Φ. Φουκουγιάμα και Χ. Ρίχτερ

Φράνσις Φουκουγιάμα

Κίνδυνοι

Στο τελευταίο βιβλίο του* ο Φουκουγιάμα** αφιερώνει ένα δυσανάλογα μέρος για την Ελληνική περίπτωση. Εύλογα σημειώνει πως μέχρι το 14 η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να ολοκληρώσει μεταρρυθμίσεις που θίγουν τα εγχώρια ολιγοπώλια. 

Σύμφωνα με τον Φ. η ελληνική περίπτωση είναι  τυπικό υπόδειγμα μοντέρνας κοινωνίας χωρίς πολιτική ανάπτυξη: η αστικοποίηση δεν έγινε με την έλξη που παράγει η βιομηχανοποίηση αλλά με την ώθηση που ασκούν οι αγροτικές κοινότητες (σ 532). Εντός της πολιτικής σφαίρας  ο κατακερματισμός είναι μεγάλος η εμπιστοσύνη χαμηλή ενώ η κοινωνική κινητικότητα δεν είναι παρά μια μετακίνηση των ομάδων χωρίς θεσμική και πολιτιστική ένταξη από μια οικονομική διάσταση σε άλλη. Ενώ στις βιομηχανικές κοινωνίες η κοινωνική κινητικότητα παράγεται από τους θεσμούς, στις κοινωνίες χαμηλής πολιτικής ανάπτυξης η κινητικότητα παρακάμπτει τους θεσμούς. Μόλις η οικονομική μεγέθυνση σταματά δεν υπάρχουν θεσμικά και πολιτιστικά αντιστηρίγματα και η χαμηλή εμπιστοσύνη μετασχηματίζεται σε αγανάκτηση. Το πολιτικό πρόβλημα φαίνεται δυσεπίλυτο και η Ελλάδα βαθμιαία παρακμάζει.

Η συνέντευξη του Χ. Ρίχτερ στον Παπαχελά επιφύλασσε μια μικρή έκπληξη στο τέλος. Ο Ρίχτερ αναφέρει ότι η Ελλάδα έχει ήδη λάβει πολεμικές αποζημιώσεις οι οποίες όμως είναι σχεδόν αφανείς η άγνωστες καθώς έχουν καταναλωθεί στο παρελθόν από την ελληνική ολιγαρχία. Αμέσως μετά εξομολογείται ότι έχει λάβει μέρος σε σύσκεψη με ανώτατα κλιμάκια της Γερμανικής κυβέρνησης όπου προσπάθησε να τους πείσει ότι οι ολιγαρχικές ομάδες είναι πανίσχυρες και μόνο ο εξοβελισμός τους θα ορθολογικοποιούσε την κατάσταση στην Ελλάδα. Δεν χρειάζεται φαντασία για να μην σκεφτούμε τον Μάιο του 2014: κατάκοπος ο Σαμαράς με ισχυρή εσωτερική αντιπολίτευση βρίσκει μια αδιάφορη έως αρνητική Μέρκελ και επτά μήνες μετά χάνει τις εκλογές: οι γερμανικές ελίτ διαβάζουν την ελληνική κρίση ως διαχειριστική αδυναμία ρυθμίσεων κυρίως των «πάνω» και λιγότερο των «κάτω». Έτσι λοιπόν δεν πανικοβάλλονται, από μια ενδεχόμενη έλευση μιας αριστερόφωνης μερίδας, η οποία είναι ελεγχόμενη εντός του υφιστάμενου Ευρωπαϊκού κεκτημένου. Η λεγόμενη συγχορδία Μέρκελ-Τσίπρα φαίνεται να έχει τις ρίζες της στις συσκέψεις του Herr Richter.

https://manolisgvardis.wordpress.com/2016/02/22/%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B4%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%B9/

* Political Order and Political Decay: From the Industrial Revolution to the Globalization of Democracy. New York: Farrar, Straus and Giroux. 2014

** Yoshihiro Francis Fukuyama (born October 27, 1952) is an American political scientist, political economist, and author. Fukuyama is known for his book The End of History and the Last Man (1992), which argued that the worldwide spread of liberal democracies and free market capitalism of the West and its lifestyle may signal the end point of humanity's sociocultural evolution and become the final form of human government. However, his subsequent book Trust: Social Virtues and Creation of Prosperity (1995) modified his earlier position to acknowledge that culture cannot be cleanly separated from economics.