Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα, ραγιάδες έχεις, μάννα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι…
(Κωστής Παλαμάς)

Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2015

Ο Αλλάχ είναι μεγάλος


Ο Αλλάχ είναι μεγάλος!

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Είναι Αφγανός, γύρω στα τριάντα. Μιλάει καλά αγγλικά. Εργαζόταν μαζί με τον πατέρα του στην πρεσβεία της Ιταλίας στην Καμπούλ, ώσπου μια μέρα τους ειδοποίησαν οι Ταλιμπάν πως αν δεν σταματήσουν να υπηρετούν τους χριστιανούς, θα σκοτώσουν όλη την οικογένεια. Ο πατέρας του άφησε τη δουλειά του κι ο ίδιος ξεκίνησε να φύγει με τα πόδια. Κάποια στιγμή έφτασε στην Ιταλία όπου πήρε πολιτικό άσυλο. Και μέχρι εδώ όλα καλά. Συνομιλείς μαζί του, μπαίνεις στη θέση του, διαπιστώνεις ότι σκέφτεται σαν και σένα.

Ώσπου σου λέει πως περπατώντας στην ερημιά όταν έφευγε από το Αφγανιστάν κόντεψε να πεθάνει της δίψας. Και εκεί που περπατούσε βρήκε μπροστά του μια πηγή. Και συνεχίζει: «Ο Αλλάχ είναι μεγάλος. Ο Αλλάχ μου έδωσε νερό. Ολους αυτούς τους βοήθησε να περάσουν τη θάλασσα. Και τώρα θα τους βοηθήσει να περάσουν τα σύνορα». Και μόλις το ακούς αυτό, αντιλαμβάνεσαι το μέγεθος του κενού που σας χωρίζει. Καθόμασταν μαζί στην πλατεία Βικτωρίας, αυτός έπινε τον χυμό του, οι «όλοι αυτοί» ήταν ο κατασκηνωμένος πληθυσμός των Αφγανών, όμως όση καλή διάθεση και αν έχεις, οφείλεις να παραδεχθείς πως ο δικός του κόσμος δεν είναι ο δικός σου κόσμος.

Δεν είναι μόνον η προσωπική του ιστορία, το γεγονός ότι η χώρα του από τη δεκαετία του ’80 έχει πόλεμο, πότε οι Σοβιετικοί, πότε οι Αμερικανοί, πότε οι Ταλιμπάν. Το ουσιαστικό είναι ότι έχεις απέναντί σου έναν νέο άνθρωπο ο οποίος πιστεύει βαθιά πως ό,τι κάνει, το κάνει στη σκιά του Αλλάχ. Πώς αντιμετωπίζεται αυτό; Κάποτε μας απασχολούσε ο νόμος της σαρίας στη Θράκη. Τώρα όμως έχουμε να τον αντιμετωπίσουμε στο κέντρο της Αθήνας. Το προσφυγικό είναι πρόβλημα της ευρωπαϊκής πολιτικής. Είναι όμως και πρόβλημα του δικού μας πολιτισμού, και κατά συνέπεια ηθικό. Η ηθική μας επιτρέπει να συμβιώσουμε με πληθυσμούς ολόκληρους οι οποίοι πιστεύουν ότι πρέπει να λιθοβολούνται οι μοιχαλίδες, να κόβονται τα χέρια όσων κλέβουν και τα κορίτσια να παντρεύονται στα δεκατρία τους; Οι ίδιες ανθρωπιστικές αξίες που μας επιβάλλουν να τους υποδεχθούμε και να τους περιθάλψουμε, οι ίδιες μας απαγορεύουν να ανεχθούμε τη νοοτροπία τους και τα έθιμά τους.

Αδιέξοδο. Προς το παρόν μας πιάνει πανικός με τους αριθμούς των προσφύγων και των μεταναστών που κατακλύζουν τη χώρα. Ομως, όπως έλεγε και ο Ενγκελς η ποσότητα, όταν περάσει ένα κρίσιμο σημείο μετατρέπεται σε ποιότητα. Το προσφυγικό κύμα θα επιφέρει καίριες αλλοιώσεις στην ελληνική κοινωνία; Θα μου πείτε στα χάλια μας μπορεί και να μην το καταλάβουμε κιόλας. Περισσότερο μας καίει η φορολόγηση του τσίπουρου. Θα επιφέρει σίγουρα αλλοιώσεις, όπως και στην ευρωπαϊκή κοινωνία. Και μη μου πείτε ότι σκέφτομαι σαν τον Βίκτορα Ορμπαν, διότι εγώ δεν πιστεύω ότι τα τείχη είναι λύση. Ηδη η ανέγερση τειχών δεν είναι μια καίρια αλλοίωση των ευρωπαϊκών θεσμών;

Ερχονται για να ζήσουν ανάμεσά μας ή μήπως, αν συνεχιστεί αυτό, σε λίγο θα ζούμε εμείς ανάμεσά τους; Οι Σύροι θέλουν να αφομοιωθούν στις ευρωπαϊκές κοινωνίες που θα τους δεχθούν. Οι Αφγανοί όμως, οι γυναίκες και τα δωδεκάχρονα κοριτσάκια με τις μαντίλες; Ανθρωποι που ήθελαν να φύγουν από την πατρίδα τους και να πάνε οπουδήποτε χωρίς να ξέρουν, χωρίς να τους νοιάζει, ούτε πού πάνε, ούτε τι θα βρουν εκεί που θα πάνε. Αυτοί θα μείνουν στην Ελλάδα. Η καραμέλα της προοδευτικής Ευρώπης είναι ότι δεν φροντίσαμε να τους γνωρίσουμε, να τους μάθουμε. Αναρωτιέμαι πόσοι απ’ αυτούς ξέρουν τι θα πει Ευρώπη. Και πάντως δεν ξέρουν τι θα πει Βολταίρος.

Ας μην κοροϊδευόμαστε. Πάρτε την κατάσταση στην πλατεία Βικτωρίας. Είναι εκρηκτική. Θα μου πείτε όλα συνηθίζονται, ακόμη και ο τρωγλοδυτισμός. Ο συνωστισμός τόσου πληθυσμού στο αστικό τοπίο είναι τραυματική. Εχουν δικαίωμα να ζήσουν, έχουμε υποχρέωση να τους σώσουμε, όμως και οι κάτοικοι της περιοχής έχουν δικαίωμα να ζήσουν με τον τρόπο που επέλεξαν αυτοί να ζήσουν. Να πιουν καφέ ή να βγάλουν βόλτα τα παιδιά τους. Είναι σαν να τους εκδικείται η ίδια η πολιτεία. Κάτι είπα τώρα, θα μου πείτε. Η ελληνική πολιτεία νομίζει πως ξέρει να εισπράττει φόρους, στην πραγματικότητα όμως το μόνο που ξέρει είναι να εκδικείται τους φορολογουμένους.

Τραγικό αδιέξοδο; Η έννοια του τραγικού μπορεί να έχει χάσει την αξία της από την πολυχρησία, σαν τους στίχους του Καβάφη, όμως εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα τραγικό αδιέξοδο. Και οι δύο πλευρές διεκδικούν το δίκιο τους. Και οι μετανάστες θέλουν να ζήσουν, ό,τι κι αν σημαίνει γι’ αυτούς η λέξη ζωή, με τον Αλλάχ τους και τη σαρία τους και εμείς έχουμε δικαίωμα να ζήσουμε όπως εμείς επιλέξαμε να ζήσουμε. Αντε να τους εξηγήσεις αυτό που λέει ο Καστοριάδης, ότι η δημοκρατία γεννήθηκε όταν η αθηναϊκή κοινωνία αποφάσισε να αυτοπροσδιορισθεί, να πάρει τις τύχες της στα χέρια της. Και ο Αλλάχ στην ανεργία; Ο Πάπας Φραγκίσκος παρότρυνε τις ΗΠΑ να καταργήσουν τη θανατική ποινή. Φαντασθείτε να το έλεγε αυτό στην Καμπούλ.

Τραγικό αδιέξοδο ναι, πλην όμως, αν αφαιρέσεις από την τραγωδία την κάθαρση μένει μόνον η σύγκρουση. Μια σύγκρουση η οποία προς το παρόν παραμένει βουβή, ανομολόγητη, παραδομένη στην απελπισία των μεν και στα διαλυμένα νεύρα των δε. Ο Αλλάχ είναι μεγάλος, όμως ο Αλλάχ δεν έχει ιδέα από τραγικές συγκρούσεις.

Οφείλουμε να αναδείξουμε το πρόβλημα. Οφείλουμε να το εκλογικεύσουμε, στον βαθμό που έχουμε ακόμη τη δυνατότητα εκλογίκευσης του παραμικρού. Μια κοινωνία όμως που έχει εθιστεί στη λατρεία του ασήμαντου, πώς είναι δυνατόν να μιλήσει για κάτι τόσο σημαντικό όπως ο Αλλάχ;



Δεν υπάρχουν σχόλια: