτος γνώστης της τακτικής εργαλειοποιήσεως της λαϊκής ισχύος και απόλυτος κυρίαρχος της επόμενης ημέρας θα πρέπει να αναμένεται ότι δεν θα τηρήσει λόγω ενισχυμένης θέσεως καμία τέτοιου είδους ετεροβαρή συμφωνία.

Μια γεωπολιτική ερμηνεία του πραξικοπήματος
Ίσως εάν επικρατούσε το κίνημα να ομιλούσαμε για την τουρκικής έκδοση της «Αραβικής Ανοίξεως»; Τι χρώμα φερ’ ειπείν θα μπορούσε να δοθεί στην τουρκική «επανάσταση», εάν είχε καταρρεύσει το ισλαμιστικό καθεστώς Ερντογάν;
Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία δεν βρίσκονταν στο καλύτερο μεταξύ τους επίπεδο, καθώς η αναθεωρητική νέο-οθωμανική πολιτική των Ερντογάν-Νταβούτογλου επέτεινε προβλήματα και δημιούργησε εμπόδια στην αγγλοσαξονική γεωστρατηγική.
Η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι στην αρχή της κρίσεως περί εξέγερσης στην Τουρκία, αναμφίβολα φέρνει στον νου μνήμες χρησιμοποιήσεως παρόμοιας φρασεολογίας κατά την περίοδο της πυροδοτήσεως της αλυσίδος γεγονότων που οδήγησαν στην «Αραβική Ανοιξη».
Βεβαίως, ο Κέρι, όταν αργότερα δήλωνε ότι στηρίζει την κυβέρνηση και τη δημοκρατία στην Τουρκία, πιθανόν να σκεφτόταν ότι οι ΗΠΑ είχαν αναγνωρίσει λίγα χρόνια πριν το καθεστώς που προέκυψε από την ανατροπή της επίσης ισλαμιστικής κυβερνήσεως του Μόρσι στην Αίγυπτο από τον στρατηγό – και σημερινό πρόεδρο – Αλ Σίσι…
Επίσης, φαντάζει περίεργη η δημόσια εξομολόγηση ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες δεν γνώριζαν τίποτε για το πραξικόπημα στο οποίο ενεπλάκησαν χιλιάδες στελέχη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Όμως οι Τούρκοι ισλαμιστές, οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν την ταύτιση των αγγλοσαξονικών γεωστρατηγικών συμφερόντων με τα δικά τους, βρήκαν την ευκαιρία να κατηγορήσουν την Ουάσιγκτον ευθέως ως μη φιλική προς την Τουρκία δύναμη. Ο πρόεδρος Ερντογάν απευθύνθηκε με αποφασιστικότητα σήμερα στις ΗΠΑ λέγοντας:
«Αν είμαστε στρατηγικοί σύμμαχοι σας λέω να εγκρίνετε το αίτημά μας για την παράδοση αυτού που βρίσκεται στην Πενσυλβάνια (σ.σ. απαξιωτική αναφορά στον Γκιουλέν). Εσείς όποιον τρομοκράτη μας ζητήσατε σας τον παραδώσαμε. Τώρα και εσείς παραδώστε σε μας αυτό το άτομο, το οποίο βρίσκεται στον κατάλογο των τρομοκρατών».


Τη σκυτάλη έλαβε και ο υπουργός Εργασίας ο οποίος μιλώντας στο Haberturk κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται πίσω από το πραξικόπημα, το οποίο – σύμφωνα με τους ισλαμιστές της Αγκύρας – φέρεται να έχει οργανώσει ο Γκιουλέν και κατά συνέπεια η μη παράδοσή του συνιστά απόδειξη της αμερικανικής εμπλοκής!
Οι δηλώσεις αυτές συνιστούν ακόμη μια περίτεχνη τακτική διαπραγματεύσεως του Ερντογάν με τις ΗΠΑ, κρύβοντας πίσω από αυτήν το πραγματικό αίτιο της γεωπολιτικής διαστάσεως μεταξύ μιας χώρας βασικού μέρους της Rimland (σ.σ. γεωγραφικός δακτύλιος ανασχέσεως της ρωσικής επιρροής και ισχύος), η οποία συνεργάζεται με την Μόσχα στα ενεργειακά και όχι μόνον, με την επικρατούσα υπερδύναμη.
Η δήλωση του Ρώσου υπουργού επί των εξωτερικών Λαβρόφ, η οποία αναγνωρίζει τον ρόλο της Τουρκίας ως σημαντικής περιφερειακής δυνάμεως, δεν διέλαθε της αμερικανικής προσοχής. Η ταυτόχρονη εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας με Μόσχα και Τελ Αβίβ εκτιμάται ότι έχει σημαντικό αντίκτυπο (σ.σ. και υπόβαθρο) στην προσπάθεια για τον σχεδιασμό των νέων αγωγών φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την ΕΕ.
Η Τουρκία χρησιμοποιεί το ρωσικό φόβητρο, προβάλλοντας την γεωγραφική της θέση. Απομένει να δούμε πως θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ στη νέα τουρκική πρόκληση και αν θα ενδώσουν στις τουρκικές απαιτήσεις, με αφορμή την υπόθεση Γκιουλέν.
Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι ο εν πολλοίς γεωστρατηγικώς αυτονομημένος Ερντογάν έχει παραβιάσει αρκετές κόκκινες γραμμές και θα έπρεπε να του δοθεί ένα «μάθημα». Η κάκιστη σχέση που συνεχίζει να διατηρεί με το Ισραήλ και οι μεγαλοϊδεατικοί του οραματισμοί θα μπορούσαν να πριονισθούν αποφασιστικά από μια «εξέγερση» του στρατεύματος.
Εκτίμησή μου είναι, ότι το κίνημα, κατευθυνόμενο ή μη, συνέβαλε προς αυτήν την κατεύθυνση και το επόμενο βήμα – εάν δεν συνετισθεί ο σουλτάνος – θα πρέπει να αναζητηθεί στην αναζωπύρωση του κουρδικού ζητήματος με επίκεντρο τις εξελίξεις στην Βόρειο Συρία.
Εκεί πράγματι θα πρέπει σύντομα να αναμένονται εξελίξεις καθώς οι Κούρδοι της Συρίας εκμεταλλευόμενοι την συγκυρία να επιχειρήσουν με την αμερικανική αρωγή να συνδέσουν και τα τρία καντόνια, καθιστώντας δυνατή την συγκρότηση μιας νέας (δεύτερης) κρατικής οντότητος στην Μέση Ανατολή.
Απομένει η τουρκική αντίδραση και το πώς θα γίνει ανεκτή χωρίς απάντηση μια ενδεχόμενη κουρδική προέλαση προς Αφρίν, η οποία είχε αντιμετωπισθεί δυναμικώς λίγους μήνες πριν από την Άγκυρα. Βεβαίως στην όλη εξίσωση τοποθετείται και η μεταβλητή Κύπρος, η οποία αποτελεί αντικείμενο ιδιαιτέρας αναλύσεως.
Μαύρο βιβλίο σελ. 87 


Οι ισλαμιστικές λεγεώνες στέφουν τον Ερντογάν Σουλτάνο

Η εκκαθάριση της καταστάσεως και η αναμενόμενη – εν όψει των ετησίων τακτικών κρίσεων του Αυγούστου – μαζική αποστρατεία μη φιλικών (και υπόπτων) αναφορικώς με την πίστη τους προς το καθεστώς αξιωματικών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, θα οδηγήσει στην αποκάλυψη της νέας πολύ πιο «θεοσεβούμενης» και υπάκουης ηγεσίας, αρεστής στον Ταγίπ Ερντογάν.
Με ενδιαφέρον θα αναμένουμε να μελετήσουμε την εικόνα που θα παρουσιαστεί από το ισλαμιστικό καθεστώς στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση την ημέρα της Νίκης στις 30 Αυγούστου, παρουσία του μεγάλου νικητού, Τούρκου προέδρου.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην ταχεία αντίδραση και επιτυχημένη δράση – απόρροια οργανώσεως – των «ισλαμιστικών λεγεώνων» που χρησιμοποιήθηκαν με εξαιρετική απόδοση ως εργαλείο επιβολής της ισλαμιστικής θελήσεως του Ερντογάν στην Τουρκία. Η αυτοθυσία και αυταπάρνηση την οποίαν επέδειξαν – όπως και η τυφλή βία που άσκησαν σε επίπεδο μεσαιωνικής βαρβαρότητας – απέναντι σε οπλισμένους στρατιώτες, φωνάζοντας θρησκευτικού τύπου συνθήματα, οφείλει να μελετηθεί με ιδιαίτερη προσοχή και σοβαρότητα.
Χάρη σε αυτές τις μάζες οι οποίες κινητοποιήθηκαν από τους ιμάμηδες και τους χότζες των τζαμιών, τους μουχτάρηδες (σ.σ. είδος πολιτικο-θρησκευτικού συνδέσμου του κόμματος ΑΚΡ με την λαϊκή βάση), οι οποίοι ανήκουν στους οικονομικώς και κοινωνικώς ευνοημένους του Ερντογάν (σ.σ. ο οποίος εγκαίρως διέγνωσε την ανάγκη συγκροτήσεως και οργανώσεως ισλαμιστικών λεγεώνων, μετά δε και από τις τελευταίες εκλογές).
Αυτές οι δυνάμεις που έκαναν δυναμικώς την εμφάνισή τους και κατίσχυσαν των στρατιωτικών σε όλες σχεδόν τις αναμετρήσεις, αποτελούν τα σύγχρονα ισλαμιστικά SA (Sturm Abteilung) του Ερντογάν.
Οι λεγεώνες αυτές θα βρίσκονται πλέον ως εργαλείο ασκήσεως εσωτερικής πολιτικής στη διάθεση του νέο-σουλτάνου, ο οποίος αναμένεται να σκληρύνει ακόμη περισσότερο την αλαζονική στάση του και να πραγματοποιήσει πλέον με ελάχιστη αντίσταση το όνειρο του. Εκεί ακριβώς όμως ανιχνεύεται η πραγματική του αδυναμία.
Ο Ερντογάν δεν μπορεί – ως εκλεκτός της Θείας Πρόνοιας και επίλεκτος του Αλλάχ, εντολοδόχος σωτήρας – να κάνει πίσω. Ο ίδιος απέδωσε την σωτηρία του στην παρέμβαση του Θεού (σ.σ. όπως άλλωστε συμφωνεί και η σύζυγός του Εμινέ) και υπό αυτήν την έννοια και φιλοσοφικοθρησκευτική θέση, δεν υπάρχουν όρια ή εμπόδια για την ολοκλήρωση του θεόπνευστου έργου του. Εμείς θα πρέπει να αναμείνουμε να δούμε εάν στην περίπτωσή του θα ισχύσει το: «Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απωλέσαι».
Στην κεραυνόπληκτη Αθήνα και στους παροικούντες των υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής Αμύνης, όπως και στο Μέγαρο Μαξίμου, ελπίζουμε να έχουν κατανοήσει – επιτέλους – ότι την επόμενη φορά που θα καταγραφούν υπερπτήσεις στο Αιγαίο, μαζί με άλλες προκλητικές κινήσεις κατά της εθνικής μας κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, η ευθύνη να αποδοθεί καθαρώς στην νέο-οθωμανική ηγεσία της Τουρκίας.


*(Σημ. ΔΕΕ: Η επιχείρηση Βαλκυρία (γερμ.: Operation Walküre) ήταν ένα σχέδιο του γερμανικού στρατού σε περίπτωση γενικής διάλυσης της πολιτικής τάξης του έθνους, το οποίο στόχευε στη συνέχιση της άσκησης της εξουσίας από τους Ναζί.
Αργότερα, το σχέδιο αυτό χρησιμοποιήθηκε για την οργάνωση ενός πραξικοπήματος ενάντια στο χιτλερικό καθεστώς. Στο νέο αυτό σχέδιο περιλαμβανόταν και η δολοφονία του Χίτλερ. Η απόπειρα δολοφονίας πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου 1944, αλλά απέτυχε.To αρχικό σχέδιο Βαλκυρία είχε προταθεί από το επιτελείο του Στρατηγού Φρίντριχ Όλμπριχτ, σε περίπτωση εσωτερικών αναταραχών, και είχε εγκριθεί από τον Χίτλερ. Το σχέδιο επρόκειτο να τεθεί σε εφαρμογή στην περίπτωση εξέγερσης των εκατομμυρίων αιχμαλώτων ή ξένων εργατών, που εργάζονταν στα κατεχόμενα εδάφη της Γερμανίας, ή ακόμη και από βομβαρδισμό της χώρας από τους Συμμάχους. Το σχέδιο απέβλεπε στη συνέχιση της άσκησης της εξουσίας από τον ναζιστικό καθεστώς.)


2. Τι έδωσε ο Ερντογάν και απέφυγε 
το πραξικόπημα;

του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ

Η πλειοψηφία των Ελλήνων αναλυτών εκτιμά ότι ο Ερντογάν εξήλθε ενισχυμένος της απόπειρας πραξικοπήματος αλλά προϊόντος του χρόνου θα γίνει σαφές πως ο Τούρκος πρόεδρος διεσώθη από την παρέμβαση του αρχηγού της 1ης Στρατιάς Ουμίτ Ντουντάρ που εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη. Και η παρέμβαση αυτή έγινε αφού επι αρκετό διάστημα ο στρατηγός συνδιαλεγόταν με την πολιτική ηγεσία της Τουρκίας.

Το πραξικόπημα άρχισε να εκφυλίζεται από τη στιγμή που παρενέβη δημοσίως ο Ντουντάρ και ετάχθη κατά των πραξικοπηματιών.

Το τι συζήτησε ο Ντουντάρ με τον Τούρκο πρωθυπουργό και, ενδεχομένως, με τον ίδιο τον Ερντογάν παραμένει άγνωστο αλλά, η ερμηνεία των εξελίξεων οδηγεί στο συμπέρασμα πως υπήρξε παρασκηνιακή συνεννόηση.

Ποια ήταν η άλλη πλευρά που συνομιλούσε με τον Ερντογάν με τη διαμεσολάβηση του τούρκου αρχηγού στρατιάς; Κατά την ανάλυση αυτή, οι αμερικανοί.

Εικάζεται, λοιπόν, ότι οι Αμερικανοί ζήτησαν και πήραν από τον Ερντογάν αυτό που τους ενδιαφέρει την περίοδο αυτή στη Μέση Ανατολή: την αποδοχή δημιουργίας κουρδικής οντότητας εντός των συριακών συνόρων. Άνθρωποι που είναι σε θέση να ερμηνεύουν ανάλογα γεγονότα εκτιμούν πως οι εκκαθαρίσεις που γίνονται στον τουρκικό στρατό αποβλέπουν στην εξασθένησή του ώστε να μην μπορέσει να αντιδράσει στη συμφωνία του Ερντογάν.

Ο Τούρκος πρόεδρος απώλεσε την ισχύ που είχε αφού, με την απόπειρα πραξικοπήματος, έλαβε την «κίτρινη κάρτα» του. Οι κινήσεις και οι υποσχέσεις του παρακολουθούνται και τα συμφωνημένα θα αρχίσουν να γίνονται απτά το επόμενο διάστημα.

Στο «παιχνίδι» σίγουρα η Γερμανία, η οποία αρνήθηκε να παράσχει άσυλο σε εκλεγμένο πολιτικό ηγέτη που καταδιώκετο από πραξικοπηματίες αλλά και άλλες χώρες από τις οποίες ο Ερντογάν ζητούσε άσυλο και δεν του το παρείχαν.

Εις επίρρωσιν των παραπάνω αξίζει να επισημανθούν οι επίσημες θέσεις που πήραν Ουάσιγκτον και Βερολίνο κατά την εξέλιξη του πραξικοπήματος. Αμφίσημες στην αρχή, όσο το πραξικόπημα βρισκόταν σε εξέλιξη, σαφείς υπέρ του Ερντογάν, μετά τη συμφωνία που σύμφωνα με την ανάλυση αυτή, επήλθε.

Η Τουρκία, είναι, πλέον, μια βαθιά διχασμένη και σε επίπεδο κοινωνίας αλλά, για πρώτη φορά τόσο έντονα, και σε επίπεδο στρατού χώρα.


Οι εικόνες λιντσαρίσματος Τούρκων στρατιωτών που παρακολουθούμε στους δρόμους και ο εξευτελισμός στελεχών του που παραδόθηκαν γυμνοί, καταγράφονται στο υποσυνείδητο των στρατιωτικών ανεξαρτήτως του αν πρόκειται για στρατιώτες που υπηρετούσαν τη θητεία τους σε μονάδες που πήραν μέρος στο πραξικόπημα. Αν θελήσει να ανακτήσει την αξιοπιστία του ο τουρκικός στρατός θα πρέπει να το κάνει πρώτα στο εσωτερικό του, αποτρέποντας τέτοια συμπεριφορά πολιτικών και πολιτών εναντίον του. Με τέτοιες εικόνες, οι εντυπώσεις στο στράτευμα κατά των πραξικοπηματιών μπορεί να αμβλυνθούν.


Η εικόνα και η αποτελεσματικότητα του τουρκικού στρατού αποδομούνται και αυτή είναι μια μόνιμη επιδίωξη Δυτικών δυνάμεων οι πολιτικές ηγεσίες των οποίων έχουν ενοχληθεί από τη συμπεριφορά όχι μόνο του Ερντογάν αλλά της Τουρκίας γενικότερα ως μέλους μιας δυτικής συμμαχίας. Η αποδυνάμωση, ως ενός σημείου, της Τουρκίας ευνοεί νέες ισορροπίες στην περιοχή. Ο χάρτης στη Μέση Ανατολή αλλάζει και σ αυτήν την αλλαγή υπεισέρχεται και η Κύπρος, δυστυχώς ή ευτυχώς, θα το δούμε αναλόγως της λύσης που θα δοθεί.
Π.Σ.



3. Η συνωμοσιολογία 
και η «ψεκασμένη» σκέψη
Του Σάκη Μουμτζή

Με την ευκαιρία του αποτυχημένου πραξικοπήματος στην Τουρκία εμφανίσθηκαν και πάλι οι θεωρίες της συνωμοσίας. Το πραξικόπημα το υποκίνησε ο ίδιος ο Ερντογάν, ώστε με την καταστολή του να επιτύχει όλους τους στόχους του. Αν τα γεγονότα δεν συμβαδίζουν με αυτό το σενάριο, ευθύνονται τα γεγονότα. Αν δηλαδή το εύρος της συμμετοχής των στρατιωτικών δυνάμεων - σχηματισμοί σε επίπεδο Στρατιάς, Σωμάτων Στρατού, Ναυτικών και Αεροπορικών Διοικήσεων - ο αριθμός των νεκρών, η βιαιότητα των συγκρούσεων στο Αρχηγείο της ΜΙΤ, οι βομβαρδισμοί, κλπ, αντιστρατεύονται την απλοϊκή συνωμοσιολογική αντίληψη, όλα αυτά υποβαθμίζονται και υποκύπτουν στην ερώτηση «και ποιος ωφελείται από το πραξικόπημα;»

Η «ψεκασμένη» σκέψη έχει ως κύριο χαρακτηριστικό της πως το αποτέλεσμα καθορίζει το αίτιο. Αυτή η αντιστροφή, που βρίσκεται μακράν κάθε λογικής ανάλυσης, προσδιορίζει και την ποιότητα των ερμηνειών που απορρέουν από αυτήν την μεθοδολογία. Η απλούστευση, η αφέλεια, ο «λογικός» παραλογισμός, κυριαρχούν στην διατύπωση τέτοιων ερμηνευτικών σχημάτων, που γι΄αυτόν ακριβώς τον λόγο ασκούν μίαν έλξη και αποκτούν μία γοητεία σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.

Πάντοτε οι σύνθετες σκέψεις, οι δαιδαλώδεις συλλογισμοί, ο εντοπισμός και η ανάλυση των αποχρώσεων, αποτελούν ενοχλητικές διαδρομές για τον «ψεκασμένο» νου. Η υπαγωγή του ερμηνευτικού σχήματος στην βάσανο των γεγονότων, η εξαγωγή συμπερασμάτων μέσα από την μελέτη των πραγματικών περιστατικών, επειδή ανατρέπουν τα συνωμοσιολογικά πορίσματα και επειδή απαιτούν πολύπλοκες εγκεφαλικές λειτουργίες, απορρίπτονται δογματικά με την έκφραση «εσύ δεν ξέρεις!», που δηλώνει ευθέως πως αυτοί γνωρίζουν. Γνωρίζουν όχι μόνο τι κρύβεται πίσω από τα γεγονότα, όχι μόνο τα κίνητρα των πρωταγωνιστών, αλλά και τους γενικότερους σχεδιασμούς τους. Γιατί τα πάντα εντάσσονται σε κάποιο σχέδιο που εκπονούν «πίσω από την πλάτη μας, ισχυρά κέντρα».

Το πρόβλημα με την «ψεκασμένη» σκέψη - μία μορφή της οποίας είναι η συνωμοσιολογία - είναι, πως δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με λογικά-αναλυτικά επιχειρήματα. Ο απλοϊκός λόγος, ως γνωστόν, δεν καταπολεμάται με την λογική, γιατί έχει μίαν υποτυπώδη συγκρότηση μπροστά στην οποία παραλύει το επιχείρημα. Είναι πολύ πιο ισχυρός, γιατί είναι εύληπτος και γοητευτικός. Χαϊδεύει τον κοινό νου και γίνεται αποδεκτός από αυτόν, γιατί είναι συντονισμένος μαζί του. Γι΄αυτό και όλες αυτές οι συνωμοσιολογικές αναλύσεις αναπαράγονται με απίστευτη ταχύτητα.

Η λογική επεξεργασία των γεγονότων μπορεί να καταλήξει σε διαφορετικές ερμηνείες που να αλληλοσυμπληρώνονται ή να αντιστρατεύεται η μία την άλλη. Η συνωμοσιολογική εξήγηση είναι μονοσήμαντη, γιατί ακολουθεί μία και μοναδική διαδρομή, χωρίς διακλαδώσεις, δύσκολα σταυροδρόμια, επικίνδυνα μονοπάτια. Από το αποτέλεσμα κατευθείαν στο αίτιο. Έτσι, δεν υπάρχουν αμφισβητήσεις, αμφιβολίες, ενστάσεις, αντιδικίες. Καθώς το αποτέλεσμα εκφράζει την δύναμη της πραγματικότητας, απορροφά το αίτιο. Το «γιατί» εξαφανίζεται στην «ψεκασμένη» σκέψη και μαζί με αυτό και οι κριτικές ερμηνείες.

Συνεπώς, όσοι πιστεύετε πως ο Ερντογάν οργάνωσε το πραξικόπημα εναντίον του εαυτού του, μην ασχολείστε με ενοχλητικές λεπτομέρειες. Για σας τα πάντα είναι καλοσχεδιασμένα, δεν υπάρχουν ανθρώπινα λάθη - αυτά γίνονται σκόπιμα - τίποτα δεν είναι τυχαίο άλλωστε, κι΄εμείς που είμαστε βαθιά νυχτωμένοι και αδαείς, απολαμβάνουμε τις «βαθυστόχαστες» αναλύσεις σας. Ούτως ή άλλως, στο τέλος τα πάντα καταλήγουν στον Ρότσιλντ, στους Εβραιομασόνους και στον Χ. Κίσσινγκερ που αντιπροσωπεύει όλα τα δεινά του κόσμου. Είναι ανθέλληνας, Αμερικάνος και Εβραίος. Σίγουρα θα είναι και Μασόνος.