Το εξώφυλλο της αγγλικής έκδοσης
Ινδοευρωπαϊκή ποίηση και μυθολογία
Το βιβλίο του καθηγητή Martin L. West, Ινδοευρωπαϊκή ποίηση και μυθολογία, παραδόθηκε στο αναγνωστικό κοινό από τις εκδόσεις του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Αντικείμενο του βιβλίου είναι η συγκριτική εξέταση των στοιχείων που αφορούν τις ποιητικές και μυθολογικές παραδόσεις των ινδοευρωπαϊκών λαών. Σημαντικός άξονας αναφοράς αυτής της επιμελημένης έκδοσης, αποτελεί η Ελλάδα, καθώς διερευνώνται οι επιβιώσεις της ινδοευρωπαϊκής παράδοσης στα ομηρικά έπη και σε άλλα πρώιμα έργα της ελληνικής λογοτεχνίας.
Ο ελληνιστής καθηγητής Martin L. West, ο μεγαλύτερος ίσως εν ζωή κλασικός φιλόλογος, μας είναι γνωστός μέσα από τα πολυάριθμα έργα του. Ανάμεσά τους περιλαμβάνεται και το πληρέστερο σύγχρονο εισαγωγικό εγχειρίδιο που διαθέτουμε σήμερα για την αρχαία ελληνική μετρική.
Το βιβλίο αποτελεί μετάφραση από τα αγγλικά ενός κλασικού εγχειριδίου για τις συγκριτικές σπουδές των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και φιλολογιών (Indo-European Poetry and Myth, 2007). Στην ελληνική έκδοση προστέθηκαν στις υποσημειώσεις, σε ορθές αγκύλες, πρόσθετες πληροφορίες, κυρίως βιβλιογραφικής φύσης ή ορισμένες διευκρινιστικές σημειώσεις, με την ένδειξη [Σημ. του επιμ.]. Επίσης, μεταφράσθηκαν στην ελληνική όλα τα παραθέματα, ακόμη και εκείνα τα οποία ο συγγραφέας δεν είχε μεταφράσει στην πρωτότυπη έκδοση, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προστέθηκε το αρχαίο ελληνικό κείμενο μαζί με τη μετάφραση εκεί που ο συγγραφέας παραθέτει μόνο τη μετάφραση· προστέθηκε επίσης ένας πίνακας με συντομογραφίες, ο οποίος δεν υπάρχει στην αγγλική έκδοση.
Το εξώφυλλο της ελληνικής έκδοσης
Το περιεχόμενο του βιβλίου ποικίλει. Θέματα που διαπραγματεύεται είναι η θέση του ποιητή και της ποίησης, οι θεοί, από τον πατέρα Ουρανό και τη μητέρα Γη μέχρι τον θεό Ήλιο και την κόρη του, τους θεούς του κεραυνού, των ανέμων και της φωτιάς, τις Νύμφες και τα στοιχειά, οι παρακλητικοί ύμνοι και τα ξόρκια, οι κοσμολογικές αντιλήψεις, οι αντιλήψεις για τον θάνατο και την υπέρβαση του θανάτου με το κλέος, η τυπολογία του βασιλιά και του ήρωα, ο ήρωας ως πολεμιστής, τα στερεότυπα της αφήγησης της μάχης.
Σημείο που αξίζει να επισημάνουμε είναι η διερεύνηση των στοιχείων εκείνων που μαρτυρούν την προγονική ‘ινδοευρωπαϊκή’ μητρική γλώσσα Ελλήνων και Ευρωπαίων και ενός μέρους των λαών της νότιας Ασίας.
Οι ομιλητές της πρωτοελληνικής, οι οποίοι έφτασαν στην περιοχή του Αιγαίου έφεραν μαζί τους όχι μόνο μια νέα γλώσσα αλλά και μια κληρονομιά θρησκευτική, μυθολογική και ποιητική.
Πολλά στοιχεία αυτής της ινδοευρωπαϊκής παράδοσης επιβιώνουν στα ομηρικά έπη και σε άλλα πρώιμα έργα της ελληνικής λογοτεχνίας, καθώς επίσης και στις ποιητικές και τις μυθολογικές παραδόσεις άλλων ινδοευρωπαϊκών λαών.
Έναν άλλον προβληματισμό που καταθέτει ο συγγραφέας είναι το θέμα του ανάμεικτου ελληνικού πολιτισμού. Ήταν αναπόφευκτο αυτός ο πολιτισμός να δεχτεί εξωτερικές επιδράσεις, κατά την όψιμη Περίοδο του Χαλκού και την πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, ιδιαίτερα από τη μινωική Κρήτη και από τους πολιτισμούς της δυτικής Ασίας, με τους οποίους ο ναυτικός λαός της Ελλάδας είχε έρθει σε επαφή. Βέβαια όπως έχει διευκρινίσει ο συγγραφέας τα δάνεια από την Εγγύς Ανατολή αποτελούν ένα μόνο συστατικό στην όλη εικόνα. Το άλλο συστατικό είναι η ινδοευρωπαϊκή κληρονομιά και το τρίτο συστατικό σε αυτό το πολιτισμικό κράμα είναι η συνεισφορά του πνεύματος των ίδιων των Ελλήνων, το πιο σημαντικό από όλα.
Η «αρχετυπική» αναγωγή και τεκμηρίωση αυτών των στοιχείων και πληροφοριών είναι ένα από τα τολμηρά στοχεύματα του βιβλίου που σίγουρα θα μαγνητίσει το βλέμμα της επιστημονικής κοινότητος και όχι μόνο.
Βασίλειος Χάδος
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου