Παρασκευή 29 Απριλίου 2016

Η ψηφιδωτή διακόσμηση της μονής Δαφνίου

Η Σταύρωση

Η ψηφιδωτή διακόσμηση της μονής Δαφνίου

Η μονή Δαφνίου χρωστά τη μεγάλη φήμη της σε πανελλήνιο αλλά και παγκόσμιο επίπεδο στα λαμπρά ψηφιδωτά που κοσμούν τους τοίχους του καθολικού της. Όπως θα δούμε παρακάτω, τόσο η τεχνοτροπία όσο και η τεχνική κατασκευής τους είναι εξαιρετικής ποιότητας και καθιστούν το καθολικό του Δαφνίου ένα από τα πλέον σημαντικά βυζαντινά μνημεία του ελλαδικού χώρου, εφάμιλλο των μνημειακών ναών της Κωνσταντινούπολης. 
To μεγαλείο των ψηφιδωτών διατηρείται μέχρι τις μέρες μας, παρά τις επάλληλες ζημιές που έχουν υποστεί από σεισμούς το 1889, το 1894, και πιο πρόσφατα το 1981 και το 1999. Επίσης, οι στερεωτικές εργασίες του ψηφοθέτη Fransisco Novo αμέσως μετά τον πρώτο σεισμό (1892-1897) προκάλεσαν σημαντικές αλλοιώσεις στο εικονογραφικό πρόγραμμα του ναού, καθώς ορισμένες παραστάσεις, κυρίως μορφές αγίων, τοποθετήθηκαν σε θέση διαφορετική από αυτήν που είχαν αρχικά. Επιπλέον, ο Νόβο προχώρησε σε συμπληρώσεις και προσθήκες, οι οποίες σήμερα κρίνονται κακότεχνες και ιδιαιτέρως αυθαίρετες, με άλλα λόγια ανεπίτρεπτες. Πάντως στις υψηλότερες επιφάνειες των τοίχων του ναού τα ψηφιδωτά σώζονται σε αρκετά καλή κατάσταση. Παρά τα παραπάνω προβλήματα οι αρχαιολόγοι, με τη βοήθεια των περιγραφών των περιηγητών, έχουν κατορθώσει να αποκαταστήσουν την εικόνα που είχε η ψηφιδωτή διακόσμηση του καθολικού της μονής Δαφνίου αμέσως μετά την ολοκλήρωσή της. Βάσει της στυλιστικής αποτίμησης των απεικονιζόμενων συνθέσεων, αυτή τοποθετείται στις τελευταίες δεκαετίες του 11ου αιώνα. To εικονογραφικό πρόγραμμα ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό τα πρότυπα που είχαν καθιερωθεί στην Κωνσταντινούπολη μετά τη λήξη της Εικονομαχίας (726-787 και 815-843). Αυτό σημαίνει ότι στον τρούλο δεσπόζει η μορφή του Χριστού Παντοκράτορα πλαισιωμένη από διάφορους προφήτες, ενώ στα ημιχώνια και τα υψηλότερα μέρη του ναού έχουμε ευαγγελικές σκηνές, δηλαδή επεισόδια από τη ζωή του Χριστού.


Ο τρούλος του καθολικού της μονής Δαφνίου

Αυτό το εικονογραφικό πρόγραμμα συμβολίζει τις νέες δογματικές αντιλήψεις που προέκυψαν από τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας και την οριστική αποκατάσταση των εικόνων το 843. Η ιδέα της ενσάρκωσης του θείου υπήρξε το βασικό επιχείρημα της εικονόφιλης ομάδας, καθώς χάρη στην πραγμάτωσή της οι άνθρωποι απέκτησαν τη δυνατότητα να βλέπουν και συνακόλουθα να απεικονίζουν το θείο. Έτσι, η θεϊκή ενσάρκωση αποτέλεσε τον βασικό άξονα γύρω από τον οποίο διαμορφώθηκε το νέο εικονογραφικό πρόγραμμα. Τώρα, λοιπόν, ο ναός αντιμετωπίζεται σαν μια μικρογραφία του σύμπαντος. Πιο αναλυτικά, ο τρούλος και η αψίδα που δεσπόζουν στον κατακόρυφο και τον κατά μήκος άξονα του ναϊκού οικοδομήματος συμβολίζουν την ουράνια σφαίρα, ενώ οι κατώτερες ζώνες τη γήινη. Έτσι, ο τρούλος καταλαμβάνεται από παράσταση του Χριστού Παντοκράτορα, η οποία αποτελεί στην ουσία έκφραση του δόγματος του ομοούσιου
Ο Παντοκράτωρ περιστοιχίζεται από αγγελικές δυνάμεις και προφήτες. Στα σφαιρικά τρίγωνα παριστάνονται οι τέσσερις ευαγγελιστές που κατέγραψαν τη θεία ενσάρκωση και έδρασαν ως σύνδεσμοι μεταξύ γήινης και ουράνιας σφαίρας. Η πραγματοποίηση της ενσάρκωσης, δηλαδή διάφορα περιστατικά και γεγονότα από την επίγεια ζωή του Χριστού (χριστολογικές σκηνές), τοποθετείται στην αμέσως κατώτερη ζώνη του ναού, δηλαδή τις καμάρες, τα τύμπανα των κεραιών του σταυρού και τα ανώτερα μέρη των τοίχων. Στην κατώτερη ζώνη των τοίχων απεικονίζονται οι άγιοι, που απολαμβάνουν μαζί με τους πιστούς που έχουν προσέλθει στον ναό τη θέαση του θείου.


Ο Παντοκράτορας-«Δίκαιος Κριτής» στο μετάλλιο του τρούλου του καθολικού της μονής Δαφνίου. Η αυστηρότητα και η ένταση του βλέμματος οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στα ισχυρά τοξωτά φρύδια και τις σκούρες σκιές γύρω από τα μάτια. Η σχετικά σχηματική και επίπεδη απόδοση των πλαστικών αξιών του προσώπου, απομακρύνει τη μορφή του Παντοκράτορα από την κλασικιστική τεχνοτροπία με την οποία έχουν εκτελεστεί όλες οι άλλες μορφές. Η σκουρόχρωμη, πυκνή γενειάδα επιτείνει την εντύπωση της αυστηρότητας. Η μεγάλη απόσταση που χωρίζει τον δείκτη από το μεσαίο δάκτυλο πάνω στο ευαγγέλιο προσδίδει ένταση στη χειρονομία, που βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τον όλο δυναμισμό της μορφής

Στην αψίδα του ιερού τοποθετείται η Παναγία-Πλατυτέρα. Η Θεοτόκος, ο φορέας της θεϊκής ενσάρκωσης, δέεται για τη σωτηρία των ανθρώπων και μεσολαβεί ως σύνδεσμος μεταξύ της ουράνιας και της γήινης σφαίρας, μεταξύ του θεού και των ανθρώπων. Στο ημικυλινδρικό τμήμα της αψίδας έχουμε θέματα σχετικά με τη θεία Λειτουργία συνήθως περιλαμβάνουν την Κοινωνία των Αποστόλων (μετάδοση-μετάληψη) καθώς και διάφορους Πατέρες της Εκκλησίας. 
Στο καθολικό της μονής Δαφνίου, που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, το παραπάνω τυπικό ακολουθείται εμπλουτισμένο με σκηνές από τον βίο της Παναγίας (μαριολογικές σκηνές). Η έμφαση στην Παναγία προκύπτει από τον πρωταρχικό της ρόλο στην ενσάρκωση του θείου και είναι αρκετά συχνό φαινόμενο στα μετα-εικονομαχικά εικονογραφικά προγράμματα. 
Ο υποβλητικός Παντοκράτορας που καταλαμβάνει το μετάλλιο του τρούλου στο Δαφνί εικονίζεται ως απόλυτος «Δίκαιος Κριτής». Κοιτάζει τον θεατή με πλάγιο, διαπεραστικό και αυστηρό βλέμμα. Ο Παύλος Αποστόλου, ο συντηρητής των ψηφιδωτών του τρούλου στο Λεμονόδασος του Κοσμά Πολίτη, έμεινε έκπληκτος και μάλλον μπερδεμένος με την αυστηρότητα της μορφής: 
«Πρίν αρχίσω την εργασία [στο ψηφιδωτό του Παντοκράτορα], έμεινα εκεί ώρες ολόκληρες, μονάχος με τον εαυτό μου, προσπάθησα να καταλάβω. Άδικα όμως. 
»Αλήθεια, ένιωσα μόνο ένα ενδιαφέρον αρχαιολογικό. Δεν μπορώ να προσωποποιήσω έτσι το θεό μου, συνοφρυωμένο και εκδικητικό. Μέσα στο δεξί μάτι του Παντοκράτορα βρήκα μπηγμένη την αιχμή από ένα βέλος. Βέβαια ένα βέλος σαρακηνό ή κάποιου σταυροφόρου. Δοκίμασα τη χαρά του συλλέχτη που αποχτά ένα πολύτιμο κομμάτι. Δε θα 'πρεπε να φρίξω για την ιεροσυλία;». 
Η αυστηρότητα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα ισχυρά τοξωτά φρύδια και τις σκούρες σκιές κάτω από αυτά, αλλά και κάτω από τα μάτια. Η σκουρόχρωμη, πυκνή γενειάδα επιτείνει την εντύπωση της αυστηρότητας. Η σχετικά σχηματική και επίπεδη απόδοση των πλαστικών αξιών του προσώπου του Παντοκράτορα, τον απομακρύνει από την κλασικιστική τεχνοτροπία με την οποία έχουν εκτελεστεί όλες οι άλλες μορφές. Η μορφή πλαισιώνεται από πλούσια καστανή κυματιστή κόμη. Με το δεξί χέρι ευλογεί, ενώ στο αριστερό κρατά ογκώδες χρυσόδετο (χρυσή στάχωση) ευαγγέλιο. Η μεγάλη απόσταση που χωρίζει τον δείκτη από το μεσαίο δάκτυλο πάνω στο ευαγγέλιο προσδίδει ένταση στη χειρονομία, που βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τον όλο δυναμισμό της μορφής. Στο τύμπανο του τρούλου είχαν τοποθετηθεί οι μορφές δεκαέξι μετωπικά ιστάμενων προφητών. Οι ήρεμες στάσεις τους θυμίζουν αρχαίους φιλοσόφους και ρήτορες. Η κλασικιστική αντίληψη είναι ιδιαίτερα εμφανής στο ανάγλυφο πλάσιμο κάποιων μορφών καθώς και στη στοχαστική έκφραση των ματιών τους. Κάποιοι, όμως, από τους εικονιζόμενους προφήτες έχουν βλέμματα και πρόσωπα αυστηρά, έντονα σκιασμένα, που θυμίζουν τον Παντοκράτορα. Η σημερινή τοποθέτηση κάποιων μορφών δεν είναι η αρχική.


Η Γέννηση στο νοτιοανατολικό ημιχώνιο του καθολικού της μονής Δαφνίου. Η παράσταση χαρακτηρίζεται από έντονο κλασικισμό, ο οποίος είναι εμφανής στην απόδοση του τοπίου, στα γαλήνια και με έντονη πλαστικότητα πρόσωπα των εικονιζόμενων μορφών, στην ήρεμη πτυχολογία των ενδυμάτων και στις αρμονικές κινήσεις τους

Στα τέσσερα ημιχώνια που ανοίγονται κάτω από το τύμπανο του τρούλου, οι Βυζαντινοί ψηφοθέτες είχαν απεικονίσει τις πλέον σημαντικές ευαγγελικές σκηνές πριν από το Πάθος, δηλαδή τον Ευαγγελισμό (βορειοανατολικό ημιχώνιο), τη Γέννηση (νοτιοανατολικό ημιχώνιο), τη Βάπτιση (νοτιοδυτικό ημιχώνιο) και τη Μεταμόρφωση (βορειοδυτικό ημιχώνιο). Και οι τέσσερις παραστάσεις σώζονται λιγότερο ή περισσότερο αποσπασματικά. Η πρώτη από αυτές λαμβάνει χώρα σε ενιαίο χρυσό κάμπο (βάθος) χωρίς την παραμικρή δήλωση τοπίου. Ο αρχάγγελος Γαβριήλ πλησιάζει με ήρεμη, αρμονική κίνηση την Παναγία, θυμίζοντας αρχαιοελληνική παράσταση Νίκης. Τα ενδύματά του -λευκό ιμάτιο πάνω από σκούρο γαλάζιο χιτώνα- είναι ελαφρώς πτυχωμένα και ακολουθούν τις κινήσεις του σώματος. Η Παναγία στα δεξιά, εικονίζεται μετωπικά, να στέκεται μπροστά σε θρόνο με το κεφάλι στραμμένο ελάχιστα προς τα δεξιά. Η έκφραση και των δύο μορφών είναι ευγενική και γαλήνια. Τα φτερά του αρχάγγελου και τα ενδύματα και των δύο μορφών έχουν στολιστεί κατά τόπους με χρυσές ψηφίδες.
Η σκηνή της Γέννησης διαδραματίζεται σε σχεδόν ειδυλλιακό τοπίο. To βραχώδες σπήλαιο που φιλοξενεί την Παναγία και τον νεογέννητο Χριστό, με χρυσές ανταύγειες στην κορυφή του από τη λάμψη του αστεριού, περιβάλλεται από χαμηλούς λόφους με περιορισμένη βλάστηση, ενώ κάτω δεξιά ομάδα προβάτων πίνει νερό από ένα ρυάκι. Ο κλασικισμός που χαρακτηρίζει την απόδοση του τοπίου βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τις γαλήνιες μορφές της Παναγίας και του Ιωσήφ, καθώς και των τεσσάρων αγγέλων και των δύο βοσκών που γεμίζουν την ανώτερη ζώνη της παράστασης. Και εδώ οι πτυχολογίες είναι ήρεμες και ακολουθούν την κίνηση των σωμάτων, οι κινήσεις είναι αρμονικές και το πλάσιμο των προσώπων χαρακτηρίζεται από έντονη πλαστικότητα.


Η μορφή της Παναγίας από την έντονα κλασικιστική παράσταση της Σταύρωσης. To ψυχικό πάθος της Παναγίας δηλώνεται από τη βαθιά μελαγχολική έκφραση και την ευγενική χειρονομία της. Η αρμονική σωματική διάπλαση και η στάση τόσο της Παναγίας όσο και του ωάννη (απέναντι) ανάγονται σε πρότυπα της κλασικής αρχαιότητας

Στο κέντρο της ιδιαίτερα συμμετρικής σκηνής της Βάπτισης κυριαρχεί η γυμνή μορφή του Ιησού, εμβαπτισμένου μέχρι το στήθος στα νερά του Ιορδάνη. To γυμνό σώμα, που διακρίνεται ξεκάθαρα μέσα στο ανοιχτό γαλάζιο νερό του ποταμού, έχει πλαστεί με αβρότητα μέσω της χρήσης μικρότατων λευκών και ρόδινων ψηφίδων. To ίδιο ισχύει για το πρόσωπο του Χριστού αλλά και των υπόλοιπων μορφών της σύνθεσης. Οι σωστές αναλογίες του γυμνού σώματος καθώς και η ελαφρά κίνησή του σε στροφή προς τον Πρόδρομο στα αριστερά, θυμίζουν κλασικό άγαλμα. Πρόκειται για μία από τις ελάχιστες παραστάσεις Βαπτίσεως όπου ο Χριστός εικονίζεται εντελώς γυμνός. Στα δεξιά έχουν τοποθετηθεί δύο άγγελοι με τα χέρια σκεπασμένα με λέντια (προσόψια), προκειμένου να σκουπίσουν το σώμα του Χριστού μετά την ολοκλήρωση της βάπτισης. To χέρι και το πόδι που διακρίνονται κάτω δεξιά ανήκουν σε ανδρική γεροντική μορφή, την προσωποποίηση του ποταμού Ιορδάνη. 


Η Βάπτιση

Τέλος, στη σκηνή της Μεταμόρφωσης έχουμε τον Χριστό μέσα σε ελλειψοειδή γαλανόλευκη δόξα, πλαισιωμένη από πλατιά ταινία από ασημένιες ψηφίδες, να δεσπόζει σε χαλαρή μετωπική στάση αρχαίου ρήτορα στο όρος Θαβώρ. Με το δεξί χέρι ευλογεί, ενώ στο αριστερό κρατά τυλιγμένο ειλητάριο. Όπως οι προφήτες στο τύμπανο του τρούλου, η μορφή αντλεί τα πρότυπά της από τη γλυπτική των κλασικών χρόνων. To Θαβώρ αποδίδεται ως σειρά χαμηλών λόφων στο κατώτατο μέρος της σύνθεσης, όπου βρίσκονται και οι απόστολοι Πέτρος, Ιωάννης και Ιάκωβος, γονατισμένοι και θαμπωμένοι από τη θεϊκή λάμψη. Αριστερά και δεξιά του Ιησού βρίσκονται οι δεόμενοι προφήτες Ηλίας και Μωυσής αντίστοιχα. Και εδώ, παρά τον έντονα μεταφυσικό χαρακτήρα της σκηνής, οι κινήσεις των μορφών χαρακτηρίζονται από χάρη, η πτυχολογία εναρμονίζεται με τη συγκρατημένη κίνηση των σωμάτων και οι σωματικοί όγκοι και οι πλαστικές αξίες των προσώπων αποδίδονται με ανάγλυφο τρόπο. Στις μικρές κόγχες κάτω από τα ημιχώνια έχουν τοποθετηθεί σε στηθάρια ο προφήτης Ααρών (βορειοανατολικό ημιχώνιο, Ευαγγελισμός), ο άγιος Γρηγόριος ο Ακραγαντίνος (νοτιοανατολικό ημιχώνιο, Γέννηση), ο άγιος Γρηγόριος ο θαυματουργός (νοτιοδυτικό ημιχώνιο, Βάπτιση) και ο προφήτης Ζαχαρίας (βορειοδυτικό ημιχώνιο, Μεταμόρφωση). 
Την αψίδα του ιερού καταλαμβάνει η Παναγία που έχει απεικονιστεί ένθρονη και βρεφοκρατούσα Η μορφή είναι κατεστραμμένη σε μεγάλο βαθμό, καθώς σώζεται μόνο το κάτω μέρος της. Τη συνόδευε η ελάχιστα σωζόμενη επιγραφή «Μεγάλη η δόξα του οίκου τούτου η εσχάτη υπέρ την πρώτην, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ» (προφητεία Αγγαίου 2, 9). Η Πλατυτέρα των Ουρανών πλαισιώνεται από τους επιβλητικούς αρχάγγελους Μιχαήλ και Γαβριήλ, που στέκονται μετωπικοί στις δύο πλάγιες κόγχες. Φορούν βαρύτιμα, χρυσοποικιλμένα ενδύματα και πατούν σε πολυτελή υποπόδια. Τα πρόσωπά τους είναι γαλήνια και σοβαρά Στον θόλο του Ιερού Βήματος είχε τοποθετηθεί η αποκαλυπτική σκηνή της Ετοιμασίας του θρόνου, η οποία συμβολίζει τη Δεύτερη Παρουσία. Δυστυχώς, η παράσταση αυτή είναι σχεδόν ολοκληρωτικά κατεστραμμένη. Στα μέτωπα των τοίχων που χωρίζουν το ιερό από τα παραβήματα είχαν απεικονιστεί ολόσωμοι η Βρεφοκρατούσα Παναγία (βόρειος τοίχος) και ο Χριστός (νότιος τοίχος). Αυτές οι δύο παραστάσεις, που περιβάλλονταν από προσκυνητάρια εν είδει δεσποτικών εικόνων, ελάχιστα σώζονται σήμερα.


Η μορφή του Ιωάννη από την παράσταση της Σταύρωσης. 
Η μορφή, όπως και αυτή της Παναγίας (απέναντι), χαρακτηρίζεται από ανάγλυφη πλαστικότητα και είναι δομημένη με σωστές αναλογίες

To διακονικό, στα νότια του Ιερού Βήματος, έχει κοσμηθεί με τις μορφές των αγίων Ελευθερίου, Αβέρκου, Λαυρεντίου και Εύπλου, που είναι διαταγμένοι ανά ζεύγη στα τόξα που πλαισιώνουν το σταυροθόλιο της οροφής. To τελευταίο είναι διακοσμημένο με χριστόγραμμα. Στην κόγχη του διακονικού δεσπόζει η μορφή του αγίου Νικολάου. Η όλη σύνθεση «πατάει» σε χρυσό βάθος. Ανάλογη διαμόρφωση υπάρχει και στην οροφή της πρόθεσης, όπου συναντάμε τους αγίους Σιλβέστρο, Άνθιμο, Στέφανο και Ρουφίνο, ενώ την κόγχη καταλαμβάνει ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος. Ο άγιος Νικόλαος και ο Ιωάννης ο Πρόδρομος αποτελούν τις πλέον σημαντικές μετά την Παναγία μεσολαβητικές-συνδετικές με το θείο μορφές της χριστιανικής Εκκλησίας. Τα αυστηρά πρόσωπα του Προδρόμου και του αγίου Νικολάου, με το διαπεραστικό βλέμμα, τα τοξωτά φρύδια και τις σκούρες σκιές γύρω από τα μάτια, θυμίζουν έντονα τον Παντοκράτορα, καθώς και κάποιες από τις προφητικές μορφές στον τρούλο. Πρόκειται για τα μοναδικά παραδείγματα σε ολόκληρο το ψηφιδωτό εικονογραφικό πρόγραμμα του καθολικού, που δεν ακολουθούν κλασικιστικά πρότυπα.


Η παράσταση της Γέννησης της Θεοτόκου 
από το καθολικό της μονής Δαφνίου

Στις υπόλοιπες επιφάνειες των τοίχων του κυρίως ναού έχουν απεικονιστεί ποικίλες σκηνές από τη ζωή του Χριστού, αλλά και της Παναγίας, στην οποία είναι αφιερωμένος ο ναός. Οι κατώτερες ζώνες φιλοξενούν μονές μορφές, δηλαδή διάφορους αγίους και μάρτυρες. Η αντιπαράθεση και η διασύνδεση των χριστολογικών με τις μαριολογικές παραστάσεις ή με χριστολογικές σκηνές όπου η Παναγία παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, έχει γίνει με τρόπο ισορροπημένο και ιδιαίτερα μελετημένο. Έτσι στην άνω ζώνη του ανατολικού τμήματος του ναού, όπου δέσποζε η ένθρονη Πλατυτέρα της αψίδας, βρίσκουμε παραστάσεις όπου πρωταγωνιστεί η Θεοτόκος: Γενέσιο της Θεοτόκου στον ανατολικό τοίχο της βόρειας κεραίας και Προσκύνηση των Μάγων στον ανατολικό τοίχο της νότιας κεραίας. Σε αυτές έρχονται να προστεθούν η Γέννηση και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου στα ανατολικά ημιχώνια, που εξετάσαμε αναλυτικά παραπάνω. Κάτω από το Γενέσιο της Θεοτόκου βρίσκουμε τη Σταύρωση, ενώ κάτω από την Προσκύνηση των Μάγων την Κάθοδο στον Άδη, σκηνές θεμελιώδεις στον χριστολογικό κύκλο. Στο δυτικό τμήμα, από την άλλη πλευρά, κυριαρχούν παραστάσεις με επεισόδια από τον βίο του Χριστού: στην άνω ζώνη του δυτικού τοίχου της βόρειας κεραίας έχουμε τηνΈγερση του Λαζάρου (πλήρως όμως κατεστραμμένη) και στην κάτω τη σκηνή της Εισόδου στα Ιεροσόλυμα (Βαϊοφόρος). Αντίστοιχα, στον δυτικό τοίχο της νότιας κεραίας εικονίζεται η Απιστία του Θωμά και η Ανάσταση. Οι παραστάσεις στα δυτικά ημιχώνια περιλαμβάνουν, όπως ήδη έχει αναφερθεί, τη Βάπτιση και τη Μεταμόρφωση. Στον δυτικό τοίχο, ακριβώς πάνω από την είσοδο, δεσπόζει η σε μεγάλο βαθμό κατεστραμμένη σήμερα παράσταση της Κοίμησης της Θεοτόκου.


Η μορφή της Παναγίας από την παράσταση του Ευαγγελισμού 
στο βορειοανατολικό ημιχώνιο του καθολικού της μονής Δαφνίου


Η μορφή του αρχάγγελου Γαβριήλ, που με την ήρεμη, αρμονική κίνησή του θυμίζει αρχαιοελληνική Νίκη, από την παράσταση του Ευαγγελισμού στο βορειοανατολικό ημιχώνιο του καθολικού της μονής Δαφνίου


Αγγελοι από την παράσταση της Βάπτισης στο νοτιοδυτικό ημιχώνιο 
του καθολικού της μονής Δαφνίου

Η μελετημένη αντιπαράθεση χριστολογικών και μαριολογικών σκηνών χαρακτηρίζει και τη διακόσμηση του εσωνάρθηκα.Έτσι, στο βόρειο τμήμα έχουμε σκηνές από το πάθος του Χριστού: Νιπτήρας (κατεστραμμένη σε μεγάλο βαθμό), Μυστικός Δείπνος (κατεστραμμένη σε πολύ μεγάλο βαθμό) και Προδοσία του Ιούδα. To νότιο τμήμα του εσωνάρθηκα φιλοξενεί σκηνές όπου πρωταγωνιστεί η Παναγία: η Προσευχή της αγίας Άννας με τον Ευαγγελισμό του Ιωακείμ, η Ευλογία των Ιερέων και τα Εισόδια της θεοτόκου. Ομοίως με τα ψηφιδωτά του τρούλου και του Ιερού Βήματος, που συζητήσαμε πριν, οι ευαγγελικές σκηνές που προαναφέρθηκαν ακολουθούν κλασικιστικά πρότυπα στην απόδοση τόσο των μορφών, όσο και των τοπίων ή των σκηνικών μέσα στα οποία λαμβάνουν χώρα. Έτσι, στην παράσταση της Προσκύνησης των Μάγων αλλά και στην Προσευχή της αγίας Άννας ζωντανεύει η επίσημη ατμόσφαιρα και η πολυτέλεια του παλατιού. Στην πρώτη η Παναγία, ένθρονη και κρατώντας στα χέρια της τον μικρό Χριστό, υποδέχεται τους τρεις Μάγους, που είναι ντυμένοι με καταστόλιστα ανατολίτικα ενδύματα. Η Προσευχή της αγίας Άννας εξελίσσεται σε ανθισμένο κήπο με πλούσια βλάστηση και μια καλοφτιαγμένη βρύση που επιστέφεται από σιντριβάνι. Πίσω από την πρωταγωνίστρια της σκηνής υπάρχει μικρή θεραπαινίδα, που ξεπροβάλλει από πόρτα φραγμένη με παραπέτασμα.


Η παράσταση της Προσκύνησης των Μάγων. Εδώ αναπαριστάνονται η επίσημη ατμόσφαιρα και η πολυτέλεια του παλατιού, που είναι ιδιαίτερα εμφανείς στον θρόνο της Παναγίας και στα βαρύτιμα ενδύματα των Μάγων

Η κλασικιστική λιτότητα και η ήρεμη, συγκρατημένη θλίψη της Σταύρωσης προκαλούν συγκίνηση στον θεατή ακόμη και σήμερα. Η Παναγία και ο Ιωάννης στέκονται εκατέρωθεν του Εσταυρωμένου, η αρμονική σωματική διάπλαση του οποίου αντικατοπτρίζει κλασικά πρότυπα. To ψυχικό τους πάθος δηλώνεται από τη βαθιά μελαγχολική έκφραση και τις ευγενικές χειρονομίες τους, που ανάγονται σε επιτύμβια γλυπτά της κλασικής αρχαιότητας: η Παναγία, στα αριστερά, δείχνει προς τον Χριστό με το δεξί χέρι, ενώ φέρνει το αριστερό κάτω από το πηγούνι, κρατώντας ένα μικρό μαντίλι. Ο Ιωάννης, στα δεξιά, κλίνει την κεφαλή προς τον Χριστό, αν και στρέφει το βλέμμα του στην αντίθετη κατεύθυνση, σηκώνοντας προς τα πάνω το δεξί του χέρι. Τα ενδύματα παρουσιάζουν ήρεμη πτυχολογία. Οι μορφές είναι δομημένες με πολύ σωστές αναλογίες, ενώ η ανάγλυφη πλαστικότητά τους προκύπτει από τους μαλακούς χρωματικούς τόνους και την αποφυγή έντονων φωτοσκιάσεων. 



Η παράσταση της Ανάστασης
από το καθολικό της μονής Δαφνίου

Στην Ανάσταση ο θριαμβευτής Χριστός, ολόφωτος, με λευκόχρυσο ιμάτιο και χιτώνα, κινείται δυναμικά προς τα αριστερά κρατώντας τον σταυρό. Μέσα από μια λάρνακα στα αριστερά ξεπροβάλλουν ο Αδάμ και η Εύα, ενώ πίσω τους διακρίνονται οι δίκαιοι Δαβίδ και Σολομών με πολυτελή ενδύματα και χρυσά στέμματα κοσμημένα με μαργαριτάρια και πολύτιμους λίθους. Στα δεξιά έχουμε τον Ιωάννη τον Πρόδρομο και ομάδα δικαίων. Στα πόδια του νικητή σφαδάζει ηττημένος ο Άδης σε στάση όμοια με αυτή του υστερορωμαϊκού θνήσκοντος Γαλάτη, που μαρτυρά την ιδιαίτερη εξοικείωση με τα κλασικά πρότυπα και τη δημιουργική αφομοίωσή τους. 
Στο σύνολο των ψηφιδωτών του Δαφνίου παρατηρείται η έντονη διάθεση για αναβίωση του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα της κλασικής τέχνης. Αυτή είναι ιδιαίτερα φανερή στη θαυμαστή ισορροπία που χαρακτηρίζει τη διάταξη των συνθέσεων, στην πλαστική - τρισδιάστατη αντίληψη των μορφών αλλά και του περιβάλλοντος χώρου, στη φωτεινότητα των τόνων και την ηπιότητα των χρωματισμών. Φαίνεται πως οι ψηφοθέτες του Δαφνίου έκαναν συνειδητή προσπάθεια να αποδώσουν την ιδανική ομορφιά. Αυτό οδήγησε σε μορφές αγαλματικές με εξαιρετική ευγένεια στις κινήσεις, καλυμμένες με ενδύματα που πτυχώνονται άνετα ακολουθώντας τις κινήσεις των σωμάτων. Τα συναισθήματα εικονίζονται συγκρατημένα και οι εκφράσεις των ματιών μοιάζουν ιδιαίτερα στοχαστικές. Επίσης παρατηρείται ιδιαίτερη αγάπη για τη λεπτομερή απόδοση του φυσικού περιβάλλοντος και τη σύνθεση ειδυλλιακών τοπίων. Ο ουμανιστικός χαρακτήρας των ψηφιδωτών που κοσμούν τον κυρίως ναό του καθολικού της μονής Δαφνίου βρίσκει τα πιο κοντινά του παράλληλα στις μικρογραφίες της μακεδονικής αναγέννησης.


Ο άγιος Ευστράτιος από το καθολικό της μονής Δαφνίου

Η αναδρομή στα κλασικά πρότυπα ξεκίνησε από τους φωτισμένους κύκλους της Εκκλησίας και του παλατιού στην Κωνσταντινούπολη κατά τα χρόνια που ακολουθούν τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας και ιδίως κατά την περίοδο της δυναστείας των Μακεδόνων. Τότε παρατηρήθηκε μια ουσιαστική αναγέννηση της τέχνης, με άμεση ή έμμεση αναδρομή στις αρχαίες παραδόσεις. Φορείς των τελευταίων ήταν τα έργα της προ-εικονομαχικής περιόδου που στήριζαν την αυτοκρατορική ιδεολογία της Νέας Ρώμης. Εξάλλου η αναγέννηση του αρχαίου πνεύματος εναρμονίζεται πλήρως με το πνεύμα της θριαμβεύουσας Εκκλησίας και με το κλίμα σεβασμού προς τις παραδόσεις, που προκύπτει από τον συντηρητισμό - αντίδραση προς την Εικονομαχία και τα κατάλοιπά της. Η ανθρωποκεντρική τέχνη του Δαφνίου τοποθετεί τα ψηφιδωτά της μονής στον αντίποδα της εξίσου λαμπρής ψηφιδωτής διακόσμησης του καθολικού της μονής του Όσιου Λουκά στη Φωκίδα, που χρονολογούνται στην τέταρτη δεκαετία του 11ου αιώνα. Η τεχνοτροπία στον Όσιο Λουκά είναι έντονα αντικλασική: οι αναλογίες των μορφών είναι συχνά παραμορφωμένες, η πτυχολογία νευρική και τα πρόσωπα σχηματοποιημένα, με γραμμικά χαρακτηριστικά και επίπεδο πλάσιμο. Ο αντικλασικισμός που είδαμε στον Παντοκράτορα, σε κάποιες από τις μορφές των προφητών στον τρούλο και τον άγιο Νικόλαο και τον Ιωάννη τον Πρόδρομο στο διακονικό και την πρόθεση αντίστοιχα, θυμίζει έντονα την τέχνη του Όσιου Λουκά. Από την άλλη πλευρά, στα εξαιρετικά ψηφιδωτά του καθολικού της Νέας Μονής Χίου, που χρονολογούνται γύρω στα μέσα του 11ου αιώνα, παρατηρείται ένας ισορροπημένος συνδυασμός της κλασικής και της γραμμικής εικονογραφικής παράδοσης. To Δαφνί μαζί με τα δύο μνημεία που μόλις προαναφέραμε αποτελούν τα λαμπρότερα δείγματα ψηφιδωτής τέχνης στον ελλαδικό χώρο κατά τον 11ο αιώνα και πρέπει οπωσδήποτε να αποδοθούν σε Κωνσταντινουπολίτες τεχνίτες, χάρη στην εξαιρετική τεχνική κατασκευής και την άψογη αισθητική ποιότητα που τα χαρακτηρίζει. Πριν κλείσουμε την τεχνοτροπική αποτίμηση των ψηφιδωτών της μονής Δαφνίου, οφείλουμε να αναφέρουμε πως η τεχνοτροπία των παραστάσεων του νάρθηκα διαφοροποιείται ελαφρώς από αυτή του κυρίως ναού- οι μορφές είναι πιο ψιλόλιγνες, η πτυχολογία πιο σχηματοποιημένη και οι κινήσεις και οι εκφράσεις πολύ πιο ζωηρές. Όλα αυτά μας δίνουν μια πρόγευση των καλλιτεχνικών εξελίξεων της κομνήνειας περιόδου, τα κύρια χαρακτηριστικά της οποίας είναι η έκφραση του ανθρώπινου πάθους και η έντονη δραματικότητα. Έτσι, η διακόσμηση του νάρθηκα τοποθετείται λίγο αργότερα από αυτή του κυρίως ναού, δηλαδή στο μεταίχμιο του 11ου προς τον 12ο αιώνα.



Πέμπτη 28 Απριλίου 2016

Γεμίσαμε Εφιάλτες και Πηλιογούσηδες...

Μυθομανής, φαιδρός και δήθεν...

Στ. Κούλογλου: «Mακεδονία» η ΠΓΔΜ

Νέο μέτωπο μεταξύ κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ ανοίγει, αυτή τη φορά με αφορμή τη συνέντευξη που παραχώρησε ο Στέλιος Κούλογλου σε μέσο ενημέρωσης της ΠΓΔΜ. Ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ αποκαλεί την ΠΓΔΜ «Μακεδονία» και χαρακτηρίζει το θέμα της ονομασίας «γελοία διαμάχη την οποία δημιούργησε ο Αντώνης Σαμαράς».

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο telegraf.mk, η οποία αναπαράγεται από άλλα μέσα ενημέρωσης της ΠΓΔΜ (όπως εδώ στα αγγλικά από το independent.mk), ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιος Κούλογλου δηλώνει: 

«Αυτή η εξωφρενική διαμάχη δημιουργήθηκε από τον Αντώνη Σαμαρά. Στη δεκαετία του '90, ήμουν από τους λίγους δημοσιογράφους που ανέφεραν ότι το πρόβλημα σήμαινε πολιτική και εθνική αυτοκτονία. Δυστυχώς, αυτό έγινε πραγματικότητα, καθώς η Ελλάδα έχει ηττηθεί σε ό,τι αφορά το θέμα. Εχω μιλήσει για αυτό το πρόβλημα πολλές φορές σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις στα Σκόπια, καθώς και για τις δυνατότητες επίτευξης μιας ειρηνικής και αποδεκτής λύσης. Όμως, σήμερα, πληρώνουμε το τίμημα της πολιτικής Σαμαρά».

Ο Στ. Κούλογλου σημειώνει ακόμη: «Αποκαλώ την Μακεδονία με το όνομά της: Μακεδονία, όπως ο υπόλοιπος κόσμος».

Ο ίδιος σημειώνει ότι «η Ελλάδα θα πρέπει να βρει έναν τρόπο για να σώσει την τιμή της. Δεν νωρίζω σε ποια λύση θα πρέπει να φτάσουμε, ωστόσο από τη δική μου οπτική, αυτό το πρόβλημα ανήκει στο παρελθόν. Η Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίσει σημαντικότερες προκλήσεις σήμερα».

Η εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ Αννα Μισέλ Ασημακοπούλου αντέδρασε άμεσα: «Οι θέσεις που θα εκπροσωπήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρωβουλή αναδεικνύονται συνεχώς από τους υποψήφιούς του. Και δυστυχώς είναι αντίθετες με τα εθνικά μας συμφέροντα».

Απαντώντας στην ανακοίνωση της εκπροσώπου Τύπου της ΝΔ ο Στέλιος Κούλογλου αναφέρει: «Αυτό που πραγματικά δήλωσα στο δημοσιογράφο από τα Σκόπια είναι ότι το θέμα της ονομασίας διογκώθηκε, ενώ θα έπρεπε από την αρχή να είχε λυθεί με έναν αμοιβαίο συμβιβασμό. Δήλωσα επίσης ότι υπεύθυνος για την διόγκωση του θέματος της ονομασίας είναι ο κ. Σαμαράς ο οποίος θέλησε να κάνει πολιτική καριέρα εκμεταλλευόμενος εθνικά ζητήματα. Η στάση αυτή του κ. Σαμαρά οδήγησε στη μεγαλύτερη διπλωματική ήττα της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Η ΝΔ δεν πρέπει να ανακινεί το Μακεδονικό γιατί στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σχοινί».



Τρίτη 26 Απριλίου 2016

Τουρκικές βαρβαρότητες...


Όπως είχε γράψει κάποιος: Οι Τούρκοι δεν έχουν Ιστορία, αλλά Ποινικό Μητρώο...
ΔΕΕ

Γενοκτονία των Αρμενίων

Στις 24 Απριλίου του 1915, δηλαδή πριν ακριβώς 100 χρόνια, λίγες ημέρες μετά το Πάσχα, ο τουρκικός στρατός σταύρωσε γυμνές τις γυναίκες των Αρμενίων.

Ως Γενοκτονία των Αρμενίων αναφέρονται τα γεγονότα εξόντωσης Αρμενίων πολιτών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ως έναρξη της Αρμενικής Γενοκτονίας συμβολικά θεωρείται η 24η Απριλίου του 1915, όταν η ηγεσία της Αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και εκατοντάδες Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν.

Τουρκικές πηγές αναφέρουν ότι ο αριθμός των νεκρών Αρμενίων ήταν από 600.000 ως 800.000, ενώ Δυτικές και Αρμενικές πηγές ανεβάζουν τον αριθμό των σφαγιασθέντων στο 1.500.000.

Θεωρείται μια από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες.

Η Τουρκία αρνείται την ύπαρξη «γενοκτονίας» και ισχυρίζεται ότι πραγματοποιήθηκε ένας βίαιος εκτοπισμός του Αρμενικού πληθυσμού.

Η Γενοκτονία των Αρμενίων πραγματοποιήθηκε παράλληλα και με τον ίδιο τρόπο με γενοκτονίες σε βάρος και άλλων χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλ. των Ελλήνων και των Ασσυρίων.




Κυριακή 24 Απριλίου 2016

Ανθελληνική ενέργεια Ρουμάνου Ευρωβουλευτή

Γενική Συνέλευση BTTDD στην Κων/πολη
Στο κέντρο η "σημαία" της Ανεξάρητης (τουρκικής) Θράκης

Σήκωσαν και χάρτη της Ανεξάρτητης Θράκης!

Ανθελληνική ενέργεια Ρουμάνου Ευρωβουλευτή στο Στρασβούργο, με συνεργασία Σκοπιανών και Τουρκόφωνων της Θράκης – Ερωτήματα για την ανοχή του Ευρωκοινοβουλίου

 


Προκλητική και επικίνδυνη κρίνεται από Έλληνες Ευρωβουλευτές η εκδήλωση «Ελευθερία του δικαιώματος του συνέρχεσθαι στην Ελλάδα. Νομικά Κενά στα Δικαιώματα των Μειονοτήτων στην Ευρώπη» που πραγματοποιήθηκε σε κτίριο του Ευρωκοινοβουλίου.


Στην εκδήλωση, την οποία οργάνωσε ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής του Λαϊκού Κόμματος Κσάμπα Σόγκο, συμμετείχε ο Οργανισμός Εθνών και Λαών (UN-ΡΟ) -εκπροσωπεί μειονότητες από όλον τον κόσμο- και η αυτοαποκαλούμενη Ομοσπονδία Τούρκων Δυτικής Θράκης στην Ευρώπη (ΑΒΤ-TF).

Επίσης προσκλήθηκαν οργανώσεις με αλυτρωτικές θέσεις, όπως η «Μακεδόνικη Μορφωτική και Πολιτιστική Κίνηση Εδέσσης» και η οργάνωση «Ουράνιο Τόξο».

Στο πρόγραμμα των ομιλητών ήταν ο Φινλανδός ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων Νίλς Τόρβαντς και η «ιδρύτρια» της ομάδας «Μακεδόνικη Μορφωτική και Πολιτιστική Κίνηση Εδέσσης», Ευγενία Νατσουλίδου.

Την εκδήλωση χαρακτήρισαν «ανιστόρητη και με αλυτρωτικό περιεχόμενο», με επιστολή τους προς τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σούλτς, οι Ευρωβουλευτές Εύα Καϊλή («Ελιά») και Μανώλης Κεφαλογιάννης (ΝΔ).

Οι Έλληνες ευρωβουλευτές τόνισαν στην επιστολή τους πως η μειονότης στην Θράκη, βάσει της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923, είναι θρησκευτική και ότι «το Ελληνικό Σύνταγμα εγγυάται την πλήρη προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών όλων των ατόμων που ζουν στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από την εθνικότητα τους, και τα θρησκευτικά και πολιτικά πιστεύω των Ελλήνων πολιτών».

Παρέμβαση υπήρξε και από την ομάδα των Ευρωβουλευτών του ΚΚΕ, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, αναφέρονται στον χρόνο που επιλέγεται να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση, καθώς «δημιουργεί έδαφος για προώθηση επικίνδυνων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών στο όνομα της «προστασίας των δικαιωμάτων των μειονοτήτων».

Έξω από την αίθουσα όπου πραγματοποιήθηκε η προκλητική εκδήλωση και κυριαρχούσε το αλυτρωτικό έμβλημα της ABTTF (χάρτης ανεξαρτήτου Θράκης) σημειώθηκε έντονος διαπληκτισμός μεταξύ του Ρουμάνου ευρωβουλευτού και του ευρωβουλευτού της Χρυσής Αυγής Λάμπρου Φουντούλη. Ο τελευταίος εξυβρίσθη σε άπταιστα ελληνικά από τουρκόφωνο της ABTTF.

Ερωτήματα προκαλεί η «ανοχή» του Ευρωκοινοβουλίου να παραχωρήσει αίθουσα του για να διεξαχθεί η εκδήλωση, μεσούσης της προσφυγικής κρίσεως και της επιθέσεως που δέχεται η Ελλάς από χώρες τής Βαλκανικής και όχι μόνο για την διαχείριση του προβλήματος.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Ιανουάριο η ευρωβουλευτής της Κροατίας Μαριάνα Πέτιρ είχε προχωρήσει στην δημιουργία ανεπισήμου ομάδος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το όνομα «Φίλοι της Μακεδονίας».



Σάββατο 23 Απριλίου 2016

Μακεδονική παράδοση και σκοπιανολάγνοι


Μακεδονική παράδοση και σκοπιανολάγνοι
(ή τρώγοντας μαύρα άλογα)
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης

Η πρόσφατη σημαντική επιτυχία της 1ης Πανελλήνιας Συνάντησης Μακεδόνων φαίνεται ότι πανικόβαλλε τους γνωστούς κύκλους των σκοπιανολάγνων οι οποίοι επιδόθηκαν σε μια λυσσαλέα εκστρατεία απαξίωσης και συκοφάντησης της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Μακεδόνων (ΠΟΠΣΜ) με γελοία και φαιδρά επιχειρήματα.

Τα «επιχειρήματα» αυτά (μια και δεν υπήρχαν άλλα) επικεντρώθηκαν στο ότι ήταν άδειο (!) το Καυτανζόγλειο και ότι δεν ακούστηκαν «παραδοσιακά μακεδονικά τραγούδια», ένα ανόητο, ψευδές και πολυφορεμένο «επιχείρημα».

Ας εξετάσουμε λοιπόν αυτούς τους παιδιάστικους και τραβηγμένους «από τα μαλλιά» ισχυρισμούς. 

Ως γνωστόν υπάρχει η περίφημη ρήση «Μια φωτογραφία, χίλιες λέξεις». Δεν θα κουραστώ επομένως γράφοντας λέξεις και θα περιοριστώ απλώς στην παρακάτω φωτογραφία:




Στην εκδήλωση πήραν μέρος 143 χορευτικά Συλλόγων από όλη την Μακεδονία με πάνω από 3000 χορευτές. Άλλοι τόσοι περίπου ήσαν οι συνοδοί. Αν προσθέσουμε και τους 5 με 6 χιλιάδες θεατές που πρόλαβαν να ενημερωθούν, συνολικά παραβρέθηκαν στην εκδήλωση 12.οοο άτομα περίπου. Και αυτά, σχεδόν στο σύνολό τους, με προσωπικές ειδοποιήσεις με τηλέφωνα ή μέσω του διαδικτύου. Δεν υπήρξαν διαφημιστικά σποτ στα κανάλια, διαφημίσεις σε εφημερίδες και λοιπά έντυπα, αφισοκολλήσεις, διανομή φυλλαδίων στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Το γιατί δεν έγιναν αυτά είναι αυτονόητο: Η Ομοσπονδία δεν διαθέτει περίεργους ή αφελείς χρηματοδότες, όπως κάποιοι άλλοι, να χρηματοδοτούν πλουσιοπάροχα τους «προστατευόμενούς» τους, με μηδενικά (δυστυχώς γι’ αυτούς) αποτελέσματα.

Υπενθυμίζω ότι ο αρχικός σχεδιασμός της εκδήλωσης ήταν να πραγματοποιηθεί στο «Νίκος Γκάλης» (το γνωστό «Παλαί ντε Σπορ» ή «Αλεξάνδρειο Μέλαθρο») και για τεχνικούς λόγους δεν έγινε εκεί και ευτυχώς! Δεν θέλω να σκεφτώ ένα «Παλαί» κατάμεστο από χορευτές και συνοδούς με άλλο τόσο κόσμο από έξω να περιμένει και να αποχωρεί απογοητευμένος (και δυσαρεστημένος). Άραγε θα τολμούσαν κάποιοι από τους κουτοπόνηρους «μακεντόντσι» να έγραφαν σε εκείνη την περίπτωση για «άδειο γήπεδο»; Και μιλάνε ποιοι; Αυτοί που μπορούν να κάνουν δημόσιες εκδηλώσεις μόνο μέσα σε τηλεφωνικούς θαλάμους!

Ας περάσουμε τώρα στο συνηθισμένο φαιδρό και «ακλόνητο» (όπως νομίζουν) «επιχείρημα» ότι δεν ακούγονται «παραδοσιακά μακεδονικά τραγούδια» στις εκδηλώσεις της Ομοσπονδίας. 

Αντιγράφω από την ανάρτηση που εμφανίστηκε στο φιλοσκοπιανό διαδικτυακό ραδιόφωνο «Μακεδονική Παράδοση» της 19ης Απριλίου 2016:

«Η "Ομοσπονδία" λοιπόν που ιδρύθηκε για να διαφυλάξει την Μακεδονική παράδοση δεν έχει ούτε μία εκδήλωση που να έχει ακουστεί ένα παραδοσιακό μακεδονικό τραγούδι!».

Απευθύνομαι σε εκείνους τους καλοπροαίρετους, αλλά αφελείς, που αγνοούν τα δεδομένα και παρασύρονται από αυτές τις βλακώδεις προπαγανδιστικές «καταγγελίες» των φιλοσκοπιανών. Για όσους τα πιστεύουν κιόλας, το μόνο που έχω να ευχηθώ είναι «περαστικά» και «καλή ανάρρωση».

Τι συμβαίνει λοιπόν στην πραγματικότητα;

Στην διάρκεια των αιώνων της Οθωμανικής κατοχής των χωρών της χερσονήσου του Αίμου, στα Βαλκάνια, όπως συνήθως αποκαλούνται, σημειώθηκαν σε πολλούς τομείς φαινόμενα συγκρητισμού, κάτι φυσικό και αναμενόμενο, που έχει παρατηρηθεί και σε άλλες περιοχές του πλανήτη.

Ο όρος αυτός είναι γνωστός στην φιλοσοφία και αναφέρεται στον συνδυασμό και τελικά στην συγχώνευση διαφορετικών απόψεων, εννοιών, σκέψεων σε μια νέα μοναδική ιδέα. Υπάρχουν διάφορα είδη συγκρητισμών όπως Θρησκευτικός, Πολιτισμικός, Κοινωνικός, Πολιτικός κλπ.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση μας ενδιαφέρει ο «Πολιτισμικός Συγκρητισμός», ο οποίος αναφέρεται σε περιπτώσεις όπου δύο ή περισσότερες πολιτισμικές παραδόσεις αναμειγνύονται και δημιουργούν ένα νέο έθιμο, ιδέα, πρακτική ή φιλοσοφική αντίληψη. Εδώ ανήκει και ο λεγόμενος «μουσικός» συγκρητισμός που έχει παρατηρηθεί και εντοπιστεί από πολλούς ερευνητές και αναφέρεται σε μουσικές και τραγούδια που μεταφέρθηκαν από μια περιοχή σε κάποια άλλη, έγιναν δημοφιλή και υιοθετήθηκαν, συνήθως με άλλα λόγια ή μικρές παραλλαγές κλπ.

Αυτό το φαινόμενο, όπως ήταν φυσικό, συνέβη και στην περιοχή της Μακεδονίας όπου ελληνικές μουσικές, χορευτικοί ρυθμοί και τραγούδια, μεταφέρθηκαν σε άλλες περιοχές των Βαλκανίων, ενώ συνέβησαν και  αντίστροφες διαδικασίες. Είναι κάτι που έχει αποτελέσει αντικείμενο ερευνών, αναλύσεων, παρατηρήσεων, αν και συνήθως όχι με επιστημονική μεθοδολογία.

Από το σημείο αυτό όμως μέχρι το σημείο της εμπλοκής πολιτικών μεθοδεύσεων και προπαγανδιστικής αξιοποίησης εκ μέρους αδίστακτων ξένων κέντρων και των οργάνων τους υπάρχει τεράστια διαφορά.

Στο θέμα αυτό (της προπαγανδιστικής εκμετάλλευσης) οι Σύλλογοι της Ομοσπονδίας αναγκάστηκαν να πάρουν από την αρχή συγκεκριμένη θέση. Αντιλαμβανόμενοι ότι η αδιαφορία και η παντελής απουσία του ελλαδικού κράτους στα ζητήματα αυτά ήταν καταφανής, με αποτέλεσμα οι κάθε κατηγορίας προπαγανδιστές και πρακτορίσκοι να εκμεταλλεύονται την άγνοια του κόσμου, κυρίως στην ύπαιθρο, αποφασίστηκε προς το παρόν να αποφεύγονται (και ΟΧΙ να απαγορεύονται, όπως ισχυρίζονται οι σκοπιανολάγνοι) σε δημόσιες εκδηλώσεις χοροί και τραγούδια αμφίβολης προέλευσης. Και τούτο διότι εδώ και δεκαετίες (και ακόμη παλαιότερα) έχουν παρεισφρήσει ξενόφερτα κατασκευάσματα που προφανώς ουδεμία σχέση έχουν με την γνήσια παράδοση των Μακεδόνων Ελλήνων.

Αυτά τα ξενόφερτα ανήκουν σε τρεις κατηγορίες: 
1. Παλιά κομιτατζίδικα της εποχής του μακεδονικού αγώνα. 
2. Νεώτερα των κατσαπλιάδων του ΣΝΟΦ και του Τίτο. 
3.Τα σύγχρονα κατασκευάσματα των σκοπιανών με κατάπτυστους και ρατσιστικούς εις βάρος των Ελλήνων στίχους, που έχουν περάσει αρχικά ως μουσικές και χοροί και στην συνέχεια τραγουδιούνται σε λαθρόβιες μεταμεσονύκτιες συνάξεις σκοπιανολάγνων. 

Όλα αυτά λοιπόν που επικαλούνται οι «εθνικά μακεδόνες» είναι εκδηλώσεις πανικού διαπιστώνοντας ότι η ακριβοπληρωμένη προπαγάνδα τους επί δεκαετίες διαλύθηκε σαν καπνός στο πρώτο αεράκι ή να το πω διαφορετικά χρησιμοποιώντας την άκρως χιουμοριστική (ίσως όχι τόσο κόσμια) έκφραση: «ως κουραδόκαστρο παρά θιν’ αλός». 

Κλείνω με ένα σημείο της προαναφερθείσας ανάρτησης, που με έκανε να ξεκαρδιστώ στα γέλια, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά την ασχετοσύνη και την παχυλή αμάθεια των «εθνικά μακεδόνων».

Αναφέρουν ειρωνικά, κάπου προς το τέλος της ανάρτησης, ότι στην εκδήλωση στο Καυτανζόγλειο (αχ, πόσο πόνεσε!) υπήρξαν χοροί που δεν ήσαν ελληνικοί και αναφέρουν ως παράδειγμα το σκοπιανό (έτσι νομίζουν) τραγούδι «Κατάμαυρο άλογο ιππεύω, πηγαίνω στην νύφη» (Врана коня явам яз, oдам по невестата), που το γράφουν με λατινικούς χαρακτήρες “Vranja kojna (konja γράφεται) jadam jas” εντελώς λάθος διότι έτσι πώς το έγραψαν σημαίνει «Τρώγω μαύρο άλογο»! Όταν τα άτομα δεν μπορούν να καταλάβουν την διαφορά μεταξύ του «γιάβαμ» = ιππεύω και «γιάνταμ» = τρώγω, δεν αξίζει να ασχοληθούμε παραπάνω μαζί τους.
Καλή όρεξη! 

ΔΕΕ


Τετάρτη 20 Απριλίου 2016

Τι συμβαίνει με την Ρωσσία;


Δύο ενδιαφέροντα άρθρα που πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά ώστε να εξαχθούν τα σωστά συμπεράσματα,
ΔΕΕ

Η Εγγύς Ανατολή έμεινε ορφανή

Τιερί Μεϊσάν
Ο κόσμος αλλάζει ξαφνικά, αλλά εμείς το αντιλαμβανόμαστε με μεγάλη καθυστέρηση. Ο Τιερί Μεϊσάν (Thierry Meyssan) που ανακοίνωσε το 2012 την άφιξη της Ρωσίας στη Συρία  -η οποία έγινε ορατή μόνο τρία χρόνια αργότερα-,  ανακοινώνει σήμερα την αποχώρηση των δύο υπερδυνάμεων από την Εγγύς Ανατολή.
Δίκτυο Βολταίρος | Δαμασκός (Συρία) | 19 Απριλίου 2016

Κατά τα επόμενα έτη, η Εγγύς Ανατολή θα πρέπει να επιλύσει τα προβλήματά της μόνη της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες επιβάλλουν τη θέλησή τους από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και η Ρωσία, που πολέμησε εναντίον των τζιχαντιστών στη Συρία, δεν θέλουν πλέον να παίζουν σημαντικό ρόλο εκεί. Οι λαοί της περιοχής, τους οποίους αποβλάκωσαν οι αποικιοκρατικές δυνάμεις για αιώνες και σήκωναν τον έναν κατά του άλλου, θα πρέπει τώρα να συμπεριφέρονται σαν ενήλικούς.

Οι δύο υπερδυνάμεις είναι ταυτόχρονα θύματα σοβαρών οικονομικών προβλημάτων.

Η Ουάσινγκτον η οποία, στην εποχή του George WBush, φιλοδοξούσε ότι ο εικοστός πρώτος αιώνας θα ήταν «αμερικανικός» δεν έχει πλέον τα μέσα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγκάστηκαν να αφήνουν χώρο για τη Ρωσία και τη Κίνα. Πρέπει σήμερα να συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους στην Άπω Ανατολή, όσο μπορούν ακόμα.

Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και το επιτελείο του έδωσαν πολύ μεγάλες συνεντεύξεις στον Jeffrey Goldberg που συντίθενται σε ένα μακροσκελές άρθρο που δημοσιεύθηκε από το The Atlantic [1]. Εκθέτουν την πεμπτουσία των τελευταίων επτά χρόνιων στον Λευκό Οίκο: να κρατήσουν τις Ένοπλες Δυνάμεις, να μη συμμετέχουν σε επιχειρήσεις πλέον στην Εγγύς Ανατολή κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. 
Το σύμφωνο του Quincy, που υπογράφτηκε από τον Ρούσβελτ το 1945 και που ανανεώθηκε για 60 χρόνια από τον Μπους το 2005, δεν έχει πλέον κανένα λόγο ύπαρξης: οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν χρειάζονται πλέον το σαουδαραβικό πετρέλαιο και σπαταλούν το χρόνο τους με Ουαχαμπίτες ανίκανους να προσαρμοστούν στον σύγχρονο κόσμο. 
Πέθανε το Δόγμα Κάρτερ του 1980 σύμφωνα με το οποίο το Πεντάγωνο πρέπει να ελέγχει τις πετρελαιοπηγές της Μέσης Ανατολής και το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία της CENTCOM. Αν και η ασφάλεια του Ισραήλ θα είναι πάντα εγγυημένη, το Τελ Αβίβ δεν θα πρέπει να βασίζεται στην βοήθεια των ΗΠΑ για να προσπαθήσει να επεκταθεί από το Νείλο μέχρι τον Ευφράτη.

Μιλώντας στην εκπομπή-μαραθώνιο του Απευθείας Σύνδεση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Ρώσος πρόεδρος ήταν εξίσου σαφής [2]. Λόγω των δυτικών κυρώσεων, η χώρα γνώρισε μια ύφεση πέρυσι κατά 3,7% και αναμένεται να ανέλθει στο 1,8% το επόμενο έτος, πριν επιστρέψει ίσως στην ανάπτυξη. Γνωρίζοντας ότι η κεντρική τράπεζα δεν διαθέτει παρά μόνο κεφαλαιοποίηση 387 δισεκατομμύρια ρούβλια, η Ρωσία πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο λιτή, προκειμένου να επιβιώσει σε αυτή τη καταιγίδα.

Γι 'αυτό και απέσυρε τα βομβαρδιστικά της από τη Συρία και δεν θα επιστρέφουν. 

Πριν από την αναχώρηση τους, οι Ρώσοι προίκισαν τον Συριακό Αραβικό στρατό με σύγχρονο εξοπλισμό και το εκπαίδευσαν για τη χρήση του. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Πούτιν, διαθέτει ό τι χρειάζεται για να ανακτήσει μόνος του το χαμένο έδαφος.

Το μόνο πράγμα που εξακολουθεί να κρατά τη Ρωσία στην περιοχή είναι η ανάγκη για την ίδια  -όπως και για τους ΗΠΑ-  να ανατρέψει τον πρόεδρο Ερντογάν πριν η ρατσιστική πολιτική του και η προσωπική του διαχείριση της τρομοκρατίας προκαλέσουν παγκόσμια καταστροφή. 
Ως εκ τούτου, η Μόσχα και η Ουάσινγκτον υποστηρίζουν σήμερα τους Κούρδους κατά του ίδιου, και αν οι τελευταίοι θα έρθουν σε σύγκρουση με τη Συρία, κανένας από τους δυο Μεγάλους θα ανακατευτεί.

Όσο απροσδόκητη και ξαφνική να είναι, η αποχώρηση των δύο υπερδυνάμεων, είναι ήδη γεγονός. 
Αφήνουν ορφανή την Εγγύς Ανατολή. 
Και επειδή η φύση απεχθάνεται το κενό, η Σαουδική Αραβία και το Ιράν μάχονται μετωπικά από τούδε και στο εξής με σκοπό να επεκτείνουν την επιρροή τους.

Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά, Αθήνα, 19.4.2016


[1] « The Obama Doctrine » (γαλλική μετάφραση εδώ), Jeffrey GoldbergTheAtlantic (États-Unis) , Voltaire Network, 10 March 2016.

[2] « Прямая линия с Владимиром Путиным » (αγγλική έκδοση εδώ ), Владимир В. Путин, Сеть Вольтер, 14 апреля 2016.



Al-Watan 2379
(PDF - 183







Ρωσία, η μάχη των μαχών

Ο πρόεδρος Putin σχεδιάζει να εθνικοποιήσει την κεντρική του τράπεζα, η οποία ελέγχεται από τους Rothschild και τη Fed, αφού λήξει το συμβόλαιο της τέλη του 2016 – γεγονός που επεξηγεί καλύτερα τις δυτικές επιθέσεις που δέχεται η χώρα

«Η κεντρική μας τράπεζα, η οποία είναι εχθρός μας, βρίσκεται στο δρόμο να καταστρέψει την οικονομία της χώρας μας – επειδή ακολουθεί εντολές από την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο. Θα πρέπει να επιστρέψουμε σε μία κλασσική οικονομία, στην εθνικοποίηση του ρουβλίου και στο τέλος του καθεστώτος των συναλλαγματικών αποθεμάτων – στο «De-offshoring», όπως το αποκαλεί ο πρόεδρος Putin.

Όταν εθνικοποιηθούν το ρούβλι και η κεντρική τράπεζα, τότε οι ρωσικές εταιρείες θα έχουν όσα χρήματα χρειάζονται» (Jewgeni Fjodorow, πρόεδρος της επιτροπής οικονομικής πολιτικής του ρωσικού Κοινοβουλίου –πηγή).
.

Ανάλυση

Πριν από δύο περίπου χρόνια, μετά το δυτικό πραξικόπημα στην Ουκρανία (άρθρο), το οποίο στη συνέχεια, το 2015, οδήγησε στην επιβολή του δόγματος του σοκ από το ΔΝΤ στη δύστυχη χώρα (ανάλυση), η Ρωσία εισέβαλλε βίαια στην Κριμαία – ενώ κλιμακώθηκαν οι εχθροπραξίες στα ανατολικά της χώρας.
Αντιδρώντας τότε η Δύση στα γεγονότα αυτά, επέβαλλε αυστηρές οικονομικές και πολιτικές κυρώσεις στη Ρωσία,με στόχο την αποχώρηση της από την Κριμαία, καθώς επίσης τη στήριξη των αυτονομιστών της ανατολικής Ουκρανίας – ενώ παράλληλα δρομολόγησε έναν ανηλεή χρηματοπιστωτικό πόλεμο εναντίον του προέδρου Putin, σκοπεύοντας να τον ανατρέψει με την πρόκληση εσωτερικών αναταραχών και εξεγέρσεων, οι οποίες θα αποσταθεροποιούσαν τη Ρωσία.
Οι κυρώσεις αυτές έθεσαν στο στόχαστρο τους ολόκληρους κλάδους της ρωσικής οικονομίας, καθώς επίσης ορισμένα στελέχη του στενού κύκλου του Putin, τα οποία στηρίζουν την εξουσία του – πρόσφατα με τοσκάνδαλο του Παναμά, μέσω του οποίου έγιναν προσπάθειες ενοχοποίησης του. Ο στόχος ήταν και είναι να χάσει την αξιοπιστία του απέναντι στους Ρώσους Πολίτες – την οποία έχει κερδίσει με την άνοδο της οικονομίας της χώρας, στα έτη της προεδρίας του (γράφημα)..
ΓΡΑΦΗΜΑ - Ρωσία, οικονομία, πούτιν
.
Από την πλευρά της Δύσης, οι κυρώσεις αποσκοπούσαν στην αποδυνάμωση της ρωσικής οικονομίας, έτσι ώστε να μην είναι σε θέση να συνεχίσει τη νέα της πολιτική όσον αφορά την Ουκρανία, καθώς επίσης τις άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες – ενώ ο κ. Οικονόμου είχε αναφερθεί σε μία ήττα κατά κράτος του κ. Putin (άρθρο), κρίνοντας από τη ραγδαία τότε επιδείνωση των οικονομικών δεικτών της Ρωσίας.
Σε γενικές γραμμές οι κυρώσεις, καθώς επίσης οι χρηματοπιστωτικές επιθέσεις εναντίον της Ρωσίας, ειδικά η ισοπέδωση του ρουβλίου, σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών, προκάλεσαν πολύ σοβαρές ζημίες στη ρωσική οικονομία. Το ΑΕΠ της σε αξίες αγοράς σε δολάρια (current US $) κατέρρευσε από τα 2,01 τρις $ το 2013 (πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα), στα 1,23 τρις $ το 2015, σύμφωνα με το ΔΝΤ (πηγή) – σχεδόν κατά 40% δηλαδή σε δύο μόλις χρόνια, όταν το αντίστοιχο της Ελλάδας μειώθηκε κατά 27% περίπου σε επτά χρόνια.
Όσον αφορά το κατά κεφαλήν εισόδημα, με βάση τις παραπάνω πηγές και επίσης σε αξίες αγοράς σε δολάρια, μειώθηκε στο ίδιο χρονικό διάστημα από τα 14.487 $ στα 8.447 $ – γεγονότα που οφείλονται κυρίως στην κατάρρευση της ισοτιμίας του ρουβλίου σε σχέση με το δολάριο, αφού από 1:30 το 2013 κατά μέσον όρο, μειώθηκε στο 1:69 περίπου το 2015. Για σύγκριση, το κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ελλάδα μειώθηκε από 24.307 $ το 2007 στα 18.377 $ το 2014 (κατά -24% έναντι -42% περίπου της Ρωσίας).
Ειδικά όσον αφορά την υποτίμηση του ρουβλίου, ελπίζουμε να μην πιστεύει κανείς πως η Ελλάδα είναι ισχυρότερη οικονομικά από τη Ρωσία – οπότε η δραχμή δεν θα είχε μία ανάλογη «τύχη» (ραγδαία υποτίμηση), εάν την υιοθετούσαμε. Ούτε στον καλοπροαίρετο φυσικά μύθο του εθνικού νομίσματος, με την έννοια πως δεν θα εκδιδόταν όπως η δραχμή από την Τράπεζα της Ελλάδας, αλλά από το κράτος – το οποίο θα εθνικοποιούσε τόσο την ΤτΕ, όσο και τη δραχμή, όπως σχεδιάζει η Ρωσία, χωρίς να υποστεί κυρώσεις από τους διεθνείς τοκογλύφους!
Σε μία τέτοια περίπτωση, η οποία θα ήταν φυσικά ευχής έργο, παραμένοντας όμως ουτοπία, η Ελλάδα θα ήταν η πρώτη χώρα που θα ανεξαρτητοποιούταν από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα – κάτι που δεν έχει καταφέρει ακόμη η Ρωσία, η οποία το προσπαθεί με τη βοήθεια της Κίνας και των υπολοίπων BRICS.
Η οικονομική επιδείνωση
Επιστρέφοντας στη Ρωσία, η επιδείνωση της οικονομίας της τεκμηριώνεται και από άλλους δείκτες, για τα έτη 2013 έως 2015 (πηγή) – όπως είναι η αύξηση του πληθωρισμού από το 6,5% στο 12,9%, η μείωση των εξαγωγών από τα 523 δις $ στα 340 δις $, η πτώση των εισαγωγών από τα 341 δις $ στα 194 δις $, ο περιορισμός των συναλλαγματικών αποθεμάτων από τα 510 δις $ στα 368 δις $ κοκ.
Ως εκ τούτου, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώθηκε σημαντικά, ενώ η οικονομική στασιμότητα είχε ήδη ξεκινήσει το 2013 (πηγή) – πριν από τις κυρώσεις και όλα τα υπόλοιπα δηλαδή, γεγονός που σημαίνει πως η Ρωσία πλήττεται επί πλέον από σοβαρά διαρθρωτικά και δομικά προβλήματα, όσον αφορά την οικονομία της. Ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα της δε είναι η εξάρτηση της από τη δυτική τεχνολογία – ειδικά όσον αφορά τον κλάδο της παραγωγής πετρελαίου.
Παρά το ότι όμως η Ρωσία έχει αποδυναμωθεί οικονομικά, παραμένει μία πολύ ισχυρή στρατιωτική δύναμη, με μεγάλες οργανωτικές δυνατότητες – η οποία δεν πρόκειται να διστάσει να χρησιμοποιήσει την πολεμική της ισχύ, για την προστασία των συμφερόντων της. Το γεγονός αυτό τεκμηριώθηκε από τους πολέμους της Ουκρανίας και της Συρίας, όπου εντυπωσίασε τους αναλυτές της Δύσης, όσον αφορά τα σύγχρονα όπλα που διαθέτει.
Εν τούτοις, η οικονομική της αδυναμία δεν μπορεί παρά να επηρεάσει τη στρατιωτική της ισχύ – όπως ήδη διαπιστώνεται από τις ετήσιες αμυντικές της δαπάνες, οι οποίες μειώθηκαν κατά 25% το 2015, σε σχέση με το 2013 (από τα 88,4 δις $ στα 66,4 δις $ – πηγή). Πόσο μάλλον όταν ενισχύει οικονομικά επαρχίες της Ουκρανίας που κατοικούνται από Ρώσους, την Κριμαία, καθώς επίσης ορισμένες άλλες περιοχές – με ένα ποσόν που υπολογίζεται συνολικά στα 5 δις $ (πηγή), με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται ανάλογα ο προϋπολογισμός της (έλλειμμα 3%).
Συνεχίζοντας, όλες αυτές οι δυσκολίες δεν έχουν τοποθετήσει τους Ρώσους εναντίον του προέδρου τους, όπως ήλπιζαν οι Η.Π.Α. και η Γερμανία – αφού φαίνεται πως οι Πολίτες ενοχοποιούν τη Δύση για την άσχημη οικονομική τους κατάσταση, γεγονός που  συμπεραίνεται από τις δημοσκοπήσεις (πηγή). Για τους περισσότερους δε είναι σημαντικότερη η εθνικά υπερήφανη θέση τους (υψηλό Status) απέναντι στις Η.Π.Α., από τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά οφέλη – ενώ στηρίζουν την ανεξάρτητη και εθνικά υπερήφανη πολιτική του προέδρου Putin, σε ποσοστά που φτάνουν ακόμη και στο 90% (πηγή).
Παρ’ όλα αυτά ο Putin λαμβάνει συνεχώς μέτρα ενίσχυσης του καθεστώτος του, καθώς επίσης όσον αφορά την προσωπική του προστασία – όπως πρόσφατα η δημιουργία της νέας εθνοφρουράς, στελεχωμένης με τα πλέον έμπιστα άτομα που διαθέτει. Το ίδιο συμβαίνει με τους στενούς συνεργάτες του, τους οποίους επιλέγει με πολύ μεγάλη προσοχή. Ως εκ τούτου, δεν προβλέπεται η αποδυνάμωση του τα επόμενα χρόνια – ειδικά αφού η αντιπολίτευση είναι σε πολύ αδύναμη θέση.
Στην πραγματικότητα λοιπόν δεν υπάρχει καμία εναλλακτική δυνατότητα διακυβέρνησης στη Ρωσία – ενώ δεν διαπιστώνεται η ύπαρξη ισχυρών δημοκρατικών ηγετών και δομών, ικανών να στηριχθούν από τη ρωσική κοινωνία. Εκτός αυτού, έχουν απαξιωθεί εντελώς οι ιδεολογίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας κατά τα δυτικά πρότυπα (πηγή), ως αποτέλεσμα των αποτυχημένων μεταρρυθμίσεων της δεκαετίας του 1990 – καθώς επίσης της στρατηγικής «σοκ και δέους» που επέβαλλε τότε το ΔΝΤ (άρθρο). Το γεγονός αυτό τεκμηριώνεται από τις απόψεις που έχουν οι Ρώσοι για ορισμένες δυτικές χώρες, καθώς επίσης για το ΝΑΤΟ – όπως φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις (πηγή)..

Η δεύτερη Αχίλλειος πτέρνα της Ρωσίας

Περαιτέρω, εκτός από τη μεγάλη εξάρτηση της από την ενέργεια, σε συνδυασμό με την τεχνολογία εξόρυξης της Δύσης, η δεύτερη Αχίλλειος πτέρνα της Ρωσίας είναι η κεντρική της τράπεζα – θέμα στο οποίο έχουμε ήδη αναφερθεί, μαζί με τα τότε σχέδια απεξάρτησης του προέδρου Putin (ανάλυση). Το γεγονός αυτό δεν αφορά φυσικά μόνο τη Ρωσία, αλλά όλες σχεδόν τις χώρες του πλανήτη, οι κεντρικές τράπεζες των οποίων έχουν το αποκλειστικό προνόμιο της δημιουργίας χρημάτων από το πουθενά – αντί να ανήκει απ’ ευθείας στα κράτη, όπως θα ήταν σωστό.
Σε κάθε περίπτωση, είτε οι κεντρικές τράπεζες ανήκουν στα κράτη, όπως για παράδειγμα η γερμανική, είτε όχι,είναι κάτω από την κυριαρχία του συστήματος της τράπεζας διεθνών διακανονισμών (BIS), το οποίο ελέγχεται από ιδιώτες – μεταξύ των οποίων οι μεγάλες τράπεζες που κατέχουν τη Fed, καθώς επίσης μία σειρά κεντρικών τραπεζών, στις οποίες συμμετέχει η δυναστεία των Rothschild.
Η σημερινή κεντρική τράπεζα της Ρωσίας τώρα (Bank Rossii), είναι ουσιαστικά απόγονος της κεντρικής τράπεζας της ρωσικής αυτοκρατορίας, η οποία ιδρύθηκε το 1860, ενώ σταμάτησε τη λειτουργία της το Νοέμβρη του 1917 – έχοντας αντικατασταθεί έως το 1922 από την λαϊκή τράπεζα της RSFSR, η οποία ιδρύθηκε μέσω του Λένιν από τους Rothschild. Μετά το 1922 και έως το 1991 αντικαταστάθηκε από την Gosbank της Σοβιετικής Ένωσης – η οποία, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, έδωσε τη θέση της στη σημερινή (Bank Rossii), την οποία ίδρυσε το 1990 ο Γκορμπατσόφ.
Η πρώτη απορία εν προκειμένω είναι γιατί σταμάτησε τη λειτουργία της το 1917 – όπου οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι, έως το τέλος του 17ου αιώνα η τσαρική αυτοκρατορία ήταν η μοναδική μεταξύ των ευρωπαϊκών δυνάμεων, η οποία δεν διέθετε κεντρική τράπεζα. Ο τσάρος αποφάσιζε λοιπόν για την εκτύπωση των νομισμάτων στη χώρα του, τα χρήματα ανήκαν σε αυτόν, άρα στο κράτος, ενώ ο ίδιος έλεγχε την ποσότητα τους.
Μετά την πτώση του τσαρικού καθεστώτος τώρα, μία από τις πρώτες ενέργειες του Λένιν ήταν η ίδρυση της κεντρικής τράπεζας – σημειώνοντας πως η ρωσική επανάσταση συγχρηματοδοτήθηκε από γερμανούς τραπεζίτες, με ποσά που υπολογίζονται στα 50 εκ. μάρκα εκείνης της εποχής. Είναι δε γνωστή η φράση της μητέρας των πέντε αδελφών Rothschild, σύμφωνα με την οποία «Εάν δεν το θέλουν οι γιοί μου, δεν γίνεται κανένας πόλεμος».
Ίσως φανεί περίεργο σήμερα, αλλά εκείνη την εποχή όποιος ήθελε να διεξάγει πόλεμο ή επανάσταση, χρειαζόταν χρήματα – τα οποία διέθεταν μόνο οι Rothschild. Σε κάθε περίπτωση, η επιτυχία της ρωσικής επανάστασης εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τη χρηματοδότηση της – την οποία εξασφάλισε ο Trotsky, κυρίως μέσω της Warburg, ένας εκ των ιδιοκτητών της οποίας ήταν μέτοχος της Fed, ενώ ο αδελφός του ήταν σύμβουλος του γερμανού αυτοκράτορα και αρχηγός της μυστικής του υπηρεσίας.
Χωρίς να επεκταθούμε σε λεπτομέρειες, οι οποίες υπάρχουν στα ιστορικά βιβλία, ο Λένιν δανείσθηκε ένα πολύ μεγάλο ποσόν μέσω της Warburg από τους Rothschild, οι οποίοι έλεγχαν το χρηματοπιστωτικό σύστημα, για να διεξάγει την επανάσταση – με αποτέλεσμα να αυξήσουν οι Rothschild την επιρροή τους, εξαργυρώνοντας την με τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας της κομμουνιστικής πλέον χώρας. Το συμβόλαιο δε που σύναψαν το 1917 οι Rothschild με το κράτος είχε διάρκεια 99 έτη – οπότε λήγει το 2016, εάν η ενημέρωση μας είναι σωστή.
Εάν τώρα σκεφθεί κανείς τι έχει συμβεί με τη Ρωσία το τελευταίο χρονικό διάστημα, κυρίως δε το μέγεθος της υποτίμησης του ρουβλίου, η οποία (υποτίμηση) είναι πολλαπλάσια της πτώσης της οικονομίας της χώρας, εύλογα θα υποψιαστεί τη διεξαγωγή μίας ακόμη μάχης στο παρασκήνιο – αυτήν της οικογένειας Rothschild, σε συνεργασία με τη Fed, εναντίον της Ρωσίας και του νομίσματος της.
Η συγκεκριμένη μάχη των μαχών, θεωρώντας πως ο πρόεδρος Putin δεν θα ανανεώσει τη συμφωνία με την κεντρική του τράπεζα (Bank Rossii, μέλος της BIS που ελέγχεται από τους Rothschild και τη Fed), έχει στόχο να μην επιτρέψει την ανεξαρτησία της Ρωσίας από το δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα – οπότε τον περιορισμό της επιρροής του σε ολόκληρη την Ευρασία.
Όπως φαίνεται πάντως, ο πρόεδρος Putin μάλλον σχεδιάζει να εθνικοποιήσει την κεντρική τράπεζα, αφού λήξει το συμβόλαιο της – γεγονός που σημαίνει πως θα μπορούσε μετά να ασκήσει μία δική του νομισματική πολιτική, εντελώς ανεξάρτητη από τη δυτική. Αυτό τουλάχιστον συμπεραίνεται από όλες τις υπόλοιπες ενέργειες του όπως, για παράδειγμα, από την κατασκευή ενός δικού του συστήματος διακανονισμού πληρωμών σαν το «Swift», το οποίο έχει μεν έδρα τις Βρυξέλες, αλλά ελέγχεται από τις Η.Π.Α. (άρθρο).
Στο ίδιο «μήκος κύματος» ήταν ασφαλώς η ίδρυση του εναλλακτικού ΔΝΤ, καθώς επίσης της Παγκόσμιας Τράπεζας από τις χώρες των BRICS (ανάλυση) – επί πλέον του χρηματιστηρίου ενέργειας στην Αγία Πετρούπολη, έτσι ώστε ο κ. Putin να ανεξαρτητοποιηθεί από το σύστημα του πετροδολαρίου, πριν ακόμη τον στραγγαλίσει. Εκτός αυτού συζητείται ένα ακόμη εγχείρημα: το χρυσό ρούβλι, το οποίο θα μπορεί πολύ πιο εύκολα να αντέχει στις νομισματικές επιθέσεις της Δύσης..

Επίλογος

Σύμφωνα με το σύνταγμα της Ρωσίας, το οποίο δεν έχει το δικαίωμα να παραβεί ο Putin, η κεντρική τράπεζα της χώρας του είναι μέλος της κεντρικής τράπεζας των κεντρικών τραπεζών – της BIS με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας. Επειδή τώρα η BIS, η οποία θεωρείται κράτος εν κράτει, όπως επίσης η κεντρική τράπεζα της Αγγλίας και η Fed, ελέγχονται από τους Rothschild, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας λειτουργεί εκ των πραγμάτων (de facto) προς όφελος μίας ξένης δύναμης.
Περαιτέρω, όπως όλες οι ελεγχόμενες από την BIS κεντρικές τράπεζες, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας δεν μπορεί να εκδώσει περισσότερα ρούβλια, από όσα της επιτρέπουν τα συναλλαγματικά της αποθέματα. Εκτός αυτού, η Ρωσία πουλάει πετρέλαιο έναντι δολαρίων (κάτι που αλλάζει σταδιακά στις συναλλαγές της με την Κίνα), ενώ με τα δολάρια που εισπράττει αγοράζει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου – δηλαδή, υποσχετικές πληρωμής των Η.Π.Α., μέσω των οποίων τα δολάρια επιστρέφουν στη Fed.
Σε τελική ανάλυση λοιπόν, η Ρωσία κατανοεί πως πουλάει πετρέλαιο έναντι των ηλεκτρονικών χρημάτων που εκδίδει ένας υπολογιστής στις Η.Π.Α. – ενώ με τον τρόπο αυτό δίνει τη δυνατότητα στη Fed να επιτίθεται στην οικονομία της χώρας της. Για να μπορέσει όμως ο πρόεδρος Putin να εθνικοποιήσει την κεντρική τράπεζα της χώρας του ή/και να μην ανανεώσει τη σύμβαση της, χρειάζεται μία εξουσιοδότηση, την οποία του απαγορεύει το ρωσικό σύνταγμα.
Θα μπορούσε βέβαια να το αλλάξει, είτε με έναν νόμο που θα ψηφιζόταν από τη Δουμά, είτε μέσω ενός δημοψηφίσματος – ενώ θεωρείται πως έχει την εκλογική δύναμη για να το πετύχει. Εν τούτοις, φοβάται πως θα κατηγορηθεί για πραξικόπημα, αφού ήδη παρουσιάζεται από τα δυτικά ΜΜΕ ως δικτάτορας – πόσο μάλλον ότανμία τέτοια ενέργεια του θα σήμαινε την αρχή του τέλους για το δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, ο ακρογωνιαίος λίθος του οποίου είναι το δολάριο.
Εάν δε οι Η.Π.Α. έχαναν το προνόμιο να τυπώνουν κατά το δοκούν δολάρια, εξοφλώντας με το απλό πάτημα ενός ηλεκτρονικού κουμπιού όλες τους τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, όπως άλλωστε συμβαίνει από το 1971 και μετά, θα χρεοκοπούσαν ακαριαία – γεγονός που σημαίνει ότι, δεν θα το επιτρέψουν ποτέ, προτιμώντας να διεξάγουν ακόμη και πυρηνικό πόλεμο, φυσικά με πεδίο μάχης την Ευρώπη.
Ολοκληρώνοντας, ο Ρώσος πρόεδρος το γνωρίζει καλύτερα από όλους μας, οπότε πολύ δύσκολα θα αποφασίσει να διεξάγει τη μάχη των μαχών, εθνικοποιώντας την κεντρική τράπεζα της χώρας του – εάν δεν το τολμήσει όμως, είναι αδύνατον να μην υποκύψει τελικά στις αμερικανικές επιθέσεις.
ΣυγγραφέαςΑλέξης ΖακυνθινόςSenior Analyst (Geopolitics)