Μυθολογίες
του Μανώλη Γ. Βαρδή
To προσφυγικό
είναι ένα πραγματικό πρόβλημα, και όπως όλα τα αληθινά προβλήματα αναδεικνύει
τα όρια επιβίωσης των οργανισμών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας τέτοιος
οργανισμός που ζει με τα «ψέματα». Όταν η εποχή της οικονομικής ανάπτυξης και
του διπολικού κόσμου που την προϋπόθετε παρήλθε, βγήκαν από το «κουτί της
Πανδώρας» τα μύρια όσα. Άνθρωποι και θεσμοί συνηθισμένοι σε επιτροπολογίες και
σε πατέντες τροφίμων και απορρυπαντικών, καλούνται να διαχειριστούν μαζικές μετακινήσεις
πληθυσμών και οικονομικές καταρρεύσεις. Κοινωνίες ευμάρειας δεν μπορούν να
συνηθίσουν ότι πρέπει να μοιράζονται τα κεκτημένα τους σε πλανητικό επίπεδο- τη
στιγμή που ακραία νεοφιλελεύθερα έντυπα όπως το The Economist ομνύουν
στα ανοιχτά σύνορα προς όλους.
Όλοι πέφτουν συνεχώς από τα σύννεφα. Ξαφνικά διαπιστώνεται ότι η Αυστρία και η παραδοσιακή «αυλή» της, δηλαδή οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων, συμφωνούν σε α λα καρτ πολιτικές συνόρων. Φαίνεται ότι για μερικούς η δεκαετία του Γιουγκοσλαβικού είναι τόσο πολύ μακριά και ξεχνάνε. Ξαφνικά διαπιστώνεται ότι χώρες όπως το Πακιστάν, το Αφγανιστάν και άλλες, αρνούνται να πάρουν πίσω τους μετανάστες τους, που πρέπει να απελαθούν καθότι μη πρόσφυγες. Ωσάν να μην έχουν πίσω τους ιστορική μνήμη, κάνουν οι Ευρωπαίοι τους έκπληκτους μπροστά στις φυσιολογικές εκτονώσεις των πληθυσμιακών συσσωρεύσεων. Είναι οι ίδιοι που διαβάζουν στα έντυπά τους την πολύ σωστή διαπίστωση ότι η «Αραβική Άνοιξη» ήταν, ανάμεσα στα άλλα, και συνέπεια της δημογραφικής υπερεκχείλισης και της αυξανόμενης νεολαίας- γιατί λοιπόν κάποιες χώρες να μην θέλουν να διασπείρουν τους ακμαίους και ενεργητικούς τους πληθυσμούς. Και φυσικά το θέμα δεν είναι η μαζική διασπορά των τζιχαντιστών, επειδή αυτό φοβίζει και πανικοβάλλει τις δυτικές κοινωνίες. Οι τζιχαντιστές είναι ήδη στην Ευρώπη, δεν θα έλθουν με βαλίτσες από την Συρία και το Ιράκ.
Οι μυθολογίες δεν
σταματούν εδώ. Αν ακούσει κανείς δελτία ειδήσεων, θα δει ότι τα κατεξοχήν
φοβικά μέσα ενημέρωσης συγκινούνται από τα καραβάνια των Προσφύγων που κινούν
με τα πόδια μέχρι τα σύνορα. Η εκ του μακρόθεν αυτή συγκίνηση είναι κοινός
τόπος για τους απανταχού ευαίσθητους (μικροαστούς, αριστερούς και χριστιανούς).
Αυτή η συγκίνηση ξεχνά να δει ή δεν ασχολείται με τα δίκτυα της μετακίνησης, με
το ποιοι φεύγουν από τις πατρίδες τους και για ποιόν λόγο, με την αληθινή
βούληση των «ταξιδιωτών».
Ξαφνικά οι Έλληνες που έζησαν την Μικρασιατική
καταστροφή και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πρέπει να συγκινούνται με το δράμα των
Προσφύγων. Λες και είναι το ίδιο ο ξεριζωμός της Σμύρνης και η αναγκαστική
μετακίνηση Ευρωπαϊκών πληθυσμών- σε συνθήκες πολέμου και εθνοτικής ή πολιτικής
βίας- με τους διαφυγόντες πληθυσμούς από την Ανατολή. Απηχήσεις μπορεί να βρει
κανείς μόνο στον Συριακό εμφύλιο (αν είναι και αυτός εμφύλιος). Πουθενά αλλού.
Οι Μαροκινοί, Αφγανοί, Πακιστανοί και Ερυθραίοι που εισέρχονται στην Ευρώπη δεν
είναι Σμυρνιοί ούτε Εβραίοι ή Αρμένιοι, είναι μετακινούμενες ψυχές της
παγκοσμιοποίησης- η άλλη όψη της ανά δευτερόλεπτο μετακίνησης κεφαλαίων και
τζογαρίσματος.
Όταν δει κανείς τις ημι-μόνιμες εγκαταστάσεις προσφύγων-μεταναστών, δηλαδή τα στρατόπεδα εγκαταβίωσης, στην Ιορδανία και στον Λίβανο, θα διαπιστώσει ότι αυτές οι οιονεί πόλεις της εποχής μας (με το ατελεύτητο μπες-βγες), περικλείουν ανθρώπους που δεν αφήνουν μία πατρίδα για να ζήσουν σε μία άλλη πατρίδα, αλλά είναι τράνζιτ οντότητες σε διαρκή αναζήτηση υψηλότερου βιοτικού επιπέδου. Δεν επιθυμούν να συστήσουν στις χώρες υποδοχής κοινότητες που να τους θυμίζουν τις πατρίδες τους, όπως έκαναν οι Τούρκοι ή οι Αλγερινοί των μεταπολεμικών χρόνων, καθώς προτιμούν να ξεχάσουν τις πατρίδες τους και επιλέγουν να ομογενοποιηθούν σε συνθήκες κατανάλωσης. Τα γεγονότα στη Γερμανία στις γιορτές του νέου χρόνου- παρά τις υπερβολές τους- δείχνουν ότι έχουμε να κάνουμε με μία διαφορετική πραγματικότητα, που κακώς μας εκπλήσσει.
Ο Ευρωπαίος μέσος πολίτης έχει μάθει να έχει μικρή ιστορική μνήμη, επιλεκτικές ευαισθησίες, τεχνοκρατική συγκίνηση, και πάνω απ’ όλα μία οίηση, που τον κάνει να δικαιολογεί πάντα τις τερατογενέσεις του. Η Ελλάδα στον βαθμό που μοιράζεται αυτή την Ευρωπαϊκή νόσο, θα μηρυκάζει τα ίδια - όσο και αν φτωχύνει και όσο και αν θέλει να είναι πατριωτική. Ο «εθνοπατριωτισμός» είναι μία ανάλογη καρικατούρα αυτών που κατηγορεί, καθώς αδυνατεί ν’ αντικρύσει το τέρας σε όλη την πλήρη του γυμνότητα.
Και αυτό το τέρας λέγεται αξίες και ιδανικά της μετανεωτερικής εποχής. Η οδός προς την Κόλαση δεν θα κλείσει τόσο εύκολα…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Δεν γίνονται δεκτά σχόλια σε greeklish