Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα, ραγιάδες έχεις, μάννα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι…
(Κωστής Παλαμάς)

Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2011

Υπάρχουν Σλαβομακεδόνες; (2)

Η "Μακεδονία του Πιρίν"

Με ένα σημαντικό άρθρο του (Περιοδικό ΑΜΥΝΑ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ Φεβρουαρίου 2011), ο γνωστός πολιτικός αναλυτής κ. Κων/τίνος Χολέβας ξεκαθαρίζει ένα ζήτημα, το οποίο από άγνοια, ημιμάθεια ή ιδεοπληξία, ορισμένοι το επαναφέρουν συχνά στην επιφάνεια. Αναφέρομαι στον περιβόητο όρο Σλαβομακεδόνες, που προέκυψε ως συνέπεια των αποφάσεων της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας (ΒΚΟ) στις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα, οι οποίες επικυρώθηκαν οριστικά από το 5ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (17-6 έως 8-7-1924), που δέχθηκε ως ορθό και επαναστατικό το σύνθημα της ΒΚΟ για "ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη".
Η θέση αυτή υιοθετήθηκε πλήρως στο Τρίτο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ (Κ) που διεξήχθη από 26-11 έως 3-12-1924, με την επικράτηση της γραμμής Πουλιόπουλου, ο οποίος κατέλαβε τη θέση του γενικού γραμματέα και το ΣΕΚΕ(Κ) μετονομάσθηκε σε ΚΚΕ.  Ο όρος ανασύρεται κατά περίπτωση για να περιγράψει μια φαντασιακή εθνότητα, την οποία Σκοπιανοί και σκοπιανολάγνοι κάθε αποχρώσεως και προελεύσεως χρησιμοποιούν κατά κόρον ως βάση της επιχειρηματολογίας τους. Πιστεύω ότι το κείμενο που ακολουθεί πρέπει να μελετηθεί πολύ προσεκτικά.
ΔΕΕ
Λανθασμένοι οι όροι
Σλαβομακεδονία και Σλαβομακεδόνες
Του Κωνσταντίνου Χολέβα

Από τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης κ. Γιάννη Μπουτάρη και από ορισμένους άλλους Έλληνες προτείνεται ο όρος «Σλαβομακεδονία» ως μία μέση λύση για το πρόβλημα της ονομασίας του γειτονικού μας κράτους των Σκοπίων. Πρόκειται για λανθασμένη και ουτοπική πρόταση.
Πρώτον, διότι δεν πρόκειται ποτέ να δεχθούν αυτό το όνομα οι Αλβανοί, οι οποίοι αποτελούν το 30% του πληθυσμού της ΦΥΡΟΜ. Ήδη με την δύναμη των όπλων έδειξαν το 2001 την άρνησή τους να παραμείνουν μία απλή μειονότητα και καθημερινά αμφισβητούν τον κυρίαρχο ρόλο της σλαβικής πλειοψηφίας. Το κράτος των Σκοπίων είναι πολυεθνικό και ο όρος Σλαβομακεδονία εξυπηρετεί μόνο τη μεγαλύτερη εθνική κοινότητα τους Σλάβους ψευδομακεδόνες.
Δεύτερον, ούτε από πλευράς κυβερνήσεως και σλαβικής πλειοψηφίας στη ΦΥΡΟΜ υπάρχει διάθεση να δεχθούν ένα τέτοιο όνομα. Οι κυβερνώντες τη γείτονα χώρα επιδεικνύουν συνεχώς μεγαλύτερη αδιαλλαξία.
Τρίτον, διότι ούτε τα ελληνικά συμφέροντα εξυπηρετεί ένα τέτοιο όνομα. Αν με δική μας υπογραφή –ό μη γένοιτο-αναγνωρίσουμε αυτό το κράτος με όνομα που θα περιέχει τον όρο Μακεδονία, τότε σε λίγα χρόνια θα περιπέσει σε αχρησία το πρώτο συνθετικό (σλαβο-) και θα παραμένει διεθνώς το όνομα «Μακεδονία». Σκέτο και μόνο του. Και μάλιστα με τη δική μας υπογραφή. Σε τέτοια σύνθετα ονόματα συνήθως φεύγει γρήγορα το αδύναμο μέρος και μένει σε διεθνή χρήση το ιστορικά και γεωγραφικά ισχυρότερο. Θυμίζω την Υπεριορδανία, η οποία ιδρύθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σε εδάφη υπό βρετανική τότε εντολή. Πολύ σύντομα έφυγε με απόφαση του Κοινοβουλίου το «Υπέρ» και η χώρα έγινε διεθνώς γνωστή ως Ιορδανία (στα αγγλικά λεγόταν Transjordan και έμεινε μόνο το Jordan, που αναφέρεται στον ιστορικό ποταμό Ιορδάνη).
Λανθασμένη, ιστορικά ατεκμηρίωτη και εθνικώς ασύμφορη είναι εξάλλου η χρήση εκ μέρους Ελλήνων συγγραφέων του όρου «Σλαβομακεδόνες», είτε χρησιμοποιείται για τους κατοίκους της ΦΥΡΟΜ είτε για τους Έλληνες Σλαβοφώνους-διγλώσσους της Βορείου Ελλάδος.
Οι κάτοικοι της ΦΥΡΟΜ αποτελούν, όπως προανέφερα, ένα πολυεθνικό μωσαϊκό. Όσοι από αυτούς είναι Σλαβικής καταγωγής είναι Σέρβοι ή Βούλγαροι, άρα δεν είναι Μακεδόνες. Η σερβική μειονότητα στα Σκόπια είναι αναγνωρισμένη και έχει δικό της κόμμα. Η βουλγαρική εθνική καταγωγή ενοχλεί την ηγεσία, διότι θυμίζει ότι το 1941 οι κάτοικοι των Σκοπίων υποδέχθηκαν τα γερμανοβουλγαρικά στρατεύματα με βουλγαρικές σημαίες. Επιπλέον αν αποδεχθούν επισήμως ότι οι περισσότεροι Σκοπιανοί είναι Βούλγαροι, τότε καταρρέει ο μύθος του «μακεδονικού έθνους». Πάντως πολλοί πολίτες της ΦΥΡΟΜ αποκτούν βουλγαρικό διαβατήριο και ο πιο γνωστός από αυτούς είναι ο πρώην Πρωθυπουργός Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι. Είναι χαρακτηριστική δήλωσή του το καλοκαίρι του 2008 ότι θέλει να αναλάβει Πρέσβυς της Βουλγαρίας στα Σκόπια. Ένας από τους πρώτους μετακομμουνιστικούς θιασώτες του «μακεδονισμού» τώρα καταφέρει ισχυρό πλήγμα στο τεχνητό αυτό έθνος προσθέτοντας επιπλέον ότι ουδεμία σχέση έχουν οι συμπολίτες του με τον Αλέξανδρο και τον Φίλιππο! Άρα οι Σλάβοι της ΦΥΡΟΜ δεν είναι Μακεδόνες. Όσοι όμως κάτοικοι της χώρας είναι πράγματι Μακεδόνες δεν είναι Σλάβοι. Διότι πρόκειται για τους ελληνικής καταγωγής, οι οποίοι ανήκουν σε δύο διακριτές ομάδες:
α) Τους γηγενείς Βλαχόφωνους Έλληνες του Μοναστηρίου, της Αχρίδας, της Ρέσνας, της Γευγελής, του Κρουσόβου, του Μοριχόβου κ.λπ. Τους έχουμε εγκαταλείψει επί δεκαετίες και είναι καιρός να τους καταμετρήσουμε μέσω της επίσημης απογραφής των Σκοπίων του Απριλίου 2011.
β) Τους πολιτικούς πρόσφυγες που έφυγαν από την Ελλάδα μετά τα δραματικά γεγονότα του 1946-49. Άρα: Στη ΦΥΡΟΜ υπάρχουν Σλάβοι που δεν είναι Μακεδόνες, υπάρχουν και Μακεδόνες που δεν είναι Σλάβοι διότι είναι Έλληνες, αλλά δεν υπάρχουν «Σλαβομακεδόνες».
Σε ιστορικές μελέτες συναντούμε τον όρο «Σλαβομακεδόνες» ως προσπάθεια προσδιορισμού των σλαβοφώνων-διγλώσσων κατοίκων της Βορείου Ελλάδος. Οι άνθρωποι, όμως, αυτοί κατά την περίοδο των ελληνοβουλγαρικών συγκρούσεων 1878-1943 δήλωναν είτε Έλληνες (οι Πατριαρχικοί του Μακεδονικού Αγώνος) είτε Βούλγαροι (οι Εξαρχικοί του Μακεδονικού Αγώνος). Ουδέποτε οι ίδιοι δήλωναν Σλαβομακεδόνες ούτε υπάρχει τέτοια εθνότητα σε Οθωμανικά έγγραφα ή σε αναφορές Ευρωπαίων διπλωματών ή περιηγητών. Ο όρος κατασκευάσθηκε από τη βιασύνη κάποιων Ελλήνων γραφειοκρατών να περιγράψουν τους σλαβοφώνους γύρω στο 1920-1930 χωρίς όμως να τους πουν «Βουλγαροφώνους». Υπήρχε τότε μεγάλη ανησυχία στην Αθήνα για τον βουλγαρικό αλυτρωτισμό και ο τεχνητός αυτός όρος θεωρήθηκε –κακώς- σαν μία λύση.


Το σύνθημα, γραμμένο σε τοίχο ενός χωριού στον Γράμμο, που φωτογραφήθηκε μετά την απελευθέρωσή του από τον Εθνικό Στρατό, αναφέρει: "Ζήτω το 1ο παμμακεδονικό Συνέδριο της κομμουνιστικής οργάνωσης της αιγαιατικής Μακεδονίας". Από κάτω υπάρχει και η ...επικύρωση από το ΚΚΕ!

Ιδιαίτερη πολιτική φόρτιση πήρε η ονομασία «Σλαβομακεδόνες» κατά την περίοδο 1943-1944. Τότε υπήρχαν στη Δυτική και Κεντρική Μακεδονία ολιγάριθμοι συμπατριώτες μας που εντάχθηκαν στη Βουλγαρική προπαγάνδα [Σημ. ΔΕΕ: Εννοεί προφανώς την οργάνωση "Οχράνα" (= προστασία, ασφάλεια στα βουλγαρικά, φρουρά στα ρωσσικά). Δεν πρέπει να συγχέεται με την ομώνυμη μυστική αστυνομία του Τσάρου] και προέβησαν σε σφαγές εναντίον Ελλήνων. Μην ξεχνούμε ότι οι Βούλγαροι φασίστες ήσαν η τρίτη κατοχική δύναμη μαζί με τους Γερμανούς του Χίτλερ και τους Ιταλούς του Μουσσολίνι. Όταν, όμως, άρχισε να καταρρέει ο άξονας φασισμού-ναζισμού με τις πρώτες νίκες των Συμμάχων, τότε οι συνεργάτες της βουλγαρικής ΟΧΡΑΝΑ στη Μακεδονία αποφάσισαν να αλλάξουν ιδεολογία και εθνικότητα. Μέσα σε μιά νύκτα από Βουλγαρόφιλοι ακροδεξιοί έγιναν Γιουγκοσλάβοι αριστεροί, οπαδοί του Τίτο. Και τους εξυπηρέτησε ο τεχνητός όρος «Σλαβομακεδόνες». Είναι μάλιστα γνωστή και η δράση του Σλαβομακεδονικού ΕΑΜ, του αποσχιστικού ΣΝΟΦ με τα σλαβικά αρχικά του, που συνεργάσθηκε με το ΚΚΕ, παρά τις επιμέρους διαφωνίες.
Συμπέρασμα: Ας σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε τους όρους Σλαβομακεδονία και Σλαβομακεδόνες, διότι είναι λανθασμένοι, διπλωματικά επικίνδυνοι και ιστορικά ταυτισμένοι με κινήματα που ήθελαν να αποσχίσουν τη Μακεδονία και τη Θράκη από την Ελλάδα.
Κ.Χ. 22.1.2011


Σημ. ΔΕΕ: Οι επισημάνσεις δεν υπήρχαν στο αρχικό κείμενο. Για την "πατρότητα" του όρου που πρωτοεμφανίσθηκε την δεκαετία του 1920 υπάρχουν διαφορετικές εκδοχές. 


3 σχόλια:

SITALKIS είπε...

Σωστή τοποθέτηση... Πρέπει να τη διαβάσουν όλοι.

Νίκος Κόμπλας είπε...

Πρέπει παρ΄όλα αυτά κάπως να ονομαστεί αυτός ο τόπος, αυτό το κρατίδιο, και αυτοί οι κάτοικοι του. Και το FYROM περιέχει τον όρο Μακεδονία. Αν δεν έχουμε κάτι να προτείνουμε πως, υπάρχει περίπτωση να πείσουμε, τους ανθρώπους και το κράτος αυτό, αλλά και την οικουμένη ολόκηληρη, για το πως θα έπρεπε να ονομάζονται Να πούμε Βαρδαρία και Βαρδαρέοι, τί προτείνουμε όμως

Βιβλιόφιλος είπε...

Αγαπητέ Νίκο,
Για έναν κάτοικο πχ της Αθήνας ή της Πελοποννήσου, ο οποίος δυστυχώς αγνοεί την καθημερινή πραγματικότητα όπως την βιώνουμε εδώ επάνω, είναι ίσως ζήτημα κοινής λογικής του τύπου: "Κάπως πρέπει να ονομαστούν αυτοί οι άνθρωποι". Η κατάσταση όμως είναι τρομακτικά περίπλοκη ώστε να αναλυθεί ώς απάντηση σε ένα καλοπροαίρετο σχόλιο, όπως το δικό σου. Θα είμαι λοιπόν λακωνικός:
1. Μέχρι τον Β΄ΠΠ οι κάτοικοι της περιοχής των Σκοπίων ήσαν υπήκοοι του Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, που μετονομάστηκε σε Γιουγκοσλαβία (=Νοτιοσλαβία). Οι ίδιοι ήσαν ή θεωρούσαν τους εαυτούς τους Σέρβους, Βούλγαρους, Αλβανούς, Τούρκους, whatever.
2. Ο Τίτο "ανακάλυψε" ότι ήσαν ήσαν Μακεδόνες και δημιούργησε την ομόσπονδη Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας.
3. Όσο αποτελούσαν "μέρος" της Γιουγκοσλαβίας δεν υπήρχε σοβαρό πρόβλημα ή έτσι ήθελαν να πιστεύουν οι πολιτικοί μας.
4. Από την στιγμή που έγιναν "όλον" δηλ. ανξάρτητο κράτος τότε άρχισαν τα προβλήματα για προφανείς λόγους.
5. Το πως θα ονομαστούν με αφήνει παγερά αδιάφορο. Ας ονομαστούν Δάρδανοι, Παίονες, Νεο-Ιλλυριοί ή οτιδήποτε, μια και η αρχαιοπληξία τους έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Εμείς κάναμε την βλακεία να εμπλακούμε σε μια ατέρμονη ονοματολογία, όπου ήταν φανερό ότι οι Σκοπιανοί δεν ήσαν διατεθημένοι να υποχωρήσουν στο ελάχιστο, δεδομένου ότι αν ξεκινήσουν διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματός τους θα τιναχτούν στον αέρα, λόγω Αλβανών.
6. Για την ελληνική πλευρά το ζήτημα είναι κρυστάλλινο: Δεν μπορούμε να δεχθούμε όνομα που σχετίζεται με τον όρο Μακεδονία διότι ανοίγουμε την πόρτα σε κάθε είδους "αλυτρωτισμούς" των αξιότιμων γειτόνων μας και δεν αναφέρομαι στους Σκοπιανούς. Για όσους βέβαια θέλουν να ψαρεύουν σε θολά νερά, όπως οι ξεφτιλισμένοι "πολιτικοί" μας το πράγμα είναι περίπλοκο διότι κλπ κλπ
7. Υπάρχει και η άλλη λύση που προτάθηκε σε κύριο άρθρο πριν μερικά χρόνια, από την παραδοσιακή αριστερή εφημερίδα της Λέσβου "Δημοκράτης". Αν ενδιαφέρεσαι θα σου το στείλω σε φωτοτυπία.