Ανησυχούν οι Βούλγαροι με τον Νεο-Οθωμανισμό

Βουλγαρία: Προβληματισμοί για την προσπάθεια "ιστορικής δικαίωσης" της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

Ο πολιτικός κόσμος και η κοινή γνώμη της Βουλγαρίας δέχτηκαν με ικανοποίηση στα τελευταία είκοσι χρόνια τις ενδείξεις για σταδιακή βελτίωση των σχέσεων με την γειτονική Τουρκία, ύστερα από την ένταση που επικράτησε στις διμερείς σχέσεις στη δεκαετία του ογδόντα.

Ωστόσο, μέχρι σήμερα παραμένουν άλυτα μια σειρά από ανοιχτά προβλήματα στις βουλγαροτουρκικές σχέσεις, ενώ ανησυχία προκαλούν τάσεις για αναθεώρηση της πολιτικής κληρονομιάς του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, στην κατεύθυνση της "ιστορικής δικαίωσης" της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

"Δικαίωση", την οποία ορισμένοι πολιτικοί και επιστημονικοί κύκλοι στην 'Αγκυρα προσπαθούν να εκμεταλλευτούν ως ιδιόμορφη πολιτική και ιδεολογική αφορμή για τις διεκδικήσεις τους αναφορικά με τον υποτιθέμενο "ρόλο της Τουρκίας σαν περιφερειακή μεγάλη δύναμη", με την "αναγέννηση του τουρκοοθωμανικού γεωπολιτικού χώρου" και άλλες παρόμοιες θέσεις, οι οποίες είναι όχι μόνο αναχρονιστικές στις αρχές του 21 αιώνα, αλλά είναι άκρως αταίριαστες για μια χώρα που δηλώνει την επιθυμία της να γίνει μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Αυτό τόνισε σήμερα ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ιστορίας της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, Γκεόργκι Μάρκοφ, σε συνέντευξη στο βουλγαρικό και ξένο Τύπο, τους εκπροσώπους του οποίου ο Βούλγαρος ακαδημαϊκός ενημέρωσε για την ανοιχτή επιστολή προς τους κορυφαίους πολιτικούς θεσμούς της χώρας, στην οποία μέλη της επιστημονικής κοινότητας, γνωστοί διανοούμενοι, πολιτικά κόμματα και μη-κυβερνητικοί οργανισμοί "κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου" για "ορισμένα φαινόμενα πολιτικής αφέλειας και απειρίας της πολιτικής τάξης στη Σόφια".

Φαινόμενα τα οποία, κατά την εκτίμηση του κορυφαίου Βούλγαρου ιστορικού, η 'Αγκυρα προσπαθεί να εκμεταλλευτεί για την κατοχύρωση των θέσεων της στις διαπραγματεύσεις για τα ανοιχτά προβλήματα εις βάρος των εθνικών συμφερόντων της Βουλγαρίας.

Ο κ. Μάρκοφ χαρακτήρισε "σοβαρό πολιτικό λάθος", την πρόσφατη διακήρυξη, δια της οποίας το βουλγαρικό κοινοβούλιο όχι μόνο ζήτησε για πολλοστή φορά συγνώμη από την Τουρκία για την εκστρατεία αλλαγής των ονομάτων των Τουρκόφωνων της Βουλγαρίας από το κομμουνιστικό καθεστώς κατά τη… δεκαετία του ογδόντα του περασμένου αιώνα (έπειτα από πολυάριθμες δηλώσεις διάφορων πολιτικών παραγόντων της Βουλγαρίας στο ίδιο πνεύμα κατά τις επαφές με Τούρκους ομολόγους τους στα τελευταία είκοσι χρόνια, όπως υπενθύμισε ο κ. Μάρκοφ), αλλά και συμπεριέλαβε στο επίσημο αυτό κείμενο και σύγκριση των τότε θλιβερών ιστορικών εξελίξεων στη Βουλγαρία με την "εθνική εκκαθάριση" στη διάρκεια των εμφύλιων πολεμικών συρράξεων στην πρώην Γιουγκοσλαβία από το 1990 και μετά.

Πρόκειται για απολύτως ανιστόρητη και λανθασμένη ερμηνεία των πολύπλοκων εξελίξεων στη Βουλγαρία, δια της οποίας ορισμένα μέλη της πολιτικής ελίτ της Βουλγαρίας έδειξαν στις 11 Ιανουαρίου φέτος, ότι δεν γνωρίζουν, ούτε ενδιαφέρονται για τα διδάγματα της ιστορίας, τόνισε ο κορυφαίος Βούλγαρος ιστορικός. Χαρακτήρισε "σοβαρότατο πολιτικό λάθος του τότε καθεστώτος" την βίαιη και "οπωσδήποτε καταδικαστέα", κατά τα λόγια του ακαδημαϊκού Μάρκοφ, εκστρατεία αλλαγής των ονομάτων με την οποία το τότε καθεστώς καταπάτησε τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες χιλιάδων Βούλγαρων πολιτών.

Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ιστορίας της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών επισήμανε ότι, σοβαρή ευθύνη για τις δραματικές αυτές εξελίξεις έχει και η πολιτική της 'Αγκυρας για συστηματική υπονόμευση των προσπαθειών για προσαρμογή και κοινωνική ενσωμάτωση των Τουρκόφωνων στο δημόσιο βίο, στην πολιτική και οικονομική ζωή.

Η Βουλγαρία έχει αποδείξει έμπρακτα σε όλη τη σύγχρονη ιστορία της την ανεκτικότητα και την καλή θέληση των βουλγαρικών αρχών για εμπέδωση της ενότητας του έθνους και της αρμονικής συμβίωσης των εθνοτήτων, παρά τα όποια λάθη της Σόφιας, υπενθύμισε ο Βούλγαρος επιστήμονας.

Από την πλευρά της, "η Βουλγαρία ποτέ δεν έχει λάβει καμία συγνώμη όχι μόνο για όλα τα δεινά του βουλγαρικού λαού στα χρόνια της τουρκοκρατίας, αλλά έστω και για την εκδίωξη 1,5 εκατομμυρίου ατόμων με βουλγαρική εθνική συνείδηση από την Ανατολική Θράκη και άλλες περιοχές της Τουρκίας στις αρχές του 20 αιώνα", είπε.

Από τον πληθυσμό αυτό έχουν απομείνει στις μέρες μας σε όλη την επικράτεια της σύγχρονης Τουρκίας μόλις είκοσι χιλιάδες άτομα, περίπου.

Σύμφωνα με τον Βούλγαρο ιστορικό, μαζί με την αρμενική γενοκτονία, η τραγική μοίρα των Βούλγαρων και των άλλων χριστιανών στην Τουρκία εντός του 20ου αιώνα είναι αφορμή συλλογισμού για το που ακριβώς μπορούν να αναζητούνται οι ρίζες της πολιτικής που επιδιώκει την "εθνική εκκαθάριση" των μειονοτήτων στα Βαλκάνια.

Καταλήγοντας την ενημέρωση του Τύπου για την ανοιχτή επιστολή των επιστημονικών και των πολιτικών φορέων της Βουλγαρίας, ο κ. Μάρκοφ απεύθυνε έκκληση προς τον πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ, να υπερασπιστεί ενεργά τα δίκαια αιτήματα για αποζημίωση των απογόνων των Θρακιωτών προσφύγων (όπως αποκαλούνται εδώ οι κληρονόμοι των Βούλγαρων, που αναγκάστηκαν να φύγουν από την περιοχή της Αδριανούπολης κατά τις πολεμικές συγκρούσεις στις αρχές του 20ου αιώνα για να σωθούν από τις σφαγές και τις διώξεις - σ.σ.), για τις περιουσίες των πατεράδων και των παππούδων τους, στις επικείμενες συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Τέλος, χαρακτήρισε τη σημερινή συνέντευξη στο βουλγαρικό και ξένο Τύπο στο επίσημο Βουλγαρικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΒΤΑ) πρώτο βήμα στην προσπάθεια αντικειμενικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης της Βουλγαρίας, αλλά και της ενωμένης Ευρώπης, για τα πραγματικά δεδομένα στις σχέσεις Σόφιας - 'Αγκυρας, προς όφελος της αποκατάστασης της αλήθειας και της εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο γειτονικών λαών, όπως είπε, ο κορυφαίος Βούλγαρος ιστορικός.

© ΑΠΕ-ΜΠΕ Α.Ε.