Άρθρο του Νόαμ Τσόμσκυ για το Ιράν

Η Ιρανική Απειλή

Noam Chomsky  (chomsky.info, July 2, 2010)

Η τρομερή απειλή του Ιράν είναι ευρέως αναγνωρισμένη ως η πλέον σοβαρή κρίση της εξωτερικής πολιτικής που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Ομπάμα. [...] Τον Ιούνιο του 2010 το Κογκρέσο ενίσχυσε τις κυρώσεις κατά του Ιράν, με ακόμα πιο σκληρές ποινές στις ξένες εταιρίες. Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει αναπτύξει ταχύτατα  την επιθετική της ικανότητα στο αφρικανικό νησί Ντιέγκο Γκαρσία, αποικία της Βρετανίας (σημ. ΔΕΕ: ενοικιάστηκε το 1970 στις ΗΠΑ με μυστική συμφωνία), η οποία εκτόπισε τον πληθυσμό, έτσι ώστε οι ΗΠΑ να μπορούν να κατασκευάσουν την τεράστια στρατιωτική βάση που χρησιμοποιούν για τις επιθέσεις κατά της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας. Το ναυτικό αναφέρει την αποστολή ενός βοηθητικού υποβρυχίου στο νησί για την εξυπηρέτηση πυρηνοκίνητων πυραυλικών υποβρυχίων με πυραύλους Τόμαχοκ, οι οποίοι μπορεί να φέρουν πυρηνικές κεφαλές. Αναφέρεται ότι κάθε υποβρύχιο έχει την εντυπωσιακή δύναμη μιας κινητής ομάδας μάχης. Σύμφωνα με το δηλωτικό φορτίου του Ναυτικού των ΗΠΑ, όπως σημειώνει η Sunday Herald (Γλασκώβη), ο βασικός στρατιωτικός εξοπλισμός που έστειλε ο Ομπάμα περιλαμβάνει 387 «bunker busters», πυραύλους που χρησιμοποιούνται για την ανατίναξη ενισχυμένων υπόγειων καταφυγίων. Ο σχεδιασμός αυτού του «διεισδυτικού πυροβολικού» ξεκίνησε από την κυβέρνηση Μπους, αλλά ατόνισε. Με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Ομπάμα επιτάχυνε αμέσως τα σχέδια και τα όπλα πρόκειται να είναι έτοιμα αρκετά χρόνια νωρίτερα του χρονοδιαγράμματος, με ειδικό στόχο το Ιράν.

«Προετοιμάζονται για την καταστροφή του Ιράν», δήλωσε ο Dan Plesch, διευθυντής του Κέντρου Διεθνών Σπουδών και Διπλωματίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Όπως είπε, «οι βόμβες και οι πύραυλοι ευρείας εμβέλειας των ΗΠΑ είναι έτοιμα σήμερα να καταστρέψουν 10.000 στόχους στο Ιράν, μέσα σε λίγες μόνο ώρες». «Η στρατιωτική δύναμη των ΗΠΑ τετραπλασιάστηκε από το 2003», με επιταχυνόμενο ρυθμό υπό τον Ομπάμα.

Ο αραβικός τύπος αναφέρει ότι Αμερικάνικος στόλος (με ένα Ισραηλινό πλοίο) πέρασε από τη διώρυγα του Σουέζ προς τον Περσικό Κόλπο, όπου αποστολή του είναι «να εφαρμόσει τις κυρώσεις κατά του Ιράν και να εποπτεύει τα πλοία που κινούνται από και προς το Ιράν». Βρετανικά και Ισραηλινά ΜΜΕ αναφέρουν ότι η Σαουδική Αραβία παρέχει ένα «διάδρομο» για το βομβαρδισμό του Ιράν από το Ισραήλ (κάτι που η Σαουδική Αραβία αρνήθηκε). Μετά την επιστροφή του από το Αφγανιστάν, προς καθησυχασμό των συμμάχων του ΝΑΤΟ, ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν εκεί και μετά την αντικατάσταση του Στρατηγού McChrystal από τον ανώτερό του, Στρατηγό Petraeus, ο επί κεφαλής του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Ναύαρχος Michael Mullen, επισκέφθηκε το Ισραήλ, για να συναντήσει τον πρόεδρο του Επιτελείου Αμυντικών Δυνάμεων του Ισραήλ, Gabi Ashkenazi, και ανώτερους Ισραηλινούς στρατιωτικούς με τη συνοδεία μονάδων από τα τμήματα κατασκοπείας και σχεδιασμού, συνεχίζοντας έτσι τον ετήσιο στρατηγικό διάλογο μεταξύ του Ισραήλ και των ΗΠΑ στο Τελ Αβίβ. Η συνάντηση επικεντρώθηκε «στην προετοιμασία τόσο του Ισραήλ όσο και των ΗΠΑ για το ενδεχόμενο ενός πυρηνικά ικανού Ιράν», σύμφωνα με την Haaretz, η οποία αναφέρει επιπλέον ότι ο Mullen τόνισε πως: «Προσπαθώ πάντα να βλέπω τις προκλήσεις από την Ισραηλινή σκοπιά». Ο Mullen και ο Ashkenazi βρίσκομαι σε τακτική επικοινωνία μέσω μιας ασφαλούς γραμμής επικοινωνίας.

Οι αυξανόμενες απειλές για στρατιωτική δράση εναντίον του Ιράν είναι φυσικά κατά παράβαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και ειδικά κατά παραβίαση του ψηφίσματος 1887 του Σεπτεμβρίου 2009 του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο επιβεβαίωσε το κάλεσμα όλων των εθνών για ειρηνική επίλυση των διαφορών σχετικών με πυρηνικά ζητήματα, σε συμφωνία με τον Χάρτη, που απαγορεύει τη χρήση ή την απειλή χρήσης βίας.

Ορισμένοι αξιόλογοι αναλυτές περιγράφουν την Ιρανική απειλή με όρους Αποκάλυψης. Ο Amitai Etzioni προειδοποιεί ότι «Οι Η.Π.Α θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το Ιράν ή να εγκαταλείψουν τη Μέση Ανατολή». Ισχυρίζεται πως, εάν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν προχωρήσει, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και άλλα κράτη θα «κινηθούν προς» την νέα Ιρανική «υπερδύναμη». Πιο απλά, μπορεί να σχηματιστεί μια τοπική συμμαχία ανεξάρτητη των ΗΠΑ. Στο στρατιωτικό περιοδικό Military Review, ο Etzioni παροτρύνει μια επίθεση των ΗΠΑ που να έχει στόχο όχι μόνο τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν αλλά και το μη πυρηνικό στρατιωτικό δυναμικό της, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών της χώρας, δηλαδή της κοινωνίας των πολιτών. «Μια τέτοιου είδους στρατιωτική δράση είναι παρόμοια με τις τιμωρίες, που προκαλούν "πόνο" με σκοπό την αλλαγή της συμπεριφοράς, αν και εδώ μιλάμε για πολύ ισχυρότερα μέσα».

Αφήνοντας κατά μέρος αυτές τις εμπρηστικές διατυπώσεις, σε τι ακριβώς συνίσταται η Ιρανική απειλή; Μία τεκμηριωμένη απάντηση δίνεται τον Απρίλη του 2010 στη μελέτη του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών Military Balance 2010 (Στρατιωτική Ισορροπία 2010) [...]

Το σκληρό θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν είναι αναμφίβολα μια απειλή για τους δικούς του ανθρώπους, αν και σχετικά με αυτό το ζήτημα το Ιράν δεν κατατάσσεται ιδιαίτερα ψηλά σε σύγκριση με τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή. Αλλά δεν είναι αυτό που απασχολεί το Ινστιτούτο. Αντιθέτως, εξετάζει την απειλή που αποτελεί το Ιράν για την περιοχή και τον κόσμο.

Η μελέτη καθιστά σαφές ότι η Ιρανική απειλή δεν είναι στρατιωτική. Οι στρατιωτικές δαπάνες του Ιράν είναι «σχετικά χαμηλές σε σύγκριση με των υπόλοιπων της περιοχής», και μικρότερες από το 2% σε σύγκριση με αυτών των ΗΠΑ. Το Ιρανικό στρατιωτικό δόγμα είναι καθαρά «αμυντικό, σχεδιασμένο να επιβραδύνει τυχόν εισβολές και να πιέσει προς μια διπλωματική λύση των εχθροπραξιών». Το Ιράν έχει μόνο «περιορισμένη ικανότητα να δράσει στρατιωτικά πέραν των συνόρων του». Σχετικά με τα πυρηνικά, «το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, καθώς και η επιθυμία του να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ανάπτυξης πυρηνικών όπλων αποτελεί καίριο στοιχείο της αμυντικής του στρατηγικής».

Παρόλο που η Ιρανική απειλή δεν είναι στρατιωτική, αυτό δε σημαίνει ότι μπορεί να είναι και ανεκτή από την Ουάσινγκτον. Η Ιρανική αμυντική ικανότητα είναι μια παράνομη άσκηση εθνικής κυριαρχίας που εμπλέκεται στα διεθνή σχέδια των ΗΠΑ. Πιο συγκεκριμένα, απειλεί τον Αμερικανικό έλεγχο των πηγών ενέργειας στη Μέση Ανατολή, μια υψηλή προτεραιότητα των Δυτικών «σχεδιαστών» από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, που παρέχει «ουσιαστικό έλεγχο του κόσμου» (A. A. Berle).

Αλλά η απειλή του Ιράν πάει πέραν της αμυντικής του πολιτικής. Το Ιράν επιδιώκει να επεκτείνει την επιρροή του. Σύμφωνα με τη διατύπωση της απειλής από τη μελέτη του Ινστιτούτου, το Ιράν «αποσταθεροποιεί» την περιοχή. Η εισβολή των ΗΠΑ και η στρατιωτική κατοχή των γειτόνων του Ιράν είναι «σταθεροποίηση». Οι προσπάθειες του Ιράν να επεκτείνει την επιρροή του σε γειτονικές χώρες αποτελούν «αποσταθεροποίηση», και άρα είναι εντελώς παράνομες. Αξίζει να σημειωθεί ότι τέτοιου είδους δηλώσεις αποτελούν συνήθη τακτική. Έτσι, ήταν ορθή η χρησιμοποίηση του όρου «σταθερότητα» με την τεχνική έννοια του όρου, από τον εξέχοντα αναλυτή εξωτερικής πολιτικής, James Chace, όταν εξήγησε ότι προκειμένου να επιτευχθεί «σταθερότητα» στη Χιλή ήταν απαραίτητο να «αποσταθεροποιηθεί» η χώρα (εννοώντας την ανατροπή της εκλεγμένης κυβέρνησης του Αλλιέντε και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του Πινοσέτ).

Πέραν αυτών των εγκλημάτων, το Ιράν υποστηρίζει την τρομοκρατία, συνεχίζει η μελέτη: στηρίζοντας τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς, τις μεγάλες πολιτικές δυνάμεις του Λιβάνου και της Παλαιστίνης -σε περίπτωση εκλογών. Ο συνασπισμός που βασίζεται στη Χεζμπολάχ κέρδισε επιδέξια τη λαϊκή ψήφο στις τελευταίες εκλογές του Λιβάνου (2009). Η Χαμάς κέρδισε το 2006 στις Παλαιστινιακές εκλογές, αναγκάζοντας τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να ασκήσουν τη βάρβαρη και σκληρή πολιορκία της Γάζας, για να τιμωρήσουν τους αλλόπιστους που ψήφισαν με λάθος τρόπο σε ελεύθερες εκλογές. Αυτές αποτέλεσαν και τις μόνες σχετικά ελεύθερες εκλογές στον Αραβικό κόσμο. Είναι φυσικό για τη γνώμη των ελίτ να φοβούνται την απειλή της δημοκρατίας και να ενεργούν για να την ανατρέψουν, αλλά αυτό είναι μια μάλλον σοκαριστική υπόθεση, σε συνδυασμό με την υποστήριξη των τοπικών δικτατοριών από τις ΗΠΑ, και ιδιαίτερα τον μεγάλο έπαινο του Ομπάμα προς τον βάναυσο Αιγύπτιο δικτάτορα Μουμπάρακ, στο δρόμο για την περίφημη ομιλία του στον μουσουλμανικό κόσμο στο Κάιρο. Οι τρομοκρατικές ενέργειες που αποδίδονται στη Χαμάς και στη Χεζμπολάχ ωχριούν μπροστά στην τρομοκρατία των ΗΠΑ και του Ισραήλ στην ίδια περιοχή, αλλά παρόλ’ αυτά αξίζουν μιας ματιάς.

Στις 25 Μαΐου ο Λίβανος γιόρταζε την εθνική του εορτή, την Ημέρα Απελευθέρωσης, γιορτάζοντας παράλληλα και την αποχώρηση του Ισραήλ από το νότιο Λίβανο μετά από 22 χρόνια, αποτέλεσμα της αντίστασης της Χεζμπολάχ – που χαρακτηρίστηκε από τις Ισραηλινές αρχές ως «Ιρανική επίθεση» εναντίον του Ισραήλ στον κατεχόμενο από το Ισραήλ Λίβανο (Ephraim Sneh). Αυτό επίσης αποτελεί μια συνήθης αυτοκρατορική τακτική. Έτσι, ο πρόεδρος Τζων Κένεντυ καταδίκασε την «επίθεση εκ των έσω η οποία χειραγωγείται από τον Βορρά». Η αντίσταση του Νότιου Βιετνάμ κατά των βομβαρδιστικών του Κένεντυ, του χημικού πολέμου που οδήγησε τους αγρότες σε εικονικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και άλλων τέτοιων καλοπροαίρετων μέτρων, καταδικάστηκε από τον Πρέσβη (του Κένεντυ) του ΟΗΕ, τον φιλελεύθερο ήρωα, Adlai Stevenson, ως «εσωτερική επίθεση». Η υποστήριξη του Βόρειου Βιετνάμ προς τους συμπατριώτες τους στον κατεχόμενο από τις ΗΠΑ Νότο είναι επίθεση, απαράδεκτη παρέμβαση στη δίκαιη αποστολή της Ουάσινγκτον. Οι Arthur Schlesinger και Theodore Sorenson, σύμβουλοι του Κένεντυ, οι οποίοι θεωρούνται ειρηνοποιοί, επιβράβευσαν και αυτοί την παρέμβαση της Ουάσινγκτον για την ανατροπή της «επίθεσης» στο Βόρειο Βιετνάμ. Το 1955 το Γενικό Επιτελείο Στρατού των ΗΠΑ καθόρισε διάφορα είδη «επιθετικότητας», συμπεριλαμβανομένης της «μη ένοπλης επίθεσης, δηλαδή της πολιτικής αντίστασης ή ανατροπής». Για παράδειγμα, μια εσωτερική εξέγερση εναντίον του αστυνομικού κράτους που έχει επιβληθεί από τις ΗΠΑ ή κάποιων εκλογών που κατέληξαν με λάθος τρόπο. Η τακτική αυτή είναι κοινή και στην παιδεία και στον πολιτικό σχολιασμό, και έχει νόημα σύμφωνα με την επικρατούσα παραδοχή ότι Εμείς είμαστε οι Κύριοι του Κόσμου.

Η Χαμάς αντιστέκεται στη στρατιωτική κατοχή του Ισραήλ και στις παράνομες και βίαιες πράξεις του στα κατεχόμενα εδάφη. Κατηγορείται ότι αρνείται να αναγνωρίσει το Ισραήλ (πολιτικά κόμματα δεν αναγνωρίζουν κράτη). Από την άλλη μεριά, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ όχι μόνο δεν αναγνωρίζουν την Παλαιστίνη, αλλά εδώ και δεκαετίες ενεργούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίσουν ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί ποτέ να υπάρξει σε οποιαδήποτε μορφή που να έχει νόημα. Το κυβερνών κόμμα του Ισραήλ, στην καμπάνια του πολιτικού του προγράμματος, αποκλείει την ύπαρξη οποιουδήποτε Παλαιστινιακού κράτους.

Η Χαμάς έχει αναλάβει τη ρίψη ρουκετών κατά των Ισραηλινών οικισμών στα σύνορα, εγκληματικές ενέργειες χωρίς αμφιβολία, αλλά ασήμαντες σε σχέση με τη βία του Ισραήλ στη Γάζα, χωρίς να υπολογίζουμε τη βία του Ισραήλ και σε άλλα μέρη. Είναι σημαντικό να συγκρατήσει κανείς ότι, σ’αυτή την περίπτωση, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ γνωρίζουν πολύ καλά πώς να καταστείλουν τον τρόμο που, με τόσο πάθος, αποδοκιμάζουν. Το Ισραήλ παραδέχεται επίσημα πως δεν υπήρξαν ρουκέτες της Χαμάς όσο καιρό το ίδιο μερικώς τηρούσε την εκεχειρία με την Χαμάς το 2008. Το Ισραήλ απέρριψε την πρόταση της Χαμάς για ανανέωση της εκεχειρίας, προτιμώντας να ξεκινήσει τη δολοφονική και καταστροφική Επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας το Δεκέμβριο του 2008, με την πλήρη υποστήριξη των ΗΠΑ, μια δολοφονική επίθεση χωρίς το παραμικρό αξιόπιστο πρόσχημα νομικής ή ηθικής αιτιολόγησης.

Το μοντέλο δημοκρατίας για το μουσουλμανικό κόσμο, παρά τις σοβαρές ελλείψεις του, είναι η Τουρκία, η οποία έχει σχετικά ελεύθερες εκλογές, και η οποία έχει υποστεί σκληρή κριτική στις ΗΠΑ. Η πιο ακραία περίπτωση ήταν όταν η κυβέρνηση ακολούθησε τη θέση του 95% του πληθυσμού και αρνήθηκε να συμμετάσχει στην εισβολή στο Ιράκ, προκαλώντας την σκληρή καταδίκη από την Ουάσινγκτόν, για την αποτυχία της να κατανοήσει πώς θα έπρεπε να συμπεριφέρεται μια δημοκρατική κυβέρνηση: σύμφωνα με τη δική μας αντίληψη περί δημοκρατίας, η φωνή του ενός Κυρίου καθορίζει την πολιτική, και όχι η σχεδόν ομόφωνη γνώμη του λαού.

Η κυβέρνηση Ομπάμα έγινε για ακόμα μια φορά έξω φρενών, όταν η Τουρκία εντάχθηκε μαζί με τη Βραζιλία στην προετοιμασία μιας συμφωνίας με το Ιράν για περιορισμό του εμπλουτισμού ουρανίου. Ο Ομπάμα επαίνεσε την πρωτοβουλία μ’  ένα γράμμα στον πρόεδρο της Βραζιλίας Lula da Silva, προφανώς με την υπόθεση ότι κάτι τέτοιο θα αποτύχαινε και θα παρείχε ένα όπλο για την προπαγάνδα εναντίον του Ιράν. Όταν αυτό πέτυχε, οι ΗΠΑ ήταν έξαλλες, και γρήγορα υπονόμευσαν το γεγονός οδηγώντας σε ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας με νέες κυρώσεις κατά του Ιράν, οι οποίες ήταν τόσο δίχως νόημα που η Κίνα μετά χαράς το αποδέχθηκε αμέσως – αναγνωρίζοντας ότι το πολύ οι κυρώσεις αυτές θα εμποδίσουν τα Δυτικά συμφέροντα στον ανταγωνισμό με την Κίνα για τους πόρους του Ιράν. Για ακόμη μια φορά, η Ουάσινγκτον ενήργησε άμεσα για να εξασφαλίσει την μη εμπλοκή άλλων, εκτός των ΗΠΑ στον έλεγχο της περιοχής.

Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η Τουρκία (με τη Βραζιλία) ψήφισε κατά των προτάσεων για κυρώσεις στο Συμβουλίου Ασφαλείας. Το άλλο περιφερειακό μέλος, ο Λίβανος, απείχε. Αυτές οι ενέργειες προκάλεσαν περαιτέρω ταραχή στην Ουάσινγκτον. Ο Philip Gordon, ανώτατος διπλωμάτης της κυβέρνησης Ομπάμα για τις Ευρωπαϊκές υποθέσεις, προειδοποίησε την Τουρκία πως οι πράξεις της δεν γίνονται κατανοητές από τις ΗΠΑ και, όπως αναφέρεται στο πρακτορείο Associated Press, θα πρέπει να «επιδείξει τη δέσμευσή της για συνεργασία με τη Δύση», «σπάνια νουθεσία ενός κρίσιμου συμμάχου του ΝΑΤΟ».

Και η πολιτική τάξη επίσης το αντιλαμβάνεται. Ο Steven A. Cook, ειδικός εμπειρογνώμονας του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, παρατήρησε ότι η καίρια ερώτηση τώρα είναι «Πώς θα κρατήσουμε την Τουρκία στα χωράφια της», να ακολουθεί εντολές σαν τους καλούς δημοκράτες. Ένα πρωτοσέλιδο της New York Times συνέλαβε την γενική εικόνα: «Η Συμφωνία με το Ιράν κηλιδώνει την κληρονομιά του επικεφαλής της Βραζιλίας». Με λίγα λόγια, κάνετε ό,τι υπαγορεύουμε.

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι άλλες χώρες της περιοχής «απολαμβάνουν» πιο πολλές Αμερικανικές κυρώσεις από την Τουρκία. Για παράδειγμα, το Πακιστάν και το Ιράν, σε συνάντησή τους στην Τουρκία, υπέγραψαν πρόσφατα συμφωνία για ένα νέο αγωγό. Ακόμα πιο ανησυχητικό για τις ΗΠΑ είναι το γεγονός ότι ο αγωγός αυτός μπορεί να επεκταθεί και στην Ινδία. Το 2008 η συνθήκη των ΗΠΑ με την Ινδία για στήριξη του πυρηνικού της προγράμματος – και έμμεσα των προγραμμάτων της για πυρηνικά όπλα – είχε ως σκοπό να σταματήσει την Ινδία από την ένταξή της στη συμφωνία για τον αγωγό, όπως υποστηρίζει ο Moeed Yusuf, ένας σύμβουλος του Ινστιτούτου Ειρήνης των Ηνωμένων Πολιτειών, εκφράζοντας μια κοινή ερμηνεία. Η Ινδία και το Πακιστάν είναι δύο από τις τρεις πυρηνικές δυνάμεις που αρνήθηκαν να υπογράψουν τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων (Non-proliferation Treaty, NPT), με τρίτο το Ισραήλ. Όλες αυτές οι χώρες ανέπτυξαν πυρηνικά όπλα με την υποστήριξη των ΗΠΑ, κάτι που συνεχίζουν να κάνουν.

Ουδείς λογικός άνθρωπος, ή οποιοσδήποτε άλλος, επιθυμεί το Ιράν να αναπτύξει πυρηνικά όπλα. Ένας προφανής τρόπος για τον περιορισμό ή την εξάλειψη της απειλής αυτής είναι η θέσπιση Ζωνών Χωρίς Πυρηνικά Όπλα (Nuclear Free Weapons Zone, NFWZ) στη Μέση Ανατολή. Το θέμα προέκυψε πάλι στο συνέδριο για τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στις αρχές του Μαΐου του 2010. Η Αίγυπτος, ως πρόεδρος των 118 εθνών του Κινήματος των Αδέσμευτων (Non-Aligned Movement) πρότεινε στο συνέδριο την υποστήριξη ενός σχεδίου που καλεί σε έναρξη των διαπραγματεύσεων το 2011 για Ζώνες Χωρίς Πυρηνικά Όπλα (NFWZ) στη Μέση Ανατολή, όπως είχε άλλωστε συμφωνηθεί από τη Δύση, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, το 1995 στην αναθεωρητική διάσκεψη της Συνθήκης.

Η Ουάσινγκτον εξακολουθεί επισήμως να συμφωνεί, αλλά επιμένει ότι πρέπει να εξαιρείται το Ισραήλ – και φυσικά δε δείχνει να θεωρεί ότι τέτοιες διατάξεις μπορούν να ισχύουν και για την ίδια. Ο χρόνος δεν είναι ακόμη ώριμος για τη δημιουργία της ζώνης, όπως δήλωσε στο συνέδριο, η Υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, ενώ η Ουάσινγκτον επέμενε ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτή καμία πρόταση που καλεί το Ισραήλ να θέσει το πυρηνικό του πρόγραμμα υπό την αιγίδα της IAEA (Διεθνής Οργάνωση Ατομικής Ενέργειας) ή που καλεί τους υπογράφοντες της συνθήκης για τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων, και ειδικά την Ουάσινγκτον, να μεταδώσουν πληροφορίες σχετικές με τις «Ισραηλινές πυρηνικές εγκαταστάσεις και δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών που αφορούν μεταφορές πυρηνικών στο Ισραήλ».

Η τεχνική της υπεκφυγής του Ομπάμα είναι η υιοθέτηση της θέσης του Ισραήλ πως τέτοιες προτάσεις πρέπει να έχουν ως όρο τη γενική διευθέτηση της ειρήνης, κάτι που οι ΗΠΑ μπορούν να καθυστερούν επ’ αόριστον, όπως κάνουν εδώ και 35 χρόνια, με σπάνιες και προσωρινές εξαιρέσεις.

Την ίδια ώρα, όπως αναφέρει το Associated Press, ο Γενικός Διευθυντής της Διεθνούς Οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας, Yukiya Amano, ζήτησε από τους υπουργούς εξωτερικών των 151 κρατών-μελών της να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με το πώς μπορούν να εφαρμόσουν ένα ψήφισμα που να απαιτεί από το Ισραήλ, «προσχώρηση» στη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων και άνοιγμα των πυρηνικών του εγκαταστάσεων στην επίβλεψη της IAEA.

Σπάνια σημειώνεται πως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ιδιαίτερη ευθύνη να εργαστούν για την καθιέρωση Ζωνών Χωρίς Πυρηνικά Όπλα στη Μέση Ανατολή. Στην προσπάθειά τους να παράσχουν μια λεπτή νόμιμη κάλυψη για την εισβολή τους στο Ιράκ το 2003, προσέφυγαν στο Ψήφισμα 687 του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο κάλεσε το Ιράκ να σταματήσει την κατασκευή όπλων μαζικής καταστροφής. Οι ΗΠΑ και το Ην. Βασίλειο ισχυρίστηκαν ότι το Ιράκ δεν υπάκουσε. Δε χρειάζεται να παραμείνουμε στη δικαιολογία, αλλά στο γεγονός ότι το ψήφισμα αυτό δεσμεύει τους υπογράφοντές του να κινηθούν προς τη δημιουργία Ζώνης Χωρίς Πυρηνικά Όπλα στη Μέση Ανατολή. Παρενθετικά, μπορούμε να προσθέσουμε ότι η επιμονή των ΗΠΑ για τη διατήρηση πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ντιέγκο Γκαρσία, υπονομεύει τη ζώνη χωρίς πυρηνικά όπλα που θεσπίστηκε από την Αφρικανική Ένωση, ακριβώς και πως η Ουάσινγκτόν συνεχίζει να εμποδίζει τη δημιουργία μιας τέτοιας ζώνης στον Ειρηνικό, εξαιρώντας από τη συμφωνία τα εξαρτώμενά της εδάφη στον Ειρηνικό.

Οι ρητορικές δεσμεύσεις του Ομπάμα για τη μη διάδοση δέχτηκαν ιδιαίτερους επαίνους, ακόμα και ένα βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Ένα πρακτικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η θέσπιση ζωνών Χωρίς Πυρηνικά Όπλα. Ένα άλλο είναι η μη υποστήριξη των πυρηνικών προγραμμάτων των τριών που δεν υπέγραψαν τη συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων. Ως συνήθως όμως, ο ρητορικός λόγος σπάνια συμβαδίζει με τις πράξεις, και στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι σε άμεση αντίφαση, γεγονός στο οποίο λίγοι δίνουν προσοχή.

Πηγή: http://www.chomsky.info/index.htm (όπου υπάρχει το πλήρες αγγλικό κείμενο)