Η Συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας
στον Πόλεμο των Αγωγών
Η παραπάνω εικόνα είναι ένας χάρτης του Αμερικανικού πανεπιστημίου Columbia, που απεικονίζει τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Κασπίας Θάλασσας (με μαύρες και κόκκινες κηλίδες αντίστοιχα). Η κόκκινη κηλίδα στον Περσικό Κόλπο είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο, το κοίτασμα South Pars/North Fields, που φιλοξενεί 50 περίπου τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, και ανήκει κατά τα 2/3 περίπου στο Κατάρ, και κατά το 1/3 περίπου στο Ιράν.
Η κόκκινη κηλίδα στο νοτιανατολικό Τουρκμενιστάν απεικονίζει το Galkynysh, που είναι το 2ο μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο, και φιλοξενεί 21 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Το Κατάρ και το Τουρκμενιστάν είναι η 3η και 4η πλουσιότερες χώρες στον κόσμο σε αποθέματα φυσικού αερίου, με την Ρωσία και το Ιράν να βρίσκονται στην 1η και 2η θέση. Όταν εκτός από τα συμβατικά αποθέματα φυσικού αερίου λαμβάνονται υπόψη και τα σχιστολιθικά αποθέματα, το Τουρκμενιστάν υποχωρεί στην κατάταξη, αλλά η πρώτη τριάδα παραμένει η ίδια.
Τα δύο αυτά κοιτάσματα σε καμία περίπτωση δεν είναι ο μόνος παράγοντας που καθορίζει τις εξελίξεις στην περιοχή, αλλά η σημασία τους είναι τεράστια. Όλοι επηρεάζονται από αυτά τα δύο κοιτάσματα. Το Ιράν και το Κατάρ, που σκοτώνονται στην Συρία, στο Ιράκ και στην Υεμένη, προσπαθούν να συνεργαστούν και να προωθήσουν το φυσικό αέριο του South Pars/North Fields στην Κίνα και στο Πακιστάν, μέσω του αγωγού Ιράν-Πακιστάν, και του οικονομικού διαδρόμου Κίνα-Πακιστάν (CPEC). Δεν είναι απίθανο να καταφέρουν να βρουν μία λύση το Ιράν και το Κατάρ. Άλλωστε έχουν καταφέρει να ξανασυνεργαστούν στην Λιβύη, όπου μαζί με την Τουρκία χτυπούν τον Αιγύπτιο Στρατηγό Αλ Σίσι, αλλά και στην Γάζα, απ’ όπου πάλι μαζί με την Τουρκία χτυπάνε τους Ισραηλινούς.
Όλοι μαζί επίσης, Άραβες και Ιρανοί, θέλουν να εμποδίσουν τον αγωγό ΤΑPI (Τουρκμενιστάν-Αφγανιστάν-Πακιστάν-Ινδία), που προωθούν οι ΗΠΑ και η Ινδία, αφού θα κατεβάσει φυσικό αέριο του Τουρκμενιστάν στην Νότια Ασία, που είναι η περιοχή στην οποία βασίζονται για τις πωλήσεις τους και οι Άραβες αλλά και οι Ιρανοί. Γι’αυτό και οι Ιρανοί βοηθούν τους Σουνίτες Ισλαμιστές Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, παρόλο που οι Ταλιμπαν είναι ένας παραδοσιακός εχθρός του Ιράν που υποστηρίζεται παραδοσιακά από τους Άραβες του Κόλπου και από το Πακιστάν. Για την υποστήριξη του Ιράν στους Ταλιμπάν μπορείτε να διαβάσετε το παρακάτω άρθρο της Wall Street Journal με τίτλο “Iran Backs Taliban With Cash and Arms”, του Ιουνίου 2015.
Οι Ρώσοι από την πλευρά τους βλέπουν θετικά την αποστολή του Τουρκμενικού φυσικού αερίου στην Ινδία και την Νότια Ασία, γιατί με αυτόν τον τρόπο αυτό το αέριο δεν θα καταλήξει στην Ευρώπη. Στην Ευρώπη και στην Τουρκία πουλάνε φυσικό αέριο οι Ρώσοι και όχι στην Ασία. Οι Άραβες και οι Ιρανοί πουλάνε φυσικό αέριο στην Ασία. Γι’αυτό και οι Ρώσοι επέτρεπαν στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ να χρησιμοποιούν την Ρωσία για να τροφοδοτούν τον στρατό τους στο Αφγανιστάν. Γιατί η αποστολή Τουρκμενικού φυσικού αερίου στην Νότια Ασία είναι κάτι θετικό για τους Ρώσους. Επίσης οι επιχειρήσεις των Αμερικανών εναντίον των Σουνιτών Ισλαμιστών Ταλιμπάν είναι ένα δώρο για τους Ρώσους, αφού οι ομάδες αυτές υποστηρίζονται από τους αντιπάλους των Ρώσων στις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου, τους Άραβες του Περσικού Κόλπου.
Ωστόσο η πρόσφατη κόντρα ΗΠΑ-Ρωσίας στην Ουκρανία ανάγκασε την Ρωσία να κλείσει στους Αμερικανούς τον διάδρομο τροφοδοσίας προς το Αφγανιστάν, όπως μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω άρθρο του κρατικού ρωσικού RT (Russia Today), με τίτλλο “Russia stops transit of NATO military cargo to Afghanistan”, του Μαΐου 2015.
Η Ρωσία προχώρησε σε αυτή την πράξη και ως αντίποινα φαντάζομαι στις οικονομικές κυρώσεις, αλλά και ως προφύλαξη, αφού το θερμόμετρο στις Αμερικανορωσικές σχέσεις ανεβαίνει επικίνδυνα τον τελευταίο καιρό. Αλλά ακόμη και πριν κλείσει τους διαδρόμους στις ΗΠΑ, η Ρωσία άθελα της χτυπούσε τον αγωγό TAPI, αφού σπρώχνει τον αγωγό Ιράν-Πακιστάν (IP), που προωθούν το Ιράν και η Κίνα, ο οποίος μέσω του οικονομικού διαδρόμου Κίνας-Πακιστάν θα τροφοδοτήσει τελικά και την Κίνα. Το Ιρανικό φυσικό αέριο είναι για την Ρωσία πολύ μεγαλύτερη απειλή από το φυσικό αέριο του Τουρκμενιστάν, γιατί και είναι πολύ περισσότερο, αλλά και γιατί είναι πιο εύκολο να φτάσει στην Ευρώπη. Ενώ για να φτάσει το φυσικό αέριο του Τουρκμενιστάν στην Ευρώπη θα πρέπει να κατασκευαστεί ο υποθαλάσσιος αγωγός Trans-Caspian, τον οποίο χτυπάνε η Ρωσία και το Ιράν.
Οι Κινέζοι από την άλλη πλευρά, προωθούν τον αγωγό Ιράν-Πακιστάν, αλλά δεν φοβούνται και ιδιαίτερα τον αγωγό TAPI, στον οποίο μάλιστα είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρουν για συμμετοχή οι Κινεζικές εταιρείες. Αυτό που ανησυχεί την Κίνα είναι η πιθανότητα να προκληθεί από τους ισλαμιστές ανάφλεξη στο Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Τουρκμενιστάν, το Καζακστάν, αλλά και στην ίδια την Κίνα, στην περιοχή Xianjang. Η Xianjiang είναι η μόνη Κινεζική επαρχία της οποίας ο πληθυσμός αποτελείται στην πλειοψηφία του από Σουνίτες Μουσουλμάνους. Στην Xinjiang υπάρχει επίσης μεγάλος αριθμός Σιιτών Μουσουλμάνων, επομένως μπορεί να έχει πάτημα και το Ιράν. Την Xinjiang την βλέπετε στον δεύτερο και τρίτο χάρτη, στο Δυτικό τμήμα της Κίνας.
Από την Xinjiang περνάνε όλοι οι αγωγοί που μεταφέρουν το φυσικό αέριο του Τουρκμενιστάν και του Καζακστάν στην Κίνα. Επομένως οι Άραβες και οι Ιρανοί έχουν ένα σημαντικό πάτημα στην περιοχή, αν θελήσουν να προκαλέσουν αναφλέξεις, ώστε να αναγκαστεί η Κίνα να στραφεί προς αυτούς για την αγορά μεγαλύτερων ποσοτήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Στο παρακάτω άρθρο του Economist, με τίτλο “China's Xinjiang problem : The net is cast”, του Ιουλίου 2014, μπορείτε να διαβάσετε για τα προβλήματα της Κίνας με την Σουνιτική Ισλαμιστική οργάνωση East Turkestan Islamic Movement (ETIM), που δραστηριοποιείται στην Xinjiang.
Οι Άραβες και οι Ιρανοί πουλάνε πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Κίνα, και η στενή τους οικονομική συνεργασία δεν τους επιτρέπει να ανακατεύονται άμεσα στα εσωτερικά της θέματα. Σίγουρα όμως μπορούν να βοηθούν στην χρηματοδότηση των Ισλαμιστών της Xinjiang και έμμεσα, ώστε να υπενθυμίζουν στην Κίνα ότι δεν πρέπει να τους ξεχνά όταν προμηθεύεται φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
Η Xinjiang είναι επίσης πρόβλημα για τους Ρώσους, γιατί ο ένας από τους δύο αγωγούς που έχει συμφωνήσει η Ρωσία να κατασκευάσει για να τροφοδοτήσει με φυσικό αέριο την Κίνα, ο Altai Pipeline, περνάει μέσα από την Xinjiang. Είναι δεδομένο ότι η Ισλαμιστές της Xinjiang θα δημιουργήσουν προβλήματα στην κατασκευή του Altai Pipeline (βλέπε 3 χάρτη). Ο άλλος ρωσικός αγωγός που υποτίθεται ότι θα τροφοδοτήσει την Κίνα από την Ανατολική Σιβηρία, ο Power of Siberia, δεν αντιμετωπίζει την απειλή των ισλαμιστών, αλλά αντιμετωπίζει τις εξωτερικά αντίξοες συνθήκες της Ανατολικής Σιβηρίας.
Βλέπε επίσης
“Ο Οικονομικός Διάδρομος Κίνας-Πακιστάν”
και
“Το Ιράν, το Τουρκμενιστάν, και ο Οσάμα Μπιν Λάντεν”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Δεν γίνονται δεκτά σχόλια σε greeklish