Η ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΩΝ (1)

Η ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΩΝ

H διαστρέβλωση της ιστορίας και η καπηλεία του τοπικισμού

Ένα κείμενο γραμμένο εν όψει της συμπλήρωσης 150 χρόνων 

από την Ένωση, το 2014

Του Γιώργου Σκλαβούνου

Αντί εισαγωγής                                                                

Xαρακτηριστικοί ιστορικοί σταθμοί και ιστορικής σημασίας γεγονότα στο Κράτους των Ιονίων, από της ιδρύσεως του (μέχρι και την Ένωση του με την Ελλάδα στα 1864) που αποκαλύπτουν τις επιρροές και τις προκλήσεις που συνετέλεσαν στην διαμόρφωση της Εθνικής και πολιτικής συνείδησης των Επτανησίων αλλά και στην ταυτότητα και τους υπερ-τοπικούς ορίζοντες, της επτανησιακής πνευματικής και πολιτικής ηγεσίας. 

Με την συνθήκη του Campo Formio (1797), επέρχεται η «κατάλυση» της Δημοκρατίας της Βενετίας, η οποία κατείχε τα Ιόνια και η παραχώρηση των Ιονίων στη Γαλλία του Ναπολέοντα. Τα Ιόνια προσαρτώνται στην Γαλλική επικράτεια και μετατρέπονται, από τον απελευθερωτή των λαών Ναπολέοντα, σε νομούς του Γαλλικού κράτους. Η Γαλλική επιθετικότητα, από την Ιταλία μέχρι την Ρηνανία και από την Αίγυπτο μέχρι τη Συρία οδήγησε σε διεθνείς ανακατατάξεις και σε αλυσιδωτές αντι-Ναπολεόντιες συνθήκες συμμαχίας. 

Στο πλαίσιο της Β΄ αντι-Ναπολέοντιας συμμαχίας συγκροτούνται και οι συνθήκες που επηρέασαν το μέλλον των Ιονίων Νήσων: α) μεταξύ Ρωσίας - Οθωμανικής Αυτοκρατορίας 3 Ιανουαρίου 1799 και β) μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, 5 Ιανουαρίου 1800. Με την πρώτη συνθήκη διασφαλιζόταν η ελεύθερη διέλευση του Ρωσικού στόλου από τα στενά των Δαρδανελίων και η συνεργασία των στόλων Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Μεσόγειο, με την δεύτερη, εκτός των άλλων, η Μεγάλη Βρετανία εγγυότανε την ακεραιότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για 8 χρόνια. 

Στις 3 Μαρτίου 1799 η Γαλλική φρουρά της Κέρκυρας παραδίδεται στον Ρώσο Ναύαρχο Ουσακώφ και τον Τούρκο Ναύαρχο Κατήρ Μπεη. Στην κατάληψη της Κέρκυρας από τους συνεργαζόμενους στόλους των Ρωσοτούρκων η συμμετοχή των Επτανησίων στο Ρωσικό στόλο και των Κερκυραίων στην εκ των έσω υποστήριξη της κατάληψης υπήρξε καθοριστική 

1800. (21 Μαρτίου). Τα Ιόνια Νησιά συγκροτήθηκαν ως το πρώτο νεο-Ελληνικό κράτος στη σύγχρονη ιστορία, με την συνθήκη της Κωνσταντινούπολης. 

Η συνθήκη συγκρότησης του φέρει την υπογραφή της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σε μια από τις ελάχιστες ιστορικές στιγμές, μεταξύ τους συνεργασίας. Αυτή την εποχή η Ελληνική και συγκεκριμένα η Κερκυραϊκή παρουσία στην Ρωσική αυλή είναι σημαντική .Ειναι η παρουσία, της γιγάντιας μορφής, της Ελληνικής Εθνικής αναγέννησης, της Ορθοδοξίας και της μεγάλης μορφής του Ευρωπαϊκού διαφωτισμού, ο Κερκυραίος Ευγένιος Βούλγαρης. Είναι ο άνθρωπος που με το έργο «Στοχασμοί εις τους παρώντας κρισίμους καιρούς του Οθωμανικού κράτους» εισηγήθηκε την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την ανασύσταση της Βυζαντινής ως αναγκαίας για την Ευρωπαϊκή ειρήνη και ασφάλεια. Πρόταση που υιοθέτησε από η Αικατερίνη και προσπάθησε να υλοποιήσει σε συνεργασία με τον Αυτοκράτορα της Αυστρίας Ιωσήφ τον Β. Μετά από μακρόχρονη και επιτυχημένη πνευματική προσφορά στην Ευρώπη ο Βούλγαρης βρίσκεται στη Μόσχα από το 1775 .Προσωπικός φίλος των πανίσχυρων στη Ρωσική ιεραρχία εξουσίας, αδελφών Ορλώφ και του Γρηγόρη Ποτέμκιν. Μέλος της Αυτοκρατορικής Ακαδημίας της Ρωσίας από το 1787, Αρχιεπίσκοπος Σλαβινίου και Χερσώνος, το 1776 μυστικοσύμβουλος της Αικατερίνης, υπεύθυνος του κολεγίου για την μόρφωση των παιδιών της Ρωσικής αριστοκρατίας, δάσκαλος στην Ελληνική γλώσσα, του Ρώσου πρίγκιπα Κωνσταντίνου προοριζομένου από την Αικατερίνη για Αυτοκράτορα του νέου ΒΥΖΑΝΤΊΟΥ. 

Έγραφε η Αικατερίνη στον Ιωσήφ της Αυστρίας:
«Έχω την πεποίθησιν, ως εκ της απεριορίστου εμπιστοσύνης, την οποίαν τρέφω προς υμάς,ότι εάν αι επιτυχίαι ημών εν τω τουρκικώ πολέμω επιτρέψωσιν ημιν ν’απαλλάξωμεν την Ευρώπην εκ του εχθρού του Χριστιανικού ονόματος και να τον εκδιώξωμεν από την Κωνσταντινούπολι,η Υ.Μ. δεν θα μου αρνηθεί την συνδρομήν της προς ανίδρυσιν της αρχαίας Ελληνικής μοναρχίας επι των ερειπίων της βαρβάρου οσμανικής κυβερνήσεως, υπό τον ρητόν εκ μέρους μου όρον να διατηρήσω την μοναρχίαν ταύτην όλως ανεξάρτητον της εμής, αναβιβάζουσα επί του ανεγερθησομένου θρόνου τον νεώτερον εγγονόν μου, τον μέγαν δούκαν Κωνστσταντίνον. Ο νέος μονάρχης θα παραιτηθεί ταυτοχρόνως πάσης αξιώσεως επί της ρωσικής μοναρχίας, διότι τα δύο στέματα δεν δύνανται και δεν πρέπει να ενωθούν ποτέ επί της αυτής κεφαλής. Την αυτήν υποχρέωσιν θέλει αναλάβει εν καιρώ ευθέτω ο υιός μου μέγας δουξ διάδοχος και ο πρωτότοκος αυτού υιός. Το κατ’ εμέ είμαι ετοίμη να παράσχω δι’εμε και τους διαδόχους μου πάσαν διαβεβαίωσιν ότι δεν θέλομεν επιζητήσει ποτέ την συνένωσιν των δύο μοναρχιών υπό ένα ηγεμόνα. Σύνορα του Ελληνικού κράτους θα είναι προς την Ρωσίαν ο Ευξεινος, προς την Αυστρίαν αι κτήσεις, τας οποίας θα προσλάβει η Υ.Μ. δια της πτώσεως της βαρβάρου κυβερνήσεως, και πρό την Δακίαν ο Δούναβης. Αι νήσοι του Αρχιπελάγους θα τεθούν επίσης υπό την εξουσίαν του αναγερθησομένου κράτους.» 
Ο Ιωσήφ της Αυστρίας απάντησε ότι δέχεται κατ’αρχήν την πρότασιν αλλά ότι η Πελοπόννησος, η Κρήτη και η Κύπρος έπρεπε να παραχωρηθούν εις την Βενετίαν. Η Αικατερίνη ανταπάντησε ότι θεωρεί την Πελοπόννησο, την Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου αναπόσπαστο τμήμα του νέου κράτους. (Διονυσίου Κοκκινου Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ τόμ 1, σελ. 95, βλ. επίσης Σάθας: Τουρκοκρατουμενη Ελλάς σελ 541 και Μαρξ Ένγκελς "Η Ελλάδα η Τουρκία και το Ανατολικό ζήτημα" εκδ. Γνώση). 

Η αποδοχή του Βούλγαρη στους κύκλους της Ρωσικής εξουσίας του επιτρέπει να προσκαλεί τον συμπατριώτη και φίλο του, Νικηφόρο Θεοτόκη (τον επίσης μέγιστο ,στην αρετή, τη σοφία, την προσφορά και την επιρροή, βλ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΘΕΟΤΟΚΗΣ 1731-1800, Υπό Ελένης Κούκουτ, Εν Αθηναις 1973) να του παραδίδει την θέση του, ως αρχιεπισκόπου Σλαβινίου και Χερσώνος το 1779. Σημειωτέων ότι ο Βούλγαρης είχε διατελέσει διευθυντής της Μαρουσαίας Σχόλης στα Γιάννενα, της Αθωνιάδας στο Άγιο Όρος, της Μεγάλης του Γένους Σχολής στην Κωνσταντινούπολη. Μεταξύ των μαθητών του συγκαταλέγονται μορφές όπως οι Κοσμάς ο Αιτωλός και ο Ιώσιπος ο Μοισιόδαξ. Με δυο τέτοια τέκνα της Κέρκυρας στην «καρδιά» της ρωσικής ηγεσίας, δεν υπήρξε ατύχημα της ιστορίας η ρωσική μεταχείριση στα Ιόνια. 

Η εκ μέρους της Μεγάλης Βρετανίας αναγνώριση της συνθήκης και του κράτους των Ιονίων ακολούθησε εφ' όσον οι τρεις δυνάμεις αποφάσισαν να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση της Γαλλικής επιθετικότητας στη Μεσόγειο. 

Το νεοσύστατο κράτος θα ήταν φόρου υποτελές στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και υπό την προστασία της Ρωσίας. 

Τραγική, αλλά απόλυτα αληθινή ιστορική αλήθεια και ιστορική εμπειρία για τους Επτανησίους αποτελεί το γεγονός ότι ενώ με την Ρωσοτουρκική κατοχή συγκροτούνται τα Επτάνησα ως το πρώτο νεοελληνικό κράτος, οι αλλεπάλληλες Γάλλο-Αγγλικές κατοχές που ακολούθησαν επεδίωξαν παντί τρόπω την κατάλυση του. 

1802. Με τη συνθήκη ειρήνης της Αμιένης (Amiens) η Γαλλία αναγνωρίζει την επικυριαρχία της Οθωμ. Αυτοκρ. στην Αίγυπτο και την ανεξαρτησία των Ιονίων. 

1803. Πέφτει το Σούλι και οι Σουλιώτες εγκαθίστανται στην Κέρκυρα 

1803. Ο Ιωάννης Καποδίστριας εκλέγεται Γραμματέας της Ιονίου Πολιτείας και στις 14/Ιουνίου 1803 με εισήγηση του, η Γερουσία απεφάσισε την σύσταση σχολείου διά την εκπαίδευση των υπαλλήλων: «Πάντες οι εν ενεργεία υπάλληλοι, οικονομικών υπηρεσιών, στρατιωτικών, ενικής διοικήσεως και όσοι ήθελον αποσταλεί υπό των τοπικών κυβερνήσεων, υπόκεινται εις τους κανονισμούς και την πειθαρχίαν της δημοσίας εκπαιδεύσεως των υπαλλήλων. Εις τα δημόσια μαθήματα δύνανται να προσέρχονται και νέοι επιθυμούντες να εκπαιδευθώσι.».
Τον κανονισμό ίδρυσης και λειτουργίας του σχολείου αναλαμβάνει ο ίδιος ο Καποδίστριας καθώς και τη διασφάλιση των αναγκαίων πόρων. 

1805. Ο Ιωάννης Καποδιστριας θεμελιώνει το έργο της Εθνικής πνευματικής αναγέννησης, όχι με την δημιουργία του πρώτου δημόσιου σχολείου, αλλά κυρίως με τις γιγάντιες μορφές που φροντίζει να διορισθούν ως καθηγητές αυτού του σχολείου και προφανώς να συνεργαστούν ως εθνικοί αναμορφωτές και όχι ως εκπαιδευτικοί καριέρας. 

1805. Ο Χριστόφορος Περραιβός και ο Ανδρέας Ιδρωμένος διορίζονται καθηγητές στο σχολείο της Τενέδου το πρώτο δημόσιο σχολείο στα Ιόνια. 

Ο μεν Περραιβός της «Εθνικής Γλωσσης», ο δε Ανδρέας, ιερεύς, Ιδρωμένος, «Της Ανωτέρας Γραμματικής και Ελληνικής Φιλολογίας.» 

(Η εκπαίδευσης εν Επτανήσω 1453-1864. Ιστορική μελέτη. Κ. Δαφνή. Κέρκυρα 1956.σελ45-51). 

Η ιστορική σημασία αυτής του παράλληλου διορισμού δεν έχει επισημανθεί ούτε φυσικά αξιολογηθεί από την ιστορική έρευνα (εκτός της αναφοράς μου, Ο Άγνωστος Καποδιστριας, εκδ Παπαζήση, 2011, σελ,89-91, Ο Ιωάννης Καποδίστριας ως συνεχιστής του Ρήγα, όπου δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη σημαντική, στενότατη, σχέση Καποδίστρια-Περαιβου. 

Ανδρέας Ιδρωμένος, μαχόμενη φλογερή ψυχή της μαρτυρικής και ηρωικής κοινότητας των ξεριζωμένων Παργίων στην Κέρκυρα. Συνομιλητής και αυτός του Ρήγα, ισότιμος του Κοραή στην αρχαωγνωσία, βαθύτατος γνώστης της εκκλησιαστικής οργάνωσης και της εποχής του αλλά της Ορθόδοξης πνευματικής παράδοσης. Φίλος και συναγωνιστής των Σουλιωτών. Είναι αυτός που θα εκφωνήσει τον εναρκτήριο λόγω για τα εγκαίνια της Σχολής της Τενέδου. 

Ο Περαιβός στενός συνεργάτης και «απόστολος» στην οργάνωση του Ρήγα( Χιώτης (Λόγος Βιογραφικός Περί Διονυσίου Ρώμα Εκφωνηθείς ενώπιον του νεκρού αυτού. υπό Π. Χιώτου27 Ιουλίου 1857. Εν Ζακύνθω 1857,σελ12) συνδετικός κρίκος και η ηγετικότερη μορφή αναμεσα στις ξεριζωμένες Σουλιώτικες οικογένειες. διορίζεται από τον Ιωάννη Καποδιστρια δάσκαλος, στο πρώτο δημόσιο σχολείου που ιδρύει ο Ι.Κ στην Κέρκυρα και έκτοτε μετατρέπεται σε βασικό του συνεργάτη. .Αποτελεί τον ζωντανό σύνδεσμο της οργάνωσης του Ρήγα με τον Καποδιστρια. 

1805. Πεντε χιλιάδες Έλληνες (μεταξύ αυτών Σουλιώτες) και ο Αναγνωσταράς συμμετέχουν στον Ρωσικό στρατό του Ιονίου, στην εκστρατεία της Νεάπολης 

1806. Η Έκδοση του μανιφέστου της Ελληνικής Εθνεγερσίας της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ. Πιθανότερος συγγραφέας της οποίας θεωρείται ο Ανδρέας Ιδρωμένος. (βλέπ.,Ελληνική Νομαρχία. Ήτοι Λόγος περί Ελευθερίας. Φιλολογική απομνημείωση, κείμενο–σχόλια-εισαγωγή Γ. Βαλέτας. Μελετήματα Ν. Α. Βέης-Μ. Σιγούρος. εκδ, Αποσπερίτης Αθηνα, σελ 21α). Η Κερκυρα έχει καταστεί το επαναστατικό κέντρο δράσης και του Ιδρωμένου και του Περραιβου. 

Ο γιος της Κύπριας ξεριζωμένης μάνας, ο Ιωάννης Καποδίστριας, δεν κάνει τις επιλογές του με τοπικιστικά κριτήρια, δεν αναζητά ως συνεργάτες υποτακτικούς. Αναζητά ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΑ ΑΦΟΣΙΩΜΕΝΟΥΣ ικανούς στην προσφορά, στην ανιδιοτέλεια και την συνεργασία. 

1806. Ο μεγάλος διωγμός των κλεφτών στο Μοριά και τη Ρούμελη, που οδηγεί πολλούς μεταξύ αυτών και τον Κολοκοτρώνη, στα Επτάνησα, ενισχύοντας τόσο την μαζική συμμετοχή άτακτων οπλαρχηγών και αρματολών στο Ιονικό και το Ρωσικό στρατό αλλά κυρίως διαμορφώνοντας τις συνθήκες της μεταξύ τους γνωριμίας και συνεργασίας. 

1806. Μεγάλη συνάντηση οπλαρχηγών στην Κέρκυρα με τον Ιωάννη Καποδιστρια για την προετοιμασία της Άμυνας της Λευκάδας. 

1807. Μάιος Ο Ι. Καποδιστριας οργανώνει επιτυχώς την Άμυνα της Λευκάδας, απέναντι στις δυνάμεις του επιτιθέμενου Αλή Πασά, με καθολική συμμετοχή, σε στεριά και θάλασσα, των Ελλήνων αρματολών και κλεφτών. Στα επινίκια, κατά τους ιστορικούς, δόθηκε ο όρκος του αγώνα για την εθνική απελευθέρωση. ( Η άμυνα της Λευκάδας ως πρόβα Τζενεράλε του 21, βλ Ο Άγνωστος Καποδίστριας, εκδ. Παπαζήση) 

1807. (7 Ιουλίου) Με την συνθήκη του Τιλσίτ, μεταξύ Ρωσίας και Ναπολεοντίου Γαλλίας, η Ρωσία παραχωρεί τα επί των Ιονίων δικαιώματα της στη Γαλλία. 

1813. Η πτώση του Σουλίου και η έλευση των Σουλιωτών και του πνεύματος από το Κιούγκι στην Κέρκυρα. 

1814. Επιστολή από την Κέρκυρα στον Τσάρο Αλέξανδρο, κατά τις εργασίες του συνεδρίου της Βιέννης, μέσω Ι. Καποδίστρια, των Περραιβού, Τζαβέλα, και Δούκα, προσυπογράφομενη από 60 καπεταναίους όπου δηλώνουν ετοιμότητα για εξέγερση στην Ελλάδα 

1815. Η συνθήκη ανασύστασης του Κράτους των Ιονίων στο Παρίσι, ως ανεξαρτήτου κράτους το οποίο ετέθη υπό την προστασία της Αγγλίας. 

1816. Δυο ομάδες οπλαρχηγών, μέσο Κέρκυρας, κατευθύνονται στη Ρωσία για συνάντηση με τον Καποδιστρια και τον Τσάρο, με πρόφαση να ζητήσουν απλήρωτους μισθούς από το 1806 όταν υπηρετούσαν στο Ρωσικό Στρατό στα Ιόνια. 

α) Αναγνωσταράς, Ηλίας Χρυσοσπάθης, Παναγιώτης Δημητρόπουλος 

β) Περραιβός και ο Ιωάννης Φαρμάκης. (Δοκίμιον Ιστορικόν Περί Φιλικής Εταιρείας. Υπό Ιωάννου Φιλήμονος. Εν Ναυπλία 1834.) Ο Φαρμάκης υπήρξε επίσης παλαιός συνεργάτης του Καποδίστρια από τα Επτάνησα και συμμαχητής με τον Περραιβό στην υπό τον Καποδίστρια άμυνα της Λευκάδας. 

Είναι αυτοί που αναμένονται στην Κωνσταντινούπολη για να παρθούν οι οριστικές αποφάσεις για το μέλλον της Φιλικής Εταιρείας, για την διάλυση της ή την αναδιοργάνωση της (Δοκίμιον Περί Φιλικής Εταιρείας, Ιωάννου Φιλήμονος. Σελ. 193, 197). Κατά την ίδια πηγή η διάλυση δεν θα ήταν δύσκολη γιατί τα μέχρι τότε μέλη δεν ξεπερνούσαν τα 30 και ήσαν κυρίως άτομα που ήθελαν και την πίτα αφάγωτη και το σκύλο χορτάτο. (ως άνω, σελ. 189). 

1816. Άγγλο-Οθωμανική συνθήκη παραχώρησης της Πάργας στους Οθωμανούς και παραίτησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εκ των επί των Ιονίων δια της συνθήκης του 1800 δικαιωμάτων της και αναγνώριση της συνθήκης των Παρισίων του 1815, την οποία μέχρις και τότε δεν αναγνώριζε η Οθωμανική Αυτοκρατορία. (Ιόνιος εφημερίς 25/12/1817). 

(1819). Παργινοί μεταφέροντες την στάχτη από τα κόκαλα των νεκρών τους καταφθάνουν στην Κέρκυρα. 

1817. Iδρύεται η Ιόνιος Βιβλική Εταιρεία με διαρκή, έντονη και επιθετική πολιτική προσυλητισμού στο Αγγλικανικό δόγμα. (βλ. εφ. ΠΑΤΡΙΣ 12/2/1849) 

1818. Μαζικές μυήσεις στη Φιλική στα Επτάνησα. Στην Ζάκυνθο μυείται από απεσταλμένο του Αναγνωσταρά ο Κολοκοτρώνης, μαζί με βασικούς του συνεργάτες όπως ο Νικηταράς και ακολουθούν προύχοντες και πρόκριτοι της Ζακύνθου. Ο Ρώμας προχώρησε τις μυήσεις στην Κεφαλλονιά αρχής γενομενης από τους Μεταξάδες Ανδρέα και Κων /νο Ακολουθεί η Κέρκυρα με τους Αδελφούς του Καποδίστρια, Βιάρο και Αυγουστίνο. Στην Λευκάδα η μεγάλη μορφή του Ιωάννη Ζαμπέλιου, πατέρα του Σπυρίδωνος ηγείται της εθνικής προσπάθειας. Ο Π. Χιώτης αφιερώνει το 8ο κεφάλαιο του Ατόμου της ιστορίας ταυ Ιονίου κράτους στη φιλική στα Επτάνησα. .Ιδιαίτερη σημασία εχει η αλληλογραφία Υψηλάντη με τους αδελφούς Καποδιστρια, τον Αναγνωσταρά στην στη Ζάκυνθο. 

1819. Επίσκεψι του Ιωάννη Καποδίστρια στην Κέρκυρα και η μεγάλη σύναξη των οπλαρχηγών και η συνεργασία του Καποδιστρια με την Επτανησιακή αντιπολίτευση στον Metland. 

1821. Επτανήσιοι στον Αγώνα, μαζική και ενθουσιώδης ένοπλος συμμετοχή Η άγρια αντίδραση των Αγγλικών δυνάμεων κατοχής αποτελεί ένα ακόμα μεγάλο κεφάλαιο στο αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ των Επτανησίων και της Αγγλοκρατίας. Από την συμμετοχή των επτανησίων στο στην αρχή του επαναστατικού Αγώνα αξίζει να αναφέρουμε το περιστατικό της πολιορκίας του κάστρου των Πατρών. Μετά την έκρηξη της επαναστάσεως, την 26 Μαρτίου χειρόγραφη και εγκύκλιος αποστέλλεται στους πρέσβεις των δυνάμεων στην Πάτρα υπό επιτροπής των επαναστατών. Ανάμεσα σε αυτούς που λαμβάνουν την επαναστατική διακήρυξη είναι ο Ιθακήσιος πρόξενος της Ρωσίας Βλασσόπουλος, ο Ζάκυνθος πρόξενος της Σουηδίας Λουδοβίκος Στράνης, ο Κεφαλλονίτης πρόξενος της Πρωσίας Κοντογούρης προσχώρησαν στους ένοπλους Επτανησίους που ηγήθηκαν στην πολιορκία του Φρουρίου της Πάτρας. Με οπλισμό και κανόνια από το πλοία τους (πλοία των Πετράτου, Φωκά και Πανά, με χρηματοδότηση του Κεφαλλονίτη εμπόρου Λιβαδά οι Επτανήσιοι ηγήθηκαν και στήριξαν την πρώτης πολιορκία κάστρου το 21. 

1824 Δημοσιεύεται η Λύρα του Κάλβου. Την έκδοση συγχρηματοδοτεί ο Ιωάννης Καποδίστριας και ο Ευνάρδος.(Πάνου Β. Ξένου. Φιλτάτη Πατρίς ΑΕΝΑΟΝ ΣΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΚΑΛΒΟΥ. Τετράδια Ευθύνης. 24 σελ. 139 

1825.Για την αντιμετώπιση της Ρωσικής επιρροής, αλλά και για τον περιορισμό του υπερβάλλοντος ανθελληνικού ζήλου του Άγγλου αρμοστή στα Ιόνια, ο Kanning δια διαταγών προς τον ύπατον αρμοστήν της Ιονίου Πολιτείας αναγνώριζε την Ελλάδα ως κράτος εμπόλεμο προς την Τουρκίαν» συνοδευόμενη με την ακόλουθη δήλωση. «Η Αγγλική κυβερνησις ώφειλε να θεωρήσει τους εξοπλίσαντας τα πλοία των Ελληναςη ως πειρατάς η ως εμπολέμους. Και επειδή ολόκληρον έθνος εξανιστάμενον κατά της αρχής του, δεν ημπορεί να θεωρηθεί ως πειρατικόν, ανάγκη πάσα να θεωρηθεί ως εμπόλεμον, εφ’ όσον φυλάτει τους κανόνας και ενεργεί εντός των εν τοιαύτη περιστάσει παραδεδεγμένων όρων.» (Διονυσίου Κόκκινου: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ τόμ 9, σελ. 448) 

1825. Με προτροπή της Επιτροπής Ζακύνθου και με σαφή ανάμειξη του αρμοστή Adams, ο οποίος φέρεται ως ο συγγράψας το κείμενο, (Κόκκινος τομ. 9, σελ. 84-85) υπογράφεται από τους Έλληνες οπλαρχηγούς και προκρίτους η ανάθεση της αποκλειστικής προστασίας των εθνικών συμφερόντων στην Μεγάλη Βρετανία. Για την υπογραφή του κειμένου αποδέχθηκε να παίξει καθοριστικό ρόλο ο Κολοκοτρώνης του οποίου η δέσμευση και η υπογραφή εθεωρείτο από τους Άγγλους αναγκαία για την υποβολή του αιτήματος στην κυβέρνηση τους. 

1826. Δημοσιεύονται οι Ωδές του Κάλβου όπου και η ασυμβίβαστη απάντηση του στο περί προστασίας αίτημα. 

Ο Κάλβος, έρχεται στην Ελλάδα, φέρνοντας μαζί του οικονομική βοήθεια από τις φιλελληνικές οργανώσεις της Ελβετίας και του Παρισιού. Μετά από γόνιμη δράση με το φιλελληνικό κίνημα της Ελβετίας (οπού ο Καποδίστριας τον συστήνει στην ανώτατη ηγεσία του Καρμποναρικού κινήματος βλ. Γιώργου Σκλαβούνου: Η ρήξη Ανδρέα Κάλβου - Ούγκο Φώσκολου και ο Καποδίστριας, Πάπυροι Τόμος 1 2012.www.academy.edu.gr) αφού περάσει από το Παρίσι, όπου συμπίπτει με τον Καποδίστρια, περάσει από τον σπαρασσόμενο Μοριά, έρχεται στην Κέρκυρα 

1828. Κατα τον Άγγλο πρωθυπουργό της περιόδου 1828-1830. Wellington, «Ένα ισχυρό Ελληνικό κράτος θα ανέτρεπε την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολή, θα ανταγωνιζόταν μελλοντικά τη Βρετανική ναυτική δύναμη και αναπόφευκτα θα εξαρτιόταν από τη Ρωσία». (Χρήστος Λούκος: Η Αντιπολίτευση κατά του Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια 1828-1831, σελ. 57) 

Με την άφιξη του Κυβερνήτη στην Ελλάδα η στήριξη επιφανών Επτανησίων στην προσπάθεια του, υπήρξε σημαντική, ενώ παράλληλα η Αγγλική κυβέρνηση και ο Αρμοστής των Ιονίων στηρίζουν με κάθε μέσο την αντιπολίτευση του Καποδίστρια. Στήριξη που κορυφώθηκε στη προσπάθεια, της με κάθε μέσο, αποτροπής της συγκρότησης της Εθνοσυνέλευσης που θα ανανέωνε την κυβερνητική θητεία του Καποδιστρια. 

1829. Ο Άγγλος Αρμοστής Αdams, με την Αγγλική πρεσβεία στην Ελλάδα, συνεργάζεται και στηρίζει χρηματοδοτεί την Καποδιστριακη αντιπολίτευση για την κατασυκοφάντηση του Καποδίστρια. 

Κατά τον Χ. Λούκο (Η ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΙΩ. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ 1828-1831. Ιστορικη Βιβλιοθήκη Θεμελιο σελ 101-110): 

«Ο Dawkins δεν τηρούσε καν τα προσχήματα. Στο σπίτι του δεχόταν τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα τον Ζαίμη. Φαίνεται επίσης ότι ο Dawkins ήταν το ασφαλέστερο μέσο για την διοχέτευση αντικυβερνητικών άρθρων στον εκδότη του Couriere de Smyrne. Επειδή ήταν ο πιο πρόθυμος δέκτης όλων των κατηγοριών κατά του Κυβερνήτη, οι αντιπολιτευόμενοι αμιλλώντο στο ποιος θα τον ενημερώσει σχετικά με τις ενέργειες του Καποδίστρια και των οργάνων του. Έτσι ο Dawkins πληροφορείτο έγκαιρα τις συζητήσεις του Πανελληνίου. Τις προθέσεις της κυβέρνησης, ακόμα και την αλληλογραφία της με ξένες χώρες. 

Από τους κορυφαίους πληροφοριοδότες του φαίνεται ότι ήταν ο Τρικούπης. (Dawkins προς Aberdeen, απόρρητο και εμπιστευτικό, 9/21 Ιουνίου 1829.FO 32/5/14(Επιτομές 5/4 ) Βλέπε επίσης Σπηλιάδης τόμ Δ σελ115-116 και Petropoulos sel sel 369-370, για παρόμοια στάση του Τρικούπη στην Οθωνική περίοδο…Ότι η αξιοπρέπεια της θέσης του εμπόδιζε τον Dawkin να αναφέρει στην κυβέρνηση του, το διοχέτευε στον Adams (Άγγλο Αρμοστή στα Ιόνια) ο πράκτορας του στην Ελλάδα G.Lee. Τον πράκτορα του Αdams, Lee θα είχε στο μυαλό του ο Καποδίστριας όταν στην συνάντηση του με τον διπλωματικό αντιπρόσωπο της Γαλλίας ανέφερε ότι από τα Επτάνησα έφθαναν κατάσκοποι που παρακινούσαν με χρήματα και υποσχέσεις τους προκρίτους της Πελοπονήσου εναντίον του». (βλ.Rouen προς Portalis 16/28/Ιουνίου 1829, Χ.Λούκος σελ. 111). 

Στις εκθέσεις περιέχονται και οι πιο κακόβουλες των αντιπολιτευόμενων. 

Ο Αρμοστής των Επτανήσων, στέλνοντας τα παραπάνω έγγραφα στο Colonian Office αντλούσε επιχειρήματα από αυτά για να τονίσει και πάλι την ανάγκη δυναμικών ενεργειών κατά του Καποδίστρια, πριν σταθεροποιήσει τη θέση του με την αναμενόμενη εθνοσυνέλευση. (Fleming, έγγραφο αρ 48. Χ Λουκος σελ 102). 

1829. Με εντολή του Αρμοστή Adams ο πλοίαρχος διοικητής του πλοίου Μαδαγασκάρη, Spenser, αξίωσε με απειλή βίας την άρση του Ελληνικού αποκλεισμού από τον στην Τουρκοκρατούμενη Πρέβεζα.(2/5/29), την ίδια απαίτηση εξέφρασε στον Μιαούλη και τον Αυγουστίνο Καποδίστρια για το σπάσιμο του αποκλεισμού του Μεσολογγίου, το οποίο οι Τούρκοι είχαν ήδη αποδεχθεί να παραδώσουν. 

Την ίδια περίοδο ο Άγγλος πρέσβης Dawkins και ο Άγγλος ναύαρχος Malcom απειλούν και εκβιάζουν τον Καποδίστρια απαιτώντας την αναστολή των Ελληνικών επιχειρήσεων στην Στερεά και την επιστροφή των Ελληνικών στρατευμάτων στην Πελοπόννησο. (Dawkins προς Καποδίστρια 6/18 Μαΐου 1829.FO32/4/207 Επιτομές 4/32. X. Λούκος σελ. 109) Την απαίτηση απέρριψε απερίφραστα ο Καποδίστριας τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι προτιμά να παραιτηθεί και να εγκαταλείψει την Ελλάδα παρά να δώσει εντολή εγκατάλειψης της Στερεάς, υποδεικνύοντας παράλληλα ότι τόσο οι παρεμβάσεις του πλοιάρχου Spenseer όσο και του Dawkins δεν είχαν την σύμφωνο γνώμη των υπολοίπων προστατριών δυνάμεων. 

Η σχέσεις του Αρμοστή με την αντι-Καποδιστρική αντιπολίτευση ήταν κοινό μυστικό στα Επτάνησα γι’ αυτό και η λαϊκή αγανάκτηση απέναντι τους εκφράστηκε όταν εκπρόσωποι της επισκέφτηκαν τα Επτάνησα. 

Η αντίδραση και η αντίσταση των Επτανησίων στην καταπάτηση των εθνικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους ήταν η αντίσταση μιας κοινωνίας μάχιμης και μαχητικής με αυτοσεβασμό και αξιοπρέπεια. Μιας κοινωνίας με γνώση των διεθνών εξελίξεων και συμμετοχή σε αυτές. Το Επτανησιακό κίνημα δεν μπορούσε ούτε να είναι ούτε να εξελιχθεί σε τοπικιστικό κίνημα...

(Συνεχίζεται)