Ισραήλ: Από συνεργάτης πιθανός ανταγωνιστής

Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο-ανάλυση του Παναγιώτη Τσαγγάρη που δημοσιεύθηκε στην κυπριακή έκδοση της εφημερίδας "Καθημερινή" σχετικά με τα συμφέροντα και τους ανταγωνισμούς που αναμένεται να προκύψουν στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων (πετρέλαιο και προς το παρόν, φυσικό αέριο) μεταξύ των κρατών στην ανατολική Μεσογειο. Ας μας προβληματίσει.

ΔΕΕ

Ισραήλ: Από συνεργάτης

πιθανός ανταγωνιστής

Πρώτη επιλογή του Τελ Αβίβ η Ελλάδα, μπαίνει και η Κρήτη στο παιχνίδι για τερματικό υγροποίησης αερίου

Του Παναγιώτη Τσαγγάρη

 Στόχος της Λευκωσίας είναι να προχωρήσει σε κοινοπραξία με πολλές εταιρείες για τερματικό.

Οι επιλογές του Tελ Αβίβ θα εξαρτηθούν κυρίως από τις αποφάσεις της Κύπρου για την κατασκευή τερματικού και τον «καταμερισμό ποσοστών».

Την ώρα που δημοσίως προαγγέλλεται Μνημόνιο Συναντίληψης Κύπρου, Ισραήλ και Ελλάδας στον τομέα της Ενέργειας, στο παρασκήνιο διαμορφώνονται νέα δεδομένα, τα οποία κάθε άλλο παρά προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι, αφού το Τελ Αβίβ αφήνει πλέον ανοικτό το ενδεχόμενο «παράκαμψης» της Λευκωσίας και κατ’ ευθείαν συνεργασία με την Αθήνα.

Το ενδεχόμενο αυτό, συνεργασίας Τελ Αβίβ με Ελλάδα αντί με Κύπρο για τη διοχέτευση του φυσικού του αερίου στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι θα έχει αρνητικές συνέπειες για την Κύπρο, μιας κάτι τέτοιο θα σήμαινε αυτομάτως και τη μετατροπή του εν δυνάμει «συνεργάτη» σε εν δυνάμει «ανταγωνιστή». Όλες οι επιλογές από πλευράς Ισραήλ εξετάζονται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, και καμία οριστική απόφαση δεν έχει ληφθεί, ωστόσο η άμεση και «κατ’ αποκλειστικότητα» συνεργασία με την Ελλάδα ήταν και παραμένει στις προτεραιότητες του εβραϊκού κράτους, σύμφωνα με την ίδια πληροφόρηση.

Το τερματικό προβληματίζει

Πιο συγκεκριμένα δύο ζητήματα προβληματίζουν το Τελ Αβίβ. Πρώτον, η καθυστέρηση που παρατηρείται από πλευράς κυπριακής κυβέρνησης ως προς την τελική της απόφαση για την παραχώρηση στην Delek του 30% των δικαιωμάτων που κατέχει η Noble στο οικόπεδο «Αφροδίτη» προκαλεί αρκετό προβληματισμό στο δώματα των αρμοδίων φορέων του Τελ Αβίβ. Δεύτερο σημείο που προκαλεί εξίσου τον ίδιο έντονο προβληματισμό είναι «η σύνθεση και η συμμετοχή δυνάμεων στον τερματικό στην Κύπρο».

Σύμφωνα με ανθρώπους που ασχολούνται με το ζήτημα «η Κύπρος για να μπορεί να κατασκευάσει από μόνη της τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου και να είναι βιώσιμος πρέπει να διαθέτει αποθέματα πέραν των τεσσάρων τρισεκατομμυρίων ποδών φυσικού αερίου, καθώς και να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για συνεχή και απρόσκοπτη ροή φυσικού αερίου προς το τερματικό», δήλωσε στην «Κ» ειδικός επί του θέματος. «Συνεπώς είναι άκρως αναγκαίο ή τουλάχιστον επί του παρόντος άκρως απαραίτητο για την Κύπρο να έχει στη διάθεσή της προς υγροποίηση και τα αποθέματα του Ισραήλ», σημείωσε το ίδιο πρόσωπο.

Το θέμα του τερματικού βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων στο Τελ Αβίβ ως προς το ενεργειακό μέλλον του Ισραήλ και μια ενδεχόμενη «ασύμφορη και άνιση συμμετοχή εταιρειών ισραηλινών συμφερόντων στο τερματικό της Κύπρου, ίσως ωθήσει το Ισραήλ προς άλλες επιλογές», σημείωσε χαρακτηριστικά διπλωματική πηγή. «Είναι γεγονός ότι μια μεγάλη ποσότητα του αερίου που θα υγροποιείται στο τερματικό της Κύπρου θα προέρχεται από ισραηλινά κοιτάσματα. Συνεπώς, ανάλογη θα πρέπει να είναι και η συμμετοχή στο τερματικό», πρόσθεσε, για να επισημάνει πως «σε διαφορετική περίπτωση είναι πολύ πιθανό το Ισραήλ να ψάξει για άλλες επιλογές».

Εναλλακτικές επιλογές

Μια τέτοια επιλογή είναι η υγροποίηση του φυσικού αερίου σε πλωτή μονάδα, στον χώρο άντλησης του φυσικού αερίου και απ’ εκεί η μεταφορά του με πλοία σε ελληνικά λιμάνια και κατόπιν η διακλάδωσή του στην Ευρώπη με την κατασκευή χερσαίων αγωγών. Αν και μια τέτοια επιλογή είναι αρκετά πιο δαπανηρή εν συγκρίσει με την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού προς την Κύπρο και υγροποίηση του αερίου σε τερματικό, η πρώτη προσφέρει το πλεονέκτημα στο Ισραήλ ότι «μπορεί να κάνει κουμάντο από μόνο του, σε συνεργασία με την Αθήνα, στα δικά του αποθέματα». Η επιλογή αυτή εξετάζεται λεπτομερώς από πλευράς Τελ Αβίβ, όπως επίσης και η κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού και τερματικού στην Κρήτη.

Καθόλου άσχετες προς τούτο το ενδεχόμενο δεν ήταν και οι δηλώσεις που έγιναν από πλευράς του υφυπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ, την περασμένη εβδομάδα, Ντάνι Αγιαλόν, κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Αθήνα ότι, «όραμά μας, είναι να γίνει η Ελλάδα ενεργειακός κόμβος» ενώ σημείωσε πως μέσα στους στόχους του Ισραήλ είναι η κατασκευή αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου, μέσω Κρήτης στην Ευρώπη, καθώς και η κατασκευή τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου, και όπως τόνισε ο κ. Αγιαλόν, «η κατασκευή του αγωγού είναι εξαιρετικής σημασίας». Άλλωστε, όπως έγραψε και παλαιότερα η «Κ» αρχικός στόχος του Τελ Αβίβ στον τομέα Ενέργειας ήταν η συνεργασία του με την Αθήνα, η οποία όμως το «παρέπεμψε» στην Κύπρο χωρίς ωστόσο αυτό να θεωρείται πως η Ελλάδα «αυτοεξαιρέθηκε» από το παιχνίδι ή ότι δεν μπορεί να γίνει συνδυασμός των δύο.

«Κοινοπραξία πολλών το τερματικό»

Επί του παρόντος οι τρεις χώρες, Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ, εμφανίζονται επισήμως αποφασισμένες να προχωρήσουν σε συνεργασία από κοινού στον τομέα της Ενέργειας εξ ου και το Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ των τριών χωρών που ετοιμάζεται να υπογραφεί αρχές του 2012, ενώ η Κύπρος φαίνεται να προχωρεί και το θέμα της ΑΟΖ με τον Λίβανο, το οποίο εκκρεμεί εδώ και χρόνια. Ωστόσο, οι τελικές επιλογές του Ισραήλ θα εξαρτηθούν από αρκετούς παράγοντες και κυρίως από τις αποφάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας ως προς την κατασκευή του τερματικού και τον «καταμερισμό ποσοστών» στη διαχείρισή του, οπότε και αναλόγως, το Τελ Αβίβ είτε θα επιλέξει ως σταθμό υγροποίησης του δικού του αερίου την Κύπρο είτε θα οδηγηθεί σε άλλες επιλογές, όπως η κατ’ ευθείαν συνεργασία με Ελλάδα.

Από πλευράς της η Λευκωσία διαμηνύει πως δεν είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε κοινοπραξία για το τερματικό μόνο με μία εταιρεία. «Για το τερματικό δεν τίθεται θέμα ή τουλάχιστον στόχος μας δεν είναι να προχωρήσουμε με μόνο μία εταιρεία. Θα εξετάσουμε το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί, όταν είμαστε έτοιμοι να δούμε το θέμα. Στόχος είναι η συμμετοχή πολλών εταιρειών. Αυτό απαιτεί και το εθνικό συμφέρον», σημείωσε χαρακτηριστικά στην «Κ» αρμόδια κυβερνητική πηγή.

http://www.atlaspantouproperties.com/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=67850&show=Y