Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα, ραγιάδες έχεις, μάννα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι…
(Κωστής Παλαμάς)

Σάββατο 29 Ιουνίου 2019

Λευκάδιος Χερν: Από την Λευκάδα στην Ιαπωνία


Βαγγέλης Στεργιόπουλος, 27 Ιουνίου 2019


Ο Λευκάδιος Χερν, συγγραφέας, εκπαιδευτικός και δημοσιογράφος, γεννήθηκε στη Λευκάδα στις 27 Ιουνίου 1850. Ήταν ο δεύτερος γιος του Βρετανού Charles Bush Hearn (στρατιωτικού χειρουργού που υπηρετούσε στο Βρετανικό Σώμα των Επτανήσων) και της Ρόζας Κασιμάτη, κόρης του Αντωνίου Κασιμάτη, από τα Κύθηρα. 

Η μετάθεση του πατέρα του στις Ινδίες επέφερε το χωρισμό των γονέων του. Ο μικρός Λευκάδιος βρέθηκε στο Δουβλίνο, όπου δοκιμάστηκε από τη σκληρή συμπεριφορά της δεσποτικής γιαγιάς του. 

Σε ηλικία δεκαεννέα ετών αναχώρησε για την Αμερική, όπου ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία. Ύστερα από έναν ταραχώδη βίο, ο Χερν κατέληξε το 1887 στις Δυτικές Ινδίες, όπου παρέμεινε επί δύο χρόνια, ως ανταποκριτής του αμερικανικού περιοδικού «Harper’s Magazine». 

Ο Χερν βρέθηκε ως ανταποκριτής του ίδιου περιοδικού στην Ιαπωνία το 1889. Αφού έλυσε τη συνεργασία του με το «Harper’s Magazine», βρήκε θέση καθηγητή της αγγλικής γλώσσας στην πόλη Ματσούε, όπου έζησε δεκαπέντε μήνες. 

Ανέπτυξε αδελφική φιλία με τον καθηγητή Νισίντα Σενταρό και ένα χρόνο αργότερα νυμφεύτηκε τη Σέτσου Κοϊζούμι, κόρη ενός ξεπεσμένου σαμουράι της περιοχής, με την οποία έμελλε να αποκτήσει τέσσερα παιδιά. 

Την ίδια εποχή άρθρα του, στα οποία αντανακλάται η ισχυρή έλξη που ασκούσε πάνω του η Ιαπωνία, άρχισαν να δημοσιεύονται στο «The Atlantic Monthly» και σε διάφορες εφημερίδες της Αμερικής. 

Το 1892 εγκαταστάθηκε στο Κουμαμότο, όπου δίδαξε επί τρία χρόνια στη μέση εκπαίδευση. Το 1896 έλαβε την ιαπωνική υπηκοότητα, υιοθετώντας παράλληλα το οικογενειακό όνομα της γυναίκας του, Κοϊζούμι, και το προσωπικό όνομα Γιακούμο. 

Για τον Χερν ο σιντοϊσμός και ο βουδισμός ήταν τρόποι καθημερινής ατομικής και συλλογικής ζωής, θρησκείες που οι άνθρωποι τις πράττουν αντί απλώς να τις πιστεύουν. Ο ίδιος παρέμεινε αγνωστικιστής. 

Το Δεκέμβριο του 1896 το Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκιο τού πρόσφερε την έδρα του καθηγητή της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. Εγκαταστάθηκε στο Τόκιο, όπου έζησε την πλέον λαμπρή και πλέον γόνιμη συγγραφική του περίοδο. 

Τα βιβλία του, με μια εξωτική και ρομαντική ματιά για τους Ιάπωνες, τα έθιμα και τις λαϊκές παραδόσεις τους, ήταν ευρέως γνωστά και επηρέασαν την άποψη των Δυτικών για την Ιαπωνία. 

Ο Λευκάδιος Χερν, ο οποίος έζησε στην Ιαπωνία τα 14 τελευταία χρόνια της ζωής του, απεβίωσε στις 26 Σεπτεμβρίου 1904 συνεπεία πνευμονικού οιδήματος. 

Μια μικρή νεκρική πομπή μετέφερε τη σορό του στον παλαιό ναό Κομπουπέρα. Προπορεύονταν τα βουδιστικά λάβαρα, και πιο πίσω βρίσκονταν δύο μικρά παιδιά που κουβαλούσαν ζωντανά πουλιά σε μικρά κλουβιά, τα οποία θα τα άφηναν ελεύθερα, ώστε να συμβολίσουν τη φυγή της ψυχής από τα δεσμά της. Ακολουθούσαν τα άτομα που κουβαλούσαν το φέρετρό του, πιο πίσω οι ιερείς με τα κουδουνάκια τους και το φαγητό για τον νεκρό, ενώ την πομπή έκλειναν η οικογένεια και οι φίλοι του νεκρού. 

Στην πλάκα που έστησαν οι φοιτητές του υπήρχε το εξής κείμενο: «Στον Λευκάδιο Χερν, του οποίου η πέννα υπήρξε πιο ισχυρή ακόμα και από τη ρομφαία του ένδοξου έθνους που αγάπησε, έθνους που πιο μεγάλη τιμή του υπήρξε ότι τον δέχτηκε στις αγκάλες του ως πολίτη και του πρόσφερε, αλίμονο, τον τάφο». 

Οι Ιάπωνες κατατάσσουν τον Λευκάδιο Χερν στους εθνικούς συγγραφείς τους.


Δεν υπάρχουν σχόλια: