Ευχές

Χρόνια Πολλά!

Καλές Γιορτές!

Από πού προήλθαν τα «κάλαντα»;

Πίνακας του Νικηφ. Λύτρα (1872)

Από πού προήλθαν τα «κάλαντα»;

Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη

Διάβασα πρόσφατα στο Διαδίκτυο κάποια κείμενα, αντιγραφές του ενός από άλλο, γραμμένα «στο γόνατο» από διάφορους δημοσιογραφούντες, οι οποίοι προφανώς έχουν πάρει προ πολλού διαζύγιο από την σοβαρότητα.

Υποθέτω ότι τέτοιου είδους ανεύθυνα κείμενα γράφονται με αποκλειστικό στόχο την άγρα αναγνωστών, οπότε είναι ευνόητο να κυριαρχεί η προσπάθεια εντυπωσιασμού και επομένως ελάχιστη σημασία δίνεται στην τεκμηρίωση των όσων ανυπόστατων φαιδρολογημάτων «ξεφουρνίζονται» με απίστευτη ελαφρότητα.

Στο κείμενο λοιπόν που διάβασα, με τον βαρύγδουπο τίτλο «Έθιμα Χριστουγέννων: Κόλιντα μπάμπω», αναφέρονται τα εξής απίθανα και ξεκαρδιστικά:

«...Κάθε χρόνο προπαραμονή των Χριστουγέννων στις 23 Δεκεμβρίου στην Πέλλα, αναβιώνει το έθιμο της «Κόλιντα Μπάμπω» όπου κάτοικοι σε κάθε περιοχή του Νομού, σε πόλεις και χωριά ανάβουν φωτιές και φωνάζουν “ΚΟ-ΚΟ-ΚΟΟΟΟΛΙΝΤΑ ΜΠΑΜΠΩ”!!!

Τα έθιμο των φωτιών έχει πολλές ερμηνείες. Η επικρατέστερη όλων έχει να κάνει με την σφαγή του Ηρώδη. Σύμφωνα λοιπόν με την παράδοση, το βράδυ αυτό ο βασιλιάς Ηρώδης διέταξε την σφαγή όλων των αρσενικών νηπίων μέχρι 2 χρονών. Οι κάτοικοι ανάβουν φωτιές με την οποία προειδοποιούν τον κόσμο να προφυλαχτεί από τον βασιλιά, αλλά και από κάθε τι μπορεί να αντιπροσωπεύει το κακό προκειμένου να προφυλαχτεί για τον υπόλοιπο χρόνο. Ταυτόχρονα πηδώντας πάνω από τις φωτιές οι πιο τολμηροί φωνάζουν “Κόλιντα μπάμπω” που στα εντόπια σημαίνει “σφάζουν γιαγιά”».

Τι να πρωτοσχολιάσω από αυτά τα απίστευτα και εξωφρενικά αυτού του ευφάνταστου γραφιά! Το κορυφαίο πάντως «μαργαριτάρι» είναι αναμφίβολα η ερμηνεία ότι στα «εντόπια» το “Κόλιντα μπάμπω” σημαίνει “σφάζουν γιαγιά”! Προφανώς το άτομο ουδεμία σχέση έχει με τα εντόπικα/ντόπια και απλώς κάποιος τον κορόϊδεψε. Το ότι αυτό το έθιμο απαντάται όχι μόνον στον Νομό Πέλλας, αλλά σε ολόκληρη την Μακεδονία και την Θράκη, ασφαλώς ούτε του πέρασε από το μυαλό...

Θα επιχειρήσω να τοποθετήσω τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις, διότι παρατηρώ ότι η αντιγραφή και αναπαραγωγή αυτής της παραπληροφόρησης επανέρχεται κάθε χρόνο αυτές τις μέρες.

Τα "κάλαντα" των Χριστουγέννων είναι ένα έθιμο που προέρχεται από το Βυζάντιο ("άσματα Αγερμού", κατά τους βυζαντινούς), με απώτερη καταγωγή από το αρχαιοελληνικό έθιμο της "Ειρεσιώνης".

Οι Πατέρες της Εκκλησίας κατά τους Βυζαντινούς χρόνους απαγόρευαν ή απέτρεπαν αυτό το έθιμο ως καταγόμενο από τις ειδωλολατρικές εορτές των ρωμαϊκών Καλενδών (calendae = νεομηνίες, οι πρώτες μέρες κάθε μήνα του ρωμαϊκού ημερολογίου) που είχε καταδικάσει η ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδος το 680 μ.Χ., αποκαλώντας τους συμμετέχοντες σ΄ αυτό "Μηναγύρτες". Από την παραφθορά της λατινικής λέξης calenda (πληθ. calendae) προέκυψε η λέξη κάλαντα, κόλεντα, κόλιντα, κόλιαντα κλπ.

Τα Κάλαντα λοιπόν αποτελούν δημοτικά ευχητικά και εγκωμιαστικά τραγούδια, που ψάλλονται εθιμικά κατ΄ έτος, κυρίως την παραμονή μεγάλων θρησκευτικών εορτών όπως των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς (Αγ. Βασιλείου) και των Θεοφανίων.

Στα δικά μας τώρα: «Κόλιντα Μπάμπω» σημαίνει "Κάλαντα γιαγιά" δηλ. "Ήρθαν Χριστούγεννα γιαγιά" και όχι βέβαια "σφάζουν, γιαγιά" διότι τότε θα έλεγαν "κόλιατ' μπάμπω". Υπενθυμίζω ότι και στην Βουλγαρία η λαϊκή ονομασία των Χριστουγέννων (= Божик или Божич - Μπόζικ ή Μπόζιτς) είναι Коледа (Κόλεντα), που κατάγεται και αυτή από το Βυζάντιο. Υπενθυμίζω επίσης ότι ο Άγιος Βασίλης στα Βουλγαρικά ονομάζεται Дядо Коледа (Ντιάντο Κόλεντα = Ο παππούς των Χριστουγέννων). 

Όσο για εκείνους τους βαρεμένους, που προσπαθούν να μας πείσουν ότι πρόκειται για παλιό «μακεδονικό» (= σκοπιανό) έθιμο, το μόνο που έχω να παρατηρήσω είναι ότι τα άτομα αυτά είναι «ζα βαρτζάϊνα», κοινώς για δέσιμο. 

Πάντως αυτά τα φαινόμενα της παραπληροφόρησης αποτελούν δυστυχώς σύνηθες φαινόμενο στο χάος του Διαδικτύου, όπου ο κάθε πικραμμένος ή ψεκασμένος, που τυχαίνει να διαθέτει ένα πληκτρολόγιο, έχει το ελεύθερο να γράφει κυριολεκτικά ό,τι του κατέβει. Νομίζω ότι όλοι οφείλουμε να καταδικάζουμε τέτοιου είδους ανευθυνότητες, γιατί η κατάσταση έχει πια ξεφύγει εντελώς.

Καλές γιορτές!

ΔΕΕ                                                                                        Έδεσσα, 22-12-2014

Ποιο είναι το όραμα της Ελλάδος του 21ου αι;

Ποιο είναι το όραμα 

της Ελλάδος του 21ου αι;

Η ιστορία έχει μυαλό ανθρώπου αφ΄ης στιγμής από τον άνθρωπο τρέφεται και εξελίσσεται. Ποιά άραγε είναι η τροφή της ιστορίας; Θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι είναι οι ποικίλες όσες πολιτισμικές δημιουργίες. Η ιστορία του κάθε έθνους, της ανθρωπότητας συλλήβδην είναι αυτή που θρέφεται από τις ανακαλύψεις των ανθρώπων, από τη φιλοσοφία τους, από τη δημιουργικότητά τους, από το όνειρό τους να αφήσουν στα παιδιά τους έναν καλλίτερο κόσμο. 

Στο πέρασμα των χρόνων οι νοήμονες κάτοικοι του πλανήτη Γη οραματίσθηκαν, προσπάθησαν, δημιούργησαν. Το όραμα του Περικλή ήταν το Πανελλήνιο, του Ισοκράτη επίσης. Ο Μέγας Αλέξανδρος ονειρεύθηκε έναν κόσμο ενωμένο κάτω από το βλέμμα του Ελληνικού Λόγου, ο Ιησούς προσανατολίσθηκε προς ένα κόσμο σταθερά στραμμένο προς τη Βασιλεία του Πατρός του. Ο Πλήθων φαντάσθηκε την Ελλάδα να εφαρμόζει το Πλατωνικό κοινωνικό σύστημα, ο Ρήγας οραματίσθηκε μία παμβαλκανική ένωση υπό τον Ελληνικό Λόγο. Η Ελλάδα ξύπνησε και απαλλάχθηκε από την οθωμανική βαρβαρότητα μέσα από τα οράματα των νεοελλήνων διαφωτιστών. Είναι ιστορικός νόμος αδήριτος ότι το ζεύγος οραματίζομαι και δημιουργώ πολιτισμό είναι αυτό το οποίο κινεί τον κόσμο, είναι αυτό που κατέστησε την Ελλάδα λίκνο πολιτισμού. Οι νεοέλληνες φέρουν βαριά την ευθύνη της εθνικής συνέχειας, της εθνικής πολιτισμικής συνέχειας.

Μέσα στον 21ο αι.η Ελλάδα παρουσιάζεται ως ένα απολύτως υλικό μέγεθος, σκλαβωμένη σε διεθνείς τοκογλύφους, αδύνατη και αρρωστημένη, μη ικανή να προχωρήσει σε ένα καλλίτερο αύριο.Το όλο πρόβλημα αρχίζει βέβαια από την ιδεολογική φτώχια και πενία που έχει κυριεύσει και επικρατήσει στη χώρα επάνω στην οποία περπάτησαν οι μεγαλύτεροι μύστες του παγκοσμίου πνεύματος. Όσοι κρατούντες προσπάθησαν να αποκόψουν την Ελλάδα από το ιδεολογικό και φιλοσοφικό-πολιτισμικό παρελθόν της τα κατάφεραν μία χαρά. Δέσμια η Ελλάδα μιάς μαρξιστικής αντεθνικής κουλτούρας, δέσμια μιάς δεξιάς αντεθνικής φιλελεύθερης πολιτικής (η οποία ενδιαφέρεται να πάρει ό,τι περισσότερο μπορεί από την τσέπη του κακομοίρη νεοέλληνος) δέσμια μιάς υλικής θέασης των πραγμάτων και από τις δύο παραπάνω πλευρές –οι οποίες έχουν κοινό παρονομαστή τη διάλυση του εθνικού ιστού και την μεταβολή της Πατρίδος σε μία απλή ευρωπαϊκή επαρχία-αδυνατεί να παράξει ιδέες και αξίες, αδυνατεί να αποκτήσει πολιτισμική ιστορική συνέχεια. Ας σκεφθούμε και μόνο τι πολιτισμό παραδίδουμε στα παιδιά μας. Ποιόν Παρθενώνα και ποια Ακρόπολη θα κληρονομήσουμε στα εγγόνια μας. Ποιά στάση ζωής και ποιο όραμα θα αφήσουμε για την χαμένη υστεροφημία μας;

Το όλο πρόβλημα επιτείνεται και μεγαλώνει εάν σκεφθούμε την απουσία των πνευματικών ανθρώπων από την πολιτική και ουσιαστική για τη ζωή των Νεοελλήνων ροή των πραγμάτων και των γεγονότων. Στα πανεπιστήμια όσοι πνευματικοί άνθρωποι προσπαθούν να προωθήσουν την εθνική ιστορική συνέχεια,την εδώ και τώρα παραγωγή ενός πολιτισμού που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί νεοελληνικός, αντιμετωπίζουν την εχθρότητα ενός μαρξιστικού συνασπισμού ο οποίος επιθυμεί τη διάλυση της εθνικής και ιστορικής συνέχειας της Πατρίδος, ερμηνεύοντας άλογα και αυθαίρετα το ιστορικό προτσές, την ιστορική πορεία. Από τα ΜΜΕ διαφημίζονται άνθρωποι τεχνοκράτες οι οποίοι μαθαίνουν τον απλό Έλληνα σε ένα μηχανικό και ξύλινο λόγο, σε ένα κυνήγι ευρώ, τα οποία ακόμα και αν βρεθούν δεν βοηθούν να καλυφθεί το τεράστιο πνευματικό κενό που ρημάζει τη ψυχή του νεοέλληνα. Άνθρωποι με εθνικά και θρησκευτικά αισθήματα, καθημερινοί άνθρωποι με αξίες Ελληνικές και ιδανικά βγαλμένα μέσα από την Ελληνική αιώνια ψυχή, δεν έχουν κανένα βήμα, γίνονται μάλλον περίγελως αυτών που κυβερνούν τα ΜΜΕ. Οι άρχοντες των ΜΜΕ προσέχουν ώστε να μεταβάλουν τον νεοέλληνα σε ένα όν με ψυχή χωρίς αισθήματα, με σώμα χωρίς πολιτιστικά νεύρα. Η αποβλάκωση, η αποχαύνωση μέσα από τις διαφημίσεις καθαρά υλικών προϊόντων και μόνο έχουν μεταβάλει ανεπανόρθωτα το σημερινό Έλληνα σε ένα παθητικό παρατηρητή των εξελίξεων. Ο νεοέλληνας βλέπει την Πατρίδα του να πωλείται, βλέπει το σπίτι του και η ιστορία του να χάνεται και δεν μπορεί να αντιδράσει. Διότι οι δεξιοί και οι αριστεροί που τον κυβερνούν με ποικίλους όσους τρόπους από το 1974 και πέρα τον δίδαξαν να λατρεύει την ύλη, το αυτοκίνητο, το κινητό, την ταμπλέτα, τις υλικές και μόνο διεκδικήσεις. Ο νεοέλληνας ξέχασε ότι αξίζει να ζείς για το Έθνος, για τις Εθνικές ιδέες, να θυσιάζεις το μικρόκοσμό σου για τον μεγάλο κόσμο της Πατρίδας. Έναν κόσμο που αν τον καλλιεργήσεις θα προκαλέσεις μεγάλη ευτυχία πρώτα από όλα στα ίδια σου τα παιδιά. Δυστυχώς ο σύγχρονος Έλληνας παρατημένος από τους πνευματικούς ανθρώπους, βλέπει ότι σήμερα όχι μόνο δεν υπάρχει κάποιος Σωκράτης ή Πλήθων ως καθοδηγητής, αλλά η διασύνδεση των πνευματικών ανθρώπων με την πολιτική και την καριέρα της καρέκλας τους ευνουχίζει μαζί και τους συγχρόνους Έλληνες.

Ο απλός άνθρωπος, ο απλός εκπαιδευτικός, ο απλός Έλληνας εργαζόμενος, αναμφίβολα έχει όραμα. Θέλει να ιδεί την Ελλάδα πρωταγωνίστρια στις διεθνείς εξελίξεις. Θέλει να παράξει πολιτισμό που θα κληρονομήσει έναν καλλίτερο κόσμο στα παιδιά του. Δεν έχει όμως και δεν παίρνει βήμα. Το βήμα στην Ελλάδα του 2014 δίδεται απλόχερα στους δήθεν ηθοποιούς και γενικά στους ρηχούς ανθρώπους του θεάματος. Σε αυτούς που δανείσθηκαν ψευδεπίγραφα τον τίτλο αυτό από ανθρώπους που πραγματικά ποιούσαν ήθος. Από αυτούς πού πραγματικά έπαιξαν σε τραγωδίες, σε λαμπρές κωμωδίες, στο θέατρο γενικότερα. Οι ηθοποιοί που θα έπρέπε να διδάσκουν ήθος, πολιτισμό και όραμα είναι οι καλλίτεροι «κράχτες» ενός συστήματος που αποκλειστικό σκοπό έχει την κατασκευή μαζανθρώπων, Ελλήνων που αποβλακωμένοι από τα πολλαπλά οικονομικά προβλήματα, δεν θα έχουν κανένα ενδιαφέρον για τίποτε το πνευματικό, για καμμία πολιτισμική κληρονομιά στα ίδια τους τα παιδιά, τα οποία θα αναρωτηθούν σε ποιο κόσμο μεγαλώνουν, σε ποιο τομέα μεγαλούργησε η Ελλάδα του 21ου αι.

Πράγματι οι τράπεζες που έχουν με μαγικό τρόπο απορροφήσει όλον τον πλούτο του Ελληνικού λαού και τον διαχειρίζονται όχι βέβαια για την ανάπτυξη του τόπου αλλά για την χρηματιστηριακή αύξηση του πλούτου τους, διαφημίζονται από τους ηθοποιούς. Από αυτούς που θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά πνευματικά μεγέθη που παράγουν πνευματικό πολιτισμό. Από αυτούς που δυστυχώς προδίδοντας τον τίτλο που φέρουν έχουν γεμίσει την τηλεόραση με σειρές που δηλητηριάζουν τις ψυχές των νεοελλήνων μέσα από τα χαμερπή πράγματι περιεχόμενά τους. Στη χώρα που γέννησε το θέατρο, την τραγωδία και τον πολιτισμό, οι σύγχρονοι Έλληνες, σκλάβοι μιάς απαξιωτικής δήθεν προοδευτικής ιδεολογίας, αδυνατούν να παράξουν ένα σοβαρό θέατρο, κινηματογράφο ή ό,τι άλλο θα αφήσει το ίχνος τους στο άμεσο μέλλον. Υποταγμένοι σε μία ανθελληνική θολοκουλτούρα έχουν μεταμορφώσει τη μετριότητα σε κανόνα, το κατώτερο σε ανώτερο, ό,τι το αρρωστημένο σε δήθεν υγιές.

Το δράμα της πολιτισμικής ένδειας που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη Ελλάδα, περνάει βέβαια μέσα από τα σχολικά βιβλία. Οι ψυχές των Ελληνοπαίδων γεμίζουν με όλη την θολοκουλτούρα, αριστεράς προελεύσεως, η οποία πραγματικά αποκοιμίζει συνειδήσεις, ναρκώνει όνειρα, εξαφανίζει οράματα και δημιουργίες. Οι Ελληνόπαιδες εν έτει 2014 μαθαίνουν-ενάντια σε κάθε κληρονομιά του μεγάλου Εθνικού μας ποιητού Διονυσίου Σολωμού-ότι κάθε τι το εθνικό είναι και κακό. Κάθε δήθεν πολυπολιτισμικό και διεθνιστικό είναι καλό. Άκριτα, αυθαίρετα, ενάντια σε κάθε είδους μόρφωση και καλλιέργεια. Αυτό το γεγονός και μόνο κατασκευάζει γενεές Ελλήνων υποδουλωμένες στα όνειρα της σύγχρονης εξουσιαστικής τάξης, η οποία μισεί κάθε τι το εθνικό, κάθε εθνική δημιουργία, φαλκιδεύοντας το αύριο του τόπου μας. Τα σχολικά βιβλία έχουν κείμενα όπου διαφημίζεται το τάδε μικρό κοριτσάκι που έχει μια ωραία σχέση με κάποιον μεγαλύτερο. Επίσης οι μικροί μαθητές μαθαίνουν για τα «σώβρακα του Άη Βασίλη» αντί στις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς να διδαχθούν κάποιο από τα υπέροχα κείμενα του Παπαδιαμάντη (στο Χριστό στο κάστρο) ή του Κόντογλου (Αϊβαλί η πατρίδα μου). Βέβαια το όλο θέμα δεν σταματά εδώ. Τα θρησκευτικά έχουν καταντήσει ένας απλός τσελεμεντές καλής συμπεριφοράς, σε λίγο θα έχουν συνταγές πώς να κατασκευάζουμε καλά συσσίτια. Έχει χαθεί η σκέψη, το βάθος της οντολογικής σκέψης, όλα γυροφέρνουν σε θέματα μιάς απλής κοινωνικής βοήθειας και τίποτε άλλο. Οι Ελληνόπαιδες δεν νοιώθουν υπερήφανοι για το ότι γεννιούνται Έλληνες, δεν καταλαβαίνουν κάν τη σπουδαιότητα αυτού του γεγονότος. Άρα δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον να δημιουργήσουν ό,τι θα εξελίξει τον Ελληνισμό και την Ελληνική ταυτότητα. Δεν έχουν καμμία φιλοδοξία να οραματισθούν μία Ελλάδα δυνατή πρώτα πολιτισμικά και μετά πολιτικά, διότι θεωρούν ότι στην Ελλάδα των χρεών και των μνημονίων η υιοθέτηση ξένου και αλλότριου τρόπου ζωής μπορεί να τους εξασφαλίσει ένα καλλίτερο μέλλον. Ούτως ή άλλως ξοδεύοντας άπειρο χρόνο μπροστά στο facebook, άπειρο χρόνο στο κινητό τηλέφωνο δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με την πνευματική καλλιέργεια ενός Έθνους που κινδυνεύει να πεταχθεί στην ιστορική λήθη και μοναξιά. Φθάσαμε στο σημείο Ελλάδα να σημαίνει διαφθορά, ρεμούλα,μνημόνια, χρέη και κακομοιριά. Η χώρα που γέννησε την ορθή πνευματική στάση του Υποκειμένου, η χώρα που έδωσε το συμπαντικό λόγο η ίδια ζεί μέσα στο σκότος του πολιτισμού και της ανέχειας. Δέσμια ανθελληνικών ιδεολογιών οι οποίες κλέβοντας κάθε τι το Ελληνικό το παρουσιάζουν μεταλλαγμένο ως δήθεν δικό τους, ξεγελώντας τους κακόμοιρους νεοέλληνες που βουτηγμένοι στα χρέη και στα κόκκινα δάνεια βλέπουν επικινδύνους θαυματοποιούς ως σωτήρες. Οι πανέξυπνοι εξουσιαστές του Ελληνικού λαού κάθε τι το Ελληνικό και πολιτισμικά παραδοσιακό το έχουν αντικαταστήσει με ψεύτικα δικά τους υποκατάστατα ώστε πλήρως να υποδουλώσουν τον Ελληνικό λαό. Οι εθνικές εορτές έχουν αντικατασταθεί από άλλες αμφιβόλου ιστορικής αξίας. Οι τιμές μνήμης –οι οποίες ιστορικά έχουν λυτρωτική και επιστημονική αξία-ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους για το Έθνος αντικαθίστανται από τελετές λατρείας σε λυπηρά περιστατικά, τα οποία ενώ από ανθρωπιστική σκοπιά έχουν σημασία,ιστορικά δεν αντιπροσωπεύουν τίποτε. Παμπόνηρα οι εξουσιαστές των Ελλήνων ριζώνουν στον τόπο τους υιοθετώντας και παραλλάσσοντας όσα ιδανικά και αξίες καλλιέργησαν τα ήθη και τα έθιμα των Ελλήνων.

Ας προσπαθήσουμε να πραγματοποιήσουμε ένα νοερό ταξίδι στο μέλλον. Σε ένα χρονικό σημείο όπου τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας θα ατενίζουν την Ακρόπολη και θα αναρωτιούνται τι συμβολίζει πλέον αυτό το αιώνιο μνημείο γνώσης και πολιτισμού σε ένα κόσμο όπου η μαζοποίηση και η στασιμότητα είναι ο κανόνας. Θα πρέπει απόλυτα να καταλάβουμε ότι η πολιτισμική ροή και δημιουργία είναι ο μόνος τρόπος να παραδώσουμε ένα καλλίτερο κόσμο και όραμα στα παιδιά μας. Αλλοιώς θα κληρονομήσουμε σε αυτά ένα κόσμο χωρίς σκεπή χωρίς ουρανό χωρίς Πατρίδα.

Βασίλειος Μακρυπούλιας, δρ.φιλοσοφίας

«Οι Έλληνες: Από τον Αγαμέμνονα στον Μέγα Αλέξανδρο»… και η αντίδραση των Σκοπιανών

«Οι Έλληνες: Από τον Αγαμέμνονα στον Μέγα Αλέξανδρο» 

και η αντίδραση των Σκοπιανών

Μεγάλη έκθεση στη Βόρεια Αμερική για την Ελλάδα και την ιστορία της
Από τον Δεκέμβριο 2014 έως τον Οκτώβριου 2016

Δρ. Ιωάννης Παρίσης

Μία πολύ μεγάλη έκθεση για την ελληνική ιστορία και τον πολιτισμό, με τον τίτλο “The Greeks: Agamemnon to Alexander the Great”, ξεκίνησε στο Μόντρεαλ του Καναδά. Οι διοργανωτές της έκθεσης – το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και τοConsortium of North American Museums με επίσημο εκπρόσωπο το Canadian Museum of History στην Οτάβα, επισήμαναν ότι πρόκειται για το πιο αντιπροσωπευτικό «πανόραμα» του ελληνικού πολιτισμού που έχει ταξιδεύσει ποτέ εκτός ελληνικών συνόρων.

Η έκθεση περιλαμβάνει 543 εκθέματα, πολλά από τα οποία δεν έχουν εκτεθεί ποτέ εκτός Ελλάδας. Aριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής, ζωγραφικής και κοσμηματοτεχνίας, προερχόμενα από 21 μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων της Ελλάδας συνιστούν την πιο ολοκληρωμένη έκθεση για την αρχαία Ελλάδα στη Βόρεια Αμερική.

Η έκθεση εγκαινιάστηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2014 στο Μουσείο Point a Calliere του Montreal Archaeology and History Complex στο Μόντρεαλ του Καναδά, όπου και θα παραμείνει μέχρι τις 26 Απριλίου 2015. Στη συνέχεια θα μεταφερθεί και να παρουσιαστεί στο Μουσείο Ιστορίας του Καναδά στην Οτάβα, από τις 5 Ιουνίου 2015 έως 12 Οκτωβρίου 2015. Θα ακολουθήσουν το Field Museum στο Σικάγο (24 Νοεμβρίου 2015 έως 10 Απριλίου 2016) και το μουσείο National Geographic στην Ουάσιγκτον (26 Μαΐου 2016 έως 9 Οκτωβρίου 2016).

Όπως σημειώνεται στην ιστοσελίδα του καναδικού Μουσείου, η έκθεση αυτή αποτελεί ένα καταπληκτικό ταξίδι μέσα από περισσότερα από 5.000 χρόνια ελληνικού πολιτισμού, από την Νεολιθική εποχή μέχρι τα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Αυτή η πράγματι θεαματική προβολή του ελληνικού πολιτισμού και η ειδικά η αναφορά στον Αλέξανδρο και την Μακεδονία γενικότερα, ενόχλησε αφάνταστα τους Σκοπιανούς.

Ο προπαγανδιστικός μηχανισμός τους, ειδικά στον Καναδά όπου εμφανίζει έντονη δραστηριότητα, αντέδρασε έντονα. Από την οργάνωση Macedonian Human Rights Movement International (ΜΗΡΜΙ) που εδρεύει στο Τορόντο του Καναδά, σχολιάζεται επικριτικά  με κείμενο, με τον τίτλο North American Museums Perpetuate Myth of Greek Ethnic Continuity http://www.mhrmi.org/news/2014/december15_e.asp 
η ενέργεια του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας και των τεσσάρων Βορειο-Αμερικανικών Μουσείων, και γίνεται λόγος για προπαγάνδα, για διαστρέβλωση της Ιστορίας και για… «υπεξαίρεση του Μακεδόνα βασιλιά Μεγάλου Αλεξάνδρου».

Ιδιαίτερα τους ενόχλησε ο τίτλος της έκθεσης, τον οποίο χαρακτηρίζουν ως ιστορική ανακρίβεια και καλούν τους υπεύθυνους των μουσείων να τον αποσύρουν. Καλούν επίσης τους «Μακεδόνες» να αντιδράσουν και «να εκφράσουν την ανησυχία τους για τις ιστορικά ανακριβείς πληροφορίες που περιέχονται στο βορειοαμερικανικές βιβλιοθήκες και σχολεία, και να απαιτήσουν τη διδασκαλία της αρχαίας μακεδονικής ιστορίας κατά τρόπο ακριβή και αμερόληπτο».

Φυσικά το αποτέλεσμα είναι να γίνονται ακόμη περισσότερο γελοίοι στη διεθνή κοινότητα, ειδικά στους ανθρώπους εκείνους που διαθέτουν μόρφωση και γνώση της Ιστορίας.

Στη συνέχεια το κείμενο των Σκοπιανών:

North American Museums Perpetuate Myth of Greek Ethnic Continuity

Four North American museums, in association with the Hellenic Ministry of Culture and Sports, have embarked on an ambitious quest to spread the myth of a 5,000 year-old «Greek» culture, including the misappropriation of Macedonian king, Alexander the Great. The exhibition is called “The Greeks – Agamemnon to Alexander the Great» and is currently on display at Pointe-a-Calliere, Montreal and will be followed by displays at the Canadian Museum of History in Gatineau, the Field Museum in Chicago and the National Geographic Museum in Washington D.C. Irresponsibly, the project was sponsored, in part, by the Department of Canadian Heritage and promoted by the Embassy of Canada to Greece.

The Western world’s romanticizing of Greece’s history has contributed to the perpetuation of the Greek myth of ethnic purity and self-proclaimed superiority and has resulted in the most openly racist country in the Western world. Yet, Western culture has no problem in celebrating Greece as the “cradle of civilization” and “birthplace of democracy”, even though the idea of “Greece” as a unified entity, territorially or culturally, didn’t exist.

Greece’s intense propaganda campaign, aimed at convincing the world that the Ancient Macedonians were «Greek», has no basis in historical fact, and is part of Greece’s racist policy of denying the existence of Macedonians, present-day, or at any time in history. Greece is the only Western country to deny the existence of any ethnic minorities on its territory, and «proudly» makes claims that its country is «ethnically pure». Racism is so rampant in Greece, that it became the first country since Nazi Germany to elect members of a neo-Nazi party to parliament, 21 members of «Golden Dawn» in fact.

Ironically, until 1988, Greece’s well-documented policy was that Macedonia did not exist, and it violently tried to eradicate its very existence. Then, for fear that it would lose the part of Macedonia that it annexed in 1913, Greece’s propaganda machine changed course to claiming that Macedonia’s land belongs to them, while the people still do not exist.

The fact that Greece was able to convince North American museums to display and promote such historical inaccuracies as seen in «The Greeks – Agamemnon to Alexander the Great» exhibition, and allow themselves to be used as part of Greece’s propaganda campaign is shocking. MHRMI calls for the immediate removal and discontinuation of this display. To make your voices heard, please use the contact information below.

Furthermore, MHRMI calls on Macedonians to voice their concerns about the inclusion of any historically inaccurate information included in North American libraries and schools, and to demand the teaching of Ancient Macedonian history in an accurate and unbiased fashion. In 2009, the Australian Macedonian Human Rights Committee and Macedonian Human Rights Movement International added to this effort by publishing a research paper on Macedonian history (www.mhrmi.org/news/2009/june09_e.pdf) which gained a tremendous amount of support by international scholars.

http://parisis.wordpress.com/

Ο πετρελαϊκός πόλεμος

Ο πετρελαϊκός πόλεμος

Εάν ενταθούν οι κυρώσεις των Η.Π.Α. εναντίον της Ρωσίας, όπως έχει ήδη αποφασισθεί, τότε η «αυτοκρατορία» ίσως εξωθηθεί στα άκρα – πόσο μάλλον όταν η απομόνωση της θυμίζει τη Γερμανία, λίγο πριν το ξέσπασμα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. 

Ο A. Einstein έλεγε πως ο Θεός δεν παίζει ζάρια – εννοώντας ότι όλα έχουν τη λογική τους και προβλέπονται, εάν έχει κανείς τις απαιτούμενες γνώσεις. Αργότερα όμως ο ισχυρισμός του αμφισβητήθηκε τεκμηριωμένα, με την είσοδο των πιθανοτήτων στη θεμελιώδη φυσική - όπου ουσιαστικά αποδείχθηκε ότι «ο Θεός παίζει ζάρια», πως τα πάντα μπορούν δυστυχώς να συμβούν δηλαδή, εάν συγκλίνουν ορισμένες προϋποθέσεις.

Σε κάθε περίπτωση, τα σχέδια των ανθρώπων ελάχιστες φορές οδηγούν στα αποτελέσματα που επιδιώκονται – γεγονός που συμπεραίνεται, μεταξύ άλλων, από την εξέλιξη του πετρελαϊκού πολέμου.

Ειδικότερα οι Η.Π.Α., έχοντας στόχο να αποδυναμώσουν τη Ρωσία, αποφάσισαν να στοχεύσουν στο αδύναμο σημείο της – στην Αχίλλειο πτέρνα της δεύτερης μεγαλύτερης στρατιωτικής δύναμης παγκοσμίως, η οποία αμφισβήτησε την ηγεμονία τους τόσο σε γεωπολιτικό, όσο και σε οικονομικό επίπεδο (δολάριο, χρηματοπιστωτικό σύστημα). Έτσι ξεκίνησαν να χειραγωγούν τις τιμές του πετρελαίου, με τη βοήθεια της Σαουδικής Αραβίας, καθώς επίσης με την ισχυρή ανατίμηση του δολαρίου, ώστε να μην διακινδυνεύσει η ηγεμονική θέση του στις συναλλαγές ενέργειας (πετροδολάριο).

Η Σαουδική Αραβία φαίνεται πως συμμετείχε στο σχέδιο, για την εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων, όσον αφορά τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις στη Μέση Ανατολή – κυρίως για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ισχύ του «Αραβικού Χαλιφάτου» (ISIS), το οποίο χρηματοδοτεί τις ενέργειες του με τη βοήθεια της «κλοπής» και πώλησης του πετρελαίου, σε φθηνές τιμές (ενδεχομένως με τη βοήθεια της Τουρκίας, η οποία φαίνεται ξαφνικά να αρνείται την κατασκευή του αγωγού που συμφωνήθηκε με τη Ρωσία).

Στη συνέχεια όμως φάνηκε πως η Σαουδική Αραβία είχε «δεύτερες σκέψεις» – επιδιώκοντας να καταπολεμήσει τον ανταγωνισμό της σχιστολιθικής βιομηχανίας εξόρυξης πετρελαίου των Η.Π.Α., με τη βοήθεια της μείωσης των τιμών σε επίπεδα χαμηλότερα του κόστους των αμερικανικών εταιρειών.

Με δεδομένη δε την προβληματική χρηματοδότηση τους με ομόλογα υψηλού κινδύνου (Junk Bonds), οι τιμές των μετοχών τους κατέρρευσαν, παρασέρνοντας σε κάποιο βαθμό και τα διεθνή χρηματιστήρια – ενώ είναι πολύ πιθανόν να προκληθούν μεγάλα προβλήματα στις τράπεζες που δανείζουν τις συγκεκριμένες εταιρείες.

Περαιτέρω, οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου, σε συνδυασμό με την παγκόσμια ύφεση, μείωσαν τα έσοδα, τις εισπράξεις καλύτερα, όλων των χωρών που εξάγουν πετρέλαιο – της Ρωσίας, της Μέσης Ανατολής, του Ιράν, της Αυστραλίας, της Νορβηγίας, του Καναδά, της Βενεζουέλας, της Νιγηρίας κοκ. Ως εκ τούτου, ξεκίνησε ένας πόλεμος μεταξύ τους, με στόχο τη διασφάλιση των ποσοτήτων εξαγωγής της εκάστοτε χώρας - οπότε το μερίδιο της στη διεθνή αγορά.

Για παράδειγμα, η Νιγηρία προμήθευε από το 1970 τα αμερικανικά διυλιστήρια με υψηλής αξίας πετρέλαιο – όπου ακόμη και το 2010 εξήγαγε στη χώρα καθημερινά 1.000.000 βαρέλια με δεξαμενόπλοια. Μετά την έκρηξη όμως της παραγωγής σχιστολιθικού αερίου, οι ποσότητες άρχισαν να μειώνονται ραγδαία – φτάνοντας στον Ιούλιο του 2014, όπου οι εξαγωγές της Νιγηρίας στις Η.Π.Α. μηδενίσθηκαν.

Έτσι η αφρικανική χώρα αναγκάσθηκε να επεκταθεί σε άλλες αγορές, όπως στην Ινδονησία, στην Ινδία και στην Κίνα – σε πελάτες δηλαδή των χωρών της Μέσης Ανατολής και κυρίως της Σαουδικής Αραβίας.Προκλήθηκε λοιπόν ένας πόλεμος για την εξασφάλιση των μεριδίων αγοράς, ο οποίος δημιούργησε προβλήματα στον OPEC, ενώ θα μπορούσε να αλλάξει εντελώς την παγκόσμια αγορά πετρελαίου.

Τα πρώτα αποτελέσματα αυτού του πολέμου, μετά από την πτώση της τιμής του πετρελαίου την Παρασκευή στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών, καθώς επίσης μετά τις προβλέψεις της διεθνούς οργάνωσης ενέργειας (IEA), όσον αφορά την παγκόσμια ζήτηση, να μειώνονται για 5η συνεχή φορά μέσα σε έξι μήνες,διαπιστώθηκαν ξανά χθες στα αραβικά χρηματιστήρια – στα οποία οι τιμές των μετοχών εξελίχθηκαν έντονα αρνητικά, όπως φαίνεται από το γράφημα που ακολουθεί.

 .

Αραβικά χρηματιστήρια – η εξέλιξη στους δείκτες μετοχών σε επιλεγμένες αραβικές χώρες.

 .

Περαιτέρω, επειδή οι αγορές θεώρησαν εύλογα τις χαμηλότερες προβλέψεις κατανάλωσης πετρελαίου ως προειδοποίηση μίας παγκόσμιας ύφεσης, οδήγησαν σε απώλειες τους δείκτες των χρηματιστηρίων – με τον αμερικανικό Dow Jones να γράφει ζημίες -1,8% (τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία ποσοστιαία μείωση των τελευταίων τριάντα ετών).

Ο παγκόσμιος οργανισμός ενέργειας πρόβλεψε τον Ιούνιο ότι, η αύξηση της ζήτησης το 2015 θα περιορισθεί κατά 800.000 βαρέλια ημερησίως – ενώ η ποσότητα εξόρυξης των Η.Π.Α. το ίδιο έτος, θα αυξηθεί κατά 1.500.000 βαρέλια. Επομένως, από τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, δεν είναι μη αιτιολογημένη η πτώση της τιμής από τα 110 δολάρια στα 62 πρόσφατα - ενώ η Bank of America εκτίμησε πως θα συνεχισθεί η καθοδική πορεία της τιμής του αμερικανικού πετρελαίου, κάτω από τα 50 $ ανά βαρέλι.

Μία από τις αιτίες της συγκεκριμένης εξέλιξης φαίνεται στο παράδειγμα μίας  μικρής περιοχής του Τέξας, μεταξύ του San Antonio και των συνόρων του με το Μεξικό – όπου, μετά την ανακάλυψη ενός σχιστολιθικού κοιτάσματος το 2008, οι ποσότητες εξόρυξης ανήλθαν στα 4,7 εκ. βαρέλια (πηγή: WSJ).

Στη συνέχεια, ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας τα έτη 2009 και 2010, αυξήθηκε η ζήτηση πετρελαίου – γεγονός που έκανε συμφέρουσα την αναζήτηση νέων πηγών. Έτσι, τόσο στη συγκεκριμένη περιοχή, όσο και σε πολλές άλλες, ξεκίνησε ένας αγώνας δρόμου, ο οποίος οδήγησε στην εξεύρεση και εξόρυξη τεραστίων ποσοτήτων πετρελαίου - όπου μόνο στο ανατολικό Τέξας έχουν τοποθετηθεί περίπου 200 «αντλίες», οι οποίες τρυπούν όλο και πιο βαθιά το έδαφος.

Διπλασιάστηκαν λοιπόν στην παραπάνω μικρή περιοχή οι ποσότητες, φτάνοντας στα 8,9 εκ. βαρέλια από 4,7 εκ. προηγουμένως – κάτι που συνέβη σε πολλά άλλα μέρη, όταν την ίδια χρονική περίοδο οι Η.Π.Α. καταναλώνουν όλο και λιγότερο πετρέλαιο, ενώ οι εξαγωγές του ήταν ουσιαστικά αδύνατες, με βάση τη νομοθεσία του 1970.

Τα μεγάλα διυλιστήρια αντικατέστησαν ως εκ τούτου τις εισαγωγές τους από τη Νιγηρία, την Αλγερία, την Αγκόλα, τη Βραζιλία κοκ., αγοράζοντας από τις εγχώριες βιομηχανίες – με εξαίρεση τον Καναδά, από τον οποίο συνεχίζουν να εισάγουν.

Ο OPEC

Τον Αύγουστο του 2008 οι χώρες του OPEC εξήγαγαν στις Η.Π.Α. 180,6 εκ. βαρέλια – μία ποσότητα που περιορίσθηκε δραματικά το Σεπτέμβρη του 2014, στα μόλις 87 κ. Αυτό σημαίνει ότι περί τα 100 πετρελαιοφόρα, τα οποία έφταναν στις Η.Π.Α. καθημερινά, πρέπει να οδηγηθούν σε άλλες χώρες.

Εν τούτοις, σύμφωνα με τις προβλέψεις των αναλυτών στις αρχές του 2014, η παγκόσμια ζήτηση θα αυξανόταν κατά 1,4 εκ. βαρέλια στα 92,7 κ. συνολικά – οπότε δεν υπήρχε λόγος σημαντικής μείωσης των τιμών. Επρόκειτο όμως για μία απολύτως λανθασμένη εκτίμηση – ενώ την ίδια εποχή οι ισοτιμίες των νομισμάτων πολλών αναπτυσσομένων και αναδυομένων οικονομιών άρχισαν να υποτιμώνται απέναντι στο δολάριο, με αποτέλεσμα να γίνεται ακριβότερο το πετρέλαιο, στα δικά τους νομίσματα.

Παράλληλα, πολλές ασιατικές χώρες μείωσαν σημαντικά τις επιδοτήσεις των καυσίμων, τις οποίες παρείχαν στους πολίτες τους, για να περιορίσουν τις δημόσιες δαπάνες τους, έτσι ώστε να μπορούν να δανείζονται με βιώσιμα επιτόκια από τις αγορές – οπότε μειώθηκε η κατανάλωση πετρελαίου στο εσωτερικό τους.

Σε τελική ανάλυση λοιπόν, η αύξηση της προσφοράς, σε συνδυασμό με τη μείωση της ζήτησης, πίεσε τις τιμές προς τα κάτω – κάτι που θα είχε ήδη συμβεί από το καλοκαίρι, εάν δεν υπήρχε ο φόβος των αναταραχών στη Μέση Ανατολή.

.

Οι επόμενες εξελίξεις

Τέλη Ιουλίου η αμερικανική κυβέρνηση ενέκρινε για πρώτη φορά μετά το 1970 τις εξαγωγές πετρελαίου – ξεκινώντας ουσιαστικά τον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας. Αν και επρόκειτο για μία εξαίρεση του κανόνα και όχι για έναν καινούργιο, οι αγορές κατάλαβαν πως οι Η.Π.Α. όχι μόνον δεν εισάγουν λιγότερο πετρέλαιο, αλλά αρχίζουν και να εξάγουν – με αποτέλεσμα να ξεκινήσει η πτώση των τιμών.

Την ίδια εποχή η Λιβύη ανήγγειλε την επαναλειτουργία δύο εξαγωγικών σταθμών, οι οποίοι ήταν κλειστοί για περισσότερο από ένα έτος – με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν οι εξαγωγές της προς την Ευρώπη, εις βάρος της Νιγηρίας η οποία, χάνοντας τις Η.Π.Α. ως πελάτη και μη βρίσκοντας αντίστοιχους στην ΕΕ, αναγκάσθηκε να καλύψει τις ποσότητες εξάγοντας στην Κίνα.

Η Σαουδική Αραβία όμως ήθελε να εμποδίσει τη Νιγηρία να συνάψει στενές σχέσεις με τα διυλιστήρια της Ασίας - με αποτέλεσμα να μειώσει τις τιμές της ειδικά εκεί, ακολουθούμενη από το Ιράν και το Κουβέιτ με μία μικρή καθυστέρηση.

Δύο εβδομάδες αργότερα η IEA μείωσε ξανά τις προβλέψεις της, ανακοινώνοντας μία αύξηση της τάξης των 200.000 βαρελιών μόλις, στα 700.000 βαρέλια – στο μισό δηλαδή, σε σύγκριση με τις αρχές του έτους, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει η πρώτη μεγάλη πτώση της τιμής, η οποία συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια όλου σχεδόν του Οκτωβρίου.

Όλοι λοιπόν περίμεναν το συνέδριο του OPEC, ο οποίος συνήθως αποφάσιζε τον περιορισμό της εξόρυξης πετρελαίου, με στόχο τη σταθεροποίηση της τιμής του – κάτι που όμως δεν συνέβη αυτή τη φορά, επειδή τα περισσότερα μέλη του δεν ήθελαν να περιορισθούν οι εισπράξεις τους, λόγω του ότι με αυτές χρηματοδοτούν τα πλουσιοπάροχα κοινωνικά προγράμματα που έχουν υιοθετήσει στις χώρες τους.

Η Σαουδική Αραβία τώρα, η οποία είχε κακές εμπειρίες από τις αποφάσεις μείωσης της εξόρυξης, επειδή αυτή τις τηρούσε ενώ τα περισσότερα άλλα κράτη δεν το έκαναν, αποσπώντας της μερίδια αγοράς, δεν επέμενε – πόσο μάλλον όταν η Κολομβία, καθώς επίσης η Νιγηρία, προσπαθούν να της αποσπάσουν μερίδια από την Κίνα, έχοντας χάσει την παραδοσιακή τους εξαγωγική αγορά, τις Η.Π.Α.

.

Τα θετικά και αρνητικά της πτώσης των τιμών του πετρελαίου

Για τις χώρες εισαγωγής πετρελαίου η πτώση της τιμής του είναι φυσικά πάρα πολύ καλή – αφού μειώνονται οι δαπάνες τους, οπότε εξελίσσεται θετικότερα το εμπορικό τους ισοζύγιο. Όσον αφορά τα δημόσια έσοδα βέβαια,με δεδομένο το ότι οι φόροι επί της τιμής του πετρελαίου περιορίζονται σε απόλυτο μέγεθος (ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία φορολογεί το πετρέλαιο περισσότερο), μειώνονται, εάν δεν αυξηθεί η κατανάλωση – οπότε δημιουργούνται κενά, τα οποία πρέπει να αναπληρωθούν.

Για τις χώρες εξαγωγής, κυρίως για αυτές που έχουν υψηλό κόστος εξόρυξης, όπως το Ιράν (γράφημα), ή μεγάλη εξάρτηση της οικονομίας τους από το πετρέλαιο, όπως η Ρωσία, η κατάσταση είναι εντελώς αντίθετη – με τη Ρωσία να επιβαρύνεται διπλά, λόγω των κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί. Εάν δε ενταθούν οι κυρώσεις εκ μέρους των Η.Π.Α., όπως έχει ήδη αποφασισθεί, χωρίς όμως να έχει ακόμη υπογράψει την απόφαση ο αμερικανός πρόεδρος, τότε η Ρωσία ίσως εξωθηθεί στα άκρα – πόσο μάλλον όταν η απομόνωση της θυμίζει τη Γερμανία, λίγο πριν από το ξέσπασμα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου.

 .

 .

Τέλος, ένα από τα αρνητικά της μείωσης της τιμής του πετρελαίου είναι η διεξαγωγή επενδύσεων – οι οποίες θα μειωθούν, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή στο μέλλον να εκτοξευθεί ξανά στα ύψη η τιμή του, όταν θα έχουν περιορισθεί σημαντικά οι ποσότητες εξόρυξης.

Ολοκληρώνοντας, έχουμε την άποψη ότι κανένας πόλεμος δεν είναι θετικός για τον πλανήτη. Επομένως, ούτε ο σημερινός πετρελαϊκός, ο οποίος μπορεί να μας προκαλέσει μία σειρά προβλημάτων που ούτε καν φανταζόμαστε – να έχουμε δηλαδή άσχημες εκπλήξεις, τις οποίες δεν μπορεί κανείς να προβλέψει.

.

Υστερόγραφο: Με το ρούβλι κυριολεκτικά να καταρρέει, αφού η πτώση της ισοτιμίας του απέναντι στο δολάριο έχει φτάσει στο -13% μέσα σε μία μόνο ημέρα, κάτι σχεδόν μοναδικό στην ιστορία, η καγκελάριος φαίνεται να αλλάζει στάση σε σχέση με τον αγωγό South Stream – τον οποίο έπαψε να κατασκευάζει η Ρωσία, για λόγους κόστους.

Εντελώς ξαφνικά λοιπόν χαρακτηρίζει τους Ρώσους ως «αξιόπιστους εταίρους», είτε επειδή η κατασκευή του αγωγού θα έπρεπε να χρηματοδοτηθεί από την Κομισιόν, είτε λόγω του ότι κατανοεί τον κίνδυνο να ξεσπάσει πόλεμος εντός της ηπείρου μας – εάν συνεχισθεί η απομόνωση της Ρωσίας, καθώς επίσης οι σφοδρές οικονομικές επιθέσεις εναντίον της.

http://infognomonpolitics.blogspot.gr/

Αμερικανιές...

ΗΠΑ: Πόσο ρατσιστικός είναι ο όρος 

«ερυθρόδερμοι» για τους αυτόχθονες;

Ουάσινκτων

Ερυθρόδερμοι ή Ινδιάνοι; Ή μήπως Αυτόχθονες Αμερικανοί; Ποια είναι τελικά η πολιτικά ορθή ονομασία των πρώτων κατοίκων της Βόρειας Αμερικής; Και με ποιον όρο κινδυνεύει κάποιος να χαρακτηριστεί ρατσιστής; 

Το BBC επισκέφτηκε καταυλισμούς Ινδιάνων στη Βόρεια Ντακότα, όπως και πολλά καζίνα από αυτά που συνηθίζεται να είναι ιδιοκτησίες ινδιάνων και μίλησε μαζί τους σχετικά με το τι είναι σωστό και τι λάθος. 

Οι ίδιοι θεωρούν τον όρο Redskins (Ερυθρόδερμοι) ξεκάθαρα προσβλητικό. Για το λόγο αυτό πολλές οργανώσεις Ινδιάνων της Αμερικής πιέζουν εδώ και λίγα χρόνια τη διοίκηση της ομάδας των Washington Redskins (Οι Ερυθρόδερμοι της Ουάσινγκτον), μια από τις παλαιότερες και πιο γνωστές ομάδες αμερικανικού ποδοσφαίρου (ράγκμπι) των ΗΠΑ, να αλλάξουν το δεύτερο συνθετικό της ονομασίας τους. 

Το Μάιο του 2013 δέκα μέλη του Αμερικανικού Κογκρέσου έστειλαν επιστολή στον ιδιοκτήτη της ομάδας, Ντάνιελ Σνάιντερ, απαιτώντας την άμεση αλλαγή του «ρατσιστικού ονόματος» της ομάδας. «Το όνομα δεν θα αλλάξει ποτέ», ήταν η σαφής απάντηση του 49χρονου ιδιοκτήτη των Redskins, ο οποίος επικαλέσθηκε και δημοσκοπήσεις που αποκάλυπταν την συνεχόμενη δημοφιλία τόσο του συγκεκριμένου ονόματος, όσο και του εμβλήματος της με τον τίτλο και την εικόνα του Ινδιάνου.

«Αν δεν βρίσκετε εσείς υποτιμητικό τον χαρακτηρισμό «ερυθρόδερμος», πηγαίνετε σε έναν αυτόχθονα Αμερικανό και αποκαλέστε τον 'ερυθρόδερμο' κατάμουτρα, να δούμε τι αντίδραση θα λάβετε» λέει, ανώνυμα, στο βρετανικό δίκτυο ένας οπαδός της ομάδας που επιθυμεί την αλλαγή στο όνομα των Redskins. 

«Ο ίδιος ο όρος είναι προσβλητικός, είναι απάνθρωπος, μας υποβαθμίζει και είναι καιρός να αλλάξει επειδή στέλνει ένα λανθασμένο μήνυμα σε όλη την υφήλιο» λέει ο, αυτόχθονας Αμερικανός στην καταγωγή, Ρέι Χαλμπρίτερ. Ο ίδιος ηγείται των ινδιάνικων οργανώσεων που έκαναν επίσημη διαμαρτυρία στην διοίκηση των Washington Redskins. 

«Μας πληγώνει να ακούμε να μας αποκαλούν έτσι», σημειώνει ο Χαλμπρίτερ και καταλήγει: «Στο ζήτημα αυτό δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες. Είναι κακό για την εικόνα της Εθνικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου (ΝFL) να χρησιμοποιεί έναν ρατσιστικό και προσβλητικό χαρακτηρισμό και μάλιστα να βγάζει και κέρδος απ' αυτόν».

Υπάρχει βέβαια και ο αντίλογος όσων θεωρούν πως ο επίμαχος αυτός τίτλος, που αναγάγεται στον 19ο αιώνα, υποδηλώνει τιμή, ανδρεία και σεβασμό για όλους τους Ινδιάνους. Όπως αντίστοιχα υπάρχουν κι όσοι πιστεύουν πως γίνεται… πολύ κακό για το τίποτα και πως οι αυτόχθονες πληθυσμοί των ΗΠΑ έχουν στην πραγματικότητα να αντιμετωπίσουν πολύ σοβαρότερα ζητήματα απ’ ό,τι το όνομα μιας ομάδας ράγκμπι.

«Δεν με απασχολεί καθόλου το ζήτημα», επισημαίνει ο Ρόμπερτ Γκριν, πρώην αρχηγός της φυλής Παταγουόμεκ στη Βιρτζίνια, προσθέτοντας πως «το 98% της φυλής μου είναι οπαδοί των Washington Redskins και επίσης δεν τους νοιάζει καθόλου το πώς ονομάζονται». 

«Αντιμετωπίζουμε απτά προβλήματα στην καθημερινότητά μας εμείς οι αυτόχθονες κάτοικοι της Αμερικής. Θέλουμε καλύτερη εκπαίδευση για τα παιδιά μας, καλύτερη στέγαση για τις φυλές μας κι ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για τα ηλικιωμένα μέλη μας. Προσπαθούμε επί 400 χρόνια να επιβιώσουμε με κάθε τρόπο, ενάντια σε κάθε αντιξοότητα. Είναι δυνατόν να μας νοιάζει το πώς θα ονομάζεται μια ομάδα ποδοσφαίρου;» καταλήγει η Αν Ρίτσαρντσον, εκπρόσωπος της φυλής Ραπαχάνοκ στη Βιρτζίνια. 

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Τσάβαλος

http://news.in.gr/features/article/?aid=1231370437

Καπετάν Άγρας (Σαράντος Αγαπηνός): η ζωή, η δράση και ο μαρτυρικός θάνατός του (1880-1907)

Καπετάν Άγρας (Σαράντος Αγαπηνός): 

η ζωή, η δράση και ο μαρτυρικός 

θάνατός του (1880-1907)

Σαράντος Αγαπηνός του Ανδρέου, ήταν το πραγματικό όνομα του Μακεδονομάχου και ανθυπολοχαγού του Ελληνικού Στρατού που έμεινε στην ιστορία με το πολεμικό ψευδώνυμο Καπετάν Άγρας. Καταγόταν από τους Γαργαλιάνους της Πελοποννήσου, γεννήθηκε το 1880 στο Ναύπλιο και μεγάλωσε σε οικογένεια, η οποία είχε προσφέρει στο Έθνος πολλούς αγωνιστές του 1821. Ο Σαράντος Αγαπηνός είχε δυο αδελφούς, τον Αντώνη (Τρίπολη 1877 – Σύρος Ιαν. 1923) και το Νίκο (Ναύπλιο 1890 – Beni Suef Αιγύπτου 1947).

Η μία γιαγιά του ήταν της οικογενείας Παπατζώνη, επίσης οικογένεια ηρώων του Αγώνα της Παλιγγενεσίας, της οποίας γόνος ήταν και ο σημαντικός ποιητής μας Τ. Π. Παπατζώνης. Ο παππούς του Αντώνιος Αγαπηνός ήταν Έφορος της Επιμελητείας του Αγώνα για την περιοχή των Γαργαλιάνων. Ο αδελφός του παππού του Διονύσιος ή Νιόνιος Αγαπηνός ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Το όνομά του το βρίσκουμε ακόμη στη μαύρη λίστα της φοβερής αστυνομίας του Τσάρου, διότι μαζίμε άλλους Έλληνες Επαναστάτες πατριώτες συνέδραμαν τους περίφημους Δεκεμβριστές τους Ρώσσους Επαναστάτες του Δεκεμβρίου του 1825.

Κατά την διάρκεια της μεγάλης Ελληνικής Επαναστάσεως ο Νιόνιος Αγαπηνός, επικεφαλής πολεμικού σώματος από 100 Γαργαλιανιώτες, λαμβάνει μέρος μαζί με το Γενναίο Κολοκοτρώνη, τον Κων/νο Δεληγιάννη και τον Δημητράκη Πλαπούτα στη πολιορκία του Νιόκαστρου στην Πύλο, στην θέση των Παλαιών Πατρών, στην Εκστρατεία της Αθήνας και στα Δερβενάκια κατά του Δράμαλη, όπου επέδειξε μεγάλη γενναιότητα και ηρωισμό. Δεν είναι λοιπόν περίεργο, ότι τον Οκτώβριο του 1895 ο Τέλλος Αγαπηνός εισάγεται στη Σχολής των Ευελπίδων και φορά με υπερηφάνεια τη στολή του Εύελπη. Στη Σχολή διαπρέπει. Βρίσκεται ανάμεσα στους δύο καλύτερους μαθητές. Μέσα από το προσωπικό του ημερολόγιο φαίνεται η πίστη του στις ακατάλυτες αξίες που τον συνόδευσαν σε όλη του τη ζωή. Το 1901 αποφοιτεί από τη Σχολή Ευελπίδων και τοποθετείται στη φρουρά της Αθήνας, στο 7^ο Σύνταγμα. Λίγους μήνες μετά την αποφοίτησή του ζητάει από τον τότε Διάδοχο Κωνσταντίνο να μετατεθεί στα σύνορα. Έκπληκτος ο Διάδοχός τον μεταθέτει τον Φεβρουάριο του 1902 στον Τύρναβο, λέγοντάς του ότι πρώτη φορά του ζητά αξιωματικός την χάρη να τον στείλει στα σύνορα. Άλλοι του ζητούσαν να μείνουν στην Αθήνα για να κάνουν βόλτες στα καφενεία της οδού Πατησίων.

Στο συνοριακό φυλάκιο που υπηρέτησε έγινε ήρωας αρκετών επεισοδίων με τους απέναντι Τούρκους. Σε μια περίπτωση μάλιστα, πήδησε τα σύνορα και μπήκε στο Τούρκικο φυλάκιο προκειμένου να φέρει πίσω ένα όπλο Γκρας που ανήκε στον Ελληνικό Στρατό και το κρατούσαν οι Τούρκοι από τον πόλεμο του 1897. Μετά το επεισόδιο αυτό, έλεγε στους παλαιότερους αξιωματικούς συναδέλφους του για τους Τούρκους : «Απορώ, βρε αδελφέ, πώς τέτοια ζώα σας εκυνήγησαν στον πόλεμο του 1897».

Στη Μακεδονία πήγε εθελοντικά κατόπιν επανειλημμένων δικών του προσπαθειών, ενώ οι ανώτεροί του δεν του έδιναν άδεια, λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Αναγκάστηκε να καταφύγει στη μεσολάβηση του φίλου του Μακεδονομάχου Υπολοχαγού Ν. Ρόκκα (καπετάν Κολιός). Τελικά τού έδωσαν την άδεια, διορίζοντάς τον αρχηγό ενός ανταρτικού σώματος, το οποίο προετοίμαζε στο Βόλο ο καπετάν Ακρίτας (Κωνσταντίνος Μαζαράκης). Και μια νύχτα του Σεπτεμβρίου του 1906, αυτός αρχηγός με καπετάνιο τον Γεώργιο Τηλιγάδη και δώδεκα ευζώνους Ρουμελιώτες φεύγουν με ιστιοφόρο από το Τσάγεζι (το σημερινό Στόμιο) της Λάρισας για τη Μακεδονία.

Μαζί με το σώμα του Άγρα, το Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης αποστέλλει στη λίμνη των Γιαννιτσών δύο ακόμα νεοσυγκροτηθέντα ελληνικά σώματα, τα σώματα του Υπολοχαγού του Πεζικού Σάρρου Κωνσταντίνου (Κάλα) και Ανθυποπλοίαρχου Δεμέστιχα Ιωάννη (Νικηφόρου) με εικοσιπέντε άνδρες ο καθένας. Πρωταρχική αποστολή των σωμάτων ήταν η απομάκρυνση των βουλγαρικών συμμοριών από τη λίμνη, οι οποίες είχαν εγκατασταθεί με ισχυρές δυνάμεις στο νοτιοδυτικό τμήμα της, έτσι ώστε να μπορεί να αποτελέσει βάση εξόρμησης και κέντρο ανεφοδιασμού των ελληνικών σωμάτων για τις περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας.

Ο Βάλτος ήταν μία τεράστια περιοχή 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων νότια των Γιαννιτσών. Λάσπη, πυκνοί καλαμιώνες μαζί με βούρλα και ραγάζι, ψηλό ως δύο μέτρα. Τα φυλλώματα των φυτών ήταν τόσο πυκνά που δεν έβλεπες πέρα από λίγα μέτρα. Κουνούπια, ψάρια, χέλια, αλλά και βατράχια και βδέλλες, το κάθε είδος κατά μυριάδες, αποτελούσαν τον πλούτο του βυθού. Νερόκοτες, αγριόπαπιες, αγριόχηνες και άλλα υδρόβια πουλιά έβρισκαν άσυλο στη λίμνη. Στη δασωμένη ακρολιμνιά λούφαζαν διάφορα αγρίμια, όπως αλεπούδες, κουνάβια, αγριόχοιροι και λύκοι, που κατέβαιναν ως εκεί το χειμώνα. Τις φωνές αυτών των ζώων μιμούντο οι κομιτατζήδες για να συνεννοούνται μεταξύ ξηράς και καλυβών. Ο βούρκος ανέδιδε αναθυμιάσεις αποπνικτικές. Η ζωή μέσα στη λίμνη ήταν πραγματικό μαρτύριο. Το καλοκαίρι οι ελώδεις πυρετοί οργίαζαν. Δεν υπήρχε κάτοικος της λίμνης που να μην έχει προσβληθεί. Έτσι κάθε ατσαλένιος οργανισμός μετά από λίγους μήνες έφευγε απ’ το Βάλτο παίρνοντας στα σωθικά του τη θανατηφόρο ελονοσία και τους ρευματισμούς, που γρήγορα τον οδηγούσαν στο θάνατο ή τον κάρφωναν για πολλά χρόνια στο κρεβάτι του πόνου και της φθοράς. Γι’ αυτό κανένας Μακεδονομάχος, λένε, δεν είχε αντέξει να μείνει στη Λίμνη των Γιαννιτσών πάνω από έξι μήνες, εκτός από τον ντόπιο οπλαρχηγό, τον Καπετάν Γκόνο Γιώτα, που άντεξε μέσα εκεί όλα τα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα.

Πλάβα στη Λίμνη των Γιαννιτσών

Την απέραντη αυτή λίμνη εκμεταλλεύονταν ψαράδες από τα γύρω χωριά. Πήγαιναν εκεί να κόψουν το χρήσιμο ραγάζι. Μ’ αυτό γέμιζαν στρώματα και έφτιαχναν σαμάρια για τα ζώα. Μάζευαν βδέλλες που τις πουλούσαν στο εξωτερικό, για ιατρική, τότε, χρήση, και κυνηγούσαν τις αγριόπαπιες και τα άλλα χρήσιμα ζώα της λίμνης. Επειδή όμως δεν μπορούσαν να γυρίσουν στο χωριό τους αυθημερόν, έφτιαχναν «πατώματα» μέσα στη λίμνη από δέντρα, χοντρές ρίζες από καλάμια που τα συνέδεε μεταξύ τους με δοκούς και έριχναν επάνω χώμα. Αργότερα, πάνω στα πατώματα έβαζαν πασσάλους και πλέκοντας το ραγάζι έφτιαχναν τοίχους και τριγωνική ή κωνική στέγη. Αυτές ήταν οι «καλύβες». Στο μέσον της καλύβας είχαν φτιάξει και εστία που έκαιγε με υδροχαρή φυτά, που έβγαζαν περισσότερο καπνό παρά φωτιά. Στις καλύβες έφταναν εύκολα με τις πλάβες, τις βάρκες δίχως καρίνα που εύκολα αναποδογύριζαν αλλά μπορούσαν να κινούνται και σε ρηχά νερά χρησιμοποιώντας το πλατσί, ένα ειδικό κουπί. Κάποτε υπήρχε και ένα δεύτερο πλατσί που το χρησιμοποιούσε ο πλαβαδόρος για τιμόνια της πλάβας. Έτσι η λίμνη έγινε και καταφύγιο κάθε κακοποιού στοιχείου, όπως ληστών, φυγοδίκων και λιποτακτών.

Οι Βούλγαροι μετά την αποτυχία της Επανάστασης του Ίλιντεν, το 1903, καταδιωκόμενοι από τα τουρκικά αποσπάσματα βρήκαν καταφύγιο στη λίμνη. Έτσι την ανακάλυψαν και σιγά-σιγά εκτόπισαν τους ψαράδες. Όλος ο γύρω κάμπος καταδυναστευόταν από τους κομιτατζήδες αυτούς, που την ημέρα έβγαιναν και τρομοκρατούσαν τα γύρω χωριά και το βράδυ τρύπωναν στις κρυφές και απόρθητες έως τότε καλύβες τους. Έτσι, σιγά-σιγά αναγκάζονταν οι δυστυχείς αυτοί Έλληνες χωριάτες να δηλώνουν υποταγή στους αδίστακτους κομιτατζήδες, γιατί διαφορετικά αντιμετώπιζαν το δολοφονικό μαχαίρι, τη φωτιά και το δυναμίτη.

Ο Καπετάν Άγρας με το σώμα του

Μπροστά στην κατάσταση αυτή το Προξενείο μας στη Θεσσαλονίκη αποφάσισε να δράσει μέσα στη λίμνη, στην ίδια τη φωλιά των Κομιτατζήδων. Ο Άγρας, λοιπόν, ανέλαβε να τους εκδιώξει από το Βάλτο. Προκαλώντας τους να αναμετρηθούν μαζί του, κατάφερε να καταλάβει την περίφημη Καλύβα των Βουλγάρων, γνωστή με το όνομα Κούγκα. Στις 14 Νοεμβρίου του 1906, ο Τέλλος Άγρας εξορμά για να καταλάβει την κεντρική βουλγαρική καλύβα του Ζερβοχωρίου. Καθώς όμως δεν είχε επαρκή δύναμη για να προκαλέσει αντιπερισπασμό στις γειτονικές βουλγαρικές καλύβες, βρέθηκε ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά. Στην πεισματώδη σύγκρουση οι απώλειες ήταν τρεις σύντροφοι του Άγρα νεκροί (ο Δημ. Μακρακιώτης από την Δωρίδα, ο Γεώργιος Θεμελής από την Καστοριά καί ο Φώτης Τριζόπουλος από την Κουλακιά) και τρεις τραυματίες μεταξύ των οποίων ο υπαρχηγός του Τυλιγάδης, καθώς και ο ίδιος Άγρας, ο οποίος τραυματίστηκε στον δεξιό ώμο και στο δεξί χέρι.

Το κέντρο του αγώνα κάλεσε τον Άγρα να μεταβεί στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να γιατρευτεί από τα τραύματά του. Στη Θεσσαλονίκη παραμένει για λίγες μόνο ημέρες. Το μυαλό του βρίσκεται πίσω στο Βάλτο και τα παλληκάρια του. Χωρίς να έχει αποθεραπευθεί γυρίζει στη λίμνη και συνεχίζει τον αγώνα ως το Φεβρουάριο του 1907. Στις φωτογραφίες που διασώθηκαν από την εποχή εκείνη, βλέπουμε τον Άγρα με τους συντρόφους του στο Βάλτο φορώντας γάντι στο δεξί χέρι γιατί του έλειπε η ονυχοφόρος φάλαγγα από το μεσαίο δάκτυλο του δεξιού χεριού του.

Νοσηλεία του Σαράντου Αγαπηνού στο Προξενείο Θεσσαλονίκης (η φωτογραφία είναι από το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα)

Στο Βάλτο η υγεία του έχει βλαφθεί ανεπανόρθωτα. Τον Φεβρουάριο του 1907 το Κέντρο του Αγώνα της Θεσσαλονίκης τον στέλνει στην Νάουσα, απ’ όπου θα συνεχίσει την οργανωτική δουλειά» (Αθαν. Τερζάκης). Κατά τη διάρκεια της θεραπείας του δε σταμάτησε να διευθύνει τον αγώνα της περιοχής του, πολλοί αγγελιοφόροι από τα πλησιέστερα χωριά τον επισκέπτονταν, για να λάβουν εντολές και να του υποβάλλουν τις αιτήσεις και τις πληροφορίες που είχαν.

Ο Άγρας ήταν αρχηγός με ακατάβλητη αγωνιστική διάθεση. Παρά τον κλονισμό της υγείας του και παρά τα τραύματά του εξακολουθούσε να παραμένει στο καθήκον, αν και θα μπορούσε να ζητήσει άμεση αποχώρηση στην ελεύθερη Ελλάδα. Η πίστη του για τον αγώνα και η αγάπη του για τη Μακεδονία δεν του επέτρεπαν να προβεί σε τέτοια ενέργεια, την οποία θεωρούσε εγκατάλειψη του αγώνα…

Το μνημείο που στήθηκε στο σημείο ταφής του Καπετάν Άγρα 

στην αυλή της εκκλησίας του χωριού Άγρας 

στην Έδεσσα στις 18 Οκτωβρίου 1912. 

Το όνομα «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙ» που αναγράφεται είναι λάθος. 

Ο λαός νόμιζε πως το «ΤΕΛΛΟΣ» 

προέρχεται από το όνομα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, 

ενώ το σωστό είναι ΣΑΡΑΝΤΕΛΛΟΣ - 

από όπου βγαίνει και το «ΤΕΛΛΟΣ».

Στη Νάουσα που παρέμεινε νοσηλευόμενος ο Άγρας διαπίστωσε ότι οι κομιτατζήδες των γύρω χωριών είχαν επιβάλλει έναν οικονομικό αποκλεισμό στην πόλη. Απαγόρευαν στους χωρικούς να πηγαίνουν στο παζάρι της Νάουσας, καθώς και για οικονομικές συναλλαγές, επί ποινή θανάτου. Αυτό το έκανε το Βουλγαρικό κομιτάτο για να μην επηρεάζονται οι χωρικοί από τους Έλληνες προκρίτους από τους οποίους λόγω της δημοσιονομικής και κοινωνικής δομής είχαν κάποια εξάρτηση. Έτσι οι έμποροι και οι βιομήχανοι της Νάουσας υπέφεραν και αναγκάζονταν να βρουν έναν τρόπο διευθέτησης του προβλήματος.

Αυτό το κλίμα επικρατούσε στη Νάουσα και πιο πριν, από την εποχή του προηγούμενου αρχηγού, του καπετάν Ακρίτα. Όπως προκύπτει από την αλληλογραφία του Ακρίτα, μερικοί πρόκριτοι Ναουσαίοι προσπαθούσαν να τα βρουν με τους κομιτατζήδες. Γι’ αυτό ο Άγρας μιλάει χλευαστικά για τους προκρίτους αυτούς, τους οποίους στην κρυπτογραφική αλληλογραφία του με το Προξενείο αποκαλεί «λεοντόκαρδους». Ο Άγρας θέλησε να συναντήσει κάποιους από τους Βουλγαρόφρονες, γιατί και οι ίδιοι ήθελαν να επιστρέψουν στον Ελληνισμό. Σε ένα πρώτο σημείωμά του προς το κέντρο Θεσσαλονίκης με ημερομηνία 15 Μαρτίου 1907 αναφέρεται ένας πρώτος υπαινιγμός για μια συνάντηση : «Κατόρθωσα να φέρω ενταύθα κεφαλάς «Βρομερών» (εννοεί Βουλγάρων), οι οποίοι είχαν δύο έτη να έλθωσιν. Πιστεύω αν δεν συμβεί τίποτε το έκτακτον, κάτι θα επιτύχω. Πάντως, έχουν μετανιώσει βλέποντας το άδικο και το μάταιον του αγώνος ον διεξάγουν». Ακόμη πιο ευδιάκριτος είναι ο υπαινιγμός : «Δεν κοιμούμαι διόλου την νύχτα, καθόσον μόνον την νύχτα έρχονται «Βρομεροί» και ομιλούμε. Τους βλέπω όλους έχοντας όρεξιν ΝΑ ΕΠΑΝΕΛΘΩΣΙΝ… Ίδωμεν».

Εντούτοις, τον Απρίλιο του 1907, το Προξενείο Θεσσαλονίκης αποφάσισε να αντικαταστήσει τους αρχηγούς και τους αντάρτες, οι οποίοι είχαν δοκιμαστεί και εξαντληθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανάμεσά τους και ο Άγρας, του οποίου τα τραύματα δεν πάνε καθόλου καλά και η ελονοσία τον έχει καταστήσει πλέον φάντασμα του εαυτού του. Λίγο πριν φύγει από τα αιματοβαμμένα χώματα της αγαπημένης του Μακεδονίας θέλει να κάνει κάτι μεγάλο. Κάτι που αν πετύχει, ο Μακεδονικός Αγώνας στην περιοχή θα έληγε με νίκη κατά κράτος των ελληνικών δυνάμεων.

Ο Άγρας φθάνοντας στη Μακεδονία, ήλθε σ’ επαφή με τους ανθρώπους που το Ελληνικό Προξενείο είχε επιφορτίσει να βοηθούν τους Μακεδονομάχους σε κάθε περιοχή. Έτσι και στη Νάουσα στην Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα συμμετείχε ένα εξέχον μέλος της τοπικής κοινωνίας. Ήταν ο βιομήχανος Ζαφείριος Λόγγος, ο οποίος διατηρούσε μεγάλο εργοστάσιο νηματουργίας στη Νάουσα με την επωνυμία : «Νηματουργία Λόγγου Κύρτση και Τουρπάλη». Στο εργοστάσιό του είχε εργασθεί παλιότερα ο Βάννης Ζλατάν. Να σημειωθεί εδώ ότι ο Ζλατάν καταγόταν  από τη Γκολέσιανη το σημερινό χωριό Λευκάδια της Νάουσας και είχε πάει σε Ελληνικό σχολείο. Διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον εργοδότη του Ζαφείριο Λόγγο, έβγαιναν μάλιστα μαζί για κυνήγι. Στη Νάουσα επίσης ο Άγρας γνωρίστηκε με τον Ανώνη Μίγγα, έναν οικογενειάρχη από τον κύκλο των ανθρώπων τού Μακεδονικού Αγώνα. Ο Αντώνης Μίγγας ήταν ράπτης γουνοποιός στο επάγγελμα, και είχε γνωρίσει τον Ζλατάν ως πελάτη.

Ο Βοεβόδας Ζλατάν λοιπόν, αρχηγός των κομιτατζήδων του Βάλτου, κατανικημένος από τον Άγρα, διωγμένος από αρχηγός των Βουλγαροκομητατζήδων, ζητάει από τον Ζαφείριο Λόγγο να τον φέρει σε επαφή με τον Άγρα, καθώς ήθελε, όπως έλεγε, να ενταχθεί στα ελληνικά αντάρτικα σώματα. Ο Ζαφείριος Λόγγος το αναφέρει στον Άγρα. Καθώς υπήρχαν αρκετές πληροφορίες για την πτώση του ηθικού των βουλγαρικών συμμοριών και τη διάθεση πολλών στελεχών των κομιτάτων να διακόψουν τους δεσμούς τους με αυτά και να προσχωρήσουν στον ελληνικό αγώνα, και εφόσον ο  Άγρας σε λίγες μέρες θα έφευγε για την Αθήνα, θεωρεί το γεγονός μεγάλη ευκαιρία. Αν κατάφερνε να πάρει μαζί του στην Αθήνα τον Ζλατάν, η ελληνική υπόθεση θα κέρδιζε ένα ακόμη στέλεχος με μεγάλη επιρροή στα βουλγαρίζοντα χωριά του κάμπου της Νάουσας.

Το φαινόμενο δεν ήταν πρωτόγνωρο. Οι θρυλικοί μάρτυρες του Μακεδονικού Αγώνα Κώττας, καπετάν Γκόνος Γιώτας, καπετάν Νικοτσάρας και πολλοί άλλοι ήσαν μετεστραφέντες κομιτατζήδες, τους οποίους οι Βούλγαροι ονόμαζαν μετά Γραικομάνους. Πραγματοποιήθηκαν αρκετές συναντήσεις στη Νάουσα, όπου ερχόντουσαν απεσταλμένοι του Ζλατάν για να συζητήσουν. Οι συζητήσεις γίνονταν κυρίως νύχτα ή Σάββατο, την ημέρα του παζαριού, συνήθως στο σπίτι του Μίγγα. Μεταξύ των απεσταλμένων ήσαν δύο χωρικοί από το χωριό Μαρίνα, ο Μήτση Πέσιος και ο Γιώργης Γκότσης.

Μετά από αυτές τις επαφές κανονίζεται να γίνει συνάντηση των δύο αρχηγών, την 3^η Ιουνίου. Στην συνάντηση παραυρίσκονται ως εγγυητές ο Ζαφείριος Λόγγος, ο Τώνης Μίγγας, καθώς και τέσσερις ακόμη οδηγοί. Όλοι είναι άοπλοι κατά τη συμφωνία. Μόνο ο Άγρας φέρει το ατομικό του περίστροφο. Στο σημείο της συμφωνίας τους περιμένει ο Ζλατάν αλλά και πλήθος από κομιτατζήδες που είναι καλά κρυμμένοι στην γύρω περιοχή. Με το κατάλληλο σύνθημα συλλαμβάνουν τον καπετάν Άγρα και τον Αντώνη Μίγγα, απελευθερώνοντας τους υπόλοιπους συνοδούς τους. Τους διαπόμπευσαν ως δήθεν αιχμάλωτους, δεμένους και ξυπόλυτους, στα χωριά της περιοχής, με σκοπό να αναπτερώσουν το ηθικό των τρομοκρατημένων οπαδών των κομιτατζήδων.

Τη νύχτα της 5^ης Ιουνίου, τους απαγχόνισαν μεταξύ των χωριών Τέχοβο (Καρυδιά) και Βλάδοβο (Άγρας). Η θυσία του καπετάν Άγρα αντί να φοβίσει, αντίθετα ξεσηκώνει τους Έλληνες. Πλήθος αξιωματικών και άλλων εθελοντών ζητάει να πάει στην Μακεδονία. Θέλουν να εκδικηθούν το θάνατο του καπετάν Άγρα. Λίγες μέρες αργότερα, ο Γκιώργκη Κασάπτσε, που πρωτοστάτησε στη σύλληψη και στο βασανισμό του Άγρα, εξοντώνεται από το σώμα του καπετάν Αμύντα και ο Ζλατάν δέχεται 9 σφαίρες από το Μάνλιχερ και το Γκρά των αδελφών Τόλιου.

Σήμερα, πάνω από εκατό χρόνια μετά, η θυσία του καπετάν Άγρα φαίνεται απίστευτη. Μπορεί να κατανοήσει κανείς τη θυσία του καπετάν Κώττα, του καπετάν Γκόνου Γιώτα, του καπετάν Νικοτσάρα. Αυτοί πολέμησαν για την ιδιαίτερη πατρίδα τους, τους τάφους των προγόνων τους, την οικογένεια τους. Μένουμε όμως εκστατικοί και κλίνουμε ευλαβώς το γόνυ προ της θυσίας του Καπετάν Τέλλου Άγρα. Κι αυτό γιατί ο μικρόσωμος σγουρομάλης και με σπινθηροβόλα μάτια Αξιωματικός, εγκατέλειψε την ήρεμη ζωή της Αθήνας και μαζί της μια λαμπρή επαγγελματική καριέρα, για ένα ιδανικό, την απελευθέρωση της Μακεδονίας και την επιστροφή στον εθνικό κορμό των παρασυρμένων από την βουλγαρική προπαγάνδα Μακεδόνων.

Η λαϊκή παράδοση κατέγραψε το θάνατο του Τέλλου Άγρα, με πολλά τραγούδια. Χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο σλαβόφωνο μοιρολόι.

Καπετάν Άγρας - Αντώνης Μίγγας. Μαζί στον αγώνα, μαζί και στο θάνατο

Νέμας μάικα, ζλάτνο τσέντο, ντα τα πλάκα; (Δεν έχεις μάνα, γλυκό παιδί, για να σε κλάψει;) Νέμας σέστρα, ντα τα ζάλια; (Δεν έχεις αδερφή, να σε πενθήσει;) Κάκ τα ιζλαζάγια; (Πώς σε ξεγέλασαν;) Κάκ τα ντόνισε ντα βα ουμπέσατ να ουρέχουτ; (Πώς σ’ έφεραν εδώ και σε κρέμασαν στην καρυδιά;) Ντα βα ντόνσατ να τσούζντι μέστου, (Να σε φέρουν σε ξένη γη,) τσούζντι μάικι ντα πλάκατ, (ξένες μάνες να σε κλάψουν,) τσούιντι σέστρι ντα βα ρέντατ. (ξένες αδερφές να σε μοιρολογήσουν.)

Σε ανάμνηση του θανάτου των δύο αγωνιστών, το χωριό Τέχοβο μετονομάστηκε αργότερα σε Καρυδιά (το δέντρο απ’ όπου απαγχονίστηκαν), ενώ το χωριό Βλάδοβο, όπου ενταφιάστηκαν έξω από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, είναι ο σημερινός Άγρας. Η δράση και ο μαρτυρικός θάνατος του Καπετάν Άγρα ενέπνευσαν στην Πηνελόπη Δέλτα το γνωστό μυθιστόρημά της «Στα μυστικά του Βάλτου».

Πηγές

Ἀνιχνευτές

ΤΕΛΛΟΣ ΑΓΡΑΣ: Άγνωστα στοιχεία (σειρά άρθρων)

ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑΣ, Ο ΗΡΩΑΣ ΜΟΥ… (φωτογραφικό υλικό)

Αγαπηνός Σαράντης (Καπετάν Τέλλος Αγρας)

ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑΣ

Ηλεία Τώρα : Τέλλος Άγρας

Γαργαλιάνοι : Τέλλος Άγρας

Pathfinder – Φωτογραφία Τ. Άγρα

http://www.istorikathemata.com/2014/10/1880-1907.html