Περί ΑΟΖ, νομικισμού, κατευνασμού και άλλων αιτιών της συμφοράς των νεοελλήνων
Η συζήτηση για την ΑΟΖ τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα αγγίζει τα όρια της παράκρουσης. Βέβαια δεν θα αναλύσω εδώ αυτό το μεγάλο ζήτημα. Ούτε και όταν θα το αναλύσω θα μπορέσω να μπω σε κάποια εξειδικευμένα ζητήματα που δεν γνωρίζω επαρκώς. Το ζήτημα όμως δεν είναι αυτό.
Το ζήτημα είναι πως η συζήτηση μέσα στην Ελληνική δημόσια σφαίρα είναι τόσο μπερδεμένη για τα περισσότερα ζητήματα της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ούτως ώστε η έννοια “πολιτικός ορθολογισμός” αντικαθίσταται από την έννοια “πολιτική παράκρουση”.
Στις περισσότερες συζητήσεις των δύο τελευταίων δεκαετιών το πρόβλημα δεν ήταν το έλλειμμα τεκμηριωμένων επιχειρημάτων αλλά η επισκίασή τους από την συμβατική σοφία, η δολοφονία του επιστημονικού (ή και του προσωπικού) χαρακτήρα όσων τα έγραφαν και η αδιέξοδη πάλη μεταξύ αυτονόητου και αήττητων ηλίθιων επιχειρημάτων (ή καλύτερα σοφιστικών εκλογικεύσεων, ιδεολογημάτων και θεωρημάτων που εξυπηρετούσαν την ξένη εξάρτηση και που συνειδητά ή ανεπίγνωστα ροκάνιζαν την Ελληνική Εθνική Ανεξαρτησία).
Η “νομική ανάλυση”, επίσης, συχνά αντικαθίσταται από τον φοβικό νομικισμό που λίγο πολύ θεωρεί το διεθνές δίκαιο που ρυθμίζει την διεθνή τάξη ως περίπου σκληρό δίκαιο ανάλογο και αντίστοιχο του δικαιακά θεμελιωμένου και κοινωνικοπολιτικά επικυρωμένου ενδοκρατικού δικαίου (ανάλογα και αντίστοιχα βέβαια, με τις δημοκρατικές βαθμίδες που ισχύουν σε κάθε κράτος).
Σε ακόμη πιο αξιοθρήνητες περιπτώσεις μερικοί θεωρούν το διεθνές δίκαιο ως “διεθνή δικαιοσύνη” ενώ ακόμη και οι μαθητές δημοτικού γνωρίζουν ή πρέπει να γνωρίζουν πως ακόμη και στο ενδοκρατικό πολιτικό σύστημα που διαθέτει διαμορφωτικό και επικυρωτικό κοινωνικό υπόβαθρο η δικαιοσύνη είναι ένα άθλημα τα αποτελέσματα του οποίου ανά πάσα στιγμή αποτυπώνουν τις περί δικαιοσύνης κρατούσες κοινωνικές τάσεις. Τάσεις οι οποίες διαρκώς αλλάζουν αλλάζοντας συνεπακόλουθα και την κανονιστική-νομική δομή.
Η διαφορά μεταξύ ενδοκρατικής και διακρατικής τάξης, διδάσκεται ακόμη και σε πρωτοετείς φοιτητές, έγκειται στο γεγονός ότι στην πρώτη υπάρχει ανά πάσα στιγμή η δυνατότητα αλλαγών ενώ στην διεθνή πολιτική είτε οι συμπεφωνημένες αλλαγές είναι σπάνιες είτε γίνονται με πόλεμο που στην συνέχεια συχνά επικυρώνονται με Συνθήκη που επικυρώνει τα τετελεσμένα και την νέα διεθνή κυριαρχική τάξη. Γράφει, συναφώς, ο πρύτανης των επιστημόνων της διεθνούς πολιτικής οικονομίας και απαράμιλλος στοχαστής της Θουκυδίδειας παράδοσης: «Ο τερματισμός ενός ηγεμονικού πολέμου είναι η απαρχή ενός ακόμη κύκλου μεγέθυνσης-ανάπτυξης, επέκτασης και τελικής παρακμής. Ο νόμος της άνισης ανάπτυξης συνεχίζει να ανακατανέμει την ισχύ υπονομεύοντας έτσι το status quo που εγκαθιδρύθηκε από τον τελευταίο ηγεμονικό αγώνα. Η ανισορροπία αντικαθιστά την ισορροπία και ο κόσμος κινείται προς ένα νέο γύρο ηγεμονικής σύγκρουσης. Πάντα ήταν και πάντα θα είναι έτσι, μέχρις ότου οι άνθρωποι είτε καταστραφούν είτε μάθουν να αναπτύσσουν ένα αποτελεσματικό μηχανισμό ειρηνικής αλλαγής». Robert Gilpin,Πόλεμος και Αλλαγή στην διεθνή πολιτική (Εκδόσεις Ποιότητα), σ. 351
Το γεγονός ότι, βέβαια, απουσιάζει μια παγκόσμια κοινωνία παραγωγής δικαιακών κριτηρίων είναι κάτι που όσοι φορούν νομικίστικες παρωπίδες δεν μπορούν να το δουν. Έτσι συγχέουν την διεθνή τάξη (οριοθέτηση των συνόρων με συμβάσεις μετά από κάθε πόλεμο) με κάποια φανταστική διεθνή δικαιοσύνη που γραμμικά και αυτή, πιστεύει κάθε αιθεροβάμων ή ημιμαθής ή φαντασιόπληκτος, θα φέρει, δήθεν, την αιώνια ειρήνη την οποία αντιπαλεύονται όσοι δεν συμμορφώνονται με τις νομικίστικές τους παρακρούσεις. [Διευκρινίζω ότι δεν εννοώ όλους τους νομικούς διεθνολόγους καθότι υπάρχουν πολλοί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό που μπορούν να δουν το διεθνές δίκαιο στο σωστό του πλαίσιο. Παραμένει γεγονός, εν τούτοις, ότι στην Ελλάδα ο νομικισμός κυριάρχησε. Στην συγγραφή της Εκθέσεως για το σχέδιο Αναν με Έλληνες και ξένους νομικούς διεθνολόγους, πάντως, η κατανόηση των πολιτικών όψεων του διεθνούς δικαίου από τους συναδέλφους της Εσπερίας ήταν αξιοθαύμαστη και ζηλευτή -“Πλαίσιο Αρχών για μια δίκαιη λύση και βιώσιμη λύση του Κυπριακού με γνώμονα το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο”,… http://fb.me/6sgg6Sf7q]
Βαθύτατων προεκτάσεων αυτές οι αποχρώσεις και εννοιολογικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των όρων διεθνής τάξη (που αποτυπώνει τα ιστορικά τετελεσμένα), διεθνές δίκαιο (που προσπαθεί να ρυθμίσει την πάντοτε αμφιλεγόμενη ιστορική τάξη) και της ανύπαρκτης διεθνούς δικαιοσύνης (για να υπάρχει θα έπρεπε να υπάρχει τρόπος παγκόσμιας κοινωνικοπολιτικής επικύρωσης ως προς το ποια σύνορα είναι «δίκαια»). Για την “διεθνή δικαιοσύνη” όσες φορές προσπάθησα να συζητήσω το θέμα αντιλήφθηκα ότι μερικοί συγχέουν την ενσωμάτωση κάποιων νομικών κανόνων στην ενδοκρατική δικαιοταξία των μελών μερικών θεματικά περιοριστικών Συμβάσεων όπως αυτή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή της αντίστοιχης για τα εγκλήματα πολέμου, με κάποια παγκόσμια δικαιοταξία που θα αποφασίζει τι συνιστά παγκόσμια αποδεκτή δικαιοσύνη μεταξύ και εντός των κρατών. Χάος. Χαώδης είναι και η διαφορά μεταξύ νομικών και νομικίστικων αναλύσεων της διεθνούς πολιτικής.
Σε χθεσινή παρέμβαση σε άλλη σελίδα (Η ΑΠΟΜΥΘΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΕ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΉΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑΣ http://t.co/lGrkxf9lUU) έγινε και μια συναφής συνοπτική και στοιχειώδης σύγκριση σε αναφορά με το κρατικό δίκαιο, την ευρωπαϊκή νομιμότητα και το διεθνές δίκαιο. Σε βιβλία μου έχω ολόκληρα κεφάλαια με τίτλο “πολιτικές όψεις του διεθνούς δικαίου”, ενώ πριν αρκετά χρόνια μερίμνησα να συν-διδάξω μάθημα -μια κατά τα άλλα πολύ ενδιαφέρουσα μέχρι και συγκλονιστική εμπειρία – “πολιτικές όψεις του διεθνούς συστήματος και του διεθνούς δικαίου”.
Βασική θέση κάθε διεθνολόγου και κάθε πολιτικού επιτάσσεται να είναι (επιστημονικά, λογικά και ορθολογιστικά) ότι είναι ένα πράγμα το ενδοκρατικό δίκαιο και άλλο το διεθνές δίκαιο. Οι διαφορές των εκατέρωθεν πολιτικών όψεων λόγω διαφορετικού κοινωνικοπολιτικού περιβάλλοντος είναι εξίσου σημαντικές.
Στο ίδιο πλαίσιο, κινδυνεύοντας να γίνω φορτικός σε μια σύντομη παρέμβαση όπως η παρούσα, υπογραμμίζω και το εξής: Ο διεθνολόγος -κανείς δεν έχει παρά να ανατρέξει σε κορυφαία κείμενα όπως των Carr, Morgenthau et al – δεν “χαρίζει” το διεθνές δίκαιο στους νομικιστές. Το διεθνές δίκαιο εάν κανείς δεν φοράει στρεβλωτικούς φακούς είναι κύριο πεδίο της θεωρίας διεθνούς πολιτικής καθότι διαχειρίζεται την διεθνή τάξη στο σωστό της πλαίσιο. Δηλαδή τις συμφωνίες των κρατών, την διεθνή πολιτική και τις παρεμβαλλόμενες μεταβλητές των αιτιών πολέμου. Οι ζημιές είναι ανυπολόγιστες εάν και όταν σε ένα κράτος δεν γίνονται κατανοητές οι πολιτικές όψεις των διεθνών θεσμών, του διεθνούς δικαίου ευρύτερα ή ακόμη και των πιο δεσμευτικών (ως προς κάποιες διατάξεις ενσωματωμένες στην δικαιακή τάξη των συμβαλλομένων μελών-κρατών) Συμβάσεων όπως οι προαναφερθείσες.
Τώρα, γιατί τα λέω αυτά ως εισαγωγή στην ανάρτηση του “γλαφυρού” (καλό είναι οι επιστήμονες να είναι και γλαφυροί όταν αυτό ενισχύει τα επιστημονικά επιχειρήματα) πλην κατά τα άλλα περιεκτικού άρθρου του καθηγητή Θεόδωρου Καρυώτη. Είναι για να συνοψίσω πράγματα που συζητούνται στην Ελλάδα εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, με αποτέλεσμα την υπερφαλάγγιση της πολιτικής σκέψης από τον νομικισμό. Η Ελλάδα έτσι έχασε κρατική κυριαρχία που υπό κανονικές συνθήκες της προσφέρει η διεθνής νομιμότητα. Διεθνής νομιμότητα, υπογραμμίζεται, η οποία όσον αφορά την Επικράτεια ενός κράτους έχει σχεδόν πάντα θολά σύνορα (ιδιαίτερα όταν τα θολώνει ένα ισχυρό κράτος για να επωφεληθεί) και δεν την σερβίρει κανείς στο πιάτο αλλά αξιώνεται και εκπληρώνεται με μια κατά περίπτωση αποτελεσματική εθνική στρατηγική.
Ένα κράτος είναι βιώσιμο, έγραψε ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους διεθνολόγους, ο Hans Morgenthau, όταν μπορεί να εφαρμόσει τις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου που αφορούν την κρατική του κυριαρχία. Εδώ λοιπόν είμαστε υπενθυμίζοντας παρά αναλύοντας μερικές πτυχές:
Πρώτον, αντί εθνικής στρατηγικής και δη υπό τις περιστάσεις αποτρεπτικής είχαμε “εθνικούς” κατευναστικούς ελιγμούς ενώ ένας όχλος φορέων επιστημονικών τίτλων έκρουε τα τύμπανα του κατευνασμού και της αναιτιολόγητης υποχώρησης που την δικαιολογούσαν στην βάση της επερχόμενης … παγκοσμιοποίησης όπου τα σύνορα δεν θα έχουν, δήθεν, μεγάλη σημασία. Κάποια λακτίσματα του Ανδρέα Παπανδρέου την δεκαετία του 1980 έμειναν στο ράφι είτε λόγω δικής του διολίσθησης στον κατευνασμό στο Νταβός (ξέρουμε και το mea culpa του για κάποια ζητήματα) είτε λόγω βιολογικής του παρακμής που έβαλε την Ελλάδα σε παρατεταμένη μετάβαση μέχρι και τα Ίμια οπότε πλέον κυριάρχησε ως δόγμα ο θανατηφόρος κατευνασμός. Θανατηφόρος γιατί τα μεγάλα ζητήματα ενός κράτους είναι αλληλένδετα και η μόλυνση επεκτείνεται τάχιστα. Κυπριακό, Βαλκάνια, Τουρκία, ΕΕ, ΗΠΑ, βασικά παντού, η Ελλάδα κατεύναζε. Σωρευμένα λάθη και συστηματική μακρόχρονη αμέλεια για την κρατική κυριαρχία, την κρατική ισχύ και τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η εφαρμογή του διεθνούς δικαίου σύμφωνα με τα εθνικά συμφέροντα, οδήγησαν στην σημερινή συμφορά. Σε μια τέτοια θέση αντιρρήσεις βέβαια θα υπάρξουν πολλές, ιδιαίτερα από τους φορείς της παρωχημένης πιπινέλλειας υποτακτικής θέσης ότι τα μικρά κράτη, δήθεν, δεν έχουν και πολλές δυνατότητες και γι’ αυτό είναι, δήθεν, καταδικασμένα να υποχωρούν και να υποτάσσονται [«Πελατειακές σχέσεις» (patron-clientrelations) μεταξύ ισχυρών και λιγότερο ισχυρών κρατών στο σύγχρονο… http://wp.me/p3OlPy-wB, ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΣΥΓΚΥΡΙΑ. «Πελατειακές σχέσεις» («patron-clientrelations»)… http://wp.me/p3OlPy-Oa και Η στρατηγική των μεγάλων δυνάμεων και της Τουρκίας στην περίπτωση της Συρίας. Διαχείριση κρίσεων, πελατειακές σχέσεις http://wp.me/p3OlPy-r6 ].
Δεύτερον, η διολίσθηση στην τροχιά του κατευνασμού ως προς το Αιγαίο επηρέασε τα αλληλένδετα ζητήματα των χωρικών υδάτων, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Στην συνέχεια αυτά επηρέασαν τις σχέσεις με τις μεγάλες δυνάμεις γιατί τα ηγεμονικά κράτη συναλλάσσονται με εκείνα τα λιγότερο ισχυρά κράτη των οποίων οι κοινωνίες δεν θεωρούν τους εαυτούς τους αναλώσιμους στον βωμό κάποιων δογματικών διεθνιστικών ή κοσμοπολίτικων ασυναρτησιών. Έτσι, είχαμε ένα ελεεινό φαύλο κύκλο απίστευτα ρηχών και απύθμενα νομικίστικων “επιχειρημάτων” συζευγμένων με αντίστοιχα διεθνιστικά και κοσμοπολίτικα που σκοπό είχαν να δικαιολογήσουν την πολιτικά εγκληματική στάση διαδοχικών Ελληνικών κυβερνήσεων να παραμελούν την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου σύμφωνα με τα Ελληνικά εθνικά συμφέροντα και την διεθνή πρακτική. Να κατευνάζουν επίσης ακατάσχετα και να προσέρχονται σε διαπραγματεύσεις πχ με την Τουρκία με αποτέλεσμα να θολώνουν τα Ελληνικά συμφέροντα στα μάτια κάθε οξυδερκούς ξένου διπλωμάτη. Στην δική μας πλευρά κυριάρχησαν και συνεχίζουν να κυριαρχούν σοφιστικά άλματα συλλογισμών για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα όσον αφορά την μη εφαρμογή του διεθνούς δικαίου (η οποία, επαναλαμβάνεται, στην περίπτωση της Ελλάδας η διεθνής πρακτική βρισκόταν σε συμφωνία με τα Ελληνικά συμφέροντα). Εφαρμογή του διεθνούς δικαίου η οποία δεν είναι ζήτημα γνωριμιών σε δεξιώσεις αλλά ζήτημα σκληρής και ανελέητης αναμέτρησης ισχύος και θελήσεων στην ακραία ανταγωνιστική διεθνή πολιτική. Βέβαια, που να εισακουστούν τέτοια επιχειρήματα όταν το νομικίστικο νέφος κατέπνιξε την πολιτική σκέψη στην Ελλάδα. Έτσι ακούγαμε, μεταξύ άλλων, τα εξής ή πολλά παραπλήσια:
- Οι θηριώδεις “επεμβάσεις” της “διεθνούς” “κοινότητας” στα Βαλκάνια, στην Συρία, στο Ιράκ, στην Λιβύη και αλλού γίνονταν για να … εφαρμοστούν τα “ανθρώπινα δικαιώματα”.
- Οι εισβολές αυτές μπορεί να ήταν και “κακές” αλλά έφερναν “καλό” δηλαδή μια διεθνή ευνομία και ευταξία, το τέλος της ιστορίας και την μακάρια πλέον πορεία της ανθρωπότητας.
- Η κρατική κυριαρχία είναι ούτως ή άλλως περιττή μιας και η παγκοσμιοποίηση δημιουργεί μια νέα παγκόσμια τάξη (θυμηθείτε τις σχετικές διακηρύξεις προορισμένες για ιθαγενείς του προέδρου των ΗΠΑ αρχές της δεκαετίες του 1990).
- Οι στρατηγικές των ηγεμονικών δυνάμεων θα είναι πλέον περίπου αλτρουιστικές, μεγαλόψυχες, συνεργατικές και συντελεστικές επίλυσης μεγάλων ζητημάτων όπως το περιβάλλον και γραμμικής περίπου εφαρμογής των διατάξεων του διεθνούς δικαίου.
- Και τα λοιπά, πλην δεν πρέπει να ξεχάσουμε και το νέο ασφαλές λιμάνι όλων των νομικιστών, όλων των αιθεροβαμόνων, όλων των απεγνωσμένων διεθνιστών ορφανών του ψυχρού πολέμου όλων των αποχρώσεων και όλων των πολιτικών που αντί εθνικής στρατηγικής σε ένα επερχόμενο ανελέητα ανταγωνιστικό μεταψυχροπολεμικό διεθνές σύστημα εισήλθαν αμέριμνοι μέσα σε πολλά ναρκοπέδια πιστεύοντας ή ανεύθυνα λέγοντας ότι είναι παιδικές χαρές ή οι κήποι του παραδείσου (ενδεικτικά για ένα από αυτούς τους κήπους δες τε τις προειδοποιήσεις:ΟΝΕ: Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΡΕΣ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙΣ http://me/p3OlPy-CS).
Περί ΑΟΖ, τώρα. Παρά το ότι το έβαλα ως τίτλο του παρόντος, δεν αξίζει καν να συζητήσεις αυτό το θέμα όταν δεκάδες κράτη εμπράγματα εφαρμόζουν πολιτικές που τους διασφαλίζουν τα εθνικά συμφέροντα, ενώ στην Ελλάδας για να δικαιολογηθεί η θανατηφόρα κατευναστική τακτική που καλά κρατάει δύο δεκαετίες πολλοί λένε ότι είναι … ανύπαρκτο ζήτημα ή εφεύρημα του … Μαρκεζίνη, του Καρυώτη και του Μάζη.
Στην Ελλάδα, τέλος, ένα μεγάλο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι υπάρχει έλλειμμα επιστημονικής εντιμότητας με αποτέλεσμα κάποιοι να μην κάνουν αυτό που οφείλουν, δηλαδή να λένε συγνώμη για χοντρά λάθη που προκάλεσαν στην χώρα τους πολύ μεγάλες ζημιές.
Συναφές είναι επίσης και το πρόβλημα της απουσίας αναλυτικής μνήμης. Στην καλύτερη περίπτωση ο καθείς γράφει ότι του κατέβει στο κεφάλι ή στην χειρότερη ότι του πουν κάποιες πρεσβείες (για να μην μνημονεύσω χείριστες υποθετικές περιπτώσεις). Το ρωμαϊκό scripta manent στην Ελλάδα της παρακμής και των γενικευμένων υποχωρήσεων πάει περίπατο.
Οι “κρίσεις” κάθε είδους επί δημοσιευμένων θέσεων; Μα έχουμε ιδεολογικές, κομματικές συγγένειες, φιλίες και συμφέροντα κάθε είδους που επιτάσσουν σιγή ιχθύος. Για κρίσεις τώρα θα μιλάμε!
Για ιδιωτεία ναι. Ιδιωτεία ως έννοια, εξάλλου, την οποία κάποιος πολιτικός επιστήμονας του μέλλοντος θα μπορούσε να την περιγράψει σε όλες τις πτυχές της και όλες της τις αποχρώσεις μελετώντας το νεοελληνικό ολιγαρχικό σύστημα και το συγγενές με αυτό “πνευματικό” σύστημα. Η σύγχρονη Ελλάδα δεν κατέληξε στον πάτο τυχαία.
Αυτά τα γράφω για την τιμή των όπλων και για μια ακόμη καταγραφή τους και όχι γιατί υπάρχει ελπίδα αντιστροφής του κατήφορου στο εγγύς μέλλον. Πολιτικός ορθολογισμός δύσκολα μπορεί να υπάρξει στο νεοελληνικό κράτος και οι συνέπειες θα είναι αβάστακτες. Ακόμη και εάν επέλθει μια μεγάλη θετική πολιτειακή αλλαγή προς περισσότερη δημοκρατία όπως υποστηρίξαμε σε πολλές παρεμβάσεις μας τα τελευταία χρόνια, το αποτέλεσμα θα είναι αισθητό μακροχρόνια και μετά από πολύ μεγάλες ζημιές. Ένοχοι, δράστες και παπαγαλάκια δεσπόζουν, προς το παρόν, όπως συνέβαινε κατά την διάρκεια όλου του μεταπολιτευτικού συστήματος. Η επόμενη γενιά ίσως. Ίσως προσπαθήσει και ίσως επιτύχει να κάνει κατιτί παραμερίζοντας τα ερείπια του αναπόδραστα υποβαθμισμένου και ρημαγμένου, πλέον, νεοελληνικού κράτους.
Υστερόγραφο. Για την Κύπρο δεν είπα κάτι. Γιατί να πω όταν το ζήτημα αυτό τελείωσε, η Κύπρος είναι στο χείλος της Αβύσσου και κανείς δεν υπάρχει να την σώσει ενώ η αριστεροδεξιά διεθνιστική κυπριακή ολιγαρχική εξουσία δεδηλωμένα και απερίφραστα θέλει την Κύπρο “Σιγκαπούρη ή Χόνγκ Κονγκ της Τουρκίας”! Εξάλλου, και να πεις κάτι, θα πέσει πάνω σου ένας άθλιος όχλος που θα σου πει: “εμείς φταίμε που είμαστε εθνικιστές” και όχι το διαίρει και βασίλευε των Βρετανών, η παραβίαση της αρχής της αυτοδιάθεσης στην φάση της από-αποικιοποίησης, τα διαδοχικά λάθη των ξενοκρατούμενων κυβερνήσεων της Αθήνας με αποκορύφωση το πραξικόπημα των πρακτόρων χουντικών του 1974 ή αμέσως μετά το πιο άθλιο διπλωματικό δόγμα όλης της τρισχιλιετούς διαδρομής των Ελλήνων, ότι δηλαδή “η Κύπρος είναι μακριά”. [υπάρχουν πολλά κείμενα για το ζήτημα αυτό, ιδού ένα: «In Memoriam Γιάννου Κρανιδιώτη. Ειρηνική επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών και ο Γιάννος Κρανιδιώτης»
http://wp.me/p3OlPy-I2]
Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗΣ ΑΟΖ
του Θεόδωρου Καρυώτη
Δεν περίμενα ότι το σλόγκαν της τυχερής Πατουλίδου «για την Ελλάδα ρε γαμώ το» να το χρησιμοποιήσει και ο Τσίπρας. Αλλά, σήμερα, στην Ελλάδα σκίζουμε μνημόνια, ασχολούμαστε με μια προβληματική Πρόεδρο και ασχολούμαστε με τον νέο αρχηγό κόμματος που μέχρι πρόσφατα νόμιζε ότι επισκεπτόταν την Σοβιετική Ένωση. Έτσι τώρα που βρισκόμαστε σε μια άλλη κρίσιμη προεκλογική περίοδο (δεν θυμάμαι ούτε μια εκλογική αναμέτρηση που δεν ονομάστηκε «κρίσιμη»), καλό θα ήταν να κυριαρχήσει το σλόγκαν «Για την ΑΟΖ ρε γαμώ το» για να φοβηθούν οι Τούρκοι και οι φίλοι μας οι Αιγύπτιοι που αλωνίζουν την Μεσόγειο και βρίσκουν τεράστιες ποσότητες υδρογονανθράκων και εμείς, οι απόγονοι των Αρχαίων Ελλήνων, χαζεύουμε τους κουτούς Άραβες που προσπαθούν να γίνουν πλούσιοι!
Οι Αιγύπτιοι, πριν 11 χρόνια, οριοθέτησαν την ΑΟΖ τους με τους Κύπριους και έτσι μπόρεσαν, πρόσφατα, να βρουν ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου στον κόσμο μόλις 6 χλμ. από την ΑΟΖ της Κύπρου. Το κοίτασμα αυτό βρίσκεται 190 χλμ. από τις ακτές της Αιγύπτου και οι Αιγύπτιοι δεν θα μπορούσαν να κάνει εξερεύνηση σε αυτή την περιοχή εάν δεν την είχαν οριοθετήσει με την Κύπρο! Αυτό το τεράστιο κοίτασμα Zohr που ανακαλύφθηκε από την ιταλική εταιρεία ΕΝΙ είναι το μεγαλύτερο της Μεσογείου και έχει υπολογιστεί ότι περιέχει 30 τρις. κυβικά πόδια φυσικού αερίου! Βρίσκεται σε μια περιοχή 100 τχμ. και βρίσκεται σε βάθος 1.450 μέτρων. Μετά την πλήρη ανάπτυξή του θα καλύψει τη ζήτηση φυσικού αερίου της Αιγύπτου για αρκετές δεκαετίες. Η ΕΝΙ βρίσκεται στην Αίγυπτο από το 1954 και σχεδιάζει να συνεχίσει τις έρευνες στην ΑΟΖ της Αιγύπτου.
Βέβαια, ξαφνικά, όλοι σκέφτονται ότι μπορεί να είναι τυχερή και η κυπριακή ΑΟΖ μια και το δικό της οικόπεδο 11, που ανήκει στην γαλλική TOTAL, αγγίζει σχεδόν το αιγυπτιακό οικόπεδο Zohr και σίγουρα το οικόπεδο 11 αποκτά ιδιαίτερη σημασία και η κυπριακή κυβέρνηση έχει ζητήσει από την TOTAL να αρχίσει την εξερεύνηση της περιοχής. Τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι
η γαλλική εταιρεία αναμένεται εντός του Οκτωβρίου να παραδώσει στον Υπουργό Ενέργειας τα αποτελέσματα νέων γεωλογικών και γεωφυσικών ερευνών για το τεμάχιο 11. Τέλος, ο γαλλικός κολοσσός έχει προχωρήσει σε γεωλογικές έρευνες στο τεμάχιο 10 χωρίς να βρει στόχο για γεώτρηση.
Πάντως, πρέπει η κυπριακή κυβέρνηση να χειριστεί το θέμα με προσοχή γιατί δεν σημαίνει ότι το αιγυπτιακό κοίτασμα βρίσκεται και στην κυπριακή ΑΟΖ. Υπάρχουν περιοχές του κόσμου που βρέθηκαν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου και φυσικού αερίου αλλά δεν βρέθηκε τίποτα σε γειτνιάζουσες περιοχές. Πάντως, εάν η Κύπρος βρει ένα παρόμοιο κοίτασμα οπως της Αιγύπτου στην κυπριακή ΑΟΖ, να είστε σίγουροι ότι ο Νορβηγός διαμεσολαβητής του κυπριακού θα θέλει αυτό το κοίτασμα να μοιραστεί με τους Τουρκοκύπριους.
Η Ανατολική Μεσόγειος, σήμερα, είναι η πιο έκρυθμη περιοχή στον πλανήτη Γη και η εξέλιξη στο τομέα της ενέργειας δημιουργεί περισσότερα γεωοπολιτικά προβλήματα μια και υπάρχουν παίκτες εκτός της Αιγύπτου και της Κύπρου που έχουν μεγάλα σχέδια όπως η Ελλάδα, το Ισραήλ, η Τουρκία και η Κύπρος.
Πολλοί εκφράστηκαν, μάλλον βιαστικά, για μια πλήρη ανατροπή των γεωπολιτικών ισορροπιών στην Ανατολική Μεσόγειος. Αλλά εάν σκεφτούμε τις ανάγκες των 85 εκατομμυρίων κατοίκων της Αιγύπτου και ο συσχετισμός με τα άλλα κοιτάσματα της περιοχής σε Κύπρο και Ισραήλ θα φέρει αλλαγές στην περιοχή αλλά όχι και κοσμογονικού βαθμού. Πάντως αυτό το κοίτασμα παγιώνει τη θέση της Αιγύπτου σαν τον πιο βασικό παραγωγό φυσικού αερίου και της δίνει καθαρό προβάδισμα σε σχέση με το «Λεβιάθαν» του Ισραήλ και την «Αφροδίτη» της Κύπρου. Προς το παρόν τα σχέδια του Ισραήλ και της Κύπρου να παράσχουν φυσικό αέριο φαίνεται να ανατρέποντα αλλά όχι και να ματαιώνονται.
Τώρα διαφαίνεται να αναζωογονείται και ο αγωγός East Med μια που, ξεκάθαρα, δημιουργεί ένα πολύ ευνοϊκό περιβάλλον για την κατασκευή τώρα αυτού του αγωγού που θα μπορεί να ενώνει τα κοιτάσματα της Αιγύπτου, του Ισραήλ, της Κύπρου και μελλοντικά της Ελλάδας με πορεία από την Κρήτη στην Ιταλία και μετά πρός τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι θα περιθωριοποιηθεί και ο ρόλος της Τουρκίας και ίσως σταματήσουν και οι Αμερικανοί να απαιτούν από το Ισραήλ να περνάει ο αγωγός μέσω Τουρκίας. Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το κόστος αυτού του αγωγού είναι τεράστιο κυρίως γιατί πρέπει να περάσει από τα πιο βαθειά νερά της μεσογείου.
Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά τα σημαντικά γεγονότα στην επικίνδυνη γειτονιά μας, οι πολιτικοί ηγέτες της πατρίδας μας ετοιμάζουν τα πολεμοφόδιά τους για τα δυο debate, μετά τη δύση του Ηλίου, μια και όλοι πιστεύουν ότι θα κερδίσουν αυτή τη μάχη μια και δεν θα έχουν πλέον αντίπαλο τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο κόσμος χάνεται και εμείς κάνουμε debates για να αναφέρουμε ότι όλοι είμαστε εναντίον των επάρατων μνημονίων.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την περίοδο που ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος προσπαθούσε να ανακηρύξει την ΑΟΖ της Κύπρου και οι καλαμαράδες τον πολεμούσαν. Πρώτα ο Σημίτης και ο ΓΑΠ και μετά η Μπακογιάννη τον πολέμησαν για να μη δημιουργήσει ΑΟΖ στο μαρτυρικό νησί και κανείς από αυτούς δεν ζήτησε ποτέ συγνώμη. Επίσης, η «πρώτη φορά αριστερά» ουδέποτε υπήρξε οπαδός της έννοιας της ΑΟΖ και τώρα όλα τα ελληνικά κόμματα βλέπουν την κοσμογονία της Ανατολικής Μεσογείου και δείχνουν πλήρη αδιαφορία. Είμαι σίγουρος ότι κάποιοι πολιτικοί μας δεν πήραν χαμπάρι τι έγινε στα θαλάσσια σύνορα της Κύπρου με την Αίγυπτο. Προκαλεί ιδιαίτερη θλίψη, ότι στις προεκλογικές εξαγγελίες των πολιτικών κομμάτων, για άλλη μια φορά, αγνοούν και ίσως περιφρονούν το θέμα της ΑΟΖ, με εξαίρεση την ναζιστική Χρυσή Αυγή.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις επιδεικνύοντας μια περιφρόνηση, τα τελευταία 5 χρόνια, για την αξία της ΑΟΖ και αγνοώντας, πάνω απ’ όλα, τον κρίσιμο παράγοντα του “timing” στα θέματα θαλάσσιων ερευνών άφησαν να περάσει πολύτιμος χρόνος. Έτσι, όταν άρχισε η πτώση των τιμών πετρελαίου, που κανείς δεν γνωρίζει πόσο μπορεί να κρατήσει, δεν κατάφερε να προσελκύσει σοβαρούς επενδυτές για τον διαγωνισμό παραχώρησης 20 θαλάσσιων οικοπέδων του Ιονίου και νότια της Κρήτης.
ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ
Ο παραπάνω χάρτης δείχνει το λάθος που έκανε η Ελλάδα με το να μη χαρτογραφήσει οικόπεδα ανατολικά της Κρήτης που θα συνόρευαν με την αιγυπτιακή ΑΟΖ. Πάντα γνώριζα, από απόρρητες μελέτες των Αμερικανών και Γάλλων ότι η πλειοψηφία των υδρογονανθράκων μας βρίσκεται σε αυτή την περιοχή και μελέτες των ειδικών σε θέματα υδρογονανθράκων, όπως του Φώσκολου και του Κονοφάγου, επιβεβαίωσαν την ύπαρξή τους στην νοτιοανατολική πλευρά της Κρήτης.
Επομένως, ένα από τα πρώτα θέματα που πρέπει να ασχοληθεί η νέα ελληνική κυβέρνηση είναι το θέμα της ΑΟΖ και η άμεση οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο, αμέσως μετά την ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν γίνει σημαντικές επαφές ανάμεσα στην Ελλάδα, στη Κύπρο και στην Αίγυπτο για την οριοθέτηση των ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο, καθώς και ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο. Υπήρξαν δυο σύνοδοι κορυφής μεταξύ των κρατών και στις δυο φορές αναφέρθηκαν στην ανάγκη οριοθέτησης. Πρόσθετα, ανέφεραν ότι πρέπει να συγκληθεί η επιτροπή εμπειρογνωμόνων των τριών κρατών για να γίνει η οριοθέτηση και ιδιαίτερα αυτή που συμπίπτουν τα σύνορα Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου. Εδώ βέβαια κάποιος κοροϊδεύει τους λαούς γιατί η οριοθέτηση αυτή έχει ήδη πραγμοτοποιηθεί και το μόνο που μένει είναι η υπογραφή της από την ηγεσία των τριών κρατών. Η τρίτη συνάντηση των τριών κρατών θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα μέσα στο 2015 και εκεί θα φανεί τι είδους κυβέρνηση διάλεξε ο ελληνικός λαός για να μας κυβερνήσει.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΣΥΝΟΡΑ!
Αλλά, ξαφνικά ένα τραγικό γεγονός άλλαξε όλο το προεκλογικό σκηνικό όταν ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ είπε στη Θεσσαλονίκη “Ποιά σύνορα; έχει σύνορα η θάλασσα και δεν το ξέραμε;”. Ήταν το επιστέγασμα της ασχετοσύνης ενός ξεκάθαρα πλέον επικίνδυνου κόμματος που δεν μπορεί να χειριστεί τα εθνικά θέματα.
Φαίνεται ότι δεν υπάρχει ούτε ένας στον ΣΥΡΙΖΑ που να έχει διαβάσει την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας που ψηφίστηκε το 1982 και αποτελεί το Σύνταγμα των Θαλασσών και Ωκεανών του πλανήτη
μας. Οι Τούρκοι που πολέμησαν τις πιο κρίσιμες διατάξεις της νέας Σύμβασης είχαν πάντα μεγάλο πρόβλημα με όλες τις θαλάσσιες ζώνες και ιδιαίτερα αυτή της ΑΟΖ. Οι Τούρκοι όταν αναφέρονται στην μη ύπαρξη οριοθετημένων θαλάσσιων συνόρων δεν αναφέρονται στην αιγιαλίτιδα ζώνη ή χωρική ύδατα αλλά στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα. Τώρα, ξαφνικά, μετά τις δηλώσεις Τσίπρα οι Τούρκοι θα αρχίσουν να μας αμφισβητούν και την αιγιαλίτιδα ζώνη μας. Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος στο κόσμο που διαθέτει χωρικά ύδατα 6 ν.μ. αλλά φαίνεται ότι ένας Έλληνας πρώην πρωθυπουργός αμφισβητεί ότι η Ελλάδα έχει θαλάσσια σύνορα.
Τα θαλάσσια σύνορά μας στο Αιγαίο Πέλαγος είναι σαφώς οριοθετημένα από τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, το Πρωτόκολλο Αθηνών του 1926 και την ιταλο-τουρκική Συμφωνία και Πρωτόκολλο του 1932. Η Τουρκία δεν θέλει να οριοθετήσει τις θαλάσσιες ζώνες της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας διότι με τα ισχύοντα εύρη αιγιαλίτιδας ζώνης στο Αιγαίο- 6ν.μ. Ελλάδας και Τουρκίας – στην Ελλάδα με βάση την Σύμβαση του 1982, περιέρχεται το 93% της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στην Ελλάδα και μόνο το 7% στην Τουρκία.
Εάν, τελικά, η «πρώτη φορά αριστερά» δεν θα είναι και η «τελευταία φορά αριστερά» τότε θα πενθήσουμε στο μέλλον όχι μόνο τους πρόσφυγες αλλά και κάτι ακόμα χειρότερο.