Τυπολόγιο ἀρχαιοελληνικῶν ἀγγείων

Μελανόμορφος ελικωτός κρατήρας (570-565 π.Χ.)

Ύψος 66 εκ. Φλωρεντία, Museo Archeologico Etrusco, γνωστό ως αγγείο Francois, από τον Alessandro Francois που το ανακάλυψε το 1884 κοντά στο Chiusi (Σιένα, κεντρ. Ιταλία). Όλο το αγγείο είναι διακοσμημένο σε έξι ζώνες.

Τυπολόγιο ἀρχαιοελληνικῶν ἀγγείων

1ον) ‘Ο σ κ ύ φ ο ς είναι κοινόν ποτήριον,

2ον) Ἡ κ ύ λ ι ξ, λεπτότερον ποτήριον δι’ οἶνον χρησιμοποιούμενον εἰς τά συμπόσια καί τάς θρησκευτικάς τελετάς,

3ον) Ὁ κ ά ν θ α ρ ο ς, ποτήριον καί τούτο μέ μεγάλας λαβάς, χρησιμοποιούμενον εἰς θρησκευτικάς τελετάς. ‘Ο Διόνυσος παρουσιάζεται συχνά κρατῶν τοιοῦτον ποτήριον,

4ον) Ὁ κ ρ α τ ή ρ, ἀγγεῖον χρησιμοιτοιούμενον διά τήν ἀνάμειξιν τοῦ οἴνου μέ ὕδωρ. Χρησιμοποιεῖται εἰς τά συμπόσια καί τάς σπονδάς καί κατασκευάζεται ἀπό πηλόν, ξύλον ή καί ἀπό ἄργυρον μέ χείλη ἐπίχρυσα,

5ον) Ὁ ἀ μ φ ο ρ ε ύ ς, μέγα ἀγγεῖον, ὀνομαζόμενον οὕτω διά τάς δύο λαβάς καί χρησιμεῦον διά νά φυλάσσωνται ἐντός αὐτοῦ οἶνος, ἔλαιον, μέλι, ἐλαῖαι κλπ.,

6ον) Ὁ σ τ ά μ ν ο ς, πήλινον ἀγγεῖον εἰς τό ὁποῖον ἔθετον τόν οἶνον, διά νά μεταγγισθῆ πρός καθαρισμόν,

7ον) Ἡ ὑ δ ρ ί α, πήλινον δοχεῖον μέ δύο μικράς λαβάς ἐπί τῆς κοιλίας καί μίαν μεγάλην ἐπί τοῦ λαιμοῦ. Δι’ αὐτῆς μεταφέρουν αἱ γυναῖκες τό ὕδωρ ἐκ τῆς κρήνης κρατοῦσαι αὐτήν ἐπί τῆς κεφαλῆς μέ προσκεφάλαιον ἤ ἐπί τῶν ὤμων,

8ον) Ἡ ὑ δ ρ ο χ ό η, ὡς ἡ σημερινή κανάτα διά νίψιμον,

9ον) Ὁ ψ υ κ τ ή ρ, ἀγγεῖοιν πήλινον, τό ὁποῖον ἐχρησίμευε διά νά ψύχεται ὁ οἶνος,

10ον) Ἡ λ ή κ υ θ ο ς, μακρόλαιμον, μέ μίαν λαβήν, μυροδοχεῖον ἤ περιέχον τό ἔλαιον, διά τοῦ ὁποίου ἀλείφονται μετά τό λουτρόν. Ἀπαραίτητον ἀφιέρωμα εἰς τούς τάφους,

11ον) Ὁ λ έ β η ς, χάλκινον συνήθως σκεῦος μαγειρικόν. Μεγάλοι λέβητες ἐχρησίμευον καί διά τό νίψιμον τῶν χειρῶν κατά τάς σπονδάς ἤ τό πλύσιμον τῶν ποδῶν τῶν φιλοξενουμένων. Συχνά ἐδίδοντο και ὡς ἔπαθλα ἀγώνων εἰς τούς ἀθλητάς,

12ον) Τό ἀ λ ά β α σ τ ρ ο ν, μυροδοχεῖον ἀπό ἀλάβαστρον (παραλλαγή ὑδρομιγοῦς γύψου), ὕελον, ἄργυρον, χρυσόν.

Πηγή: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Δια την Α’ τάξιν των εξαταξίων Γυμνασίων ΟΕΣΒ 1959