Ένα βαρυσήμαντο άρθρο του Αλαίν Φρασόν (Alain Frachon), διευθυντή ειδήσεων της έγκυρης γαλλικής εφημερίδας Le Monde που πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά. Αναφέρεται στο μέλλον της ενωμένης Ευρώπης, το οποίο όχι μόνον δεν προβλέπεται ευοίωνο, αλλά οδηγείται πιθανότατα στην παταγώδη αποτυχία και την διάλυση. Το ερώτημα είναι τι θα γίνουν όλοι αυτοί, οι λεγόμενοι "Ευρωλιγούριδες", που μας είχαν ζαλίσει με τις βαρύγδουπες δηλώσεις και τις προσπάθειες να μας πείσουν ότι δεν πρέπει να αισθανόμαστε πια Έλληνες, αλλά Ευρωπαίοι πολίτες.
ΔΕΕ
Είναι καταδικασμένη η Ευρώπη σε διάλυση;
Δεν θέλουμε να χαλάσουμε τις διακοπές εκείνων που ακόμα πιστεύουν στην Ενωμένη Ευρώπη, αλλά τα νέα από το μέτωπο είναι άσχημα. Δεν είναι μόνο το τελευταίο έντυπο του αμερικάνικου περιοδικού Time (12 Ιουλίου), που χαρακτηρίζει την Ευρώπη ως «χαμένη ήπειρο», ούτε η τελευταία έκδοση του Newsweek (12 Ιουλίου), που θεωρεί τις ευρωπαϊκές τράπεζες χειρότερες από την Wall Street.
Υπάρχει κάτι πιο σοβαρό, μια έρευνα της αναγνωρισμένης αμερικάνικης επιθεώρησης «The American Interest» (Ιούλιος-Αύγουστος 2010) θέτει ένα απλό ερώτημα: «Μπορεί η Ευρώπη να ξαναξεκινήσει;»
Απάντηση: τίποτα δεν είναι πιο αβέβαιο.
Οκτώ δοκιμιογράφοι, τέσσερεις από τις ΗΠΑ και τέσσερεις από τη παλαιά ήπειρο, αναρωτιούνται για το μέλλον του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Κανένας από τους Αμερικανούς δεν μπορεί να κατηγορηθεί για «yankee» ή ότι κατέχεται από ευρωφοβία του τύπου των πρώτων σελίδων της Wall Street Journal, αντίθετα. Ομοίως, κανένας από τους Ευρωπαίους δεν ανήκει στο στρατόπεδο των Ευρω-σκεπτικιστικών. Εντούτοις, η διάγνωσή τους είναι ίδια. Εκτός απροόπτου, μάλλον απίθανο, η πτώση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), ως ιδιαίτερη οικονομική και πολιτική δύναμη, κρίνεται σχεδόν μη αναστρέψιμη. Θα ήταν το τέλος μιας όμορφης ιστορίας, ο αναγγελθείς θάνατος μιας αντίληψης που ανήκει στον εικοστό αιώνα.
Πρώτα απ’ όλα υπάρχει πρόβλημα πίστης. Για να συνεχίζει να υπάρχει η Ευρώπη ως πολιτικό σχέδιο, πρέπει καταρχήν οι πρώτοι ενδιαφερόμενοι να πιστεύουν σ’ αυτό το σχέδιο και όχι μόνο μερικοί της ελίτ, όσο σοφοί και καλοπροαίρετοι κι αν είναι. Όμως, οι Ευρωπαίοι αμφιβάλουν, λέει ο αμερικανός Kurt Volker, ειδικός στις διατλαντικές σχέσεις στο πανεπιστήμιο Johns Hopkins University, σχολή προηγμένων διεθνών σπουδών. "Γιατί να έχει πίστη ο κόσμος σε ένα μοντέλο που οι Ευρωπαίοι οι ίδιοι φαίνονται να μη πιστεύουν πια;".
Θα μπορούσε να απαντήσει κανείς σ’ αυτόν τον πρώην Πρεσβευτή των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ ότι οι δημοσκοπήσεις για τη δημοτικότητα της Ευρώπης στους ίδιους τους Ευρωπαίους δεν είχαν ποτέ σταθερή κατεύθυνση: μια προς τα κάτω, μια προς τα πάνω - ποτέ τίποτα οριστικό. Αλλά εάν το επιχείρημα της πίστης μπορεί να αμφισβητηθεί, πιο ισχυρή φαίνεται να είναι η απουσία μιας κοινής κατεύθυνσης: οι Ευρωπαίοι δεν συμφωνούν με το τι θα έπρεπε να είναι η Ένωση. Ο Γερμανός δημοσιογράφος της Welt, Michael Stürmer πιστεύει ότι οι ηγέτες της γηραιάς Ηπείρου θα μπορούσαν να αποφύγουν την κατάρρευση της ΕΕ. Δεν μπορούν ωστόσο να κρύψουν την αδυναμία τους να συμφωνήσουν στα ζητήματα εκείνα που θα καθιστούσαν την Ένωση πολιτικά ισχυρή , εντός και εκτός, ικανή να ασκήσει επιρροή σε όλο το κόσμο. Το ίδιο πιστεύει και ο Walter Laqueur, αυτός ο μεγάλος αμερικανός ιστορικός γερμανικής καταγωγής . Απογοητευμένος εραστής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης έγραφε το 2007 ένα βιβλίο θλίψης, με τον δραματικό τίτλο: «Οι τελευταίες ημέρες της Ευρώπης». Παρατείνοντας αυτή τη λυπημένη κραυγή στο The American Interest, παρατηρεί ότι η ΕΕ είναι, βεβαίως, μια ευρεία περιοχή ελεύθερου εμπορίου, αλλά τίποτα περισσότερο. Πέρα από μια συζητήσιμη κοινή αγροτική πολιτική και των διαρθρωτικών βοηθειών στις πιο καθυστερημένες περιοχές της, η Ένωση δεν υπάρχει: ούτε κοινή ενεργητική πολιτική, ούτε κοινή άμυνα, ούτε ιδιαίτερα κοινή διπλωματία που θα την προσδιόριζε σαν Μεγάλη μεταξύ Μεγάλων αυτού του κόσμου. Το συμπέρασμα του Laqueur είναι άγριο. Γράφει: Το Ευρωπαϊκό πρότυπο προσεγγίζει αυτό της Λατινικής Αμερικής. Αυτές οι χώρες που είναι έτοιμες να καθιερώσουν μια περιοχή ελεύθερου εμπορίου, «διατηρούν μια κοινή αρχαία κουλτούρα», «ζουν γενικά ειρηνικά μεταξύ τους και απέχουν να κάνουν ζημιά στον υπόλοιπο κόσμο»…
Η ΕΕ στερήθηκε από τύχη. Δεν έχασε το ραντεβού με τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Αυτοκρατορίας. Τις ενσωμάτωσε, αλλά αυτή η διεύρυνση – με καλό σκοπό - έγινε εις βάρος της εκβάθυνσής της. Ο παλαιός αυτός διαπληκτισμός δεν ανήκει στη ρητορική. Με είκοσι επτά χώρες η Ευρώπη δυσχεραίνεται, «στο σημείο που να μην μπορεί να πάρει μια απόφαση» για θέματα που ναι μεν ενοχλούν, αλλά που θα της προσέδιναν ένα βασικό σώμα: ενεργητική πολιτική, σχέσεις με το Ρωσία, σχέσεις με το Ισλάμ , σχέσεις με τη Τουρκία, κ.λπ.
Ο Pierre Hassner, Γάλλος ειδικός για τις διεθνείς σχέσεις, εξηγεί ότι αυτή η παράλυση έχει οδηγήσει τις μεγάλες χώρες - Γερμανία και Γαλλία – να επανεθνικοποιήσουν μερικές από τις πολιτικές τους. Όταν η διεύρυνση απαιτούσε διοίκηση με αυξημένο ομοσπονδιακό χαρακτήρα, «οι κύριες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν έπαψαν να αυξάνουν τις εθνικές εξουσίες τους».
Η κρίση του Ευρώ αποκάλυψε την ίδια εσωτερική αντίφαση. Η διαχείριση ενός κοινού νομίσματος απαιτεί μια εναρμόνιση των δημοσιονομικών πολιτικών, κάτι που εκθείασε η Γαλλία αλλά αρνήθηκε η Γερμανία . Πάντα το ίδιο εμπόδιο: η ύπαρξη του Ευρώ, όπως και της διεύρυνσης, υπέθεσε μια αύξηση «του ομοσπονδιακού συστήματος» στην ίδια στιγμή πού η έκφραση αυτή καταργήθηκε πολιτικά, δηλωνόταν αρνητικά και υποτίθεται ότι έφερνε επανάσταση στους πολίτες, εν ολίγοις σόκαρε τη δημοκρατία. Ιδού ο τρόπος της Ευρώπης να κάνει τα μισά πράγματα, μέχρι την αναπόφευκτη συνάντηση με τον τοίχο της πραγματικότητας.
Εσωτερική αντίφαση πάντα: σύμφωνα με το Βούλγαρο Ιβάν Krastev, η οικονομική Ευρώπη απαιτεί μια μεγαλύτερη μετανάστευση, ενώ η πολιτική Ευρώπη δεν το δέχεται. Η κατάρρευση της Ευρωπαϊκής δημογραφίας, η γήρανση του πληθυσμού καλούν περισσότερους μετανάστες, ενώ οι χώρες μέλη εμφανίζονται να μη είναι σε θέση να το ανεχτούν. Το κοινωνικό μέλλον της ΕΕ - χρηματοδότηση της υγείας και των συντάξεων - θα απαιτούσε να αναπροσανατολιστεί το Κράτος Πρόνοιας ευνοώντας τις δαπάνες της ένταξης των μεταναστών.
Καταδικάζουν την Ευρώπη τα τόσα χαμένα ραντεβού με την Ιστορία ; Οι συντάκτες υποτιμούν το επίπεδο της ολοκλήρωσης των νομοθεσιών μέσα στην ΕΕ, ένα ισχυρό παράγοντα της εσωτερικής εναρμόνισης. Παραμελούν ένα από μέρος του χαρακτήρα της. Είναι μια τρομερή μηχανή παραγωγής ενός Κράτους Δίκαιου, αλλά βεβαίως εσωτερικά των συνόρων. Εντούτοις θέτουν ερωτήματα που πονούν, ενώ οι Ευρωπαίοι δεν τα θέτουν καθόλου ή δεν τα θέτουν αρκετά.
Πηγή: http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/07/blog-post_2367.html
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου