Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα, ραγιάδες έχεις, μάννα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι…
(Κωστής Παλαμάς)

Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2013

Ανασκόπηση αναρτήσεων 2013


Ανασκόπηση αναρτήσεων 2013

Επιλέξαμε 12 αναρτήσεις, μια από κάθε μήνα του χρόνου που πέρασε, για να θυμηθούμε διάφορα κείμενα αυτού του ιστολογίου, με κριτήριο το αυξημένο ενδιαφέρον που έδειξαν γι' αυτά οι αναγνώστες.
ΔΕΕ 
Ιανουάριος
σάββατο, 12 Ιανουαρίου 2013
Οι ξενόφερτες «Μέτσκες»

Οι ξενόφερτες «Μέτσκες» 
και η αλλοίωση της τοπικής 
πολιτιστικής μας ταυτότητας

Πριν μερικές μέρες η Έδεσσα ρυπάνθηκε και πάλι αισθητικά και ηχητικά από τα καμώματα ορισμένων μασκοφόρων ενός περίεργου φορέα, ο οποίος εμφανίζεται ως συνεχιστής κάποιων ανύπαρκτων τοπικών (;) παραδόσεων. Αναφέρομαι, όπως θα έγινε αντιληπτό, στον σύλλογο «Μέτσκες» (=αρκούδες), στον οποίο πρωταγωνιστούν κάποια άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως «μακεντόντσι», μιας υπό κατασκευήν, εδώ και μερικά χρόνια, ψευτομειονότητας στον βορειοελλαδικό χώρο. Το άσχημο στην περίπτωση είναι ότι έχουν παρασύρει και έχουν εγγράψει στον εν λόγω σύλλογο και ορισμένους καλοπροαίρετους ή αφελείς συμπολίτες μας, οι οποίοι πιστεύουν ότι συμμετέχοντας συμβάλλουν στην διατήρηση της παράδοσης! Θεωρώ λοιπόν ότι είναι καιρός να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα ώστε να διαλυθούν οι όποιες παρανοήσεις, ώστε να αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του...

[Η συνέχεια εδώ: http://ethnologic.blogspot.gr/2013/01/blog-post.html]


Φεβρουάριος
τρίτη, 26 Φεβρουαρίου 2013 
Το φοβικό "ελληνικό" ΥΠΕΞ

Είναι παλιά η διαπίστωση ότι το Υπουργείο Εξωτερικών έχει μεταβληθεί εδώ και δεκαετίες σε άντρο ανθελληνικών μεθοδεύσεων με πρωταγωνιστές τους διάφορους πολιτικάντηδες που έχουν παρελάσει από εκεί παριστάνοντας την "πολιτική ηγεσία" του. Οι ίδιοι έχουν εμφυσήσει ένα πνεύμα εθνικής μειοδοσίας και φοβικής αντιμετώπισης των ανθελληνικών ενεργειών από άλλες χώρες εις βάρος της πατρίδας μας και των εθνικών μας συμφερόντων. Οι χαρακτηρισμοί που του έχουν αποδοθεί κατά καιρούς (Υπουργείο Εξωτερικών τεμενάδων, Ανθελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών κλπ) απεικονίζει μια θλιβερή κατάσταση που κάποιοι εξαιρετικοί Έλληνες διπλωμάτες δεν μπόρεσαν να αντιστρέψουν δυστυχώς. Το κείμενο που ακολουθεί περιγράφει κάποιες πτυχές αυτής της απαράδεκτης κατάστασης. 
ΔΕΕ 

Το φοβικό "ελληνικό" ΥΠΕΞ 

Άδοξα έληξε για τον πρώτο, η δικαστική διαμάχη μεταξύ του πρώην πρόξενου Θεόδωρου Οικονόμου-Καμαρινού με το Υπουργείο Εξωτερικών. Η δικαστική απόφαση που εξέδωσε το δικαστήριο ήταν εις βάρος του Θ. Καμαρινού ο οποίος μετά από αυτό παραιτήθηκε από το διπλωματικό σώμα. Ως γνωστόν, οι αλβανικές αρχές και οι εθνικιστικοί κύκλοι της Αλβανίας είχαν ενοχληθεί βαθύτατα όταν ο πρώην – πλέον – Έλληνας διπλωμάτης… τόλμησε να αναφερθεί σε ελληνική μειονότητα στην Κορυτσά. Το γεγονός είχε συμβεί κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Γενικού Προξενου Κορυτσάς. Το ΥΠΕΞ για να μην τους κακοκαρδίσει, τον είχε σκανδαλωδώς παραπέμψει στη δικαιοσύνη για… παράβαση καθήκοντος.
[Η συνέχεια εδώ: 

Μάρτιος
Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2013
Η Έδεσσα στο στόχαστρο των Σκοπιανών!


Η Έδεσσα στο στόχαστρο των Σκοπιανών!
Του Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη

Η Έδεσσα και η περιοχή της έχουν μπει εδώ και καιρό στο στόχαστρο των Σκοπιανών και των κάθε λογής ιθαγενών φερεφώνων τους. Τα τελευταία χρόνια επιχειρούν συστηματικά να μεταλλάξουν την πολιτιστική κληρονομιά και τις παραδόσεις των ντόπιων γηγενών Ελλήνων μέσω της αλλοίωσης του ιδιώματος, των χορών, της μουσικής, των τοπικών ενδυμασιών και των εθίμων, όπως έχουμε αναλύσει σε προηγούμενο άρθρο μας με τίτλο "Η πολιτιστική γενοκτονία εις βάρος των ντόπιων Μακεδόνων Ελλήνων"http://ethnologic.blogspot.gr/2012/09/blog-post_14.html.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα και απόδειξη των προαναφερθεισών μεθοδεύσεων υπήρξε η εισαγωγή στην Έδεσσα ξενόφερτων εθίμων, όπως οι διαβόητες "Μέτσκες" στις οποίες είχα επίσης αναφερθεί ("Οι ξενόφερτες «Μέτσκες» και η αλλοίωση της πολιτιστικής μας ταυτότητας" http://ethnologic.blogspot.gr/2013/01/blog-post.html), τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα εισαγόμενο "έθιμο" με προέλευση την πόλη Πρίλεπ των Σκοπίων, όπου κάθε χρόνο γίνονται εκδηλώσεις δήθεν "λαογραφικού" περιεχομένου που προωθούνται από ένα κρατικό σκοπιανό Ίδρυμα (Institute on Old Slavic Culture). Πριν στεγνώσει το μελάνι από την δημοσίευση του εν λόγω άρθρου σε τοπική εφημερίδα, με την ανοχή των τοπικών αρχών και την στήριξη Δημοτικής Επιχείρησης, εμφανίστηκαν οι "αρκουδιάρηδες του Πρίλεπ" να συμμετέχουν στο καρναβάλι της Έδεσσας με πινακίδες στην κυριλλική γραφή που δήλωναν την ταυτότητά τους.

[Η συνέχεια εδώ: http://ethnologic.blogspot.gr/2013/03/blog-post_29.html]


Απρίλιος
Σάββατο, 20 απριλίου 2013

Κύπρος: «The party is over»


Ένα κείμενο-άποψη για το πως έφτασε η Κύπρος στην οικονομική κρίση και μάλιστα γραμμένο στην κυπριακή διάλεκτο, κάνει θραύση στο διαδίκτυο. Αξίζει όχι μόνον να διαβαστεί, αλλά να μελετηθεί και να προβληματίσει.  Όσοι γνωρίζουν καλά ελληνικά θα το καταλάβουν. Για τους υπόλοιπους, λυπάμαι...
ΔΕΕ
Κύπρος: «The party is over»


Εδώ τζιε πάρα πολλά χρόνια, ΟΛΟΙ οι πιο κάτω εκάμναμεν ένα μεγάλο ΠΑΡΤΥ, το οποίον είχαμε την ψευδαίσθηση ότι εν θα ετέλειωνεν ποττέ:

Εβάλλαμε εμείς τζιε οι ξένοι (Ρώσσοι, Καλαμαράδες, Εγγλέζοι κ.λπ.) τις καταθέσεις μας στις 2 μεγάλες τράπεζες μας, Τράπεζα Κύπρου (ΤΚ) τζιε Λαϊκή Τράπεζα (ΛΤ) έναντι ενός εξωπραγματικά ψηλού επιτοκίου που εν υπήρχε πουθενά στην Ευρωζώνη.

Εμείς εψηφίζαμεν τα Διοικητικά Συμβούλια (ΔΣ) των 2 τραπεζών ΤΚ τζιε ΛΤ.

Τα ΔΣ που εμείς εψηφίζαμε επαίρναν εμαζεύκαν τούτην ούλλην την απίστευτην ρευστότητα, δεν εξέραν τι να την κάμουν, τζιε εκάμναν super risky investments για να δείχνουν super κέρδη. Επίαν στην Ελλάδα, επίαν στην Ρωσσία, επίαν στην Σερβία, επίαν στην Ρουμανίαν, επίαν στην Αγγλία, εν έμεινε καντούνι της Ευρώπης που εν επίαν οι γκουρού τραπεζίτες μας, εκ Καϊμακλίου τζιε Άι Δεμέτη ορμώμενοι, για να το παίξουν “expert bankers” ανά την Ευρώπην.


Μάιος

σάββατο, 18 μαΐου 2013 

Η Ρουμανία διεκδικεί τους βλαχόφωνους Έλληνες!


Η Ρουμανία διεκδικεί τους βλαχόφωνους Έλληνες!

Αποστομωτική απάντηση της Παγκόσμιας Βλάχικης Αμφικτιονίας
με επιστολή της, στην Πρεσβεία της Ρουμανίας στην Αθήνα

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΒΛΑΧΙΚΗ ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ

Μέτσοβο 15/5/2013
Αρ. Πρωτ: 10


Εξοχότατε κύριε Πρέσβυ,
Σε συνέχεια προσφάτου υιοθετήσεως από το Ρουμανικό Κοινοβούλιο τροποποιήσεως επί του άρθρου 1 του νόμου 299/13.11.2007, η Παγκόσμια Βλαχική Αμφικτιονία, ως ανώτερο αιρετό συλλογικό όργανο που εκπροσωπεί τις ανά την υφήλιο ενώσεις και συλλόγους των Ελλήνων Βλάχων κι ελληνικής καταγωγής βλαχόφωνων της Διασποράς, επισημαίνει τα εξής:

[Η συνέχεια εδώ: http://ethnologic.blogspot.gr/2013/05/blog-post_18.html]

Ιούνιος
δευτέρα, 3 ιουνίου 2013
Περί μειονοτήτων, ιθαγενών και Σκοπιανολογίας

Περί μειονοτήτων, ιθαγενών 
και Σκοπιανολογίας
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης

Αγαπητή «αιγαιάτισσα» (θα μου επιτρέψετε να σας προσφωνήσω έτσι, αντί του κακόηχου και βάρβαρου «μπελομόρσκα»),
Επιστρέφοντας χθες στην Έδεσσα ενημερώθηκα ότι αναρτήσατε ένα κείμενο με τίτλο «Παραπληροφόρηση!» που απευθυνόταν σε εμένα προσωπικά. Ομολογώ ότι προβληματίστηκα, όταν είδα την ημερομηνία δημοσίευσης που ήταν η 1η Απριλίου, εάν έπρεπε να σας απαντήσω, σκεφτόμενος μήπως πρόκειται για κάποιο πρωταπριλιάτικο αστείο, αλλά διαβάζοντας την ανάρτηση διαπίστωσα ότι αυτά που γράφετε τα ισχυρίζεστε στα σοβαρά. Στο κείμενό σας μου καταμαρτυρείτε τα εξής εκπληκτικά:

«Ο κ. Ευαγγελιδης ως συνήθως, επιδίδετε στην παραπληροφόρηση!
Καμιά οργάνωση στην Έδεσσα δεν προσπαθεί να «δημιουργήσει μειονότητα» διότι είναι αδύνατο να είναι κάποιος ιθαγενής στον τόπο του και ταυτόχρονα να θεωρείται «μειονότητα». Δεν είμαστε μειονότητα κανενός έθνους η κράτους εκτός ελληνικών συνόρων, αλλά ιθαγενής λαός που ζει στην προγονική και ιστορική πατρίδα του. Θα μπορούσαν ποτέ οι γηγενείς Ελληνοκύπριοι να θεωρηθούν «ελληνική μειονότητα» στον τόπο τους, την Κύπρο? Σε καμία περίπτωση! 

Ιούλιος

δευτέρα, 1 ιουλίου 2013


Καλό Καλοκαίρι!


Καλό Καλοκαίρι!

Φίλες και Φίλοι: Όπως ξαναγράψαμε, ο Ιούλιος σηματοδοτεί παραδοσιακά την επίσημη έναρξη της περιόδου των θερινών διακοπών στην Ελλάδα. Η ιστοσελίδα μας θα ακολουθήσει αυτήν την παράδοση με απουσία δύο μηνών περίπου. Ευχόμαστε στους φίλους και αναγνώστες μας να περάσουν ένα ευχάριστο καλοκαίρι και να προετοιμαστούν για έναν χειμώνα κάπως καλύτερο (ας ελπίσουμε) από τον προηγούμενο...

ΔΕΕ
Αύγουστος

παρασκευή, 30 αυγούστου 2013
Η περίπτωση της Συρίας: μια γεωπολιτική ανατροπή

Αυτές τις μέρες παίζεται ένα απίστευτο γεωπολιτικό παίγνιο στην "γειτονιά" μας, που οι επιπτώσεις του θα είναι ανυπολόγιστες και πιθανότατα μη ελέγξιμες από τους εμπνευστές του, όπως συνέβη συχνά στο παρελθόν. Ας ευχηθούμε ότι η χώρα μας θα επηρεαστεί όσο το δυνατόν λιγότερο αν και όταν καίγεται το σπίτι του γείτονα, δύσκολο να μείνεις ανέπαφος. Θεωρώ ότι όλοι μας πρέπει να είμαστε ενημερωμένοι για το διακύβευμα και κυρίως να κρατάμε κλειστά τα αυτιά μας στα παπαγαλάκια των αμερικανικών συμφερόντων. Η εξαιρετική ανάλυση του φίλου και εκλεκτού Συνέλληνα, Στρατηγού ε.α. Ιωάννη Παρίση, από τους σημαντικότερους στρατηγικούς αναλυτές της χώρας μας, κατά την γνώμη μου, πιστεύω ότι πρέπει να διαβαστεί με προσοχή από τον καθένα μας.
ΔΕΕ
Η περίπτωση της Συρίας: 
μια γεωπολιτική ανατροπή

Δρ. Ιωάννης Παρίσης
(Το άρθρο αυτό προέρχεται κυρίως από το βιβλίο μου Η ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΘΑΛΑΣΣΑ, Εκδόσεις Λιβάνη, Απρ. 2013)
Αυτό που κατ’ ευφημισμό μάλλον απεκλήθη «Αραβική άνοιξη», εξελίχθηκε στη Συρία κατά τρόπο τελείως διαφορετικό από τις άλλες αραβικές χώρες. Μάλλον δεν υπήρξε καθόλου «άνοιξη», αλλά η χώρα πέρασε κατευθείαν σε έναν βαρύ «χειμώνα». Τα αντικρουόμενα συμφέροντα της ΕΕ και των ΗΠΑ με εκείνα της Ρωσίας και της Κίνας δεν επέτρεψαν την οποιαδήποτε δυναμική παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών. Τα πράγματα περιπλέχθηκαν ακόμη περισσότερο εξαιτίας της υποστήριξης που παρέχει το Ιράν προς το καθεστώς Άσαντ, που οφείλεται, φαινομενικά τουλάχιστον, στο κοινό σιιτικό δόγμα-άξονα. Αυτό προκαλεί ανησυχίες στο Ισραήλ, ενώ ενδιαφέρον, για τα δικά τους διαφορετικά συμφέροντα, προβάλλουν η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία.

Σεπτέμβριος

δευτέρα, 30 σεπτεμβρίου 2013

Το Σιωνιστικό Κίνημα και η Κύπρος

Το Σιωνιστικό Κίνημα 
και η Κύπρος

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ

Στα τέλη του 19ου αιώνα αναδύθηκε στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη το Εβραϊκό εθνικό κίνημα το οποίο διασυνδέθηκε από την αρχή με το σκοπό της δημιουργίας εβραϊκής εθνικής εστίας στην Παλαιστίνη, ως μόνιμη λύση στο «Εβραϊκό Πρόβλημα» στην Ευρώπη, και το οποίο έγινε ευρέως γνωστό με το όνομα «Σιωνιστικό Κίνημα».

Το όνομα αυτό προέρχεται από την εβραϊκή λέξη «Σιών», η οποία αποτελεί την ονομασία ενός βουνού πλησίον των Ιεροσολύμων και σταδιακώς η λέξη ταυτίστηκε με την ίδια την πόλη. Στην εβραϊκή ιστορία η λέξη έλαβε συμβολικό χαρακτήρα δηλώνοντας τον πόθο των εβραίων να επιστρέψουν στην προγονική γη, κάθε φορά που εξαναγκάζοντο σε εξορία από τα εδάφη τους.

Το κίνημα αυτό θεσμοθετήθηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας, όπου πραγματοποιήθηκε το πρώτο συνέδριο το 1897 και ιδρύθηκε η Διεθνής Σιωνιστική Οργάνωση. Εμπνευστής και αργότερα ηγετική μορφή του κινήματος υπήρξε ο Αυστρο-Ουγγρικής καταγωγής Θήοντορ Χερτζλ (1860-1904), ο οποίος εξελέγη πρώτος πρόεδρος του Οργανισμού. Η δράση του υπήρξε καταλυτική για τη μετέπειτα δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Το όραμά του το περιέγραψε στο βιβλίο «Το Εβραϊκό Κράτος» το οποίο εξεδόθη το 1896.

Η Κύπρος, λόγω της γειτνίασης με την Παλαιστίνη, άρχισε να μπαίνει στους σιωνιστικούς σχεδιασμούς πρώτα ως βρετανική περιοχή που θα μπορούσε να ανταλλαγεί με την υπό οθωμανική κατοχή τότε Παλαιστίνη και αργότερα ως ασφαλής προορισμός εποικισμού από Εβραίους, προτού μετακινηθούν στον τελικό προορισμό που ήταν η Παλαιστίνη. Εις αμφότερες τις περιπτώσεις οι σχεδιασμοί προσέκρουσαν στην κατηγορητική άρνηση των Βρετανών, οι οποίοι ιεραρχούσαν το νησί ψηλά στο γεωστρατηγικό τους σχεδιασμό στην περιοχή, λόγω του δόγματος συγκράτησης της Ρωσίας μακριά από τα θερμά ύδατα της Μεσογείου και λόγω της εγγύτητας της Κύπρου προς τη Διώρυγα του Σουέζ. Ένας άλλος λόγος που αποδυνάμωνε αυτή την ιδέα ήταν η έλλειψη υποστήριξης της από την πλειοψηφία των Εβραίων που συμμετείχαν στα σιωνιστικά συνέδρια, με αποτέλεσμα τόσο η ιδέα όσο και εγχείρημα εποικισμού της Κύπρου να περιοριστούν σε ένα μικρό κύκλο εβραίων σιωνιστών και να μην τύχουν ευρείας αποδοχής και υποστήριξης.

Οκτώβριος

σάββατο, 19 οκτωβρίου 2013

Τι ήταν ο "Μακεδονικός Αγών": Ομιλία Δ. Ε. Ευαγγελίδη
Χωριό Καρυδιά Έδεσσας: 
Εγκαίνια Μουσείου Άγρα-Μίγκα

Ομιλία Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη
στα εγκαίνια του Μουσείου
Σάββατο, 19 Οκτωβρίου 2013

Τι ήταν ο «Μακεδονικός αγών»;
Ένας συνοπτικός ορισμός είναι ο ακόλουθος:
«Η προσπάθεια απελευθέρωσης της Μακεδονίας από τον ζυγό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και η Ένωσή της με τις ήδη απελευθερωμένες περιοχές της νοτιότερης Ελλάδος». Με διαφορετικά λόγια θα μπορούσαμε να τον περιγράψουμε και ως την συνέχεια της εθνεγερσίας του 1821 για την εθνική ολοκλήρωση του ελληνισμού. Και τούτο διότι οι Μακεδόνες συντονίστηκαν αμέσως με την Επανάσταση, οι δε σφαγές της Χαλκιδικής και το ολοκαύτωμα το 1822 της γειτονικής μας Νάουσας (όπου 25 παλληκάρια από την Καρυδιά έπεσαν ηρωϊκά μπροστά στον ναό του Αγ. Δημητρίου) μας γεμίζουν μεν θλίψη, αλλά παράλληλα μας απαγορεύουν να παραβλέψουμε ή ακόμη χειρότερα, να λησμονήσουμε, την συμμετοχή και προσφορά των Μακεδόνων Ελλήνων στους εθνικούς αγώνες.
Στο σημείο αυτό θα μου επιτρέψετε ένα σχόλιο: Συχνά ακούω ή διαβάζω, δυστυχώς ακόμη και σε σχολικά εγχειρίδια, για τον «μακεδονικό αγώνα του 1904-1908»! Απαντώντας στους επιπόλαιους αυτούς (για να το θέσω ευγενικά), θέλω τους ενημερώσω ότι ο Μακεδονικός Αγώνας υπήρξε μια αργόσυρτη, οδυνηρή και πολυαίμακτη διαδικασία που κορυφώθηκε την περίοδο 1904-1908 και αυτή είναι η ιστορική πραγματικότητα.
Ας θυμηθούμε λοιπόν κάποια γεγονότα-ορόσημα που σφράγισαν την πορεία του: 



Νοέμβριος

παρασκευή, 29 νοεμβρίου 2013

Γκρεκάνικα,τα κατωιταλιώτικα ελληνικά

Γκρεκάνικα, 
τα κατωιταλιώτικα ελληνικά

Τα γκρεκάνικα ή γκρίκο όπως είναι γνωστά τα κατωιταλιώτικα ελληνικά μιλιούνται από τις ελληνόφωνες κοινότητες των Γκρεκάνων στα δύο άκρα της ιταλικής μπότας,στην Απουλία και την Καλαβρία.Προέρχονται είτε από τα δωρικά που μιλιούνταν στις εκεί ελληνικές αποικίες στη Μεγάλη Ελλάδα είτε ,σύμφωνα με μια άλλη άποψη,από τη μεσαιωνική ελληνική.Έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την ιταλική γλώσσα αφού παρέμειναν αποκομμένα από τον ελληνικό κορμό για μεγάλο χρονικό διάστημα και εξελίχτηκαν ανεξάρτητα. Γράφονται στο λατινικό αλφάβητο αλλά και στο ελληνικό.

Προέλευση 
Σχετικά με την προέλευση των γκρεκάνικων έχουν διατυπωθεί δύο κύριες θεωρίες: Η πρώτη διατυπώθηκε πρώτα από τον Γερμανό γλωσσολόγο Ροντς, ο οποίος υποστήριξε ότι τα κατωιταλιώτικα είναι απευθείας απόγονος των δωρικών ελληνικών που μιλιούνταν στη Μεγάλη Ελλάδα,αφού παρουσιάζουν πολλούς δωρισμούς που δεν συναντώνται σε καμία άλλη διάλεκτο της ελληνικής πλην βέβαια της τσακωνικής στην Πελοπόννησο.Η άποψη αυτή γίνεται δεκτή από τους περισσότερους 'Ελληνες γλωσσολόγους.
Η δεύτερη άποψη ξεκίνησε και είναι δημοφιλής στην Ιταλία και σύμφωνα με αυτή τα γκρεκάνικα είναι απόγονος της βυζαντινής ελληνικής, από την εποχή μετά την οθωμανική κατάκτηση του ελλαδικού χώρου, η οποία είχε σαν επακόλουθο την μετακίνηση ελληνόφωνων ομάδων από την Πελοπόννησο κυρίως στην Κάτω Ιταλία.
Η επικρατούσα άποψη στο σύνολο των επιστημόνων είναι ότι τα γκρεκάνικα εξελίχθηκαν από την μεσαιωνική ελληνική, αλλά διατηρούν και ένα δωρικό υπόστρωμα.


Δεκέμβριος

τρίτη, 24 δεκεμβρίου 2013

Τα Κάλαντα των Χριστουγέννων

Τα Κάλαντα των Χριστουγέννων

Τα "κάλαντα" των Χριστουγέννων (παραφθορά της λατινικής λέξης calendae = νεομηνίες), είναι ένα έθιμο που προέρχεται από το Βυζάντιο ("άσματα Αγερμού", κατά τους βυζαντινούς), με απώτερη καταγωγή από το αρχαιοελληνικό έθιμο της "Ειρεσιώνης". Οι Πατέρες της Εκκλησίας κατά τους Βυζαντινούς χρόνους απαγόρευαν ή απέτρεπαν αυτό το έθιμο ως καταγόμενο από τις ειδωλολατρικές εορτές των ρωμαϊκών Καλενδών που είχε καταδικάσει η ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδος το 680 μ.Χ., αποκαλούντες τους συμμετέχοντες σ΄ αυτό "Μηναγύρτες". Η ημέρα που ψάλλονται τα κάλαντα, η παραμονή των Χριστουγέννων, σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος ονομάζεται "Κάλαντα" (Κόλιντα, Κόλεντα, Κόλιαντα), με εξαίρεση τη νήσο Μήλο που ψέλνονταν μόνο τη παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Στο σλαβόφωνο ιδίωμα της Μακεδονίας Κόλιντα Μπάμπω σημαίνει "Κάλαντα γιαγιά" δηλ. "Ήρθαν Χριστούγεννα γιαγιά" και όχι βέβαια "σφάζουν, γιαγιά" (όπως φαντάσθηκαν κάποιοι, με την ευκολία της λαϊκής παρετυμολογίας) διότι τότε θα έλεγαν "κόλιατ' μπάμπου". Υπενθυμίζω ότι και στην Βουλγαρία η λαϊκή ονομασία των Χριστουγέννων (= Божик или Божич - Μπόζικ ή Μπόζιτς) είναι Коледа (Κόλεντα) που κατάγεται και αυτή μέσω Βυζαντίου από τις ρωμαϊκές καλένδες. Υπενθυμίζω επίσης ότι ο Άγιος Βασίλης στα Βουλγαρικά ονομάζεται Дядо Коледа (Ντιάντο Κόλεντα = Ο παππούς των Χριστουγέννων).
Το άρθρο της Νεκταρίας Καραντζή που ακολουθεί περιέχει πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το θέμα.
ΔΕΕ

Η παράδοση που ζούμε...
Όσο κι αν οι εποχές αλλάζουν και εκατομμύρια γενιές διαδέχονται η μία την άλλη, δημιουργώντας καινούριους πολιτισμούς και κοινωνίες, οι άνθρωποι, ανά τον κόσμο και ανέκαθεν, επιμένουμε, κάποιες μέρες του χρόνου, να σταματάμε τα ρολόγια και να καταργούμε τον μεταξύ μας χρόνο. Έθιμα, με χιλιάδες χρόνια ζωής, που ζωντανεύουμε έστω για λίγο, κρατούν σφιχτή την μακραίωνη αλυσίδα του πολιτισμού μας.


Δεν υπάρχουν σχόλια: