Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα, ραγιάδες έχεις, μάννα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι…
(Κωστής Παλαμάς)

Σάββατο 30 Αυγούστου 2014

Ο ιδιότυπος παγανισμός και ειδωλολατρισμός της εποχής μας



Ο ιδιότυπος παγανισμός

και ειδωλολατρισμός της εποχής μας

Aς προσπαθήσουμε να ιδούμε την εποχή μας, ιδεολογικά και αξιολογικά, τελείως αφαιρετικά, ατενίζοντας συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της. Η πτώχευση που παρατηρείται στην παραγωγή και διάδοση νέων ιδεών και αξιών, η αδυναμία σύγκρισης των παλαιών και των νέων φιλοσοφικών και θεολογικών ιδεών φαίνεται ότι έχει οδηγήσει το σημερινό άνθρωπο  σε μία ιδιότυπη φυλακή, μέσα στην οποία βέβαια υπάρχουν περιορισμένες σκέψεις και δράσεις. Μάλλον πλέον λείπει, απουσιάζει παντελώς θα λέγαμε, η επαφή με το Επέκεινα μέσα από τις απεσταλμένες και υφιστάμενες θρησκείες. Ο θεός των χριστιανών απουσιάζει βιωματικά από τις ζωές των «πιστών» οι οποίοι μέσα από το άγχος της καθημερινότητας και των βιοτικών αναγκών φαίνεται να έχουν απωλέσει μεγάλο μέρος και βάθος της πίστης τους. Ο θεός των χριστιανών  μάλλον έχει υποκατασταθεί από επιγείους άρχοντες, πολιτικούς και επιχειρηματίες, οι οποίοι έχουν υποσχεθεί στους ανθρώπους της Δύσης (ειδικότερα) επίγεια γη της επαγγελίας, έναν παράδεισο κλεισμένο μέσα στο θαύμα της τεχνολογίας. Το άπειρον όμως της ανθρωπίνης φύσης δεν φαίνεται να ικανοποιείται με αυτό, επιζητεί διεξόδους ανώτερες και οντολογικές και πνευματικότερες. Όταν δεν τις έχει δημιουργεί φαιδρά υποκατάστατα, τα οποία καταδεικνύουν τη σύγχρονη πτώση και πνευματική εξαλλοίωση του ανθρώπου, ο οποίος σταδιακά ομοιώνεται «τοις αλόγοις», αν θεωρήσουμε ότι κάθε τι έμβιο μεν, αλλά μη ανθρώπινο, είναι άλογο.

Διαβάζουμε λοιπόν για κηδείες ζώων, για κομμωτήρια ζώων. Διαβάζουμε επίσης ότι «στάρς» των παιγνίων και της τηλεόρασης «αυτομπουγελώνονται». Ενημερωνόμαστε ότι συνάνθρωποί μας κακοποίησαν ζώα (απαράδεκτο βέβαια σε κάθε περίπτωση) γεγονός το οποίο πλέον γίνεται πηχιαίος τίτλος στην τηλεόραση, πρωτοσέλιδη είδηση στην εφημερίδα. Βλέπουμε στα Μ.Μ.Ε ότι καλούνται όλοι οι άνθρωποι να δώσουν ένα φιλί στον διπλανό τους διότι με αυτό τον τρόπο αποκαθίσταται μέρος της απολεσθείσης ευτυχίας μεταξύ των ανθρώπων. Οι διαφημίσεις για τα αυτοκίνητα έχουν καταστήσει τους τέσσαρες τροχούς κάτι σαν «ιερά πέτρα και αγελάδα» των σημερινών ανθρώπων, επίσης η σοκολάτα και τα υποκατάστατά της έχουν αντικαταστήσει κάθε οίστρο και ίμερο των ανθρώπων. Αν αναφερθούμε στις εκπομπές μαγειρικής θα διαπιστώσουμε ότι άδικα πέθαναν άνθρωποι και θυσιάσθηκαν μάρτυρες για τη διάδοση των μεγάλων αληθειών, διότι οι άνθρωποι με γεμάτο στομάχι είναι ικανοί να περνούν καλά, δεν χρειάζονται τίποτε άλλο πραγματικά.

Όλα αυτά όμως μας οδηγούν στο αβίαστο συμπέρασμα ότι η εποχή μας ανακυκλικά έχει προχωρήσει επιστρέφοντας σε εποχή σαν τα σόδομα και γόμορα, όπου ένας υφέρπων ειδωλολατρισμός και ένας χυδαίος παγανισμός φαίνεται ότι σιγά-σιγά επικρατεί. Ας ιδούμε μερικές καταστάσεις που μας θυμίζουν όσα δεν πρέπει να ξεχάσουμε. Αναφέρει λοιπόν η  παλαιά διαθήκη το συμβάν με τον ταύρο που λάτρεψαν οι εβραίοι στην έρημο Σινά. Ο άνθρωπος χάνοντας την πίστη του στο Ανώτερο προσπαθεί να εύρει λύσεις στο κατώτερο όχι πνευματικό, αλλά υλικό πλέον πεδίο, θαυμάζοντας κάποιες συγκεκριμένες υλικές ιδιότητες (η δύναμη του ταύρου σε πολλούς πολιτισμούς έχει σημανθεί). Παρόμοια λοιπόν και στην εποχή μας αναβιώνει μία άλογη αγάπη για τα ζώα η οποία μάλλον οφείλεται στην απομάκρυνση του νοήμονος ανθρώπου από τις πνευματικές ιδέες οι οποίες Πλατωνικά παρέχουν αξίες και ιδιότητες. Ο άνθρωπος δεν σκέφτεται πλέον την  ιδέα του ξεχωριστού σε ένα ανώτερο επίπεδο, προσπαθεί να τη βιώσει σε υλικό επίπεδο μέσα από την υιοθεσία ενός σπανίου ζώου, μέσα από παράξενες υλικές συνήθειες (τα περίφημα αυτομπουγελώματα, οι selfies φωτογραφίες των κινητών, τα πολλαπλά σκουλαρίκια, οι παράξενες κομμώσεις στα κομμωτήρια τα οποία πληθαίνουν και αυξάνονται).

Βέβαια με την προσήκουσα Σωκρατική σειρά καταλήγουμε ότι όλα αυτά φαίνονται και επισημαίνονται επάνω στο σημερινό άνθρωπο, ο οποίος προσπαθεί να ξεχωρίσει μέσα από το ωραίο αυτοκίνητό του, το ντύσιμό του, τη συμμετοχή του σε ακραία παιχνίδια υπακούοντας στους αρίστους καθηγητές της τηλεόρασης και των πρωϊνάδικων. Εάν ζούσε ο Αριστοτέλης θα διατύπωνε μάλλον τη γνώμη ότι η έννοια της ωραιότητας και της διαφορετικότητας έγκειται όχι πλέον στη συμμετοχή του ανθρώπου στην ιδέα του ωραίου και στις συνεπαγόμενες πράξεις, αλλά σε υλικές καταστάσεις, που ο σημερινός άνθρωπος θεωρεί ως ωραίες. Μιάς και η επαφή του σημερινού ανθρώπου με το ανώτερο πνευματικό επίπεδο-Εγελιανά ας το ορίσουμε-είναι η ελάχιστη δυνατή, όλα έχουν μεταφερθεί σε υλικό επίπεδο, σε καθαρά αισθητικό επίπεδο. Φυλακισμένος ο άνθρωπος ανάμεσα σε υπολογιστές και αυτοκίνητα, πολυκατοικίες και νοσοκομεία, προσπαθεί μέσα από ειδωλολατρικές και παγανιστικές αναβιώσεις κακού τύπου να εύρει διέξοδο στη ζωή του. Ίσως το όλο θέμα καταδεικνύει μάλλον τα τελευταία στάδια ενός κόσμου που στηρίχθηκε στον διαφωτιστικό λόγο, ένα λόγο εμπειρικό. Αποσυνδεδεμένος αυτός ο λόγος από τον ανώτερο κόσμο των ιδεών υπό-ζωοποιεί τον άνθρωπο αναγκάζοντάς τον να ανακαλύπτει θεούς και αξίες εκεί όπου δεν υπάρχουν.

Τα άπειρα σουβλατζίδικα και καταστήματα γρήγορης εστίασης έχουν πλήρως υποκαταστήσει την παραδοσιακή Ελληνική (και όχι μόνο) οικογένεια. Τρέχει ο άνθρωπος ολομόναχος στους δρόμους με μία προχειροτροφή στο χέρι προκειμένου γρήγορα να φάει και να ξαναπάει στην εργασία του. Τα άπειρα επίσης καταστήματα κινητής τηλεφωνίας –τα οποία μάλλον έχουν αντικαταστήσει την πάλαι ποτέ συμπάθεια των ανθρώπων σε μέντιουμ, ανθρώπους με τηλεκινητικές ικανότητες, σε τρόπους υπερβατικής και άμεσης επικοινωνίας –φυλακίζουν τους ανθρώπους. Όλοι πλέον μπορούν να έχουν ένα κινητό, ένα ψεύτικο κόσμο, κλεισμένοι μέσα σε αυτόν καλύπτουν κάθε εξωτερικό κενό. Η εικονική πραγματικότητα είναι μία μικρή θεοποίηση, μας θυμίζει αυτούς που έφευγαν ικανοποιημένοι από τα Ελευσίνεια μυστήρια. Εκείνοι όμως μάθαιναν τη σχέση μας με το Επέκεινα, σήμερα η εικονική πραγματικότητα αποκομμένη από τον κόσμο του πνεύματος καθίσταται φυλακή, απομόνωση,απομάκρυνση από κάθε γνώση, τελικά πνευματικός και ψυχικός θάνατος αυτοαπομόνωσης.

Η πλήρης υποκατάσταση των υπερβατικών ιδεών από το χρήμα και τα υποκατάστατά του, αδυνατίζουν κάθε βουλητική προσπάθεια του ανθρώπου να ξεφύγει δια της σκέψης προς τον κόσμο του Ωραίου. Η λατρεία των σημερινών ανθρώπων προς το χρήμα είναι η έξαρση της ειδωλολατρικής φύσης και χαρακτηριστικότητας του σημερινού κόσμου. Θα διακινδυνεύαμε να διατυπώσουμε την παρακάτω πρόταση. Ενώ όλες οι μορφές υποειδωλολατρείας και υποπαγανισμού συναντώνται αναλογικά σε πολλές εκ των ιστορικών περιόδων, η υποκατάσταση της ιδέας με το χρήμα είναι καθαρά τάση και μόδα των καιρών μας. Πρίν πούμε κάτι περισσότερο για αυτή την διαμορφωθείσα κατάσταση θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η εποχή μας ξεχωρίζει από κάθε άλλη εποχή, έχει πλήρη φιλοσοφική και θεολογική κληρονομιά ώστε ο άνθρωπος μέσα από τον οντολογικό του φωτισμό να ξεχωρίζει, όμως οι άνθρωποι έχουν μεταφέρει το μυαλό τους στην τσέπη που κρατούν τα χρήματα και την καρδιά τους στις οικείες τράπεζες. Η ηθική πτώση μεγαλώνει εάν αναλογισθούμε τη σοφή πράγματι παραβολή του Ιησού περί των ταλάντων. Είναι απαράδεκτο η εποχή μας να διαθέτει κληρονομιά πνευματική τέτοια και όμως να είναι βυθισμένη στην ύλη. Σωστά ο Μάξιμος ο Ομολογητής επισημαίνει ότι η αποκοπή του ανθρώπου από το θεό σηματοδοτεί την πτώση του στον άκρατο υλισμό. Ο θεός δε σηματοδοτείται δογματικά, κάθε επαφή του σημερινού ανθρώπου με το Όν ως εσωτερικότητα έχει υποκατασταθεί από την οριζόντια επαφή του με το μικρόκοσμο του φαγητού, του θεάματος και των στείρων απολαύσεων.

«Άφρων είπε εν τη καρδία αυτού ούκ έστιν θεός» άρα «όταν δεν υπάρχει θεός όλα επιτρέπονται (κάθε σκέψη και πράξη). Ζούμε λοιπόν στην εποχή του νιτσεϊκού δολοφονημένου θεού, ο οποίος όμως έχει υποοκατασταθεί μέσα στα ανθρώπινα δημιουργήματα. Λές και ο θεός από τον ουρανό μετεξελίχθηκε σε άνθρωπο επί της γής. Ο οποίος άνθρωπος δείχνει να αναπαραγάγει τη γένεση των έξι ημερών μέσα από τον υλικοτεχνολογικό του πολιτισμό. Η επιστήμη και η τεχνολογία, αλλά και ο τρόπος της μηχανής, μάλλον έχουν σκοτώσει το θεό στον ουρανό και τον έχουν αναστήσει στην ανθρώπινη γή υπό μορφή ανθρώπου. Πάντως χαμένος ο σημερινός άνθρωπος μέσα στο άπειρο σύμπαν, έχοντας εφεύρει την έννοια του κακού θανάτου και της καλής ζωής, έχοντας απομακρυνθεί τελείως από την οντολογική εσωτερικότητα, τη διαδοχή των διαστάσεων και των δυνάμεων, έχοντας χάσει τη γνώση από το πλωτινικό πέρασμα του νοός προς τις ανώτερες ενικές καταστάσεις (μάλλον όλα αυτά φαίνονται αστεία στο σημερινό δυτικό κυρίως άνθρωπο) έχει κλεισθεί στο μικρό του βασίλειο που διαρκεί μόλις κάποια χρόνια και δείχνει τόσο ευτυχισμένος και ψεύτικα αυτάρκης. Γι΄αυτό εξάλλου είναι τόσο εύκολη βορά στους κυβερνώντες μιάς και δεν παρουσιάζει καμμία οντολογική αντίσταση σε αυτούς που τον ελέγχουν όλο και πιο πολύ μέσα από τους πάμπολλους σημερινούς ηλεκτρονικούς τρόπους.

Η άπειρος λοιπόν κοσμική φύση έχει αντικατασταθεί από την οικία, το διαμέρισμα την μονοκατοικία. Επαναλαμβάνουμε «άφρων είπε εν τη καρδία αυτού ούκ έστιν θεός». Δυστυχώς τόσο πολύ-για να θυμηθούμε και το Θουκυδίδη-έχει αλλάξει η ειωθεία φύσις των ονομάτων ώστε ο άφρων της καινής διαθήκης έχει καταστεί σήμερα πλήρης «έμφρων» διότι ο σημερινός άνθρωπος στεντορείως φωνάζει «δεν υπάρχει θεός διότι εγώ έχω κυβερνήσει τον μικρόκοσμό μου με την επιστήμη και την τεχνολογία». Η τελευταία περίοδος του μεταδιαφωτιστικού λόγου έχει βέβαια ως βασικό του χαρακτηριστικό την αδυναμία, ηθελημένη αδυναμία του ανθρώπου, να ιδεί εσωτερικώς προς το Επέκεινα και τον Άπειρο κόσμο της εσωτερικότητας. Η φρήν στον Πλάτωνα αλλά και στον Αριστοτέλη είναι η ανώτερη θωρακική χώρα που καθορίζει το πέρασμα του νοός προς τους πνεύμονας και την καρδία προκειμένου ο άνθρωπος να ελέγχει τις δυνάμεις και τις ενέργειες που τον κινούν. Πλέον ο νούς και η καρδία του σημερινού ατόμου έχει υποκαταστήσει τις φιλοσοφικές εργασίες της φρηνός σε τέτοιο βαθμό ώστε ο νούς και η καρδία του να ανήκουν σε ό,τι το μαζικό και υλικό. Άρα έμφρων σήμερα είναι αυτός που ανήκει στην ύλη. Ενώ ο Άφρων της καινής διαθήκης ήταν αυτός που έχανε την επαφή του με το θεό.

Το μικρό μας λοιπόν διαμέρισμα έχει υποκαταστήσει την ανώτερη κοσμική φύση. Το μικρό μας διαμερισματάκι είναι πλέον μία αναπαράσταση των μεγάλων βασιλείων, αλλά κατά εικονικό τρόπο. Η αποθέωση της σημερινής ειδωλολατρικής φύσης της εποχής μας έγκειται σε αυτό ακριβώς το σημείο. Ο κάθε άνθρωπος  βλέπει το σπίτι του σαν ιερό ναό, έξω από αυτόν και όσα τεχνολογικά επιτεύγματα κρύβονται εκεί μέσα δεν υπάρχει-ας θυμηθούμε για άλλους λόγους τον Άγιο Κυπριανό-καμμία σωτηρία. Εάν στην αρχαία Αθήνα σημασία διδόταν στο δημόσιο και όχι στο ιδιωτικό σήμερα ζούμε μάλλον το τελευταίο και σαφώς πιο χυδαίο στάδιο του ανθρωποκεντρισμού. Ο άνθρωπος ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του και την περιουσία του. Εάν οι παλαιοί ειδωλολάτρες πίστευαν ότι όλο το σύμπαν ήταν πλήρες θεών και δαιμόνων άρα οι πέτρες και τα ποτάμια έκρυβαν μέρος αυτών των οντοτήτων, οι σημερινοί «ειδωλολάτρες» πιστεύουν ότι ο μικρόκοσμος μέσα στον οποίο μεγαλώνουμε είναι πλήρης της επιστημονικής ικανότητος του ανθρώπου να θεσπίσει μία ζωή υλικά ελεγχομένη. Άρα το σπίτι, το ίντερνετ καφέ, οι χώροι ψυχαγωγίας είναι χώροι λατρείας των συγχρόνων θεών της τεχνολογίας. Του διαδικτύου και του facebook. Ο περιορισμός της ανθρώπινης προσωπικότητος (οι παλαιοί ειδωλολάτρες ζούσαν σε διαρκή αναφορά με ό,τι το ανώτερο) είναι πλέον γεγονός, απλά θα πρέπει να ιδούμε και τα επόμενα στάδια της εξαφάνισης του νοήμονος υποκειμένου μέσα από την πλήρη ρομποτοποίηση του ανθρώπου, τον πλήρη μηχανικό έλεγχο του υποκειμένου και των αναγκών του εκ μέρους της υπαρχούσης εξουσίας.

Η ιδέα ως δύναμη συμπαντικής εξήγησης και εναλλαγής έχει πλήρως στις ημέρες μας αντικατασταθεί από τη μερισμένη ύλη, η οποία έχει ονομασθεί χρήμα, νόμισμα και ευρώ. Εάν ο Δημόκριτος σε μία αποθέωση της αντιειδωλολατρικής συμπεριφοράς του είχε υποστηρίξει ότι εάν είχε να επιλέξει ανάμεσα στο βασίλειο της Περσίας και σε κάποιο συμπαντικό μυστικό, αυτός θα επέλεγε το συμπαντικό μυστικό, ο σημερινός άνθρωπος έχει πλήρως θεοποιήσει το νόμισμα. Η εξουσία όχι τυχαία έχει μία πολύ συγκεκριμένη οικονομική συμπεριφορά απέναντι στους ανθρώπους. Εάν πιστέψουμε ότι όσο σημαντική είναι η ιδέα για την ουράνια πολιτεία, αντιστοίχως σημαντικό είναι το νόμισμα για την επίγειο πολιτεία, καταλαβαίνουμε ότι όπως ο θεός χαρίζει τις φωτεινές ιδέες της σωτηρίας και της εσωτερικής γνώσης στους ανθρώπους, αντιστοίχως η επίγεια εξουσία εκφράζει την πλήρη εξουσία της μέσα από το νόμισμα, τη μερισμένη ύλη του χρήματος. Όταν ο θεός εγκαταλείπει τους ανθρώπους (πρβλ.ψαλμός,21 «Ο Θεός, ο θεός μου, πρόσχες, ίνα τι εγκατέλιπές με;») αυτό σημαίνει ότι απομακρύνει τις ζωοποιές ιδέες και πράξεις από αυτούς. Η ιδέα είναι ο δεσμός του ουρανού με τον άνθρωπο. Όταν η παρούσα εξουσία θέλει να χειραγωγήσει τους ανθρώπους χρησιμοποιεί το χρήμα. Η σημερινή ανύπαρκτη οικονομική κρίση είναι ο τρόπος ελέγχου της εξουσίας επί των ανθρώπων. Έρημος ιδεών ο άνθρωπος παρακαλεί της εξουσία για χρήμα και ύλη, διότι πλέον ο άνθρωπος της ύλης μόνον την επίγεια ζωή του καταναλωτισμού γνωρίζει. Η ήρεμη προσευχή του μοναχού αντιστοιχεί σε υλικό επίπεδο με τις οργισμένες διαδηλώσεις των σημερινών μαζανθρώπων οι οποίοι ζητούν όχι ιδέες εσωτερικής υπέρβασης αλλά χρήμα και υλικά αγαθά. Η προσευχή του ανθρώπου προς το θεό έχει αντικατασταθεί σε υλικό επίπεδο από τις υλικές επιταγές των ανθρώπων προς την εξουσία. Αυτός ο ειδωλολατρισμός έχει ως τίμημα την πλήρη χειραγώγηση του ανθρώπου από πρόσκαιρες εξουσίες, οι οποίες σκοπό έχουν την πρόσκαιρη επικράτηση τους επάνω σε άβουλα όντα.

Ο κόσμος ως έννοια έχει ξεπέσει σε ένα εννοιακό επίπεδο πεζό και χυδαία αισθησιακό. Εάν ο Ηράκλειτος με τον όρο του κόσμου εννοούσε το όλο σύμπαν, τους κόσμους πρίν το δικό μας, αλλά και μετά το δικό μας προκειμένου να προσφέρει στο Ανθρώπινο Υποκείμενο όλους τους τρόπους και τις γνώσεις εσωτερικής προσπέλασης του Όλου, σήμερα ο ανθρώπινος κόσμος μέσα από ένα χυδαίο ειδωλολατρισμό νοείται ως το σύνολο των εμπειρών μου, των αισθητικών εμπειριών μου. Ο άνθρωπος λατρεύει τις αισθήσεις και τα αντικείμενα αυτών. Το βήμα είναι απάνθρωπο και ίσως σηματοδοτεί τις  τελευταίες ημέρες του διαφωτιστικού λόγου. Χαρακτηριστικά ο Ηράκλειτος αναφέρει: «Kόσμον τόνδε, τον αυτόν απάντων, ούτε τις θεών ούτε τις ανθρώπων εποίησεν, αλλ΄ήν αεί και εστίν και έσται πύρ αείζωον». Σαφέστατα ο Ηράκλειτος εννοεί τον υπέρ-κόσμο που υπήρχε πρίν και μετά από θεούς και ανθρώπους. Εμείς ας μείνουμε στο «μετά τους ανθρώπους» δηλαδή στο ότι κανείς άνθρωπος σύμφωνα με το σκοτεινό φιλόσοφο δεν δύναται να δημιουργήσει κόσμο. Ο Ηράκλειτος εννοεί ότι ο άνθρωπος μπορεί να συμβάλει κατά τρόπο οντολογικό και εσωτερικό, αλλά και ηθικό, στην βαθύτερη και με γνώμονα την αιωνιότητα εξέλιξη του κόσμου. Ο άνθρωπος μπορεί να αναπτύξει τον κόσμο με φόντο την άπειρο πορεία του. Ο σημερινός όμως «ειδωλολάτρης» άνθρωπος έχοντας απομονώσει τον κόσμο από την άπειρο πορεία του, με φόντο την δήθεν θεϊκή επιστήμη και εμπειρία πιστεύει ότι μπορεί να είναι ευτυχισμένος στα στενά όρια της τεχνολογίας, των πέντε ηπείρων και των υλικών απολαύσεων. Η κοσμική πτώση σηματοδοτεί την ανθρώπινη πτώση. Ο άνθρωπος από πολίτης του σύμπαντος κατέστη πολίτης ενός υπο-κόσμου ο οποίος έχει σαφή υλική ημερομηνία λήξης.

Εστιάζοντας στο μεγαλείο του Ελληνικού πολιτισμού και πνεύματος θα υποστηρίξουμε ότι το σύνολο του σημερινού κόσμου, στηρίχθηκε πολιτισμικά και πολιτειακά στην κουλτούρα των φιλοσόφων που αυτός ο πολιτισμός πλουσιοπάροχα γέννησε και εξέθρεψε. Η Πλατωνική Πολιτεία, τα Αριστοτέλεια «Ηθικά Νικομάχεια», η νοητική Σωκρατική αφύπνιση, αφύπνισε τον άνθρωπο στο πέρασμα των χρόνων οδηγώντας τον στη φιλοσοφική πίστη και διατύπωση αρχών και νόμων για ένα καλλίτερο κόσμο. Για ένα κόσμο γνώσης και πίστης, ονείρου και λόγου, εκεί όπου οι πεπαιδευμένοι άνθρωποι θέτουν ως σκοπό την άνω οδό του Αγαθού. Με γνώμονα την οντολογική εσωτερικότητα και τη Λογική ενατένιση ο άνθρωπος μέσα στον ευρύτερο κόσμο μπορεί να προχωρεί προς ένα αύριο όπου «ταυτόν εστίν νοείν τε και είναι». Εκεί όπου η Βούληση και η Νόηση θα ταυτίζονται. Σε μία πραγματικότητα αντάξια του Λόγου και όχι της στείρας ύλης. Ίσως όλα αυτά τα τόσο «φιλοσοφικά»είναι μέρος της λύσης και της εξόδου από το σημερινό υλικό και μαζοποιητικό αδιέξοδο.

Βασίλειος Μακρυπούλιας, δρ φιλοσοφίας.


Τετάρτη 27 Αυγούστου 2014

Η ρουμάνικη προπαγάνδα προσηλυτισμού των βλαχόφωνων Ελλήνων


Η ρουμάνικη προπαγάνδα προσηλυτισμού 
των βλαχόφωνων Ελλήνων


Η παρουσία των Ελλήνων στα εδάφη της σημερινής Ρουμανίας χρονολογείται από την αρχαιότητα. Οι Μιλήσιοι ήδη από τον 7ο αι. π.Χ. ίδρυσαν στις εκβολές του ποταμού Ίστρου (σημερινού Δούναβη), την πόλη Ίστρια, στην οποία έχουν βρεθεί ερείπια ναών του Δία, του Απόλλωνα, του Ερμή της Δήμητρας και άλλων Ελληνικών θεοτήτων. Οι Μιλήσιοι επίσης ίδρυσαν την πόλη Τόμις την σημερινή Κωστάντζα, όπου βρέθηκαν νομίσματα με μορφές αρχαίων θεών.


Τον 6ο π.Χ. αιώνα και πάλι οι Μιλήσιοι ίδρυσαν την πόλη Κάλλατις, σημερινή Μανγκάλια. Άλλες σημαντικές αποικίες ήταν η Αιγισσός (Τούλτσεα), και η Αξιούπολη (Τσερναβόντα), που μαζί με τις προηγούμενες αποτέλεσαν μια συμμαχία το «Κοινόν των Ελλήνων» με έδρα την πόλη Τόμις. Συνεχώς ελληνικά πλοία προσέγγιζαν τις παράκτιες πόλεις, και ως συνέπεια είχαμε εγκατάσταση Ελλήνων, η οποία μετά την άλωση της Κων/λης μεγάλωσε, όταν η Πύλη καθιέρωσε την τοποθέτηση Ελλήνων Φαναριωτών ως ηγεμόνων στη Μολδοβλαχία, η οποία απολάμβανε καθεστώς ημιανεξαρτησίας απέναντι στο Οθωμανικό κράτος. Όπως αναφέρθηκε και στο προηγούμενο κεφάλαιο δηλαδή, Βλαχόφωνοι ανεβαίνουν από το νότο προς την Ρουμανία και όχι αντίθετα. Εκεί οφείλονται και οι ομοιότητες της βλάχικης γλώσσας με την γλώσσα των Ρουμάνων. Ρουμάνων που ας μην το ξεχνάμε, ονομάστηκαν έτσι μόλις πριν 150 χρόνια θέλοντας να ισχυριστούν ότι το κράτος τους –το οποίο είναι η αρχαία Δακία- αποτελεί συνέχεια της Βυζαντινής, της Ανατολικής Ρωμαϊκής δηλαδή αυτοκρατορίας. Ο παλαιός όρος roman (του λατινόφωνου υπηκόου του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους δηλαδή), έγινε Roman και καθιερώθηκε ως εθνωνύμιο μόλις στα μέσα του 19ου αι. Έως τότε κάθε μεγάλη περιοχή τους έφερε το τοπικό όνομα, και οι εκεί κάτοικοι της το αντίστοιχο.

Κάνοντας μία σύντομη ιστορική αναδρομή λοιπόν, βλέπουμε ότι αρχικά υπήρχαν οι δύο ηγεμονίες της Βλαχίας και της Μολδαβίας. Υπήρχε πίεση προς τις τότε ηγεσίες τους από τους υπηκόους τους για να κινηθούν για την απελευθέρωση μεγάλων και γειτονικών περιοχών της Τρανσυλβανίας και της Βεσσαραβίας. Είναι ιστορικά καταγραμμένο ότι οι Ρουμάνοι είχαν βλέψεις στην περιοχή της Τρανσυλβανίας που ανήκε στην Αυστροουγγρική αυτοκρατορία και στην οποία ζούσαν πολλοί ομοεθνείς τους, αλλά ήταν αδύνατη η προσάρτηση της. Επίσης η Ρουμανία αδικήθηκε γιατί παραχωρήθηκε στην Ρωσία η Βεσσαραβία που ήταν ιστορικά και εθνολογικά Ρουμάνικη, και στη θέση της πήρε την Δοβρουτσά που κατοικούσαν Βούλγαροι, Τούρκοι και Τάταροι.
Για να μην έχουν προβλήματα όμως με τις τότε υπερδυνάμεις Αυστρία και Ρωσία, επέλεξαν σαν διεκδικήσιμο στόχο τους Βλάχους της Ελλάδος, αφού η Ελλάς ήταν πιο εύκολος αντίπαλος γι αυτούς. Έτσι δημιούργησαν το ανύπαρκτο θέμα των "Ρουμάνων της Μακεδονίας" (όπως τους αποκαλούσαν) για αντιπερισπασμό. Επιπλέον οι Ρουμάνοι ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τους Βλάχους σαν ενέχυρο στις διαπραγματεύσεις τους με τους Βούλγαρους έτσι ώστε να εξασφαλίσουν ευνοϊκότερη ρύθμιση των συνόρων των δύο κρατών στην αμφισβητούμενη περιοχή της Δοβρουτσάς. Επιθυμούσαν να μεταφέρουν τις απαιτήσεις τους για τους Βλάχους στην Βουλγαρία σε ανταλλαγή για τους Βούλγαρους που ζητούσαν δικαιώματα σε αυτή την περιοχή. Οι δυνάμεις της εποχής υποδαύλιζαν τη δημιουργία του θέματος των "Ρουμάνων της Μακεδονίας" για ιδία οφέλη: Η Αυστρία για να γλιτώσει από τις πιέσεις των πολυάριθμων ρουμανικών πληθυσμών της Τρανσυλβανίας, οι Βούλγαροι για να κερδίσουν μεγαλύτερο κομμάτι στην πίτα της Μακεδονίας, οι Ρώσοι γιατί υποστήριζαν τον πανσλαβισμό, οι Τούρκοι γιατί είχαν αρχή τους το διαίρει και βασίλευε.

Το 1853 δύο μορφωμένοι Ρουμάνοι, ο Ιωάννης-Ηλιάδης- Ραντουλέσκου και ο Δημήτριος Μπολιντεάνου, επισκέπτονται δήθεν τυχαία την περιοχή της Αχρίδας και της Πίνδου, όπου δέχονται μεγάλη περιποίηση από τον Ρεσέτ –Πασά κατόπιν εντολής της Υψηλής Πύλης «να τους βοηθήσει με όλες του τις δυνάμεις». Επιστρέφοντας στην Ρουμανία λένε ότι ανακάλυψαν τους χαμένους για 1.500 χρόνια αδελφούς τους, οι οποίοι απλώνονται ως την Πελοπόννησο! Ο Ραντουλέσκου εκδίδει στα Γαλλικά το βιβλίο «Το όνειρο ενός απόκληρου» (Reve d’ un Proscrit), στο οποίο περιορίζει τους Έλληνες στο ακρωτήριο Ταίναρο, και απευθύνει θερμό χαιρετισμό στους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης τους οποίους αποκαλεί «Ρουμάνους της Μακεδονίας», οι οποίοι είναι στην μεγάλη τους πλειοψηφία Βλάχοι. 

Η τότε υπό σύσταση Ρουμανία ήταν ένα έθνος σχηματιζόμενο, χωρίς παράδοση και χωρίς ιστορία, το οποίο έψαχνε ένα σημείο αναφοράς και στο οποίο κυριαρχούσε άκρατος και άκριτος εθνικισμός, και τα κηρύγματα των Ραντουλέσκου και Μπολιντεάνου έπιασαν τόπο. Η Ρουμανία ιδρύθηκε το 1859 όταν με απόφαση των συνελεύσεων Βλαχίας και Μολδαβίας κηρύχθηκε η ένωσή των δύο αυτών ηγεμονιών. Από το 1860 μέχρι και το 1913 (και οριστικά με το τέλος του 2ου παγκόσμιου πόλεμου) η Ρουμανία οργάνωσε συστηματική και πολυδάπανη προπαγάνδα για προσηλυτισμό των Βλάχων. 
Προγραμμάτισε και ενίσχυσε τη συγγραφή πλήθους κειμένων με θέμα την προέλευση των Βλάχων από τη Δακία ώστε να δίνεται η εντύπωση ύπαρξης αλύτρωτων Ρουμάνων. Με σχετικό νόμο το 1860 ρυθμίστηκε το σύστημα εγγραματισμού και προκρίθηκε το ετυμολογικό και όχι το φωνητικό, για σαφείς ιδεολογικούς λόγους (λατινικότητα έναντι σλαβικής κληρονομιάς), από το νεοϊδρυθέν ρουμανικό κράτος.
Το 1860 επίσης ιδρύεται το Μακεδονορουμανικό Kομιτάτο το οποίο πρεσβεύει την δημιουργία Ρουμάνικου κράτους το οποίο θα περιλαμβάνει την Μακεδονία, την Θεσσαλία, την Ήπειρο και την Αλβανία. Αμέσως η Ρουμανική κυβέρνηση προχωρά στην κατάσχεση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας της Ελληνικής Εκκλησίας στην Ρουμανία, χωρίς να αναγνωρίσει ποτέ υποχρέωση αποζημίωσης. Την ίδια τακτική ακολούθησε 30 χρόνια, μετά και με τα απαλλοτριωθέντα κτήματα των Ευάγγελου και Κων/νου Ζάππα, εξασφαλίζοντας έτσι πλούσιους πόρους για την προπαγάνδα τους.



Και φθάνουμε στο 1862 όπου εμφανίζεται στο προσκήνιο ο Απόστολος Μαργαρίτης. Ο γεννημένος στις 5/8/1832 στην Βλάστη Κοζάνης, δάσκαλος Απ. Μαργαρίτης, μεγάλωσε στην Αβδέλλα, δίδαξε στα σχολεία του Κορησσού, της Καστοριάς και της Κλεισούρας, πήγε στο Βουκουρέστι και κατόρθωσε να εμπνεύσει και να παρασύρει τον χωρίς ιστορικές αναφορές ρουμανικό λαό.
Εφοδιασμένος με πλούσια οικονομικά μέσα επιστρέφει στην Κλεισούρα και λειτουργεί εκεί το πρώτο ρουμανικό σχολείο. Το γεγονός αυτό προκαλεί θύελλα ενθουσιασμού στην Ρουμανία, και αντιδράσεων στην Ελλάδα. Το 1864 ο ίδιος ο Πατριάρχης με επιστολή του ζητά από τους κατοίκους της Κλεισούρας να κλείσουν το σχολείο και να διώξουν τον Μαργαρίτη. Επειδή όμως είχε δημιουργήσει κύκλο ευνοουμένων, αυτοί αντέδρασαν στην έκκληση του Πατριάρχη. Με υποκίνηση του Πατριαρχείου παρεμβαίνουν οι Τούρκοι κλείνουν το σχολείο, συλλαμβάνουν τον Μαργαρίτη και τον στέλνουν στην Κων/πολη. Το 1867 ο Μαργαρίτης επιστρέφει στην Κλεισούρα εφοδιασμένος με άδεια των Τούρκων πλέον, ώστε να μπορεί να λειτουργήσει «ιδιωτικό σχολείο εντός της οικίας του». Τον ίδιο χρόνο η κοινότητα Αβδέλλας στην Ανατολική Πίνδο τον καλεί να λειτουργήσει κι εκεί ρουμανικό σχολείο. Πλέον τα πράγματα εξελίσσονται ραγδαία. Ο Μαργαρίτης το 1877 διορίζεται «γενικός διευθυντής των ρουμανικών σχολείων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας». Το 1880 λειτουργούσαν 24 ρουμανικά σχολεία ημιγυμνάσιο στο Κρούσοβο και γυμνάσιο στο Μοναστήρι. Το 1892 οι Ρουμάνοι μετά από άδεια του Σουλτάνου αποφάσισαν να ιδρύσουν δύο επισκοπές στα Γιάννενα και στο Μοναστήρι. Τον ίδιο χρόνο οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας – Ρουμανίας διακόπτονται εξ αιτίας των κτημάτων Ζάππα. Το 1896 αποκαθίστανται μέχρι και το 1905 οπότε και διακόπτονται ξανά. Το 1899 προστέθηκαν Γυμνάσια στα Γιάννενα και τα Γρεβενά, και Εμπορική Σχολή στην Θεσσαλονίκη. Τον ίδιο χρόνο τα σχολεία έφθασαν τα 90. Κάθε οικογένεια που έστελνε μαθητή σε ρουμανικό σχολείο επιδοτούνταν μηνιαίως με μία χρυσή λίρα Τουρκίας, ποσό ικανό να εξασφαλίσει τα απαραίτητα σε μία αγροτική οικογένεια. Επίσης είχαν δωρεάν ρουχισμό και περίθαλψη. Βέβαια στην πραγματικότητα πολλοί γονείς έστελναν τα παιδιά τους είτε για το επίδομα μόνο, είτε για να εξασφαλίσουν καλές σχέσεις πριν την απελευθέρωση του 1912-1913 και με αυτή την πλευρά. Οι Ρουμάνοι έφθασαν στο σημείο να εξαγοράσουν και τις επιστημονικές υπηρεσίες του Γερμανού καθηγητή Weigand για να ενισχύσουν την θεωρία τους. Η επίμονη αυτή προβολή της επίπλαστης επιστημονικής επιχειρηματολογίας πείθει τους Τούρκους, και στις 22-5-1905 ο σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ με τον περίφημο «ιραδέ» υποκύπτει στις πιέσεις των Μεγάλων Δυνάμεων και αναγνωρίζει Ρουμανική εθνότητα στην Μακεδονία, Θεσσαλία & Ήπειρο. Έτσι φθάνουμε στον Σεπτέμβριο του 1905 οπότε και διακόπτονται οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας – Ρουμανίας και τίθεται υπό διωγμόν η ακμάζουσα στην Ρουμανία Ελληνική παροικία. Μέχρι το 1911 τα γεγονότα ήταν επώδυνα και περιελάμβαναν απελάσεις Ελλήνων, κλείσιμο σχολείων, κατάσχεση περιουσιών κτλ.



Και φθάνουμε στο 1913 με τον Ελευθ. Βενιζέλο στην εξουσία ο οποίος αναζητώντας στηρίγματα και συμμάχους για την πολιτική του αποφάσισε να δώσει και επίσημα στην Ρουμανία αυτά που είχε κερδίσει ντε φάκτο, για να εξασφαλίσει την υποστήριξή της σε άλλα σημαντικά εθνικά θέματα. Συγκεκριμένα προσπαθώντας να κερδίσει την ευμένεια της Ρουμανίας μια και η Ελλάδα αντιμετώπιζε σοβαρές πιέσεις στο θέμα της προσάρτησης της Ηπείρου και στο Κρητικό θέμα, και επιπλέον χρειάζονταν τη συμμετοχή της Ρουμανίας στη συμμαχία που είχε συνάψει με τη Σερβία εναντίον της Βουλγαρίας, αναγνώρισε ρουμάνικη μειονότητα στην Ελλάδα και της παραχώρησε ιδιαίτερα σχολικά και εκκλησιαστικά προνόμια. Συγκεκριμένα στις 15/5/1913 ο Έλληνας πρέσβης στο Βουκουρέστι ανακοινώνει ότι σε αντάλλαγμα της συμμαχίας των δύο χωρών επιτρέπεται η χρήση της γλώσσας τους και παραχωρείται σε αυτούς «πλήρη ελευθερία» στα σχολεία και τις εκκλησίες των κουτσόβλαχων της Μακεδονίας. Έτσι στις 18/7/1913 υπογράφεται η Συνθήκη του Βουκουρεστίου κατά την οποία η Βουλγαρία έχανε το μεγαλύτερο τμήμα της Μακεδονίας που το έπαιρναν η Ελλάδα και η Σερβία, και την Ανδριανούπολη και τις Σαράντα Εκκλησιές που έπαιρνε η Τουρκία. Η Βουλγαρία αντέδρασε στην παραχώρηση της Καβάλας στην Ελλάδα και η Ρουμανία απείλησε πως θα κυρίευε τη Σόφια. Έτσι η Ελλάδα κέρδισε την Ανατολική Μακεδονία και σαν σύνορο με την Ρουμανία ορίστηκε ο ποταμός Νέστος.

Ιδού ένα απόσπασμα της επιστολής του Βενιζέλου προς τον Ρουμάνο ομόλογο του Μαγιορέσκο: 
«…Η Ελλάς συγκατατίθεται να παράσχη αυτονομίαν εις τας των κουτσοβλάχων σχολάς και εκκλησίας τας ευρισκομένας εν ταις μελλούσαις ελληνικές κτήσεσι και να επιτρέψη την σύστασιν επισκοπής διά τους κουτσοβλάχους τούτους, της Ρουμανικής Κυβερνήσεως δυναμένης να επιχορηγη υπό την επίβλεψην της Ελληνικής κυβερνήσεως τα ειρημένα ενεστώτα ή μέλλοντα θρησκευτικά και εκπαιδευτικά καθιδρύματα».

Τα παραπάνω προνόμια δεν ωφέλησαν τελικά ιδιαίτερα τη Ρουμανία, μια και η μεγάλη πλειοψηφία των Ελληνόβλαχων ενσωματώθηκε στο νέο ελληνικό κράτος, οι δε ρουμάνικες κοινότητες τοποθετήθηκαν στο περιθώριο της κοινωνίας των Ελλήνων και έσβησαν με τον καιρό από φυσικό θάνατο και μαρασμό. 

Έτσι πλέον τελειώνει η πρώτη περίοδος του λεγόμενου κουτσοβλαχικού ζητήματος και αρχίζει η δεύτερη η οποία διαρκεί έως το 1944. Στο μεσοδιάστημα αυτό οι Ρουμάνοι και οι ρουμανίζοντες Ελληνόβλαχοι συνεχίζουν την προπαγάνδα τους ανενόχλητοι και νόμιμα. Πλέον επικεντρώνονται σε περιφερειακά κέντρα όπως τα Γρεβενά, η Βέροια και η Λάρισα.
Αυτή την περίοδο εμφανίζεται και ο αυτοαποκαλούμενος εκπρόσωπος των Βλάχων της Νότιας Βαλκανικής Αλκιβιάδης Διαμάντης με καταγωγή από την Σαμαρίνα. Αφού τελείωσε το Γυμνάσιο και υπηρέτησε στον στρατό, εγκαταστάθηκε στη Ρουμανία απ’ όπου επέστρεψε το 1917 και πρωτοστάτησε στη δημιουργία της Ανεξάρτητης Δημοκρατίας της Πίνδου η οποία είχε διάρκεια μία ημέρα. Μετά την αποτυχία διέφυγε στην Αλβανία όπου και συνεργάστηκε με Ιταλούς αξιωματικούς. Τον συναντάμε πάλι το 1930 στην Αθήνα ως αντιπρόσωπο των ρουμάνικων πετρελαίων στην Ελλάδα. Με την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου συνενώνεται με τα στρατεύματα του εχθρού και φέρει το παράσημο του «Ταξιάρχου του Ιταλικού Στέμματος», και τον αποκαλούν Κομεντατόρε. 

Στον πόλεμο του ’40 η συμμετοχή των Βλάχων τόσο στην 8η Μεραρχία όσο και στα Συντάγματα Κοζάνης και Τρικάλων ήταν ηρωική όπως και των άλλων Ελλήνων. Όχι όμως και των Ρουμανιζόντων, κάποιοι εκ των οποίων κατηγορήθηκαν για κατασκοπεία υπέρ των Ιταλών. Μετά την πλήρη κατάληψη της χώρας εκδηλώνεται έντονη δραστηριότητα των Ρουμανιζόντων στα βλαχοχώρια με επίκεντρο την Λάρισα.
Η προπαγάνδα τους στηριζόταν στους παρακάτω άξονες: 
1. Οι Βλάχοι ως Λατινογενής λαός συνδέονται άρρηκτα με τους Ιταλούς, άρα ανήκουν στους νικητές, δηλαδή στις δυνάμεις του Άξονα.
2. Ήρθε η ώρα να διορθωθούν οι αδικίες σε βάρος των Βλάχων και να σταματήσει και η καταπίεση από το ελληνικό κράτος. 
3. Κινείται άμεσα η διαδικασία δημιουργίας ανεξάρτητου Βλάχικου κράτους ("Πριγκιπάτο της Ηπείρου") που θα περιλαμβάνει την Δυτ. Μακεδονία, την Ήπειρο και την Θεσσαλία μέχρι τον Δομοκό. Για το σκοπό αυτό ιδρύθηκε στην Λάρισσα με επικεφαλής τους Αλκ. Διαμάντη, Νικ. Ματούση και Βασ. Ραπουτίκα η 5η Ρωμαϊκή Λεγεώνα. Το 1941 ο Διαμάντης συναντάται με τον κατοχικό πρωθυπουργό τον (Βλάχο) Γεώργιο Τσολάκογλου και του θέτει τελείως παράλογα αιτήματα όπως το να διορίζονται όλοι οι νομάρχες και οι δήμαρχοι από κοινού με τον Διαμάντη, στις περιοχές αυτές να λειτουργούν μόνο βλάχικα (ρουμάνικα) σχολεία κλπ. Εν τω μεταξύ η δράση της Λεγεώνας με απειλές, εκβιασμούς, ξυλοδαρμούς και λεηλασίες στην Θεσσαλία και κύρια στις επαρχίες Τυρνάβου, Ελασσόνας, Αλμυρού και Βελεστίνου ήταν εξοντωτική για το σύνολο του πληθυσμού.
Στις 6 Ιανουαρίου 1942 με πρωτοβουλία του Ευάγγελου Αβέρωφ και των Νικ. Ράπτη, Δημ. Χατζηπύρου, Γ. Ρούσα, Χαρ. Τζήμα, Κίκα, Κατσιλέρου, Τάρη και άλλων, γίνεται μία δήλωση στην οποία τονίζεται η ελληνικότητα των Βλάχων και η οποία σηματοδοτεί την έναρξη της αντίστασης. Πέντε από τους παραπάνω μεταξύ τους και ο Αβέρωφ, συλλαμβάνονται και στέλνονται στην Ιταλία. Στις αρχές Ιουνίου ο Διαμάντης καλείται κατεπειγόντως και πηγαίνει στο Βουκουρέστι απ’ όπου δεν επέστρεψε ποτέ. Ούτε νεκρός. Οι Ρουμάνικες αρχές υποψιάστηκαν ότι ο Διαμάντης κατηύθυνε την όλη του προσπάθεια προς την Ιταλία, και όχι προς αυτούς, κάτι που δεν θα τους ευνοούσε να κυριαρχήσουν μόνοι τους στα Βαλκάνια. Γι αυτό λοιπόν αφαίρεσαν κάθε αξίωμα από το άλλοτε πειθήνιο όργανο τους. Ο Νικ. Ματούσης πηγαίνει στην Αθήνα και από κει στο Βουκουρέστι όπου λίγο αργότερα κλείνεται στη φυλακή στο νησί του Διαβόλου στον Δούναβη. Ξαφνικά το 1964 ο Ματούσης εκδίδεται στην Ελλάδα και «κηρύσσεται αθώος των αποδιδομένων αυτώ πράξεων». Το 1976 νέο δικαστήριο τον αποκαθιστά πλήρως και παίρνει πίσω τα πολιτικά του δικαιώματα. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι η ανάμειξή του στα γεγονότα του 1941-42 έγινε για εθνικό σκοπό μετά από εντολή του Ιωάννη Ράλλη, ώστε να πειστούν οι Ρουμάνοι να ασκήσουν πίεση στους Γερμανούς, ώστε να μην επιτραπεί η κάθοδος των Βουλγάρων την Θεσσαλονίκη. Η ιστορία δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη την αλήθεια γύρω από αυτή την σκοτεινή και περίεργη υπόθεση. Ο Βασ. Ραπουτίκας συνελήφθη από αντάρτες της αντίστασης και αφού διαποπέμφθηκε σε πολλά χωριά, εκτελέστηκε.

Η νέα κίνηση που εδώ και λίγο χρονικό διάστημα έχει ξεκινήσει από βλάχους της Κωστάντζας και του Βουκουρεστίου (βλέπε περιοδικά "Μπάνα Αρμανεάσκα" και  "Φάρα Αρμανεάσκα") συγκροτείται από απόγονους των βλάχων που μετανάστευσαν οικειοθελώς στην Ρουμανία την δεκαετία του 1930 (περιοχή Καντριλατέρ). Αυτοί μαζί με την Λίγκα των Σκοπίων διεκδικούν τον χαρακτηρισμό των Βλάχων ως διαβαλκανικής εθνικής μειονότητας. Ιδεολογικό μανιφέστο τους η αφοριστική "Ντιμαντάρεα Παριντεάσκα" της παλιάς Ρουμανικής προπαγάνδας, και ο "Δωδεκάλογος" της Ματίλδας Καράτζιου-Μαριοτσεάνου. Σύγχυση, άγνοια, τυχοδιωκτισμός, πολιτικές σκοπιμότητες, ίσως όλα αυτά & ακόμη περισσότερα μαζί.
Επίσης να αναφέρουμε της κινήσεις ορισμένων μη κυβερνητικών οργανώσεων που επιδοτούνται από ιδρύματα του εξωτερικού οι οποίες προσπαθούν με κάθε μέσο να θέσουν θέμα Βλάχων στην Ελλάδα με ευρύτερους σκοπούς για την περιοχή.

Ενδεικτικά αναφέρω εδώ την απόφαση της FUEN (Federal Union of European Nationalities) στις 7 Μαΐου 2005 στο Βουκουρέστι που καλεί Ελλάδα και Αλβανία να παράσχουν εδαφική και διοικητική αυτονομία στους Βλάχους των χωρών τους (!)
  (http://www.fuen.org/pdfs/20050815DOKU_BUCHAREST.pdf)  καθώς και  άλλες παρόμοιες κινήσεις άλλων φορέων, που πρέπει να προσέχουμε και οι Σύλλογοι Βλάχων, και η επίσημη πολιτεία.
Η σταθερή διακήρυξη από μέρους των Ελλήνων Βλάχων, της ελληνικής εθνικής μας συνείδησης τους χαλάει τα σχέδια. Οι Βλάχοι όπως έγινε και στο παρελθόν σε αυτές τις ενέργειες, θα υψώσουν την φωνή τους και θα χαλάσουν τα σχέδια αυτών των νοσηρών εγκεφάλων.



Κυριακή 17 Αυγούστου 2014

Περπερικόν: Ένας εντυπωσιακός αρχαιολογικός χώρος


Περπερικόν: Ένας εντυπωσιακός 
αρχαιολογικός χώρος 

Ο πιο σημαντικός αρχαιολογικός χώρος της Ανατολικής Ροδόπης, στην νότια Βουλγαρία, είναι η αρχαία πόλη Περπερικόν ή Υπερπεράκιον ή Περπεράκιον. Βρίσκεται, πάνω στον λόφο Каменяк (Κάμενιακ), σε υψόμετρο 470 μέτρων, κοντά στο χωριό Горна крепост (Γκόρνα κρέποστ – Άνω κάστρο) και στην διοικητική περιφέρεια της πόλης Кърджали (Κάρντζαλι). Παλαιότερα ήταν γνωστό και με το Τουρκικό όνομα dj'in tepesi (Ντζίν τεπεσί - Βουνό των πνευμάτων). Ολόκληρη η πόλη είναι σκαλισμένη στα βράχια καθιστώντας την ένα από τα πιο επιβλητικά αρχαία μεγαλιθικά μνημεία.





Η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή χρονολογείται από το 5000 π.Χ. Υπάρχουν επίσης ευρήματα από την Εποχή του Χαλκού, ενώ τα παλαιότερα κεραμικά που έχουν βρεθεί ανάγονται από τους αρχαιολόγους στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου. Της ίδιας περιόδου με τα κεραμικά είναι και ο εντυπωσιακός κυκλικός βωμός του Διονύσου.

Θεωρείται πως εδώ ήταν μια από τις πρωτεύουσες - έδρες των Θρακών βασιλέων της φυλής των Οδρυσών, Τήρη και Σιτάλκη, πατέρα και γιου αντίστοιχα, χωρίς όμως να υπάρχει ταυτοποίηση μέχρι σήμερα.


Την Ρωμαϊκή περίοδο χτίστηκε ένα τεράστιο πολυόροφο παλάτι, το οποίο υπολογίζεται ότι είχε 3 με 4 ορόφους και γύρω στα 40 δωμάτια, γύρω από το οποίο ανεγέρθηκαν εντυπωσιακά προστατευτικά τείχη. Γύρω στο 378 οι Γότθοι κατέστρεψαν την πόλη.

Στις 10 Σεπτεμβρίου του 2005 βρέθηκε στην κορυφή του λόφου ένας άμβωνας, μοναδικός στο είδος του στην Βουλγαρία, ο οποίος πιθανότατα είχε κτιστεί γύρω στον 4ο αιώνα μ.Χ. ή στις αρχές του 5ου αιώνα, κατά την περίοδο της βασιλείας του Αυτοκράτορα της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Ονωρίου (395-423). Η περίοδος συμπίπτει με την περίοδο εκχριστιανισμού των Θρακών. Στις αρχές του 5ου αιώνα η περιοχή μετατράπηκε σε επισκοπικό κέντρο. Μάλιστα, κατά την διάρκεια των ανασκαφών έχουν βρεθεί ένας παλαιστινιακός σταυρός και κομματάκια από το τίμιο ξύλο, τα οποία σήμερα φυλάσσονται και εκθέτονται στο ορθόδοξο κέντρο της Κοίμησης της Θεοτόκου στην περιοχή του Гледка (Γκλέντκα) του Хасково (Χάσκοβο).

Τα κτίσματα στο λόφο υπέστησαν πιθανότατα μεγάλες καταστροφές κατά τις επιδρομές βαρβάρων στα τέλη του 12ου αιώνα. Κατά την διάρκεια του 13ου αιώνα αναφέρεται από τον βυζαντινό ιστορικό Γεώργιο Ακροπολίτη ως "Περπερικόν" ή "Περπεράκιον". Κατά την διάρκεια του 14ου αιώνα αναφέρεται σε έγγραφα του Ιωάννη Κατακουζηνού ως "Πόλις του Υπερπερακίου".

Με βάση τους Βούλγαρους αρχαιολόγους, ήταν το Περπερικόν το μαντείο όπου ο Μέγας Αλέξανδρος έμαθε για το μέλλον της εκστρατείας του εναντίων των Περσών και ήταν, επίσης, εδώ το μαντείο όπου ο πατέρας του Οκταβιανού Αύγουστου έμαθε ότι ο γιός του θα κατακτήσει τον κόσμο και θα ιδρύσει μία αυτοκρατορία. Βέβαια η Ελληνική εκδοχή θέλει το μαντείο που έδωσε τους δύο αυτούς χρησμούς να είναι στο Φαλακρόν Όρος.




Βυζαντινές μολυβδοσφραγίδες στο Περπερικόν
Μέσα από την ανακάλυψη ήρθε στο φως και ένας άγνωστος μέχρι σήμερα αρχιεπίσκοπος του Βυζαντίου
Σφραγίδες με το όνομα ενός αρχιεπισκόπου του Βυζαντίου, που η ύπαρξή του αγνοούνταν ως σήμερα, έφερε στο φως βούλγαρος αρχαιολόγος που πραγματοποιεί ανασκαφές στην αρχαία πόλη της Θράκης Περπερικόν στη Ροδόπη. Οι μολυβδοσφραγίδες ανήκαν στον αρχιεπίσκοπο Κωνσταντίνο και βρέθηκαν σε ένα κτίριο μαζί με βυζαντινά νομίσματα της εποχής του αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή (969 - 976), του Βασίλειου Β΄ Βουλγαροκτόνου (976 - 1025) και του Κωνσταντίνου Η΄ (1025 - 1028), δηλαδή χρονολογούνται από τα τέλη του 10ου ως και στις αρχές του 11ου αιώνα, καθώς και από το δεύτερο μισό του 12ου αιώνα.



Σύμφωνα με τον καθηγητή Νικολάι Οβτσάροφ, επικεφαλής των αρχαιολογικών ερευνών τα τελευταία χρόνια στο Περπερικόν, τα ευρήματα αυτά έρχονται να συμπληρώσουν την εικόνα μιας πόλης, που ήταν σημαντικό αστικό κέντρο και στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και όχι μόνον στην αρχαιότητα. Οπως ο ίδιος λέει, πρόκειται μάλιστα για μία ακόμη απόδειξη ότι από τον 4ο έως τον 14ο αιώνα η πόλη ήταν ένα ισχυρό χριστιανικό κέντρο, που διέθετε σφραγίδες τόσο βασιλικές όσο και επισκόπων.
Το Περπερικόν (ή Υπερπεράκιον ή Περπεράκιον σύμφωνα με διάφορα βυζαντινά κείμενα) βρίσκεται πλησίον των ελληνοβουλγαρικών συνόρων πάνω σε λόφο ύψους 470 μέτρων και ολόκληρη η αρχαία πόλη είναι σκαλισμένη στα βράχια δημιουργώντας ένα επιβλητικό μεγαλιθικό μνημείο. Η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή χρονολογείται από το 5000 π.Χ., υπάρχουν ευρήματα από την Εποχή του Χαλκού και την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου. Εδώ εξάλλου θεωρείται, πως βρισκόταν μία από τις πρωτεύουσες των θρακών βασιλέων της φυλής των Οδρυσών, Τήρη και Σιτάλκη.



Να σημειωθεί ότι στην κορυφή του λόφου έχει βρεθεί ένας άμβωνας, ο οποίος πιθανότατα είχε κτιστεί περί τον 4ο ή στις αρχές του 5ου μ.Χ. αιώνα, περίοδο συμπίπτει με την εποχή εκχριστιανισμού των Θρακών. Αλλωστε από τις αρχές του 5ου αιώνα η πόλη ήταν επισκοπικό κέντρο. Αυτής της εποχής είναι και ένας παλαιστινιακός σταυρός και κομματάκια από το τίμιο ξύλο, που έχουν βρεθεί παλαιότερα στην περιοχή.
Η ομάδα του Οβτσάροφ έχει επίκεντρο των ανασκαφών της εφέτος το ανατολικό τμήμα της πόλης και την ακρόπολή της, όπως λέει όμως ο ίδιος για την πλήρη αποκατάσταση και τη συντήρηση του χώρου θα απαιτηθούν περί τα τρία χρόνια. Οι αρχαιολόγοι συνεχίζουν επίσης της εργασίες για την αποκάλυψη των τειχών του φρουρίου, που σώζονται ως και 3 μέτρα σε ύψος.





Συνέντευξη του Βουλγάρου αρχαιολόγου 
Νικολάι Οβτσάροφ

Εδώ και 10 χρόνια η ομάδα του σημαντικού Βουλγάρου αρχαιολόγου Νικολάι Οβτσάροφ διεξάγει έρευνες της ιεράς για τους Θράκες πόλης του Περπερικού στην Ανατολική Ροδόπη. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη Τύπου στη Σόφια, ο καθηγητής Οβτσάροφ ανέφερε τα εξής για τις έρευνες.

"Το Περπερικόν, όπως απέδειξαν οι δεκάχρονες ανασκαφές μας, έχει μακροχρόνια ιστορία, η οποία ξεκινάει πριν από 7 χιλιετίες. Αρχίζει στην ύστερη λίθινη και πρώιμη χάλκινη εποχή, δηλαδή την 5-4 χιλιετία προ Χριστού και συνεχίζεται μέχρι το 1361 όταν, ύστερα από μια σκληρή πολιορκία, η πόλη κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους. Βέβαια, όλες οι περίοδοι δεν έχουν την ίδια σημασία και δεν γνώρισαν την ίδια ανάπτυξη. Την ύστερη λίθινη και πρώιμη χάλκινη εποχή το Περπερικόν αποτελούσε ένα απλό ιερό, χωρίς οικίες, καθώς οι άνθρωποι που ζούσαν τότε δεν είχαν τα αναγκαία εργαλεία για να σκάψουν τους βράχους και να κτίσουν κτίρια. Ο πρώτος λοιπόν, ας τον πούμε έτσι, "χρυσός αιώνας" στην ιστορία του Περπερικού ήταν κατά την Μπρούτζινη εποχή, δηλαδή από τον 15 ως τον 11 αιώνα π.Χ., όταν έγινε το μεγαλύτερο ιερό της Βαλκανικής χερσονήσου".

"Το περασμένο έτος ανακαλύψαμε ολόκληρο σύστημα βωμών στους βράχους που θα συνεχίσουμε να ανασκάβουμε, βρήκαμε και τεχνήματα που μαρτυρούν για τις ιερουργίες που τελούνταν εκεί και για την ανάπτυξη της μεταλλουργίας εκείνη την εποχή", συνεχίζει ο κ. Οβτσάροφ. "Η δεύτερη κορυφή στην ιστορία του ήταν κατά την ρωμαϊκή εποχή, από τον 3 μέχρι τον 5 αιώνα όταν πια το Περπερικόν υπήρξε ιερή πόλη με αναπτυγμένο οδικό σύστημα, διοικητικά κτίρια και ναούς. Η ανάπτυξή του συνδέεται με την εξόρυξη χρυσού από τα κοντινά χρυσωρυχεία. Βέβαια δεν θέλω να υποτιμήσω και τη μεσαιωνική περίοδο: από τον 12 ως τον 14 αιώνα το Περπερικόν αποτελούσε επισκοπικό κέντρο, μια σημαντική πόλη με κάστρο, για την οποία πολεμούσαν η Βουλγαρία και το Βυζάντιο, όπως προκύπτει από τα ιστορικά έγγραφα".

Ποια είναι η μοναδικότητα του Περπερικού;
"Για πολλούς λόγους το Περπερικόν είναι μοναδικό. Πρώτα, γιατί εκεί παρουσιάζονται 5-6 ιστορικές εποχές και η καθεμία έχει τα δικά της μνημεία. Οπότε δυσκολεύομαι να σας απαντήσω με δυο λόγια. Είναι πολύ σημαντικό, για παράδειγμα, ότι εκεί αναζητούμε το ιερό του Διονυσίου• ήδη βρήκαμε όλο το σύστημα βωμών που περιγράφονται από τους αρχαίους συγγραφείς. Εκεί βρέθηκε επίσης και η παλαιότερη εκκλησία από τα τέλη του 4ου αι., από την οποία άρχισε ο εκχριστιανισμός των Θρακών στη Ροδόπη. Είναι αρκετά τα σημαντικά σημεία που θα μπορούσαν να αναφερθούν για το Περπερικόν και που το κάνουν όντως μια μοναδική πόλη".
Η ιερά πόλη και οι έρευνές της παρουσιάστηκαν πλατιά όχι μόνο από τα βουλγαρικά, αλλά και από τα ξένα ΜΜΕ. Ακόμα το 2000 το CNN μετέδωσε το πρώτο του ρεπορτάζ για το Περπερικόν. Στις εκπομπές τους τα περασμένα χρόνια το Euronews και το RTL επίσης αφιέρωσαν θέση στις ανακαλύψεις στο Περπερικόν και σε άλλα μέρη της Ανατολικής Ροδόπης, επισημαίνει ο Νικολάι Οβτσάροφ. Πριν τρία χρόνια το ευρωπαϊκό πολιτιστικό κανάλι ARTE γύρισε γι’ αυτά τα αξιοθέατα υπέροχη, κατά τα λόγια του, πενηντάλεπτη ταινία που μεταδόθηκε επανειλημμένα. Έγκυρες ξένες εφημερίδες επίσης δημοσίευσαν κείμενα για τα αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή. Εξαιρετική αναγνώριση αποτέλεσε η συμπερίληψη του Περπερικού στον κατάλογο των 50 ιερών τόπων στο βιβλίο του Βρετανού συγγραφέα Philip Carr-Gomm "Οι ιεροί τόποι στον κόσμο: από το Στόουνχεντζ μέχρι το Σαντιάγκο ντε Κομποστέλα".

Πέρυσι στο Περπερικόν ξεκίνησε ευρωπαϊκό σχέδιο στο πλαίσιο του προγράμματος PHARE. Με κονδύλια του προγράμματος πραγματοποιήθηκε εκσκαφή βάθους 30 μέτρων στους βράχους για την κατασκευή Κέντρου Επισκεπτών, αναστηλώθηκε το ανατολικό τείχος του μεσαιωνικού κάστρου. Έτοιμο να υποδεχθεί επισκέπτες είναι και το μεσαιωνικό κέντρο κάτω από το Περπερικόν, όπου κάποτε λειτουργούσαν τρεις εκκλησίες.

"Δυστυχώς, από το Δεκέμβριο τα κονδύλια για το σχέδιο είναι παγωμένα", ανέφερε ο Νικολάι Οβτσάροφ. "Εννοείται, η κυβέρνηση ασφαλώς έχει τους λόγους της με φόντο την κρίση στη χώρα. Αναμένω κατά το Νέο έτος το ξεπάγωμα των κονδυλίων", είπε ο αρχαιολόγος. "Έτσι μέχρι τα τέλη του τρέχοντος έτους μπορεί να αποπερατωθεί η οικοδόμηση του Κέντρου Επισκεπτών. Εντωμεταξύ, μόνο την 1 Ιανουαρίου περίπου 1200 τουρίστες επισκέφθηκαν το Περπερικόν. Το ήπιο κλίμα στην Ανατολική Ροδόπη προσελκύει εδώ τουρίστες από τις αρχές Μαρτίου μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου", επισήμανε ο Νικολάι Οβτσάροφ.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ
1/7/10 


Τρίτη 12 Αυγούστου 2014

Η Ελλάδα μεταξύ σφύρας και άκμονος (2)


Η Ελλάδα μεταξύ 
σφύρας και άκμονος (2)

Σάββας Καλεντερίδης

Στο άρθρο μας της Παρασκευής αναφερθήκαμε στο δυσεπίλυτο πρόβλημα της διαχείρισης του γεωπολιτικού θησαυρού που συνιστά ο ελληνικός χώρος, μια διαχείριση που σε επίπεδο σχεδιασμού και κυρίως εφαρμογής ανήκει παραδοσιακά στο υπουργείο Εξωτερικών.

Στο προηγούμενο σημείωμά μας καταλήξαμε ότι ο γεωπολιτικός προσανατολισμός της Ελλάδος προς τη Δύση, ιδιαίτερα μετά την είσοδο της χώρας μας στο ΝΑΤΟ, περιόρισε δραματικά το πεδίο ανεξάρτητης και πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, ενώ, όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά, η Ελλάδα ήταν ο μεγάλος χαμένος, αφού η Τουρκία λόγω θέσης και μεγέθους ήταν πιο χρήσιμη για τις ΗΠΑ στο μεγάλο ζητούμενο της Δύσης (έως το 1990), που ήταν η αντιμετώπιση της κομμουνιστικής απειλής.

Ενα θέμα που αξίζει ιδιαίτερης μελέτης και προσοχής είναι πώς διαχειρίστηκε συγκριτικά με την Αγκυρα η Αθήνα -και εννοούμε τις κυβερνήσεις ως σύνολο αλλά και το υπουργείο Εξωτερικών- τη σχέση της Ελλάδας με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ.

Τραγική στιγμή για τα συμφέροντα της χώρας μας και για τον έλεγχο του Αιγαίου αποτελεί η απόφαση της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητος, το 1974, να αποχωρήσει από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, με τη δικαιολογία ότι «το ΝΑΤΟ αποδείχθηκε ανίκανο να παρεμποδίσει την Τουρκία από την εξαπόλυση νέας βάρβαρης και απρόκλητης επίθεσης κατά της Κύπρου… Το ΝΑΤΟ δεν έχει επομένως λόγο ύπαρξης και δεν μπορεί να εκπληρώσει τον σκοπό για τον οποίο συνεστήθη, αφού δεν μπορεί να αποτρέψει τον πόλεμο μεταξύ δύο μελών του».

Τι ακολούθησε είναι γνωστό. Εως το 1974 ο επιχειρησιακός χώρος του Αιγαίου ήταν με τον ΝΑΤΟϊκό νόμο υπό τον έλεγχο της Ελλάδας και με την έξοδό μας από το στρατιωτικό σκέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας άρχισε το γαϊτανάκι των τουρκικών διεκδικήσεων, που έφτασε ως τις βόλτες των τουρκικών αεροπλάνων και των φρεγατών στη Μύκονο και τη Ραφήνα.

Η επάνοδός μας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ δεν έλυσε τα προβλήματα στο Αιγαίο, αφού μπήκαμε με τους όρους που επέβαλε η Τουρκία, οι κυβερνήσεις της οποίας αποδείχτηκαν σκληροί διαπραγματευτές στις συνομιλίες τους με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, εν αντιθέσει με τις αντίστοιχες ελληνικές.

Και τώρα εισερχόμεθα στην καρδιά του προβλήματος. Ενώ το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και η Σοβιετική Ενωση κατέρρευσαν και ο ελληνικός χώρος αποδείχτηκε και αποδεικνύεται μέρα με τη μέρα πολύ πιο σημαντικής γεωπολιτικής αξίας από αυτόν της Τουρκίας, οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν κατόρθωσαν να ανατρέψουν τον αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και στις σχέσεις με την Ουάσινγκτον, με αποτέλεσμα οι επιθετικές βλέψεις της Τουρκίας να συνεχίζονται στο Αιγαίο και στη Θράκη, όπως επίσης συνεχίζεται η κατοχή της Κύπρου.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αδυναμίας αυτής της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι το ζήτημα των Πομάκων της Θράκης, τους οποίους δεχτήκαμε να τουρκοποιήσουμε, αποδεχόμενοι τη ΝΑΤΟϊκή άποψη ότι οι σλαβόφωνοι αυτοί πληθυσμοί ήταν δυνατόν να αποτελέσουν θύλακο επιρροής από τις Βουλγαρία - Ρωσία, σε μια περιοχή που είχε ιδιαίτερη σημασία για το ΝΑΤΟ, αφού οι οικισμοί των Πομάκων σχεδόν αγγίζουν το Θρακικό Πέλαγος.

Σε τι συνίσταται η αδυναμία;

Η κομμουνιστική απειλή έχει παρέλθει από το 1990, όμως η πολιτική τουρκοποίησης των Πομάκων συνεχίζεται έως σήμερα, με τη συνενοχή του ελληνικού κράτους.

Τελευταίο παράδειγμα της αδυναμίας διαχείρισης της σχέσης της χώρας μας με το ΝΑΤΟ αλλά και με την ίδια την Ε.Ε. αποτελεί το ζήτημα των κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία.

Η χώρα μας θα υποστεί σοβαρό οικονομικό πλήγμα από τις κυρώσεις αυτές. Ηδη αυτό γίνεται αισθητό στον τομέα του τουρισμού, όπου οι απώλειες μπορεί να φτάσουν και το μισό δισεκατομμύριο ευρώ, ενώ οι επιπτώσεις στον τομέα της εξαγωγής αγροτικών προϊόντων θα είναι καταστροφικές για τον ήδη διαλυμένο αγροτικό τομέα της χώρας μας.

Αν λάβει υπ’ όψιν του κανείς ότι όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που η Ελλάδα κάνει προσπάθειες να ορθοποδήσει από μια καταστροφή που διαλύει την ελληνική κοινωνία τα τελευταία πέντε χρόνια, θα περίμενε από την ελληνική κυβέρνηση και το ΥΠ.ΕΞ. να κάνουν τα πάντα για να περιοριστούν οι αρνητικές συνέπειες από τις κυρώσεις της Ε.Ε.

Αν μελετήσει κανείς τις ενέργειες που έκανε η Ελλάδα, όπως καταγράφονται στην επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠ.ΕΞ., θα διαπιστώσει ότι οι όποιες ενέργειες γίνονται προς τη ρωσική πλευρά!

Για να αντιληφθούμε την πηγή των προβλημάτων και το ελληνικό πολιτικό έλλειμμα, αρκεί να λάβουμε υπ’ όψιν ότι ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ για το ίδιο θέμα δήλωσε: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, εάν οι κυρώσεις πλήξουν δυσανάλογα τη Φινλανδία, θα επιδιώξουμε τη στήριξη των Ευρωπαίων εταίρων μας».
Οι αναγνώστες μας μπορούν να κάνουν τη σύγκριση.

Σάββας Καλεντερίδης


Κυριακή 10 Αυγούστου 2014

Η Ελλάδα μεταξύ σφύρας και άκμονος


Η Ελλάδα μεταξύ σφύρας και άκμονος
Σάββας Καλεντερίδης

H άσκηση εξωτερικής πολιτικής στην Ελλάδα είναι ίσως ένα από τα δυσκολότερα πράγματα, γι’ αυτό θα πρέπει πάντα οι κυβερνήσεις να επιλέγουν με μεγάλη υπευθυνότητα τους διπλωμάτες και το λοιπό προσωπικό που θα υπηρετήσει έναν τόσο ευαίσθητο και κρίσιμο τομέα, όπως αυτός της εξωτερικής πολιτικής μας. Φυσικά, ανάλογη ευαισθησία και υπευθυνότητα θα πρέπει να επιδεικνύουν και οι εκάστοτε πρωθυπουργοί, όταν επιλέγουν υπουργούς και υφυπουργούς για το νευραλγικό πόστο του υπουργείου Εξωτερικών.
Όσον αφορά τους τελευταίους, την τελευταία δεκαετία πέρασαν από το ΥΠ.ΕΞ. τυχάρπαστοι και τυχάρπαστες, που λεηλάτησαν τα απόρρητα κονδύλια, εξυπηρέτησαν συγγενείς και φίλους με κάθε τρόπο, επιφέροντας μεγάλο πλήγμα και καταστρέφοντας το πολιτικοδιπλωματικό κεφάλαιο το οποίο συσσώρευσε στο πολύπαθο αυτό υπουργείο ο ευπατρίδης «Νέστωρ» της ελληνικής διπλωματίας, πρέσβης ε.τ. Πέτρος Μολυβιάτης.

Για τη λεηλασία που έλαβε χώρα στους οικονομικούς πόρους του ΥΠ.ΕΞ. είναι σε εξέλιξη δικαστική διαδικασία, στην οποία εμπλέκονται και υπηρεσιακοί παράγοντες (πρέσβεις), δίχως τη σύμπραξη των οποίων δεν είναι δυνατόν να γίνουν τα εγκλήματα που έκαναν οι πολιτικοί προϊστάμενοί τους τα προηγούμενα χρόνια.
Όσον αφορά τους διπλωμάτες, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών διαθέτει εξαιρετικούς, με υψηλό αίσθημα ευθύνης της αποστολής τους. Φυσικά, υπάρχουν και διάφορα προβλήματα, όμως αυτά θα ήταν πολύ λιγότερα αν λειτουργούσαν με υπευθυνότητα οι εκάστοτε πολιτικοί τους προϊστάμενοι.

Είπαμε στην αρχή του σημειώματός μας ότι ένα από τα δυσκολότερα πράγματα στη χώρα μας είναι ο σχεδιασμός και η άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Να εξηγήσουμε γιατί.
Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδος σε συνδυασμό με το μέγεθος αλλά και τις εθνοθρησκευτικές συγγένειες του ελληνικού έθνους φέρνουν διαχρονικά την Ελλάδα μεταξύ σφύρας και άκμονος, και καθιστούν το ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής δυσεπίλυτη εξίσωση.
Στον χερσαίο, νησιωτικό και θαλάσσιο ελληνικό χώρο (Ελλάδα - Κύπρος), ο οποίος έχει ασύλληπτη γεωπολιτική αξία, διασταυρώνονται διαχρονικά και ενίοτε συγκρούονται ζωτικά συμφέροντα μεγάλων και περιφερειακών δυνάμεων, και τότε ακριβώς είναι που η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονται μεταξύ σφύρας και άκμονος.

Και το γεγονός ότι το ελληνικό έθνος είναι ανάδελφο δεν επιτρέπει στην Ελλάδα και την Κύπρο να ταυτιστούν απολύτως και να γίνουν μέρος του αγγλοσαξονικού, του σλαβικού, του γερμανικού, του λατινικού ή του αραβικού γεωπολιτικού παράγοντα.
Φυσικά, η Ελλάδα, κυρίως μετά τον Εθνικό Διχασμό, έχει προσανατολιστεί «προς την Δύσιν»: Το 1952 έγινε μέλος του ΝΑΤΟ, το 1981 πλήρες μέλος της ΕΟΚ και το 2001 μέλος της ευρωζώνης. Από τον συγκεκριμένο γεωπολιτικό προσανατολισμό η Ελλάδα και κέρδισε και έχασε. Κέρδισε τη συμμετοχή της στο στρατόπεδο των νικητών στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, χάνοντας όμως, λόγω γεωπολιτικών παιχνιδιών, τη Μικρά Ασία. Κέρδισε τη συμμετοχή της στο στρατόπεδο των νικητών και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, χάνοντας όμως το τρένο της εθνικής συνοχής και της ομόνοιας, λόγω του εμφυλίου, ο οποίος κατά την άποψή μας προκλήθηκε και για να μη διεκδικήσει η Ελλάδα την Κύπρο μετά το τέλος του πολέμου.

Επίσης, ένα από τα πράγματα που έχασε, ιδιαίτερα μετά τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ, είναι το παιχνίδι με την Τουρκία στην Κωνσταντινούπολη, στην Ιμβρο, στην Τένεδο, στην Κύπρο, στο Αιγαίο και στη Θράκη. Εκεί, την πορεία των πραγμάτων καθόρισαν βασικά δύο πράγματα: το ένα ήταν η θέση και το μέγεθος της Τουρκίας στο ζήτημα της αντιμετώπισης της κομμουνιστικής απειλής από τη Σοβιετική Ενωση και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, και το άλλο η ικανότητα των κυβερνήσεων σε Αθήνα και Αγκυρα να διαχειριστούν αυτή τη συμμαχική και ταυτοχρόνως εχθρική σχέση.

Όσον αφορά το πρώτο, η Ουάσινγκτον και το Λονδίνο πόνταραν περισσότερα στην Τουρκία, με αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της επιρροής της Ελλάδος στα κέντρα αποφάσεων στις ως άνω πρωτεύουσες και την έδρα του ΝΑΤΟ, τις Βρυξέλλες. Η κατάσταση έγινε δραματικά χειρότερη με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, το 1981, το οποίο, αντί να ενισχύσει την επιρροή της χώρας μας στις δομές του ΝΑΤΟ για να ελαχιστοποιηθούν οι όποιες αρνητικές συνέπειες στην ελληνοτουρκική διαμάχη, το δαιμονοποίησε με συνθήματα του τύπου «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» και με τοποθετήσεις στις σχετικές θέσεις αξιωματικών και διπλωματών συνήθως χειρίστης ποιότητας, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το χάσμα στον ελληνοτουρκικό συσχετισμό δυνάμεων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Τα αποτελέσματα όλης αυτής της κατάστασης ήταν τραγικά, αφού η Ελλάδα σε αυτό το διάστημα έχασε τον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, της Ιμβρου και της Τενέδου, η Κύπρος απώλεσε το 40% του εδάφους της, στο Αιγαίο έχουμε τις γνωστές διεκδικήσεις και τις γκρίζες ζώνες, και στη Θράκη την τρομοκρατία που ασκεί η Αγκυρα για να εκτουρκίσει τους Πομάκους και τους Ρομά.
Η συνέχεια του δράματος στο άρθρο μας της Κυριακής.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "δημοκρατία"


Σάββατο 9 Αυγούστου 2014

Το αίμα κυλάει στην Γάζα...


Το αίμα κυλάει στην Γάζα...

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Για «αντισημιτική έκρηξη μίσους» στις διαδηλώσεις για τη Γάζα κάνει λόγο το Συμβούλιο των Εβραίων της Γερμανίας. Φαίνεται οι φίλοι μας περίμεναν «έκρηξη αγάπης» προς τους Εβραίους για τη συνεχιζόμενη σφαγή στη Γάζα, το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στην ιστορία.
Δίπλα, στη Γαλλία, από τότε που εξελέγη ο Σαρκοζί και ακόμα περισσότερο επί των αξιοθρήνητων «Σοσιαλιστών» του Ολλάντ, στην εξωτερική πολιτική και τα ΜΜΕ έχει καθοριστική επιρροή – και δεν την κρύβει, όπως αλλού - το Συμβούλιο Εβραϊκών Θεσμών (CRIF). Σύμφωνα με τη Monde, το CRIF ανάγκασε τον Σαρκοζί να επιλέξει τον Κουσνέρ αντί του Βεντρίν ως ΥΠΕΞ. Ο «αρχιτέκτων» του πολέμου στη Λιβύη Μπερνάρ-Ανρί Λεβί καυχήθηκε δημοσίως ότι τόκανε για το Ισραήλ. Λογική άρα η απαγόρευση διαδηλώσεων για τη Γάζα. Ενδεικτική όμως των προόδων του ολοκληρωτισμού στην Ευρώπη. 'Οσο για τον γράφοντα παραμένει «συνωμοσιολόγος», σε αντίθεση με ορισμένους «φίλους» της αριστεράς, που νομίζουν ότι τους σέβονται όταν καλοπιάνουν τους δυνατούς (κούνια που τους κούναγε!).
Διερωτάται κάποιος γιατί ένας λαός με την κολοσσιαία ιστορική πείρα και την τεράστια συμβολή των Εβραίων στον πολιτισμό (κυρίως βέβαια οι «αιρετικοί» μεταξύ τους), λαός που θα μπορούσε να είναι πόλος ακτινοβολίας στη Μέση Ανατολή και όλη την υφήλιο, δεν καταλαβαίνει τις ενδεχόμενες μακροχρόνιες συνέπειες των εγκλημάτων. Ο Νετανιάχου κινδυνεύει να αποδειχθεί Αλκιβιάδης των Εβραίων και η Γάζα Μήλος τους. Αλλά και δεν είναι εντέλει προσβολή στα θύματα ενός φοβερού ολοκαυτώματος να χρησιμοποιείται η μνήμη τους ως «άδεια σφαγής»;

Ελλάδα, Κύπρος, Γάζα
Δεν τιμά (ούτε συμφέρει!) την Ελλάδα και την Κύπρο η αιδήμων «σιωπή των αμνών» για τα συμβαίνοντα. Δεν θα αναφερθούμε στη γνωστή ιστορία των ελληνοαραβικών και κυπροαραβικών σχέσεων. Είναι κάτι βαθύτερο, που δεν καταλαβαίνουν τα λαμόγια. Είναι η ηθική σημασία των θέσεων που παίρνει μια χώρα σαν την Ελλάδα ή την Κύπρο. Η Ελλάδα είναι ο εφευρέτης της δημοκρατίας – βρωμίζεται παρακολουθώντας άφωνη το έγκλημα (ή στηρίζοντας ξεδιάντροπα την αιματηρή αιγυπτιακή δικτατορία). Μπορούμε να μιλάμε για τουρκική κατοχή στην Κύπρο κλείνοντας το μάτι στον άλλο κατακτητή δίπλα; Ο κυνισμός μικραίνει έθνη και ανθρώπους. Και η ιστορία βρίσκει τελικά τρόπους επαναφοράς της ισορροπίας!
Σχεδόν όλοι στην Κύπρο ορκίζονται στη «συμμαχία» με το Ισραήλ, που μονομερώς ανακήρυξαν. Δεν είμαστε αντίθετοι με την ανάπτυξη σχέσεων με το Τελ Αβίβ, αν στηρίζονται σε ισοτιμία και αμοιβαίο συμφέρον. Φοβούμεθα ότι οι Κύπριοι θέλουν τη «συμμαχία» μάλλον για να αποφύγουν παρά να δώσουν τον αγώνα της ανεξαρτησίας. 'Άλλο προστάτες, άλλο σύμμαχοι. Συμ-μάχους χρειάζεσαι όταν δίνεις μάχες. Δίνει τώρα αγώνα η Κύπρος κατά της τουρκικής κατοχής; Γιατί με το ζόρι καταφέραμε ως τώρα, και δεν ξέρω αν θα το καταφέρουμε στο μέλλον, να εμποδίσουμε τους προύχοντες να πουλήσουν και το ελεύθερο κομμάτι του νησιού στις ξένες δυνάμεις που το εποφθαλμιούν (σχέδιο Ανάν 2004, «Αναστασιάδη-'Αδη» 2014).

«Παγκόσμιος πόλεμος»;
Είστε χειρότεροι από τον Χίτλερ, είπε στους Εβραίους ο Ερντογάν. Ασκώντας δριμεία κριτική σε Ισραήλ και ΗΠΑ ανεβάζει εντυπωσιακά τις μετοχές του στον αραβομουσουλμανικό κόσμο και την τουρκική κοινή γνώμη. Μόνο που δεν είναι μόνο το Ισραήλ, ούτε μόνο η Γάζα. Παρά την τρομακτική φιλοισραηλινή μεροληψία των δυτικών, ολοκληρωτικών ΜΜΕ, η Γάζα «ψιλοκαλύπτεται» δημοσιογραφικά. 'Όπως όμως σημειώνει ο κορυφαίος αμερικανός ρωσολόγος Στέφεν Κοέν, λαμπρό παράδειγμα της απερχόμενης, υπό εξαφάνιση, γενηάς σπουδαίων Εβραίων διανοούμενων, που λάμπρυναν τον 20ό αιώνα, καθιστώντας πιο εντυπωσιακό το σημερινό γλίστρημα των ομοφύλων τους στη βαρβαρότητα, δεν καλύπτεται καθόλου η κατάσταση στην Ουκρανία, ιδίως οι σφαγές, τα ωμά εγκλήματα εις βάρος ρωσικών πληθυσμών της «Νέας Ρωσίας», που πραγματοποιούνται από το καθεστώς του Κιέβου, μαριονέττα Αμερικανών και Γερμανών.
'Όπως δεν καλύπτεται η απίστευτη καταστροφή που ΗΠΑ και Ισραήλ προκάλεσαν με άμεσες ή έμμεσες (τζιχαντιστές) επεμβάσεις στο σύνολο σχεδόν της Μέσης Ανατολής, η καταστροφή κρατών που δεν ήταν δημοκρατίες (τι δημοκρατία να ανθίσει κάτω από τη μπότα του ανθύπατου;), πραγματοποίησαν όμως σημαντικότατες κοινωνικές προόδους (Ιράκ, Συρία, Λιβύη). 'Όπως διαμάντι ήταν, παρά τα προβλήματα, η Γιουγκοσλαβία που κομμάτιασαν και ερείπωσαν. Ούτε καν οι διωγμοί των Χριστιανών στη Μέση Ανατολή δεν καλύπτονται από τα όλο και πιο ολοκληρωτικά εργαλεία που ελέγχουν την παγκόσμια (παρα)πληροφόρηση. Και τα ελληνικά μέσα δεν κάνουν λόγο ούτε για τους ελληνικούς πληθυσμούς που σε όλο και μεγαλύτερους αριθμούς γίνονται πρόσφυγες εγκαταλείποντας την Ουκρανία.
Να «ξεσκίσουν» όλο τον πλανήτη θέλουν τώρα οι δυνάμεις του διεθνούς κεφαλαίου, των ΗΠΑ, της Δύσης, του Ισραήλ... Οι συγκρίσεις με τον Χίτλερ τους αδικούν. Η ναζιστική Γερμανία διέπραξε τρομερά εγκλήματα, αλλά ως απάντηση σε 15 χρόνια ταπεινώσεων του γερμανικού έθνους. Ποιος πείραξε τους Αμερικανούς και ματοκυλάνε όλη την ανθρωπότητα ή ξοδεύουν για εξοπλισμούς όσο όλες οι χώρες μαζί;
'Οπου κι αν κυττάξεις, το Χάος συντρίβει την ανθρωπότητα: αποσύνθεση, αιματηρή καταστροφή της Μέσης Ανατολής (Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Αίγυπτος, Γάζα), τεράστιες καταστροφές στην Αφρική, ιδίως μετά την πτώση Καντάφι και τη διάλυση του Σουδάν, πόλεμος στην καρδιά της Ευρώπης, «πραξικόπημα βραδείας καύσεως» στη Βενεζουέλα, προπομπός επίθεσης κατά της αριστερής Λατινκής Αμερικής.
Εικοσιπέντε χρόνια μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και ως αποτέλεσμά της τρεις ήπειροι καταστρέφονται στρατιωτικά, η Νότια Ευρώπη, με πρώτες Ελλάδα και Κύπρο, με λιγότερο θεαματικά, αλλά εξίσου καταστρεπτικά μέσα κοινωνικο-οικονομικού πολέμου. Η δημοκρατία επίσης. Σε όλα σχεδόν τα πόστα «υπάλληλοι» τραπεζών. Καταστρέφουμε το περιβάλλον. Τελευταίο κρούσμα η εγκληματική ρίψη χημικών στη Μεσόγειο, που δεν κινητοποίησε καθόλου τις κυβερνήσεις Ελλάδας-Κύπρου, και πολύ περιορισμένα τις κοινωνίες, εκτός Κρήτης ίσως. Πότε θα ξυπνήσουμε να διαδηλώσουμε για Γάζα και χημικά; 'Οταν θα βομβαρδίσουν την Αθήνα ή θα πεθάνει το παιδί μας από καρκίνο;

Από τον ιμπεριαλισμό στον ολοκληρωτισμό
Το φαινόμενο του ιμπεριαλισμού είναι συνυφασμένο με την ανθρώπινη ιστορία, και ιδίως με την ανάπτυξη του καπιταλισμού. Η ιστορία όμως των δύο τελευταίων αιώνων, με την εξαίρεση ίσως της περιόδου της Ιεράς Συμμαχίας, χαρακτηρίστηκε επίσης από την ύπαρξη διαρκών, ισχυρών κινημάτων αμφισβήτησης και επανάστασης που αποτελούσαν φρένο στις διαθέσεις του κεφαλαίου και της Αυτοκρατορίας. Ολόκληρος ο πλανήτης ξεσηκώθηκε εναντίον της επέμβασης των ΗΠΑ στο Βιετνάμ. Τα δίκτυα του Κυριέλ και του Μιχάλη Ράπτη (Pablo), δηλαδή η διεθνής και γαλλική ακόμα «επαναστατική αριστερά», εφοδίασαν με κάθε τρόπο, ακόμα και με όπλα, την αλγερίνικη επανάσταση. Η ευρωπαϊκή αριστερά και η Σοβιετική 'Ενωση, παρά τα όσα, πολύ σημαντικά, μπορεί να τους προσάψει κανείς, λειτούργησαν ως ισχυρά αναχώματα στη βαρβαρότητα. Οι ιδέες τους, ακόμα κι όταν ματαιώνονταν στην πράξη, λειτουργούσαν ως Κιβωτός της ανθρώπινης συνείδησης.
Σήμερα ζούμε την κατάρρευση της ανατολικής «σοσιαλιστικής» τάξης, της δυτικοευρωπαϊκής «δημοκρατικής-σοσιαλδημοκρατικής», της τριτοκοσμικής, των ανεξαρτήτων πρώην αποικιών, αλλά επίσης το τέλος του νοήματος (μεταμοντερνισμός) και του ανθρωπισμού (νεοφιλελευθερισμός). Παρακολουθώντας με αγαλλίαση την εκτέλεση του Μπιν Λάντεν ή το λυντσάρισμα του Καντάφι, η Χίλλαρυ-Χίτλερυ, εκπρόσωπος ενός «τεχνομεσαίωνα» που δεν έχει να ζηλέψει από τον «πολιτισμό» του Νέρωνα και του Ηλιογάβαλου, θέλει να βυθίσει όλη την ανθρωπότητα στη βαρβαρότητα, να την κάνει συνένοχη. Η ιστορία άρχισε το 1993, όταν το CNN έκανε τον πλανήτη ρωμαϊκή αρένα παρουσιάζοντας ζωντανά τον βομβαρδισμό από τον Γέλτσιν του ρωσικού κοινοβουλίου - και έκτοτε συνεχίζεται.
Η βαρβαρότητα δεν είναι κάτι καινούριο στην ιστορία. Οι διαφορές όμως είναι τώρα δύο: πρώτον, υπάρχουν τεχνολογίες ικανές να τερματίσουν τη ζωή πάνω στη Γη, τουλάχιστον την ανθρώπινη ζωή με τη μορφή που την ξέρουμε. Δεύτερον, δεν πρόκειται απλώς για κατακτήσεις και για σφαγές τώρα. Θέλουν να ελέγξουν τα πάντα, τον τρόπο που σκεφτόμαστε, το DNA το δικό μας και όλης της χλωρίδας και της πανίδας, την εξέλιξη και την ιστορία με έναν τρόπο που δεν ήταν ποτέ πριν δυνατός στην ιστορία του Γένους μας.

Για αυτό τον λόγο οι μάχες που δίνονται στο Ντονμπάς προπάντων, αλλά και στη ίδια τη Μόσχα για την κατεύθυνση που θα πάρει η Ρωσία, η προσπάθεια μιας σύμπηξης οικονομικής αντιπολίτευσης στην παγκοσμιοποίηση, οι αντιστάσεις στην Αραβία και αλλού, έχουν ίσως μεγαλύτερη σημασία για το μέλλον και τον πολιτισμό μας, και από αυτή ακόμα που είχαν, τα αρχαία χρόνια, οι μάχες του Μαραθώνα και της Σαλαμίνας.

Konstantakopoulos.blogspot.com
Δημοσιεύτηκε στα Επίκαιρα, στις 24.7.2014