Εκλογές στην Αλβανία
Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Παρίσης
27/06/2013
Για μια ακόμη φορά, την δέκατη από το 1996, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) οργάνωσε αποστολή παρατήρησης εκλογών της 23ης Ιουνίου 2013 στην Αλβανία. Η αποστολή παρατηρητών του ΟΑΣΕ, με επικεφαλής την κα Conny Β. McCormack (ΗΠΑ), ανέπτυξε περισσότερους από 400 παρατηρητές σε όλη τη χώρα, για την παρακολούθηση των εκλογών, ενώ παράλληλα συμμετείχαν επίσης και περίπου 300 παρατηρητές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διάφορα εθνικά κοινοβούλια, πρεσβείες κ.ά.
Οι εκλογές αυτές θεωρούνται γενικώς ως μια σημαντική δοκιμασία σχετικά με την δημοκρατική πορεία της χώρας και τις επιδιώξεις της για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξήντα έξι πολιτικά κόμματα και δύο ανεξάρτητοι υποψήφιοι συμμετείχαν στις εκλογές. Εξήντα δύο από τα κόμματα αυτά συμμετείχαν σε έναν από τους δύο συνασπισμούς των οποίων ηγούνταν τα δύο μεγάλα κόμματα: 25 κόμματα με τη Συμμαχία για την Απασχόληση, την Ευημερία και την Ένταξη με επικεφαλής το Δημοκρατικό Κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα, και 37 κόμματα με τη Συμμαχία για την Ευρωπαϊκή Αλβανία υπό την ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Έντι Ράμα.
Λίγο μετά το άνοιγμα των εκλογικών κέντρων, το πρωί της Κυριακής 23 Ιουνίου, οι τηλεοράσεις στην Αλβανία ενημέρωναν ότι ένας 53χρονος Αλβανός σκοτώθηκε και αρκετοί άλλοι τραυματίστηκαν σε ανταλλαγή πυροβολισμών κοντά σε εκλογικό τμήμα σε κωμόπολη στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας. Το θύμα ήταν υποστηρικτής του Σοσιαλιστικού Κινήματος για Ενσωμάτωση (LSI) του οποίου ηγείται ο πρώην πρωθυπουργός Ιλίρ Μέτα (κύριος σύμμαχος του Έντι Ράμα). Τουλάχιστον τρία άτομα, συμπεριλαμβανομένου του φερόμενου ως δράστη - υποψηφίου του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος του πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα – τραυματίστηκαν.
Σύμφωνα με την προκαταρκτική έκθεση που συνέταξε την επομένη των εκλογών η Διεθνής Αποστολή Παρατήρησης Εκλογών του ΟΑΣΕ στην Αλβανία (Statement of Preliminary Findings and Conclusions), οι εκλογές αυτές “χαρακτηρίστηκαν από την ενεργό συμμετοχή των πολιτών σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και τον πραγματικό σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών. Ωστόσο, το κλίμα δυσπιστίας μεταξύ των δύο κύριων πολιτικών δυνάμεων στιγμάτισε το εκλογικό κλίμα και δημιούργησε αμφισβητήσεις για ολόκληρη της εκλογική διαδικασία. Η εκλογική διαδικασία προχώρησε καλά, έστω και με διαδικαστικές παρατυπίες, αλλά η καταμέτρηση των ψήφων καθυστέρησε σε πολλές περιοχές”.
Ο κ. Σαλί Μπερίσα, 68 ετών, πρωθυπουργός κατά τα τελευταία οκτώ χρόνια και ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος της Αλβανίας, έχασε τις εκλογές. Ο κ. Έντι Ράμα 20 χρόνια νεότερος, ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος και επικεφαλής της Συμμαχίας για την Ευρωπαϊκή Αλβανία, ο οποίος είχε γίνει γνωστός ως δήμαρχος των Τιράνων, στην περίοδο 2000-2011, θα είναι ο νέος πρωθυπουργός, υποστηριζόμενος από τον κ. Ιλίρ Μέτα.
Οι Έλληνες της Αλβανίας, κυρίως της Βορείου Ηπείρου – όσοι έμειναν πλέον εκεί – προσήλθαν για μια ακόμη φορά στις εκλογές διαιρεμένοι, διασπασμένοι και αλληλοκατηγορούμενοι. Δύο κόμματα εκπροσωπούσαν την ελληνική μειονότητα: το ΚΕΑΔ (πολιτική έκφραση της «Ομόνοιας») και το πρωτοεμφανιζόμενο σε κοινοβουλευτικές εκλογές MEGA. Το πρώτο συμμετείχε στη συμμαχία του Edi Rama και το δεύτερο στη συμμαχία του Sali Berisha. Άλλοι υποψήφιοι ελληνικής καταγωγής συμμετείχαν, όπως και στο παρελθόν, με άλλα κόμματα, κυρίως τα δύο μεγάλα. Τελικώς, όπως συνέβη και στις εκλογές του 2009, εξελέγη μόνο ο επικεφαλής του ΚΕΑΔ Βαγγέλης Ντούλες.
Όλοι πιστεύουν ότι στην Αλβανία θα υπάρξει μια σημαντική αλλαγή σε όλο το πολιτικό φάσμα. Δεν πρόκειται μόνο για αλλαγή κομμάτων στην εξουσία αλλά για αλλαγή γενεών. Η γενιά των εξηντάρηδων που επί χρόνια εκπροσωπούσε ο Μπερίσα, αντικαθίσταται από τη γενιά των σαραντάρηδων που εκπροσωπούν οι Ράμα και Μέτα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα στοίχημα για την Αλβανία, το οποίο μένει να δούμε αν θα μπορέσει να το κερδίσει.
Η Ελλάδα από τη μεριά της οφείλει να παρακολουθεί στενά και συστηματικά τις εξελίξεις στη γείτονα χώρα και να εκμεταλλεύεται εποικοδομητικά τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται, αλλά και να υποστηρίζει την υπόθεση του Ελληνισμού εκεί. Μέχρι σήμερα, από τότε που έπεσε το κομουνιστικό καθεστώς και η δημοκρατία ήρθε στη χώρα αυτή, μάλλον απέτυχε και στους δύο τομείς.
Παραδέχεται την ήττα του στις εκλογές
της Αλβανίας ο Σαλί Μπερίσα
Τίρανα, Αλβανία
Βάζοντας τέλος σε τρεις ημέρες δημόσιας σιωπής και κατευνάζοντας τους φόβους για ταραχώδη παράδοση της εξουσίας στην Αλβανία, ο απερχόμενος πρωθυπουργός Σαλί Μπερίσα παραδέχθηκε το βράδυ της Τετάρτης την ήττα του έναντι του επικεφαλής της αριστερής αντιπολιτευόμενης συμμαχίας Έντι Ράμα.
«Χάσαμε αυτές τις εκλογές και όλη η ευθύνη για την ήττα βαραίνει μόνον έναν άνθρωπο, εμένα» δήλωσε ο 68χρονος Μπερίσα ανακοινώνοντας επίσης την παραίτησή του από την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος έπειτα από 23 χρόνια.
Η παραδοχή της ήττας στις κάλπες των βουλευτικών εκλογών ενώπιον υποστηρικτών του στο κέντρο των Τιράνων ανοίγει το δρόμο για την ανάληψη της εξουσίας από τον πρώην δήμαρχο της αλβανικής πρωτεύουσας, ο οποίος κατήγαγε σαρωτική νίκη στις κάλπες.
Ο Μπερίσα περίμενε κυριολεκτικά έως ότου καταμετρηθεί και το τελευταίο ψηφοδέλτιο για να εμφανιστεί δημοσίως, γεγονός που πυροδότησε φόβους στη Δύση ότι μπορεί να αμφισβητήσει το εκλογικό αποτέλεσμα.
Η παραδοχή της ήττας αναμένεται να εκληφθεί ως ένδειξη αυξανόμενης δημοκρατικής ωριμότητας στην Αλβανία, η οποία έχει βυθιστεί σε αλλεπάλληλες περιόδους πολιτικής αναταραχής μετά την πτώση του κομμουνισμού το 1991.
Μία ομαλή παράδοση της εξουσίας θα βοηθήσει στην αναβίωση της «παγωμένης» ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας.
Εμφανίστηκε ενώπιον των υποστηρικτών του με γραπτή ομιλία, πράγμα σπάνιο για τον ίδιο. Μιλώντας με εμφανή συγκίνηση, είπε ότι δέχεται το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής και συνεχάρη τον αντίπαλό του Έντι Ράμα για τη νίκη του.
Ταυτόχρονα ανακοίνωσε ότι για την ήττα του Δημοκρατικού Κόμματος αναλαμβάνει προσωπικά την ευθύνη και λόγω αυτής παραιτείται από όλα τα κομματικά αξιώματα. «Θα είμαι απλό μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος και βουλευτής του» ανέφερε για να προσθέσει ότι θα παραμείνει ενεργός στην δραστηριότητα του κόμματός του.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη πολιτική συμβολή του από τη θέση του επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος για 23 χρόνια -διατέλεσε πρόεδρος της Αλβανίας για πέντε χρόνια και πρωθυπουργός επί μία οκταετία.
Newsroom ΔΟΛ