Της Μ. Α. Μιμίκου (Καθηγήτριας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου)
Hμερομηνία δημοσίευσης: 02-07-10
Πηγή: http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_02/07/2010_406558
Θεματα Εθνολογιας, Ανθρωπολογίας, Αρχαιολογιας, Γλωσσολογιας, Κριτικης Ιδεων, Παιδειας, Κοινωνιας, Οικολογίας, Ιστοριας και Πολιτισμου
Ο ελληνισμός, στην ιστορική του πορεία των 4000 χρόνων, δημιούργησε αχανείς πολυεθνικές (αλλά ποτέ πολυπολιτισμικές) αυτοκρατορίες, είχε εμπορικές σχέσεις με δεκάδες λαούς και χώρες, υπέστη επιδρομές βαρβάρων λαών, κατακτήθηκε πλήρως ή εν μέρει από ξένους στρατούς, ενώ εκτοπίσθηκαν τμήματά του από προαιώνια ελληνικά εδάφη. Αποτέλεσμα όλων αυτών των ιστορικών εξελίξεων ήταν κάποιοι ελληνικοί πληθυσμοί να αλλοφωνήσουν, όπως ορισμένοι μικρασιάτες (τουρκόφωνοι Έλληνες), να λατινοφωνήσουν (βλαχόφωνοι Έλληνες), να σλαβοφωνήσουν (σλαβόφωνοι Έλληνες), να αλβανοφωνήσουν (αρβανιτόφωνοι Έλληνες) ή να ιταλοφωνήσουν (οι Γρεκάνοι της Magna Grecia). Εκείνο πάντως, που και επιστημονικώς είναι αδιαμφισβήτητο, είναι η διαπίστωση ότι η ομιλούμενη γλώσσα δεν αποτελεί πλέον απόλυτο εθνολογικό κριτήριο ταξινόμησης ενός πληθυσμού...
«εἷς ἐμοὶ μύριοι, εἰ ἄριστος ἦ » (Ένας άνθρωπος για μένα αξίζει όσο δέκα χιλιάδες, όταν είναι άριστος)
Ἡράκλειτος ὁ Ἐφέσιος (6ος/5ος αἰώνας π.Χ.)
«Όλβιος όστις ιστορίης έσχε μάθησιν»
(Ευτυχισμένος όποιος διδάχθηκε Ιστορία)
Ευριπίδης (Αρχαίος τραγικός ποιητής, 480-406 π.Χ.)
“...τόν τε μηδὲν τῶνδε μετέχοντα οὐκ ἀπράγμονα, ἀλλ' ἀχρεῖον νομίζομεν…”
[…και εκείνον που ουδόλως συμμετέχει (στα κοινά), δεν τον θεωρούμε φιλήσυχο (πολίτη), αλλά άτιμο…]
Θουκυδίδου, "Ιστορίαι" Β΄40
Τὸ δὲ τὴν πόλιν σοὶ δοῦναι οὐτ' ἐμὸν ἐστίν, οὔτ’ ἄλλου τῶν κατοικούντων ἐν ταύτῃ. Κοινῇ γὰρ γνώμῃ πάντες αὐτοπροαιρέτως ἀποθανοῦμεν καί, οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν.
Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, 1453
«Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές» Διονύσιος Σολωμός (1789-1857)
"...Γράφουν σοφοί άντρες πολλοί, γράφουν τυπογράφοι ντόπιοι και ξένοι διαβασμένοι για την Ελλάδα -ένα πράμα μόνον με παρακίνησε κι εμένα να γράψω, ότι τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσομεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μην λέγει ούτε ο δυνατός "εγώ", ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς "εγώ"; Όταν αγωνιστεί μόνος του και φκιάσει ή χαλάσει, να λέγει εγώ· όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λένε "εμείς". Είμαστε εις το "εμείς" και όχι εις το "εγώ". Και εις το εξής να μάθομεν γνώση, αν θέλομεν να φκιάσομεν χωριόν, να ζήσομεν όλοι μαζί. Έγραψα γυμνή την αλήθεια, να ιδούνε όλοι οι Έλληνες ν' αγωνίζονται δια την πατρίδα τους, δια την θρησκεία τους, να ιδούνε και τα παιδιά μου και να λένε: "Έχομεν αγώνες πατρικούς, έχομεν θυσίες", αν είναι αγώνες και θυσίες. Και να μπαίνουν σε φιλοτιμίαν και να εργάζονται εις το καλό της πατρίδας τους, της θρησκείας και της κοινωνίας.
Στρατηγός Μακρυγιάννης (1794-1864)
Γνῶμες, καρδιές, ὅσοι Ἕλληνες, ὅ,τι εἶστε μὴν ξεχνᾶτε,δὲν εἶστε ἀπὸ τὰ χέρια σας μονάχα, ὄχι. Χρωστᾶτε καὶ σὲ ὅσους ἦρθαν, πέρασαν, θὰ ᾿ρθοῦνε, θὰ περάσουν. Κριτές, θὰ μᾶς δικάσουνοἱ ἀγέννητοι, οἱ νεκροί...
Κωστῆς Παλαμᾶς (1859-1943)
"Ζωντόβολα μη φοβάσθε την ΑΛΗΘΕΙΑ.
Η Αλήθεια δεν σκοτώνει,
τα ΨΕΜΜΑΤΑ καταθάπτουν τους Λαούς"
Περικλής Γιαννόπουλος (1870-1910)
"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)
«Να ξέρετε πως αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει. Θα μας σώσει από την βρώμα όπου κυλιούμαστε, θα μας σώσει από την μετριότητα και από την ψοφιοσύνη, θα μας λυτρώσει από τον αισχρό τον ύπνο, θα μας ελευθερώσει. Αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονία, εμείς θα σωθούμε...»
«Μαρτύρων και Ηρώων αίμα», 1907
Ίων Δραγούμης (1878-1920)
«Γι' αυτά που δεν μπορούμε να μιλήσουμε, γι' αυτά πρέπει να σιωπούμε» Tractatus Logico-Philosophicus - Κεφάλαιο 7
"The limits of my language mean the limits of my world". "Tractatus Logico-philosophicus"
Λούντβιχ Βιτγκενστάϊν (1889-1951)
Τις ημύνθη περί πάτρης;
Και τι πταίει η γλαυξ, η θρηνούσα επί ερειπίων; Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδος. Αυτοί οι πολιτικοί, αυτοί οι βουλεπταί, εκατάστρεψαν το έθνος, ανάθεμά τους. Κάψιμο θέλουν όλοι τους! Τότε σ' εξεθέωναν οι προεστοί κ' οι 'γυφτοχαρατζήδες', τώρα σε 'αθεώνουν' οι βουλευταί κ' οι δήμαρχοι.
Αυτοί που είχαν το λύειν και το δεσμείν εις τα δύο κόμματα, τους έταζαν 'φούρνους με καρβέλια', δώσαντες αυτοίς ουχί πλείονας των είκοσι δραχμών μετρητά, απέναντι, καθώς τους είπαν, και παρακινήσαντες αυτούς να εξοδεύσουν κι απ' τη σακκούλα τους όσα θέλουν άφοβα, διότι θα πληρωθούν μέχρι λεπτού, σύμφωνα με τον λογαριασμόν, όνήθελαν παρουσιάσουν.
Το τέρας το καλούμενον επιφανής τρέφει τη φυγοπονίαν, την θεσιθηρίαν, τον τραμπουκισμόν, τον κουτσαβακισμόν, την εις τους νόμους απείθειαν. Πλάττει αυλήν εξ αχρήστων ανθρώπων, στοιχείων φθοροποιών τα οποία τον περιστοιχίζουσι, παρασίτων τα οποία αποζώσιν εξ αυτού…
Μεταξύ δύο αντιπάλων μετερχομένων την αυτήν διαφθορά, θα επιτύχει εκείνος όστις ευπρεπέστερον φορεί το προσωπείον κ' επιδεξιώτερον τον κόθορνον.
Άμυνα περί πάτρης θα ήτο η ευσυνείδητος λειτουργία των θεσμών, η εθνική αγωγή, η χρηστή διοίκησις, η καταπολέμησις του ξένου υλισμού και πιθηκισμού, του διαφθείροντος το φρόνημα και εκφυλίσαντος σήμερον το έθνος, και η πρόληψις της χρεοκοπίας.
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
στην εφημερίδα «Ακρόπολις» 115 χρόνια πριν
«Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει».
Νίκος Καζαντζάκης
«Ασκητική»
3 σχόλια:
''Για να 'μπορέσουν οι φοιτητές να αποκτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες και καλύτερες πληροφοριακές δεξιότητες,ώστε να αναζητούν,αξιολογούν και χρησιμοποιούν αποτελεσματικά πληροφορίες,ποιο θα ήταν κατά τη γνώμη σου ένα ιδανικό σενάριο παροχής πληροφοριακής εκπαίδευσης εκ μέρους του πανεπιστημίου;''
Αφορμώμαι κατόπιν έρευνας της κ.Χριστίνας Κανάκη,υπεύθυνης στη Βιβλιοθήκη του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών,και,ευκαιρίας δοθείσης από το συγκεκριμένο δημοσίευμα-παρουσίαση του κ.Ευαγγελίδη,σημειώνω τη σύντομη αλλά και ημιτελή απάντησή μου για το θέμα και χωρίς να λησμονώ την αρχική ερώτηση.Παρέθεσα το ερώτημα και έπεται η συγγραφή μου.
Το αξιόλογο (ελληνικό) πανεπιστήμιο θα 'μπορούσε να δρα στοχευμένα ως εξής:
α.Με εξειδικευμένα σεμινάρια εκμάθησης Η/Υ(βασικές γνώσεις και τυφλό σύστημα γραφής) καθώς και χρήσης από πλευράς των ιθυνόντων του Α.Ε.Ι. σύγχρονων,καινοτόμων πληροφοριακών συστημάτων ικανών να ανταποκρίνονται άμεσα και τελεσφόρα στις αυξημένες σημερινές ανάγκες του φοιτητή για έρευνα και μελέτη.
β.Η ευρεία κατάρτιση των στελεχών μιας ακαδημα'ι'κής βιβλιοθήκης είναι απαραίτητη και επιβαλλόμενη από την εποχή και τις τωρινές συνθήκες καθώς και όχι,όμως,τόσον αυτονόητη,όπως με λύπη παρατηρώ από μεριάς μου σε αρκετές λόγω,προφανώς,προβλημάτων χρηματοδότησης και εξεύρεσης οικονομικών πόρων αλλά και γνωστικής ανεπάρκειας των κατόχων των θέσεων του πανεπιστημίου ή και,αλλού,διοικητικής-εσωτερικής φύσης προβλημάτων.Η επανεκπαίδευση και επανακατάρτιση μέσω εκπόνησης προγραμμάτων από τη διοικητική ηγεσία των πανεπιστημιακών χώρων φαντάζει,λοιπόν,προς τούτο,λίαν ευεργετική για όλους,διδάσκοντες και διδασκόμενους,και βελτιώνει -κοθότι αλλάζει- τόσο την ημερήσια λειτουργία όσο και -βαθμιαίως- την εικόνα του πανεπιστημίου σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο.Το αναβαθμίζει και το καθιστά ελκυστικό από το σημείο της περιθωριοποίησής του από τα κοινωνικά δρώμενα και του ''άσημου'' χαρακτήρα τμημάτων του.
γ.Ιδανικά σενάρια και σχέδια ουδέποτε υπήρξαν και ουδέποτε θα υπάρξουν.Καλυτερεύσεις και ανανεώσεις γίνονται μέσω προσπαθειών που αποδίδουν και άλλων ενεργειών που αποτυγχάνουν ή που είναι ακόμη στα σκαριά,κατά την προετοιμασία.Πραγματισμός επάνω από όλα και σύνεση σε κάθε περίπτωση.Έτσι,η σωστή πληροφοριακή εκπαίδευση προ'υ'ποθέτει σειρά βημάτων του πανεπιστημίου:έγκαιρη και ασφαλή πληροφόρηση των σπουδαστών για τη δυνατότητα πλοήγησης στο διαδίκτυο αλλά και,κυρίως,δυνατότητα εύρεσης στοιχείων από συγγράμματα ταξιθετημένα καλά στα ράφια της βιβλιοθήκης διαμέσου μιας ιντερνετικής αναζήτησης σε κατάλληλα διαμορφωμε΄νη ηλεκτρονική βιβλιοθήκη.Επιπλέον,μια ιδέα πρωτοπόρα αλλά και ένα δυσχερέστατο και τιτάνιο εγχείρημα για όποιον θα το επιχειρούσε -χωρίς να ανατρέπη ή να καμώνεται πως θα ανατρέψη τα μέχρι στιγμής ισχύοντα,το γενικότερο επικρατούν καθεστώς των πραγμάτων στο παραδοσιακό βιβλίο- θα ήταν η εγγραφή του περιεχομένου γνωστών επιστημονικών βιβλίων όλων των επιστημών,όλων των κλάδων της επιστήμης από εγνωσμένους και καταξιωμένους αλλά και διαχρονικούς και πάντοτε επίκαιρους.Φερ'ειπείν Γιουνγκ,Φρόιντ,Φίσερ,Μπερνάνκε,Στίγκλιτζ,Κοντ κ.ά.Η ανάρτησή τους στο διαδίκτυο,ώστε να υπάρχη ανέξοδη και ταχύτατη πρόσβαση από κάθε ενδιαφερόμενο,με τον μελετητή-φοιτητή,αντί να υποχρεώνεται να χάνη σημαντικό χρόνο της ημέρας του ψάχνοντας και άχρηστες πληροφορίες,να επικεντρώνεται στα βασικά,τεκμηριωμένα και τεκμαιρόμενα σποράδην ''κατεβάζοντας'' ό,τι τον απασχολεί για την εργασία του.Το εγχείρημα εδράζεται,βεβαίως,σε έμπειρα και γρήγορα χέρια που θα αναλάβουν να το φέρουν σε πέρας έως τέλους ή και να στοχοθετήσουν να το φέρουν μέσω οικονομικών κινήτρων από την κεντρική διοίκηση του πανεπιστημίου,τον πρύτανη και τους καθηγητές αλλά και το κράτος με τακτικές και έκτακτες επιχορηγήσεις κάθε φορά που διαβλέπεται η αποδοτικότητα φοιτητών,καθηγητών και λοιπών στελεχών (βιβλιοθηκονόμων,καθαριστριών,γραμματειακών υπαλλήλων κ.ά.) στην εφαρμοσμένη έρευνα και όταν χρόνο με το χρόνο ανυψώνεται το κύρος και η επιρροή του Α.Ε.Ι. αυτού στην κοινωνία.
Στον αχρήματο Τύπο (Free Sunday,18.07.2010) διαβάζω άρθρο του Δημήτρη Χρυσικόπουλου τιτλοφορούμενο ''Ψηφιακός ΄΄Εύδοξος΄΄ για τα πανεπιστημιακά συγγράμματα'',όπου προτείνεται -και εφαρμόζεται ήδη,μερικώς,σήμερα- η διαδικτυακή καταχώριση των ακαδημα'ι'κών εγχειριδίων όπως και άλλες (μελλοντικές) ψηφιακές εφαρμογές-υπηρεσίες των Α.Ε.Ι. κατά τη διεθνή πρακτική (ανάπτυξη και διάθεση ηλεκτρονικών μαθημάτων,ζωντανή μετάδοση διαλέξεων,δημιουργία επιστημονικών κοινωνικών δικτύων,τηλεπαρακολούθηση μαθημάτων από άλλα ιδρύματα κ.ά.).
Η ψηφιοποίηση είναι εξαιρετικά σημαντική τη σημερινή εποχή και αποδίδει εύχυμους καρπούς για όλους,για όλη την κοινωνία και,ιδίως,για την ερευνητική-επιστημονική κοινότητα,παγκόσμια και εθνοκρατική.Είναι καιρός να έχουμε,πια,προ των οφθαλμών μας ένα παγκόσμιο δίκτυο ψηφιοποιημένων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων(δωρεάν Τύπος ''Athens Voice'',σελ.26,άρθρο της Ελένης ΚΜπιρμπίλη με τίτλο ''Ψηφιοποιημένη Ανδρίτσαινα''),όπου η ευχέρεια ενός εκάστου ενδιαφερόμενου ερευνητή-πολίτη αυτού του τόπου για άμεση πρόσβαση στις πρωτογενείς επιστημονικές και ιστορικές πηγές πληροφόρησης και γνώσης θα είναι εξάπαντος εξασφαλισμένη και όπου θα δίνονται,έτσι,τα χρονικά περιθώρια για σοβαρή,απερίσπαστη επιστημονική έρευνα και συγγραφή.Η σάρωση συγγραμμάτων αναδεικνύεται αξιόπιστη λύση αλλά απαιτεί,βεβαίως,δυνατούς χρηματοδότες και ειδικούς συμβούλους που θα εκπαιδεύσουν το ακαδημα'ι'κό προσωπικό και θα το εξοικειώσουν με την πληροφορική εις τρόπον ώστε να έχη βεβαιωθή η γνωστική επάρκειά των αφενός και η δυνατότητα μεταδοτικότητας αυτών των γνώσεων πληροφορικής που απεκόμισαν στους φοιτητές μέσω της διοργάνωσης σεμιναρίων και διαλέξεων στον πανεπιστημιακό χώρο.
Στην Ελλάδα χρειάζεται,ασφαλώς,να έχουμε τον ανάλογο σκεπτικισμό και τη νηφαλιότητα κατενώπιον των οφθαλμών της ψυχής μας για να κρίνουμε και να προσπαθούμε από τα ''ταπεινά'' και ''΄μικρά'' να αρχίζουμε μια σ υ ν ο λ ι κ ή ανάνηψη και ανασυγκρότηση στη Χώρα αθόρυβα και χωρίς τυμπανοκρουσίες ότι κάνουμε και κάτι σπουδαίο και μεγαλοπιανόμαστε προκειμένου να μη γίνουμε υπερόπτες χωρίς βαθύτερο,ουσιαστικό περιεχόμενο,ώστε,αφενός,να αποφεύγεται μια ανιαρή και δίχως πρακτικό,εμφανές αποτέλεσμα και αντίκρισμα προοπτικής,εκτεταμένη δεοντολογία ψευδοδιδασκαλικής και απατηλής φύσης μεταπτυχιακού φοιτητή και,αφετέρου,να υπερβαίνεται η αδυναμία για νέες,ακομμάτιστες και ποιοτικές ελληνικές ιδέες καθώς και ο αναμηρυκασμός και η αναπαραγωγή παρωχημένων γνώσεων άλλων εποχών.Ακόμη και η απάντησή μου με αυτό τον τρόπο πρέπει να εκλαμβάνεται από τους αναγνώστες,τολμώ να 'πώ,εφόσον έχουμε να κάνουμε με αληθινά προοδευτικούς Έλληνες πολίτες και ελευθερόφρονες ανθρώπους και ό χ ι με καταστάσεις απλώς καταγραφής μουσειακής και αρχειακής μορφής ή υπομνημάτισης-υπενθύμισης!Η αλλαγή μ α ς αποζητεί ριζοσπαστισμό και γενναιότητα,ισχύ και διαύγεια και μεστότητα νου και λόγων καθώς και εντατικότητα,δηλαδή συνέπεια και σταθερότητα,παρεμβατικών πράξεων!Οι καρποί προ'υ'ποθέτουν κλάδους και δένδρα,ό χ ι θάμνους και χόρτο!
Μια αναγκαία συμπλήρωση:
''......εις τρόπον ώστε να έχη βεβαιωθή η γνωστική επάρκειά των αφενός και η δυνατότητα μεταδοτικότητας,αφετέρου,αυτών των γνώσεων πληροφορικής που απεκόμισαν στους φοιτητές μέσω της διοργάνωσης σεμιναρίων και διαλέξεων στον πανεπιστημιακό χώρο.''
Δημοσίευση σχολίου